Του Βασίλη Γαλούπη
Τίναξε την μπάνκα στον αέρα με συμβάσεις 96,5 εκατ. ευρώ προτού συμπληρώσει χρόνο στο υπουργείο, η Σοφία Ζαχαράκη
- Έρευνα για τα έργα και τις ημέρες της Σοφίας Ζαχαράκη. Αποφάσεις με σοβαρά ερωτήματα για το υπουργείο Παιδείας:
- 74 εκατ. ευρώ με σύμβαση σε χρόνο – ρεκόρ και προκαταβολή 50% για ολογράμματα και ψηφιακούς βοηθούς, όταν υπάρχουν χιλιάδες κενά σε θέσεις εκπαιδευτικών.
- 2 εκατ. ευρώ για… λαχανόκηπους, 10 εκατ. για διαδραστικούς πίνακες, 8,5 εκατ. για «lockers» και 2 εκατ. για διαφήμιση των έργων.
- Κι όλα αυτά ενώ αυξάνονται οι καταγγελίες για υποδομές- ερείπια και τα περιστατικά με τραυματισμούς μαθητών.
«Ανθίζει» στις δουλειές το υπουργείο Παιδείας επί Σοφίας Ζαχαράκη. Αν και δεν έχει συμπληρώσει καν χρόνο στο υπουργείο, αφού διορίστηκε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη τον Μάρτιο 2025, η πρώην εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ έχει προχωρήσει στην υπογραφή συμβάσεων «βαρέων βαρών» όσον αφορά στα ποσά που δαπανώνται.
Με το που ορίστηκε υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού αναρτήθηκε η διακήρυξη ανοικτού διεθνή διαγωνισμού για το ψηφιακό σχολείο, ένα υψηλού κόστους έργο ύψους 74 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ.
Πρόκειται για την ««Ενίσχυση του Ψηφιακού Σχολείου μέσω Ψηφιακών Υπηρεσιών και Καινοτόμων Εκπαιδευτικών Εργαλείων», με διάρκεια εκτέλεσης 12 μηνών και πρόβλεψη πλατφόρμας ή εργαλείων ακόμα και με… ολογράμματα.
Όλα αυτά θα μπορούσαν να μοιάζουν ως ένας απαραίτητος εκσυγχρονισμός με το βλέμμα στο μέλλον, εφόσον τα σχολεία μας είχαν πρώτα «τακτοποιημένα» τα αυτονόητα ζητήματα έμψυχου δυναμικού, ώστε να μπορούν να εντάσσουν σταδιακά και τα ψηφιακά εργαλεία, όπως συμβαίνει και σε άλλες χώρες του κόσμου.
Εκπαίδευση σε υπολειτουργία και υποστελεχωμένη: Σοβαρά κενά και ελλείψεις σε έμψυχο δυναμικό
Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Από την ημερήσια ειδησεογραφία εντοπίζουμε από τον Σεπτέμβριο και την έναρξη του σχολικού έτους ειδήσεις όπως:
– 1.11.2025, «Έθνος»: Σχολεία – Τεράστιες οι ελλείψεις εκπαιδευτικών – Διαμαρτυρίες από μαθητές και γονείς. Από την πλευρά των δασκάλων και καθηγητών τα κενά υπολογίζονται σε περίπου 8.000 σε Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια».
– 11.9.2025, «Το Βήμα»: «Ειδικά σχολεία, «πόρτα» σε δεκάδες παιδιά ΑμεΑ – Υπεράριθμα σχολεία, ακατάλληλα κτίρια και ελλείψεις».
– 25.10.2025, «Καθημερινή»: «Εντοπίστηκαν 7.160 εκπαιδευτικοί χωρίς να τους έχει ανατεθεί το σύνολο των ωρών διδασκαλίας που προβλέπεται εβδομαδιαίως με βάση τα χρόνια εργασίας, ενώ βρέθηκαν 143.195 διδακτικές ώρες που δεν είχαν ανατεθεί σε εκπαιδευτικό. Σε κάποιες περιπτώσεις εκπαιδευτικών είχαν ανατεθεί ώρες γραμματειακής υποστήριξης, ενώ σε άλλες περιπτώσεις βρέθηκαν εκπαιδευτικοί με μειωμένο ωράριο αδικαιολόγητα. Αποτέλεσμα είναι να εμφανίζεται πλήθος κενών, που το υπουργείο καλείται να καλύψει με προσλήψεις αναπληρωτών».
