ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΗΣ ΜΑΣ ΠΟΛΗΣ

Print Friendly, PDF & Email
- Advertisement -

Του Παντελή Σαββίδη*

Στα παλιά, καλά, χρόνια, ο Σεπτέμβριος και ο Νοέμβριος θεωρούνταν μήνες της Θεσσαλονίκης.

Τον Σεπτέμβριο άρχιζε η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης με την μεγάλη προβολή της και τα σημαντικά εκθεσιακά της περίπτερα.

Στην έναρξή της ήταν παρούσα η πολιτική και κάθε άλλης μορφής ηγεσία. Δινόταν ένας πανηγυρικός τόνος για να υπογραμμιστεί η σημασία του γεγονότος.

Στο πλαίσιο της Έκθεσης γινόταν το Φεστιβάλ Τραγουδιού που αναδείκνυε νέους συνθέτες και τραγουδιστές. Και τον Νοέμβριο ακολουθούσε το Φεστιβάλ Κινηματογράφου, άλλη μια εμβληματική εκδήλωση πανελλήνιου χαρακτήρα.

Τίποτε από αυτά δεν έμεινε όπως παλιά. Τα αποστέωσε ένας αθηναϊκός επαρχιωτισμός ο οποίος επειδή βλέπει τον εαυτό του εκτός διεθνούς πεδιάς έβγαλε τα συμπλέγματά του στο εσωτερικό της χώρας και, κυρίως, στην πόλη που πάντα, στο διάβα της ιστορίας της, είχε αστικά χαρακτηριστικά. Δεν αποτέλεσε, δηλαδή, πεδίο όπου διάφοροι περιπλανώμενοι ποιμένες έβοσκαν τα ζωντανά τους, όπως κάτω από την Ακρόπολη μέχρι να τους ανακαλύψουν οι Ευρωπαίοι.

Αυτό το μίσος για τη Θεσσαλονίκη είναι διαχρονικό. Και στη νεότερη εποχή, μετά τον πόλεμο, δηλαδή, διακρίνει όλες τις πολιτικές ηγεσίες. Ίσως με την εξαίρεση του Κωνσταντίνου Καραμανλή επί εποχής του οποίου έγιναν οι τελευταίες σοβαρές επενδύσεις στην πόλη. Μιλάμε για τις αρχές της δεκαετίας του ’60.

Κανείς άλλος δεν ενδιαφέρθηκε για την πόλη, μηδέ του Ανδρέα Παπανδρέου εξαιρουμένου.

Μάλιστα, ο Ανδρέας, κάθε χρόνο στα εγκαίνια της ΔΕΘ, τέτοιες μέρες, υποσχόταν αναβάθμιση του Υπουργείου Βορείου Ελλάδος. Ώσπου, μια φορά οι δημοσιογράφοι τον ρώτησαν γιατί ενώ την υπόσχεται δεν την κάνει.

Η απάντηση του Ανδρέα ήταν καταλυτική: δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο δύσκολη είναι η γραφειοκρατία! Ήθελε, ο σχωρεμένος, να πιστέψουμε πως με το πολιτικό εκτόπισμα που είχε δεν μπορούσε να ξεπεράσει τα γραφειοκρατικά εμπόδια. Αν δεν μπορούν να νικήσουν την γραφειοκρατία, ο Ανδρέας τότε και οι διάδοχοί του τώρα, γιατί να περιμένουμε να μας λύσουν άλλα σοβαρότερα προβλήματα;

Το πρόβλημα με τον συγκεντρωτισμό του κράτους είναι διαχρονικό, διακομματικό και έχει βαθιές ρίζες και στην αθηναϊκή κοινωνία. Θεωρεί πως αν υπάρξει κάποια αποσυγκέντρωση του κράτους θα χάσει προνόμιά της για τα οποία στοιβάχτηκε στο λεκανοπέδιο.

Από την άλλη, δεν υπάρχουν δυνάμεις εκτός Αθηνών, κυρίως στη Θεσσαλονίκη, που θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν αυτήν την εθνική υπονόμευση. Γιατί περί εθνικής υπονόμευσης πρόκειται. Ο υπερσυγκεντρωτισμός του κράτους υπονομεύει την εκτός λεκανοπεδίου Ελλάδα.

