Του Δημήτρη Μάρδα,
Καθηγητή Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ
και π. Αν. Υπουργού Οικονομικών κατά την περίοδο του Φεβρουαρίου ως τον Ιούλιο του 2015.
Τα όσα ζήσαμε το πρώτο εξάμηνο του 2015 στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (ΓΛΚ) έμοιαζαν περισσότερο με παραμύθι παρά με πραγματικότητα! Τα στοιχήματα για την πτώχευση της χώρας έπαιρναν και έδιναν αλλά προς απογοήτευση πολλών δεν διαβήκαμε τον Ρουβικώνα της χρεοκοπίας τότε.
Παραλήφθηκε ένα κρατικό ταμείο μόνο με 1,6 δις ευρώ στις αρχές του Φεβρουαρίου ενώ οι υποχρεώσεις του μήνα ανέρχονταν σε 5 δις περίπου ευρώ. Λίγες ημέρες πριν τη μισθοδοσία του Φεβρουαρίου το ταμειακό κενό ανερχόταν περίπου μισό δις ευρώ.
Έτσι άρχισε ο Γολγοθάς της εύρεσης χρήματων για να καλυφθούν οι ανάγκες της χώρας της χρονιάς εκείνης. Και δεν ήταν μόνο οι υποχρεώσεις σε μισθούς, συντάξεις και οτιδήποτε σχετικό. Η λαιμητόμος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου καλοακονισμένη περίμενε την κακή ώρα της μη αποπληρωμής των παλαιότερων δανείων μας.
Το ΓΛΚ είναι ένα μοναχικό νησάκι στο μέσο του ωκεανού μιας κυβέρνησης. Δε γνωρίζει είτε από συντηρητικές είτε από ριζοσπαστικές τάσεις στην οικονομία. Δουλειά του είναι να μην εκτροχιάσει τον κρατικό προϋπολογισμό και να πληρώνει τις υποχρεώσεις του στο χρόνο που πρέπει, έτσι ώστε να λειτουργήσει ομαλά η αγορά και να κρατηθεί η παραγωγή στα πόδια της.
Όσοι γνώριζαν τι σημαίνει ο δαίδαλος της διαχείρισης του δημοσίου χρήματος σε καθεστώς στενότητας ρευστότητας, σιωπούσαν, είτε κάθονταν στη δεξιά πτέρυγα του Κοινοβουλίου είτε στην αριστερή. Όσοι δεν το γνώριζαν έπαιζαν συχνά τον ρόλο του Καραγκιόζη.
Κατ’ επανάληψη γράφαμε και λέγαμε στον κεντρικό διαπραγματευτή της χώρας τον Γιάνη Βαρουφάκη το ακόλουθο χωρίς μισόλογα: «Ως τα τέλη του Απριλίου αντέχει το κρατικό ταμείο, οπότε κλείσε τη διαπραγμάτευση έγκαιρα»… κάτι που δεν έγινε. Την δυσάρεστη αυτή εξέλιξη την προβλέψαμε στον χρόνο που έπρεπε, οπότε ετοιμασθήκαμε για το δεύτερο τσουνάμι έλλειψης χρημάτων από τον Μάιο και μετά ως τη λήξη της διαπραγμάτευσης.
Και δεν έφταναν όλα αυτά. Με τα capital controls δόθηκε το τελικό κτύπημα καθώς το ΓΛΚ ανέλαβε και τη διαχείριση της κρίσης εκείνης της δύσκολης περιόδου.
Έγιναν λάθη τακτικής από την πλευρά του Γιάνη, ο οποίος, εκτός των άλλων, δεν έλαβε σοβαρά υπόψη τους περιορισμούς που αντιμετώπιζε το κρατικό ταμείο. Το οποιοδήποτε ατύχημα με θέμα την πτώχευση της χώρας ήταν πάντοτε μπροστά μας. Ο κόσμος δεν μπορούσε να δει τότε τη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού και δεν έπρεπε να τη ζήσει, για να είναι το δυνατόν ήρεμος και να μπορεί να εργαστεί χωρίς περιττές έγνοιες.
Είχαμε να αντιμετωπίσουμε πλην των τόσων εξωτερικών προκλήσεων και εσωτερικά μέτωπα. Διοικητικά Συμβούλια Οργανισμών και Ταμείων με αρκετά χρήματα δεν δάνειζαν για λίγες ημέρες το κράτος. Ακόμη, λύσεις που όφειλαν να δοθούν από την Τράπεζα Ελλάδας στον χρόνο που έπρεπε δόθηκαν με καθυστέρηση προκαλώντας πολλά ερωτηματικά. Επίσης, δήμαρχοι που νόμιζαν ότι τα χρήματα των δήμων είναι το δικό τους πορτοφόλι αγνόησαν νόμους του κράτους κάνοντας το δικό τους πραξικόπημα στις 21 Απριλίου του 2015. Τέλος, εκπλήξεις της τελευταίας στιγμής που άδειαζαν το κρατικό ταμείο σε λίγες ώρες, έδειχναν ενίοτε τα δόντια τους…
Όλα αυτά και τόσα άλλα άγνωστα, δίνονται στο βιβλίο μας με τίτλο «2015: Το ημερολόγιο του τρόμου – Η διαπραγμάτευση ο εκβιασμός και το “παίγνιο”, με το κρατικό ταμείο στη δίνη των αριθμών».
Παρουσίαση του βιβλίου στη Θεσσαλονίκη, Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου στις 7.00μμ. Αίθουσα Αιμιλίου Ριάδη στη ΔΕΘ (πλησίον της Εμπορικής εισόδου, Εγνατία) Ομιλητές: Μαρία Σαμολαδά (Δημοσιογράφος), Δημήτρης Λακασάς (Επιχειρηματίας-συγγραφέας), Παντελής Σαββίδης (Δημοσιογράφος). Συντονίζει ο Κυριάκος Ποζρικίδης, (Δ/νων Σύμβουλος ΔΕΘ).