– 18.11.2025, «Ertnews»: «Σοβαρές ελλείψεις σε εκπαιδευτικό προσωπικό καταγγέλλει ο Πρόεδρος Συλλόγου Εκπαιδευτικών Α/βάθμιας Κοζάνης: «Διανύουμε τον τρίτο μήνα έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς και οι ελλείψεις σε εκπαιδευτικούς παράλληλης στήριξης, τα ακάλυπτα κενά σε εκπαιδευτικούς όλων των ειδικοτήτων, η σκόπιμη αύξηση των τμημάτων με 25-27 μαθητές, η ελλιπής χρηματοδότηση και τα κτιριακά προβλήματα, καθορίζουν καταλυτικά το προφίλ του δημόσιου σχολείου».
Σε αντιπαράθεση που έγινε στην Βουλή για τα κενά στα σχολεία στις αρχές Νοεμβρίου, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Στ. Παραστατίδης κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι «για μία ακόμη σχολική χρονιά αποδεικνύεται ανέτοιμη να αντιμετωπίσει ένα πάγιο πρόβλημα: την έγκαιρη και πλήρη κάλυψη των κενών σε εκπαιδευτικούς».
Όπως σημείωσε, «παρά τις 11.000 προσλήψεις της Β’ φάσης, παραμένουν 15.351 ακάλυπτα κενά σε όλη τη χώρα», κάνοντας λόγο για «μια δυστοπική πραγματικότητα στα σχολεία Ειδικής Αγωγής, με χαμένες διδακτικές ώρες και μαθητές που δεν μπορούν να φτάσουν στα σχολεία τους».
Τα κενά εντοπίζονται σε βασικά μαθήματα όπως Φιλολογικά, Φυσικής και Πληροφορικής, όπως επίσης σε δασκάλους και νηπιαγωγούς, με την Παράλληλη Στήριξη και το Ολοήμερο Σχολείο να έχουν σοβαρά προβλήματα.
Η διακήρυξη Μαρτίου 2025 για τον διαγωνισμό του ψηφιακού σχολείου με τα ολογράμματα, ύψους 74 εκατ. ευρώ
Ακόμα και «Ολογράμματα»: Ο γιγαντιαίος διαγωνισμός «ψηφιακού σχολείου» για 74 εκατ. ευρώ και οι εννέα άξονες
Μέσα σ’ αυτό το σκηνικό ελλείψεων δασκάλων και καθηγητών στην εκπαίδευση, ακούγεται τουλάχιστον παράταιρο η ελληνική κυβέρνηση να δαπανά ένα ποσό της τάξης των 74 εκατ. ευρώ για το ψηφιακό σχολείο.
Όπως αναφέρεται στην διακήρυξη της 14ης Μαρτίου, «το έργο της ενίσχυσης του Ψηφιακού Σχολείου περιλαμβάνει 9 βασικούς άξονες:
1. Ανάπτυξη και Διάθεση Εκπαιδευτικών Εργαλείων βασισμένων σε Τρισδιάστατα Ολογράμματα για χρήση στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
2. Ανάπτυξη Ολοκληρωμένου ψηφιακού βοηθού με χρήση τεχνητής νοημοσύνης, με σκοπό της βελτιστοποίηση της μάθησης και την εξέλιξη της μαθησιακής εμπειρίας των μαθητών
3. Εκπαίδευση των εκπαιδευτικών σε νέα ψηφιακά εργαλεία και τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης (AI).
4. Δημιουργία πλατφόρμας και ολοκληρωμένης εφαρμογής ακουστικών και ηλεκτρονικών βιβλίων υψηλών προδιαγραφών στους μαθητές
5. Ενίσχυση των Ατόμων με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες και/ή Αναπηρία από τα Κέντρα Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης (ΚΕΔΑΣΥ) με σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία
6. Ενίσχυση των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων με σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία και υλικό
7. Συμβουλευτική Υποστήριξη Γονέων μέσω πολυμεσικού περιεχομένου (βίντεο, podcast, animation βίντεο, διαδραστικό ψηφιακό υλικό)
8. Υπηρεσίες επέκτασης υφιστάμενων εργαλείων και δια λειτουργικότητας
9. Υπηρεσίες εκπαίδευσης».
Η διάρκεια της σύμβασης ορίζεται σε 12 μήνες:
«Η συνολική εκτιμώμενη αξία της σύμβασης ανέρχεται στο ποσό των 73.650.792,00 € συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24 % (προϋπολογισμός χωρίς ΦΠΑ: 59.395.800,00 € και ΦΠΑ: 14.254.992,00 €)».