Δείτε πόσο περιφρονητικά αντιμετωπίζει ο σημερινός πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης το δικό του πολιτικό προσωπικό, τους βουλευτές του στη Θεσσαλονίκη. Διατηρεί ένα υποβαθμισμένο υφυπουργείο στο οποίο τους εναλλάσσει για να έχουν την ψευδαίσθηση ότι συμμετέχουν στην κυβέρνηση.

Το κάνει επειδή έχει δεδομένη την υποστήριξη μιας κομματικής μάζας, όπως και προηγουμένως ο Ανδρέας και οι διάδοχοί του θεωρούσαν δεδομένη την στήριξη από την δική τους κομματική μάζα.

Οι Θεσσαλονικείς δεν έχουν συνείδηση μετοχής σε μια πολιτεία την οποία πρέπει να υποστηρίξουν. Ένα πληθυσμιακό αμάλγαμα που ήλθε στην πόλη τότε που μπορούσε να του προσφέρει εργασία και να καλύψει τους διωκόμενους για τα πολιτικά τους φρονήματα δεν απέκτησε ποτέ την συνείδηση πολίτη της πόλης.

Δεν έχει, πλέον, ούτε ισχυρά Μέσα Ενημέρωσης και προσωπικότητες όπως ο Ιωάννης Βελλίδης που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην προβολή της και στις διεκδικήσεις της.

Είναι εντυπωσιακό το πόσο εύκολα θεσμοί που δημιουργήθηκαν στη Θεσσαλονίκη και είχαν επιτυχή εξέλιξη, εν μια νυκτί μετακομίζουν στην Αθήνα ή σε άλλες πόλεις που μπορούν και τους διεκδικούν. Αυτό είναι αναμενόμενο. Εκείνο που είναι ανεξήγητο είναι πως κανείς δεν αντιδρά.

Μια παθητική, κατακερματισμένη κοινωνία, χωρίς αστική (με την έννοια της πόλης) συνείδηση και συμπεριφορά έχει παραιτηθεί. Και η ηγετική τάξη της, μικρού, συνήθως, βεληνεκούς δεν μπορεί να της δώσει ούτε όραμα, ούτε συνοχή, ούτε υποστήριξη. Και έτσι, η δεύτερη πόλη της χώρας, 1,5 περίπου εκατομμυρίων κατοίκων παρουσιάζει μια άναρχη, παρακμιακή εικόνα και οι κάτοικοί της βαυκαλίζονται πως ζουν σε ένα όμορφο αστικό περιβάλλον. Έχουν κατεβάσει τον πήχη πολύ χαμηλά και όλα τους φαίνονται ωραία. Αναπαράγονται μέσα σε μια καθημερινή μιζέρια χωρίς καμιά προοπτική.

Η, κάποτε, απαστράπτουσα Διεθνής Έκθεση έχει καταντήσει μια παρακμιακή διαδικασία που γίνεται για να θυμίζει την παλιά καλή εποχή. Και να δημιουργεί ψευδαισθήσεις. Καμιά σχέση με το παρελθόν. Και ξέρετε γιατί; Διότι η επαρχιακής νοοτροπίας αστική τάξη της χώρας δεν μπορούσε να ανεχθεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο εκτός Αθηνών. Το επιχείρημά της ήταν πως δεν μπορεί να μην έχει η πρωτεύουσα εκθεσιακό κέντρο. Γιατί δεν μπορεί; Οι θεσμοί που δημιουργούνται σε όλον τον κόσμο εκτός των πρωτευουσών στηρίζονται για να υπάρξει κίνηση και δραστηριότητα και σε άλλες περιοχές και πόλεις της χώρας. Τι νόημα έχει να δημιουργείς θεσμούς και να τους υπονομεύεις; Ποιο θα ήταν το πρόβλημα για τους «άρχοντες» των Αθηνών αν μια φορά εξέθεταν τα προϊόντα τους ή επισκέπτονταν την Θεσσαλονίκη. Αλλά ο συμπλεγματισμός τους τους και ο φαταουλισμός τους δεν έχει όρια. Γενικώς, η αντίληψη της ιθύνουσας τάξης της χώρας είναι επαρχιακή. Και αυτό φαίνεται, ιδιαιτέρως, σήμερα, με την πολιτική του Κυριάκου Μητσοτάκη. Η Θεσσαλονίκη βρίσκεται εκτός οποιουδήποτε προγράμματός του.

