Οι σύμμαχοι δεν διαθέτουν οικονομικά αποδοτικά αντίμετρα για να αντιμετωπίσουν τις φτηνές επιθέσεις της Ρωσίας.
Οι στρατοί του ΝΑΤΟ δεν θα μπορούσαν να χρησιμοποιούν τακτικά F‑35 για να αναχαιτίζουν τέτοιους εισβολείς. | Siese Veenstra/Getty Images
12 Σεπτεμβρίου 2025, 4:20 π.μ. CET
Γράφει η Laura Kayali
Φτηνά ρωσικά drones από ξύλο και αφρό εισέβαλαν στον εναέριο χώρο της Πολωνίας αυτήν την εβδομάδα και καταρρίφθηκαν με όπλα αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων — αναδεικνύοντας την έλλειψη κατάλληλης προετοιμασίας του ΝΑΤΟ για τέτοιες απειλές.
Τουλάχιστον 19 drones πέταξαν στην Πολωνία την Τετάρτη, σηματοδοτώντας «πολιτική και στρατιωτική δοκιμασία από τη Ρωσία. Είναι πολύ καλό που η Πολωνία τα εντόπισε και τα κατέρριψε», είπε η Ulrike Franke, ανώτερη ερευνητική συνεργάτης στο European Council on Foreign Relations.
Όμως η αντίδραση του ΝΑΤΟ ήταν πολύ λιγότερο αποτελεσματική απ’ ό,τι είναι συνήθως η αντίδραση της Ουκρανίας. Η συμμαχία κατέρριψε περίπου τρία drones, ενώ το Κίεβο συνήθως ισχυρίζεται ότι έχει ποσοστό αναχαίτισης 80 ως 90 τοις εκατό — παρά το ότι αντιμετωπίζει πολύ μεγαλύτερες επιθέσεις.
Η Franke πρόσθεσε ότι υπάρχει μια διαφορά μεταξύ του χαμηλού κόστους των ρωσικών μέσων και της ακριβής στρατιωτικής αντίδρασης του ΝΑΤΟ: «Τι θα κάνουμε, θα στέλνουμε κάθε φορά F‑16 και F‑35; Δεν είναι βιώσιμο. Πρέπει να εξοπλιστούμε καλύτερα με συστήματα αντι‑drone.»
Η απειλή που έθεσαν τα drones ήταν πολύ πραγματική.
Σύμφωνα με τη WELT, αδελφή έκδοση του POLITICO στον Όμιλο Axel Springer, πέντε drones βρίσκονταν σε άμεση διαδρομή πτήσης προς μια βάση του ΝΑΤΟ πριν αναχαιτιστούν από ολλανδικά μαχητικά αεροσκάφη Lockheed Martin F‑35. Ένα αεροσκάφος ανεφοδιασμού του ΝΑΤΟ, ένα ιταλικό αεροσκάφος επιτήρησης και ένα γερμανικό σύστημα αεράμυνας Patriot φέρονται επίσης να συμμετείχαν στη επιχείρηση.
Το ζήτημα τέθηκε την Πέμπτη κατά τη διάρκεια μιας ενημέρωσης μεταξύ του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε και των πρεσβευτών της ΕΕ στις Βρυξέλλες — η πρώτη φορά που επικεφαλής της συμμαχίας συμμετείχε σε μια τέτοια συνάντηση.
Πολλοί συμμετέχοντες ανησυχούσαν ότι η αντίδραση της Τετάρτης ανέδειξε την έλλειψη ετοιμότητας της Δύσης. Οι στρατοί του ΝΑΤΟ δεν θα μπορούσαν να χρησιμοποιούν τακτικά F-35 για να αναχαιτίζουν τέτοιους εισβολείς.
«Ο ίδιος ο Ρούτε κατέληξε σε αυτό το συμπέρασμα, και κανείς δεν διαφώνησε», είπε ένας από τους διπλωμάτες.
Σύμφωνα με τον Charly Salonius-Pasternak, διευθύνοντα σύμβουλο του think tank Nordic West Office με έδρα το Ελσίνκι, η προσαρμογή της αντίδρασης του ΝΑΤΟ στον μαζικής παραγωγής, χαμηλού κόστους εξοπλισμό της Ρωσίας έχει καθυστερήσει πολύ.