Σε λιγότερο από έξι μήνες υπεγράφη με τον ανάδοχο η σύμβαση υλοποίησης του έργου
Σε χρόνο – ρεκόρ η ανάθεση
Για τα ελληνικά δεδομένα, η σύμβαση υπογράφηκε από την Μαρία Ζαχαράκη σε χρόνο – ρεκόρ, συγκεκριμένα σε λιγότερο από έξι μήνες, στις 4 Σεπτεμβρίου 2025.
Όπως αναφέρεται, πρόκειται για την «Ενίσχυση του Ψηφιακού Σχολείου μέσω Ψηφιακών Υπηρεσιών και Καινοτόμων Εκπαιδευτικών Εργαλείων» που εντάσσεται ως Υποέργο 1 στην Πράξη «SUB.11. Ενίσχυση του Ψηφιακού Σχολείου μέσω ψηφιακών υπηρεσιών και Καινοτόμων Εκπαιδευτικών Εργαλείων» (Κωδ. ΟΠΣ ΤΑ 5225427) στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Δράση 16676 – Ψηφιακός Μετασχηματισμός της Εκπαίδευσης), το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση – NextGeneration EU».
Η σύμβαση είναι μεταξύ του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ, εκπροσωπούμενου νόμιμα από την Υπουργό κ. Σοφία Ζαχαράκη και της εταιρείας «ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΕ» με δ.τ. «ΟΤΕ Α.Ε.» ή «ΟΤΕ» ή «COSMOTE» .
Εντός μόλις 22 ημερών από την υπογραφή της σύμβασης δόθηκαν «μπροστά» τα μισά (28,8 εκατ. ευρώ, συν ΦΠΑ)
Μπροστά τα μισά λεφτά!
Κάτι ακόμα που δεν συνηθίζεται σε τέτοιου είδους συμβάσεις είναι το κράτος να δίνει μπροστά το μισό ποσό και, μάλιστα, εντός μηνός από την υπογραφή της συμφωνίας.
Συγκεκριμένα, στις 26 Σεπτεμβρίου 2025 η κα. Ζαχαράκη υπέγραψε εντολή πληρωμής προς τον ανάδοχο ύψους 28,8 εκατ. ευρώ επί της καθαρής αξίας, δηλαδή δίχως ΦΠΑ.
Η απόφαση δαπάνης 2 εκατ. για λαχανόκηπο
Και 2 εκατ. για… λαχανόκηπο!
Όμως, υπάρχουν κι άλλο διαγωνισμοί του υπουργείου Παιδείας που δεν συνάδουν με τις καίριες ανάγκες της ελληνικής εκπαίδευσης. Μετά τα ολογράμματα και τους ψηφιακούς βοηθούς ΑΙ, αν και δεν έχουμε κανονικούς δασκάλους και καθηγητές ή άρτια σχολικά συγκροτήματα, προέκυψε και η… ανάγκη για… λαχανόκηπους. Με κόστος 2 εκατ. ευρώ.
Στις 30 Σεπτεμβρίου 2025 προκηρύχθηκε διεθνής ανοικτός διαγωνισμός με τίτλο «Λαχανόκηποι στα σχολεία: με κριτική σκέψη και όραμα, συνεργαζόμαστε, χαιρόμαστε δημιουργούμε».
Αφορά στην προσχολική και πρωτοβάθμια εκπαίδευση με το κόστος να ανέρχεται στα 2 εκατ. ευρώ, με ΦΠΑ. Ο διαγωνισμός προβλέπει παρτέρια, χώμα, σπόρους, ποτιστήρια και θερμοκήπια.
10 εκατ. για διαδραστικούς πίνακες και 2 εκατ. για διαφήμιση
Σε άλλες πρόσφατες αποφάσεις εντοπίζουμε ακόμα δυο με σημαντικό ενδιαφέρον.
1. Αυτή στις 10 Οκτωβρίου 2025 για προμήθεια 2.900 διαδραστικών πινάκων εκπαίδευσης ύψους 9,6 εκατ. ευρώ
2. Όπως και για δαπάνη 2 εκατ. ευρώ για προβολή του υπουργείου, με απόφαση 20 Ιουνίου και τροποποίηση 24 Νοεμβρίου 2025, συγκεκριμένα για «πληροφόρηση και δημοσιότητα των έργων του ΥΠΑΙΘ.
Με υποδομές – ερείπια και τραυματισμούς μαθητών
Όλα αυτά συμβαίνουν ενώ υπάρχουν πολλά κενά σε εκπαιδευτικό προσωπικό, αλλά και μεγάλη προβλήματα στις κτιριακές υποδομές και στις συνθήκες ασφαλείας για τους μαθητές.