Το πάλαι ποτέ εμβληματικό Φεστιβάλ τραγουδιού καταργήθηκε και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου, τύποις διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη. Τα γραφεία, το προσωπικό και η όλη οργάνωση υπάρχουν και γίνονται στην Αθήνα.

Η νοοτροπία της ελληνικής άρχουσας τάξης (αυτής της μετεξέλιξης των κοτζαμπάσιδων), παρέμεινε επαρχιακή από της δημιουργίας του κράτους. Ή, καλύτερα, από της έλευσης της βαυαρικής βασιλείας η οποία συγκέντρωσε τα πάντα στα πόδια της για να ελέγχει έναν λαό υπηκόων τον οποίο η ίδια δεν υποληπτόταν.

Υπάρχει μια γενεσιουργός τραγωδία στη συγκρότηση του Νεοελληνικού κράτους. Σεβόμενοι απόλυτα τους αγωνιστές που δημιούργησαν αυτό το μικρό, έστω, εθνικό κράτος το οποίο μας παρέχει σήμερα, με την επέκτασή του, κάποιας μορφής προστασία θα λέγαμε πως αποτέλεσε ατύχημα το ότι η Επανάσταση συνέβη στο, πλέον, καθυστερημένο τμήμα που ζούσε ο ελληνισμός. Το οποίο δεν είχε αντίληψη της οικουμενικότητας του έθνους στο οποίο ανήκε. Τα σποραδικά, όπως εκείνο που αποδίδεται στον Κολοκοτρώνη ότι ο βασιλιάς μας σκοτώθηκε στη μάχη και δεν παραδόθηκε (Κωνσταντίνος Παλαιολόγος) έχουν την σημασία τους αλλά τόσο αυτό όσο και το λοιπό ιδεολογικό υπόβαθρο που διευκόλυνε την Επανάσταση δεν είναι καθόλου σίγουρο πως τα ασπάσθηκε η βαυαρική βασιλεία, η οποία επέβαλε δικά της πρότυπα.

Φυσικά, διαφορετικά θα ήταν τα πράγματα αν πετύχαινε η Επανάσταση που ξεκίνησε από τις παραδουνάβιες περιοχές και είχε ευρύτερη συνείδηση του λαού που θα εξέφραζε.

Έτσι, λοιπόν, σήμερα, έχουμε ένα μικροελλαδικό κράτος το οποίο αφού δεν μπόρεσε να επεκταθεί στα όρια που ζούσαν μαζικά οι Έλληνες τους ενσωμάτωσε μετά την ήττα του ’22 αναγκαστικά στη λογική της «μικράς πλήν εντίμου Ελλάδος».

Και μπορεί στο εξωτερικό η κυρίαρχη ελληνική ελίτ να συμπεριφέρεται «έντιμα» όταν έχει να αντιμετωπίσει τον Ερντογάν, η συμπεριφορά της, όμως, στο εσωτερικό είναι αποικιοκρατική. Διότι δεν έχει να αντιμετωπίσει αντίσταση. Και κάθε εξουσία προχωρά μέχρι εκεί που θα συναντήσει δυσκολίες. Στον ελληνικό χώρο η αθηναϊκή ολιγαρχία δεν έχει αντιπάλους. Κάνει ό,τι θέλει. Καταπίνει τα πάντα ως μαύρη τρύπα.

Η Θεσσαλονίκη η οποία παρακμάζει με ραγδαίους ρυθμούς για να μπορέσει να επιβιώσει πρέπει να αποκτήσει αυτονομία κινήσεων σε σχέση με την Αθήνα. Τίποτε δεν θα της παραχωρήσει το κέντρο. Μπορεί να της αφαιρέσει και αυτά που έχει.