«Υπάρχουν μαθήματα σχετικά με το πώς να εντοπίζεις και να καταρρίπτεις πλήθη φθηνών drones χωρίς να απαιτείται πύραυλος πολλών εκατομμυρίων ευρώ; Φυσικά, αλλά αυτό δεν είναι καινούριο μάθημα», είπε. «Τι έχει κάνει το ευρωπαϊκό πολιτικό κατεστημένο γι’ αυτό;»
«Κάποιες χώρες προσαρμόζουν τα οπλοστάσιά τους — όσες αισθάνονται την απειλή πιο έντονα — αλλά χρειάζεται χρόνος για να υλοποιηθούν οι δημοσιονομικές αποφάσεις», πρόσθεσε.
Οι προκλήσεις των drones
Μερικοί από τους αμυντικούς κολοσσούς της Ευρώπης προσπαθούν να προσαρμοστούν στην ταχύτατα εξελισσόμενη κούρσα εξοπλισμών με drones.
Στα τέλη Αυγούστου, η σουηδική Saab παρουσίασε έναν νέο χαμηλού κόστους πύραυλο με το όνομα Nimbrix, σχεδιασμένο για την εξουδετέρωση μικρών, χαμηλού ύψους μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων. Η γαλλική υπηρεσία προμηθειών όπλων DGA παρήγγειλε επίσης πρόσφατα ένα πρωτότυπο για ένα αντι-drone σύστημα λέιζερ από μια ομάδα εταιρειών που περιλαμβάνει τις MBDA, Safran, Thales και Cilas.
Ωστόσο, οι μικρότερες, καινοτόμες εταιρείες μπορεί να δυσκολεύονται να διεισδύσουν στην αγορά. «Οι startups έχουν σημειώσει μεγάλη πρόοδο ως προς το τι είναι εφικτό. Δεν έχουμε κατ’ ανάγκην αγοράσει \[αυτό που προσφέρουν] στην Ευρώπη ακόμη», δήλωσε η Franke, από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων.
Υπάρχουν δύο βασικές προκλήσεις μπροστά όσον αφορά την άμυνα απέναντι στα drones, πρόσθεσε.
Η πρώτη είναι ότι ένα μόνο σύστημα δεν θα μπορέσει να αποκρούσει όλες τις απειλές. «Εξ ορισμού, θα χρειαστούμε μια πολυεπίπεδη άμυνα, με ηλεκτρονικά αλλά και κινητικά αντίμετρα». Η δεύτερη είναι το πόσο γρήγορα εξελίσσεται η τεχνολογία: τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία προσαρμόζουν διαρκώς τα επιθετικά και αμυντικά τους drones σε μια τεχνολογική σπείρα.
Αυτή είναι η προσέγγιση της Ουκρανίας. Χρησιμοποιεί ηλεκτρονικά αντίμετρα αλλά και παράγει χιλιάδες drones αναχαίτισης τον μήνα. Η Ουκρανία μπορεί να αντιμετωπίσει εκατοντάδες drones σε μία νύχτα, και οι αμυνόμενοι καταστρέφουν τη συντριπτική πλειονότητα.
Για τους ευρωπαϊκούς στρατούς, αυτό θα απαιτήσει μια αλλαγή από τα παραδοσιακά πρότυπα προμηθειών μικρών παρτίδων ακριβών όπλων, δήλωσε ο πρώην αρχηγός του γαλλικού Γενικού Επιτελείου Άμυνας, στρατηγός Thierry Burkhard, στο POLITICO τον περασμένο μήνα.
«Για ορισμένα είδη εξοπλισμού, πιθανότατα είναι καλύτερο να αγοράζονται σε παρτίδες των 10, 15, 20 ή ίσως 50», είπε. «Δεν έχει σημασία αν η εταιρεία που τα αναπτύσσει δεν είναι σε θέση να παρέχει συντήρηση για 20 χρόνια, διότι σε έναν χρόνο, αυτό το πράγμα θα είναι είτε κατεστραμμένο στο πεδίο της μάχης είτε παρωχημένο».
Στην ανταπόκριση συνέβαλαν οι Jacopo Barigazzi, Victor Jack, Noah Keate και Lars Petersen.
