Η έρευνα βασίστηκε στον περίφημο φάκελο FinCEN που έδωσε στη δημοσιότητα το Διεθνές Κονσόρτσιουμ Ερευνητικών Δημοσιογράφων, και εξετάζει τα στοιχεία των συναλλαγών που αφορούν στο διαβόητο Ιρανό επιχειρηματία Ρεζά Ζαράμπ. Θυμίζουμε ότι πρόκειται για τον άνθρωπο που συνελήφθη το 2016 από το FBI, στις ΗΠΑ, αντιμετωπίζοντας δίωξη για ξέπλυμα χρήματος, συνωμοσία με σκοπό την απάτη και τραπεζική απάτη.

Ο ίδιος ήρθε σε συμβιβασμό με την αμερικανική Δικαιοσύνη, παραδεχόμενος την ενοχή του σε ό,τι αφορά την πληρωμή πάνω από 50 εκατ. δολάρια σε δωροδοκίες προς αξιωματούχους την Τουρκίας –όπως ο πρώην υπουργός Οικονομίας Ζαφέρ Τσαγκλαγιάν– ώστε να διευκολυνθεί η παράκαμψη των αμερικανικών κυρώσεων από το Ιράν.

Μάλιστα, ο Ιρανός ενέπλεξε και τον ίδιο τον Ερντογάν, επισημαίνοντας ότι, ως πρωθυπουργός, είχε συναινέσει στην υλοποίηση των σχεδίων του Ζαράμπ και των συνεργατών του. Σε αντίθεση, πάντως, με τον Ζαράμπ, η συγκατηγορούμενη τουρκική τράπεζα Halkbank, με τη στήριξη φυσικά της Άγκυρας και του τουρκικού λόμπι στις ΗΠΑ, συνεχίζει να αρνείται τις κατηγορίες για τραπεζική απάτη, ξέπλυμα χρήματος και συνωμοσία.

Οι νέες αποκαλύψεις του δικτύου OCCRP προέκυψαν από πλήθος συνεντεύξεων με τον Αντέμ Καραχάν, σωματοφύλακα του Ζαράμπ από το 2008. Ο Καραχάν ήταν ο άνθρωπος που κουβαλούσε βαλίτσες γεμάτες χρυσό ή μετρητά και αργότερα αναλάμβανε ηλεκτρονικές συναλλαγές, καθιστώντας εφικτές τις πωλήσεις ιρανικού πετρελαίου εν μέσω αμερικανικών κυρώσεων

Δωροδοκίες πολιτικών στην Τουρκία

Ο άνθρωπος του Ζαράμπ, λοιπόν, αναφέρει ότι η τουρκική κυβέρνηση γνώριζε τι συνέβαινε, κάτι για το οποίο τον είχε καθησυχάσει το αφεντικό του. «Η κυβέρνηση ξέρει, θα το δεις», φέρεται να του είπε ο Ζαράμπ και μάλιστα το 2008 και όχι το 2010, οπότε θεωρούν οι Αμερικανοί εισαγγελείς ότι άρχισε να λειτουργεί το “κύκλωμα” του Ιρανού. Ένα κύκλωμα που, για την ιστορία, τον έκανε ζάπλουτο πριν κλείσει τα 30 του χρόνια.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αμερικανικής εισαγγελίας, την περίοδο 2010-2015 πραγματοποιήθηκαν συναλλαγές τουλάχιστον 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων, για τις οποίες ο Ζαράμπ, προφανώς, πληρώθηκε αδρές αμοιβές. Από τα αρχεία FinCEN, μάλιστα, εντοπίστηκε αναφορά ύποπτης δραστηριότητας που υποβλήθηκε στο αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών από την τράπεζα Standard Chartered Bank Newark, και στην οποία αναφέρεται πως ο Ζαράμπ χρέωνε προμήθεια 8% για τις υπηρεσίες του.

Αυτό το 8% μοιραζόταν ισομερώς στον Ζαράμπ και στα πολιτικά πρόσωπα τα οποία δωροδοκούσε. Για το ποσό των 20 δισ., και μόνο για την εν λόγω περίοδο, δηλαδή, είναι περίπου 800 εκατ. δολάρια για τον ίδιο και άλλα 800 εκατ. σε Τούρκους αξιωματούχους και πολιτικούς, τα περισσότερα εκ των οποίων πιθανολογούνται ότι διοχετεύτηκαν μόνο σε ένα πρόσωπο.

Σημειωτέον, όπως είναι γνωστό, στην Τουρκία όχι μόνο “πάγωσε” η δικαστική έρευνα που είχε ξεκινήσει το 2013, αλλά και οι εισαγγελείς που ενεπλάκησαν έπεσαν τουλάχιστον σε δυσμένεια. Όμως, σύμφωνα με τις μαρτυρίες του Καραχάν, τα όσα αποκάλυψε ο Ζαράμπ στο δικαστήριο για την Halkbank και τον πρώην διευθυντή της, Μεχμέτ Χακάν Ατίλα, ήταν μόνο η κορφή του παγόβουνου.

Και εξυπηρετήσεις από τους Τούρκους