Πρέπει να αναδείξει και ηγεσία. Κοινωνική συνοχή και να απελευθερωθεί από τα δικά της συμπλέγματα. Ας προβάλει όσους έχουν ην ικανότητα να αναμορφώσουν και να δώσουν προσανατολισμό και όραμα στην πόλη. Δεν έφυγαν όλοι.

Οι διαφορετικοί προσανατολισμοί της Θεσσαλονίκης πρέπει να αναπτυχθούν προς τις γειτονικές χώρες, την Μέση Ανατολή, την Ευρώπη, τη Ρωσία, την Κίνα και τις ΗΠΑ.

Αποτελεί επιτακτική ανάγκη η συγκρότηση μιας Επιτροπής Σωτηρίας της πόλης. Η αστική τάξη της πρέπει να ενεργοποιηθεί και οι πολιτικοί της να πιέσουν ώστε να μπει σε υποβοηθητικές διαδικασίες σε νομοθετικό πλαίσιο.

Και, κυρίως, να αποκτήσει η πόλη δικά της Μέσα Ενημέρωσης έξω από την ευνουχισμένη και υποταγμένη στην Αθήνα ΕΡΤ3. Αυτό είναι απολύτως απαραίτητο. Η κεντρική πολιτική εξουσία θα μετριάσει τις αρνητικές επεμβάσεις της στην πόλη αν γνωρίζει πως η πολιτική της θα γίνει γνωστή και θα υπάρξει πολιτικό κόστος.

Διαφορετικά το τέλος είναι ζοφερό.

Δυστυχώς, τίποτε από όλα αυτά δεν διακρίνεται στον ορίζοντα σε μια πόλη η οποία δεν απέκτησε, ακόμη συνείδηση ότι στο άμεσο μέλλον η αντιπαράθεση θα γίνεται μεταξύ πόλεων που θα διεκδικούν ρόλους.

Η ιθύνουσα τάξη της Θεσσαλονίκης έχει προβληματιστεί για το τι μπορεί να διεκδικήσει η πόλη; Και, κυρίως, πως μπορεί να το πετύχει;

Υπάρχει τέλος πάντων κάποια συλλογική συνείδηση στην πόλη.

Δυστυχώς, φοβάμαι πως όχι.

*Ο Παντελής Σαββίδης είναι δημοσιογράφος και διευθύνει το webtv ΑΝΙΧΝΕΥΣΕΙΣ.

Πηγή: speaknews

spot_img

6 ΣΧΟΛΙΑ

  1. ¨Ή, καλύτερα, από της έλευσης της βαυαρικής βασιλείας η οποία συγκέντρωσε τα πάντα στα πόδια της για να ελέγχει έναν λαό υπηκόων τον οποίο η ίδια δεν υποληπτόταν. ¨

    https://comdeg.eu/el/compendium/essay/98403/

    Ἄλλο εἶδος ὁ βασιλιάς τοῦ Κολοκοτρώνη.
    http://www.panagiapalatiani.gr/Article/1032/

    Ἡ ἰδιαιτερότητά μας δέν εἶναι κατανοητή ἀπό τούς ξένους, ἡ Ὀρθοδοξία μας τήν ἐκφράζει, ἡ γλώσσα μας μοναδική τήν ἀποκαλύπτει ἄν εἶσαι στήν κατάλληλη στιγμή, ἡ ἱστορία μας μέσα μας γραμμένη, στόν καθένα μας, μέσα βαθειά στήν ψυχή, ὑπάρχει σέ κάθε βῆμα, στίς ἐπιλογές μας, στούς ἀνθρώπους πού αἰσθανόμαστε κοντά μας, τί εἶναι αὐτό πού μᾶς φέρνει κοντά καί γιατί μέ κάποιους νιώθουμε οἰκειότητα;

    Ἡ Θεσσαλονίκη, ξεχασμένη ἤ ὑποτιμημένη ἐνίοτε ὡς πόλη, εἶναι ἐπιφορτισμένη σύμφωνα μέ τόν μύθο νά ἀναζητάει τόν Μεγαλέξανδρο, αὐτόν τόν παῖδα Διός, τόν βασιλιά πού πολεμοῦσε μαζί μέ τούς στρατιῶτες του, πού δέν ἔτρωγε γιά νά φᾶνε αὐτοί.