Το 2024-2025 εξακολουθούμε να διαβάζουμε στον ημερήσιο Τύπο ειδήσεις για «γιαπιά, εργοτάξια, κοντέινερς και εκπαιδευτικά ιδρύματα σε εισόδους πολυκατοικιών, με σοβάδες έτοιμους να πέσουν».
Κτίρια παλιά και κακοσυντηρημένα υποδέχονται τους μαθητές, όπως στο 17ο δημοτικό στο Αιγάλεω που κρίθηκε ακατάλληλο λόγω σεισμού το 2019. Εξακολουθούσε, όμως, να λειτουργεί έξι σχολικές χρονιές μετά. «Το σχολείο όχι μόνο δεν επισκευάστηκε αλλά βανδαλίστηκε. Τα παιδιά μοιράζονταν σε σχολεία της περιοχής, έως ότου προκύψει μία λύση-μπάλωμα», διαβάζαμε στα «Νέα» τον Σεπτέμβριο 2024.
Πρόσφατα, στις 3 Δεκεμβρίου 2025, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, η Ομοσπονδία Γονέων Αττικής έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την κατάσταση που αντιμετωπίζουν χιλιάδες οικογένειες με παιδιά ΑμεΑ.
Παρά τις δεσμεύσεις για «ισότιμη εκπαίδευση», η καθημερινότητα των μαθητών στην Αττική παραμένει ιδιαίτερα δύσκολη: πολλά παιδιά παραμένουν στο σπίτι, καθώς δεν έχουν εξασφαλιστεί τα απαραίτητα δρομολόγια μεταφοράς προς τα σχολεία τους.
Οι γονείς καταγγέλλουν σοβαρές ελλείψεις σε εκπαιδευτικό προσωπικό ειδικής αγωγής, καθώς και σε εξειδικευμένους θεραπευτές, όπως λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές και φυσικοθεραπευτές. Τα ειδικά σχολεία αντιμετωπίζουν υπερπλήρωση και λειτουργούν συχνά σε ακατάλληλα κτίρια, ενώ η παράλληλη στήριξη, που αποτελεί δικαίωμα των μαθητών, έχει περιοριστεί σημαντικά λόγω των πρόσφατων περικοπών.
Οι γονείς προειδοποιούν ότι η σύγχυση θεσμών, όπως τα Τμήματα Ένταξης και η Παράλληλη Στήριξη, οδηγεί σε μειώσεις προσλήψεων και πόρων, εις βάρος των μαθητών με αναπηρία. Η Ομοσπονδία τονίζει ότι τα παιδιά έχουν ανάγκη από πλήρη πρόσβαση σε υποδομές, εκπαιδευτικό προσωπικό και θεραπευτικό πλαίσιο, ώστε να έχουν αξιοπρεπή εκπαίδευση.
Επίσης, σε αίθουσες προκάτ και ακατάλληλα κτίρια εξακολουθούν να παραμένουν δεκάδες νηπιαγωγεία Βύρωνα, Καισαριανής και Παγκρατίου, ενώ τον Νοέμβριο 2025 η Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδας προειδοποίησε ότι είναι κρίσιμη η κατάσταση των κτιρίων στα 4.728 νηπιαγωγεία της χώρας, τονίζοντας ότι «οι συνθήκες λειτουργίας τους είναι τουλάχιστον ανησυχητικές».
Στον Δήμο Μαρκοπούλου Μεσογαίας, στις 5 Νοεμβρίου 2025 σημειώθηκε πτώση τμήματος της οροφής στο 1ο Δημοτικό Σχολείο την ώρα του μαθήματος, προκαλώντας τον τραυματισμό δύο μαθητών. Στο 1ο Νηπιαγωγείο Γραμματικού, όταν στις 6 Οκτωβρίου 2024 κατέρρευσε η ψευδοροφή του κτιρίου, λίγα μόλις λεπτά μετά την αποχώρηση των νηπίων. Υπάρχουν και δεκάδες άλλα παρόμοια περιστατικά ανά την Επικράτεια.
Κι όμως, το υπουργείο Παιδείας εξακολουθεί να παρουσιάζει ως σημαντική επένδυση την π.χ. εγκατάσταση ατομικών σχολικών θυρίδων (lockers) σε έως 4.000 Δημοτικά Σχολεία, με προϋπολογισμό 8.500.000 ευρώ ή όπως τα ολογράμματα και τους… λαχανόκηπους.