    Κι αὐτός ὁ λαός, ἐκπαιδευμένος νά ἄρχει καί νά ἄρχεται, γνωρίζοντας πῶς θέλει νά συμμετέχει καί νά ἀποφασίζει

    https://el.wikipedia.org/wiki/Επανάσταση_της_3ης_Σεπτεμβρίου

    ἱκανός γιά θυσίες καί θαύματα, περιμένει νά βρεῖ τήν φωνή του, νά παλέψει μέ τούς ἀρχηγούς του δίπλα του, γιά τήν ἀλήθεια καί τό δίκαιο.

    https://youtu.be/bH3INlYMyXY

  2. Θά πρέπει νά αισθάνεται κάπως, η

    Ελένη Π. μας, πού

    ενώ ανάρτησε τό σχόλιό της κάτω από μερικά άλλα,
    τό βλέπει τώρα μόνο του,
    κάτω από ένα πτώμα σχολίου μέ δράστη Admin-mixos!…

    «Πώς αισθάνεσαι ελένη;»,
    πού θά ‘γραφε κι ό aspic.

  3. Μόνη μου ἔμεινα; Μπά, ὄχι. Ἐγώ πάντως τά βρίσκω στό ψαχτήρι μου, ἔχουν ἀφήσει τά ἴχνη τους.

    «Στηριζόμενο τό ἔθνος ἐπάνω στό ἔδαφος πού τοῦ δίδει τό παρελθόν, ἠμπορεῖ νά ἐκτιμήσει ἀντικειμενικά τό παρόν καί νά προσανατολιστεῖ δημιουργικά πρός τό μέλλον. Οἱ μελλοντικές δυνατότητες ὅσες ἡ πολιτική Κοινότης τοῦ ῾Ελληνικοῦ Λαοῦ θά πραγματοποιήσει, δέν ἠμπορεῖ νά μή στηρίζονται ἐπάνω στό παρελθόν πού τοῦ ἐκληροδότησε ἡ ἱστορική παράδοση. ῾Η ἱκανότητα μας γιά νά δημιουργήσουμε ἕνα καινούργιο μέλλον στέκεται ἐπάνω στή σχέση μας πρός τό παρελθόν. ῾Η συσχέτισή μας ὅμως μέ τό παρελθόν, ἡ ἱστορική μνήμη, δέν εἶναι ἕνα γεγονός πού ὑπάρχει μόνο του ἀλλά ἐξαρτᾶται ἀπό τήν προσπάθεια πού καταβάλλει κάθε γενεά γιά νά κάμει δικούς της τούς θησαυρούς τῶν μορφωτικῶν ἀξιῶν ὅσοι βρίσκονται κρυσταλλωμένοι στίς ἀντικειμενικοποιήσεις τίς δημιουργημένες ἀπό τήν ἱστορική τοῦ ἔθνους ζωή. ῾Ο ἀρχαῖος κόσμος ὑπάρχει ἐναποταμιευμένος στό θησαυροφυλάκιο τῆς ἱστορικῆς παράδοσης, χρειάζεται ὅμως ἐπίμονη καί εἰλικρινής προσπάθεια γιά νά ξαναζωοποιηθεῖ.
    Οἱ δυνατότητες οἱ ἐγκείμενες στό παρελθόν θά ἐπαναληφθοῦν καί πάλι ὄχι μέ τρόπο μιμητικό, ἀλλά δημιουργικό, στήν ἔκταση καί στό βάθος πού μᾶς ἐπιτρέπει ἡ σύγχρονη ἱστορική πραγματικότητα, ὁ ´ἱστορικός καιρός ´, καιρός πού κάθε φορά ἀντικρίζουμε.» τοῦ φιλόσοφου Κ. Γεωργούλη κείμενο τό ὁποῖο ὑπενθυμίζει ὁ Δημήτρης Πικιώνης στά Κείμενά του.

    • γιά τό σχόλιό σου* έγραψα πώς έμεινε μόνο του εδώ μέσα κι όχι εσύ,

      Ελένη,

      θά μού πείς πάλι όμως ότι
      εμείς πού δέν μπαίνουμε εδώ μέσα επωνύμως πρός άγραν πελατών, ψηφαλακίων κ.λπ., ταυτιζόμαστε κατ’ ανάγκην, ώς υποστάσεις, μέ τίς αναρτήσεις μας.

      *
      κάτω από τό, ανεξήγητης(γιά τό μπαξίσι, μήπως;) παρουσίας, πτώμα σχολίου
      Admin September 11, 2021 At 5:21 am στήν πρώτη θέση, όπου
      εκεί βρίσκονταν δικό μου σχόλιο, ακολουθούμενο κι από δεύτερο,
      πού τά ξήλωσε ό λεγάμενος.

      κι επειδή τώρα έχει καιρό ν’ ακουστεί ό Ελύτικος Ύμνος τής Μαούνας μας[1],
      «άς πέσει»
      (όπως θά ‘λεγε ό μακαριστός π. Ανανίας Κουστένης[2],
      στήν Εκπομπή του στόν Ρ/Σ τής Εκκλησίας· ποιός θυμάται; τήν ευχή του νά ‘χουμε!),
      λέω:

      https://www.youtube.com/watch?v=63Z37Q5pDwE

      [1]
      η Μαούνα μας διασχίζει τόν άπειρο ωκεανό τού νοήματος
      τού πανέμορφου Κόσμου τού Θεού(καί τών Ελλήνων!)

      [2]

      • Κάποια γρανάζια ἔχουν μείνει ἀπό ἕναν ὁλόκληρο μηχανισμό.

        https://aristotelisguidegr.wordpress.com/2017/05/17/ο-μηχανισμός-των-αντικυθήρων/

        https://www.arcmeletitiki.gr/images/uploads/pdf/arc_arx4.pdf

        Κανένα γρανάζι δέν μπορεῖ νά ἀντικατασταθεῖ μέ ἄλλο καί κανένα δέν εἶναι ἄχρηστο. Ἔτσι κι ὁ κάθε ἄνθρωπος εἶναι ἕνα γρανάζι πού μέ αὐτόν συνδέονται τά παιδιά του, ἕνα ὁλόκληρο γενεαλογικό δένδρο. Καί ἄλλα γρανάζια οἱ φιλίες, ὁ ἔρωτας, τά ταλέντα, ἡ ἀγάπη…

        Λοιπόν ωραία! Εφτάσαμε, ποιος ξέρει από τι κήπους
        ξένα πουλιά γης άγνωστης –Πρώσσοι εδώ ατενείς–
        κι είμαστ’ εδώ (στης χάλκινης καρδιάς μας μπρος τους χτύπους)
        μ’ άγνωστο εντός μας γύρισμα και ρόγχο μηχανής.

        Κι ήταν ωραία –πρώτο φτερό– άκρη, άκρη τ’ ακρωτήριου
        της χίμαιρας ως στάθκαμε με πόζες και ρυθμούς,
        με στήθος κούφιο, ακούοντας εντός μας του μυστήριου
        τη ρόδα, πόθους να γυρνά, γρανάζια και αριθμούς.

        Πρώτο φτερό –τι πήδημα!– Παράδεισος που εχάθη
        η πρώτη ανυπαρξία μας (αργά τάχα ή νωρίς;)
        κι είμαστ’ –α-χά!– απ’ το υλικό (να ζούμε χωρίς λάθη)
        πουν’ –με σοφία– οι ηλίθιοι και οι σοφοί ’ν’ χωρίς…

        Λειψοί ή περίσσοι; Αίνιγμα! Μυστήριο γύρω οι τόποι
        κι ο σπαραγμός της μύτης μας μοιάζει άνθος τ’ ουρανού
        – δε φτάσαμε ή περάσαμε –κι εμείς– νάμαστ’ ανθρώποι;
        δώθες τάχα σταθήκαμε˙ ή πέρα από το νου;

        Τα ρομπότ
        Γιάννη Σκαρίμπα

        http://toaromatoutragoudiou.blogspot.com/2012/10/blog-post.html

Leave a Reply to Ελένη Π. Ακύρωση απάντησης

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
29,800ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα