Το Διεθνές Συνέδριο για την Ειρήνη και τη Δημοκρατική Κοινωνία ολοκλήρωσε τις εργασίες του στην Κωνσταντινούπολη.
Στην έναρξη των εργασιών του αναγνώστηκε μήνυμα που απέστειλε ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν
Το συνέδριο, το οποίο διοργανώοηκε από το Κόμμα DEM, πραγματοποιήθηκε στο Πολιτιστικό Κέντρο Cem Karaca στην περιοχή Μπακίρκιοϊ της Κωνσταντινούπολης.
Η εκδήλωση συγκέντρωσε μια εξέχουσα ομάδα διανοουμένων και πολιτικών από το Κουρδιστάν, την Τουρκία και αρκετές ακόμη χώρες, μαζί με τους συμπροέδρους του DEM, Τουντζέρ Μπακιρχάν και Τιουλάι Χατιμογουλαρί, καθώς και εκατοντάδες ακόμη πολιτικές και πνευματικές προσωπικότητες.
Το συνέδριο άνοιξε με τις ομιλίες της Τιουλάι Χατιμογουλαρί, του Τουντζέρ Μπακιρχάν και του Βεϊσί Ακτάς. Μετά τις ομιλίες των συμπροέδρων, ο Βεϊσί Ακτάς διάβασε το μήνυμα που απέστειλε ο ηγέτης Αμπντουλάχ Οτζαλάν προς τους συμμετέχοντες.
ΤΕΛΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Το «Διεθνές Συνέδριο για την Ειρήνη και τη Δημοκρατική Κοινωνία», το οποίο πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στις 6–7 Δεκεμβρίου 2025 στην Κωνσταντινούπολη, συγκέντρωσε πολιτικούς, ακαδημαϊκούς, δημοσιογράφους, υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους που έχουν υπηρετήσει σε διάφορες θέσεις σε διαφορετικές χώρες. Συνολικά, ομιλητές και συμμετέχοντες προήλθαν από 19 χώρες σε 5 διαφορετικές ηπείρους.
Εμείς, ως διεθνής αντιπροσωπεία, συμμεριζόμαστε βαθιά τον πόνο, τις απώλειες και την καταστροφή που έχει προκαλέσει η σύγκρουση που συνεχίζεται στην Τουρκία για περισσότερο από 40 χρόνια. Πιστεύουμε ότι, για να αποτραπεί η επανάληψη αυτών των δεινών, η σύγκρουση πρέπει να τερματιστεί πλήρως και να οικοδομηθεί μια διαρκής ειρήνη μέσω ενός δημοκρατικού κοινωνικού συμβολαίου.
Στη σημερινή συγκυρία στην Τουρκία, όπου ο κουρδικός λαός αντιμετωπίζει καταπίεση και αποκλεισμό μέσω διακρίσεων, θεωρούμε ότι η διαδικασία που δρομολογήθηκε υπό την ηγεσία του κ. Οτζαλάν αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για τους λαούς της χώρας. Ωστόσο, υπογραμμίζουμε επίσης ότι είναι ζωτικής σημασίας η διαδικασία αυτή να διεξαχθεί με πιο συμπεριληπτικό, δημιουργικό και προσανατολισμένο στο αποτέλεσμα τρόπο.
Σε μια εποχή κατά την οποία αυταρχικές και φασιστικές τάσεις ενισχύονται παγκοσμίως, οι κοινωνίες χρειάζονται ηγεσίες ικανές να τις καθοδηγήσουν προς την ειρήνη. Ο κ. Οτζαλάν έχει αποδείξει στη διεθνή κοινή γνώμη — τόσο στην πράξη όσο και στο πεδίο της σκέψης — ότι μπορεί να προσφέρει ηγεσία για μια διαρκή ειρήνη απέναντι στην κλιμακούμενη βία στην Τουρκία και τη Μέση Ανατολή. Για τον λόγο αυτό, θεωρούμε τον Αμπντουλάχ Οτζαλάν όχι μόνο εκπρόσωπο του κουρδικού λαού αλλά και σημαντικό παράγοντα για την ειρήνη, τον δημοκρατικό μετασχηματισμό και τον πλουραλισμό στην Τουρκία και τη Μέση Ανατολή.
Η ειρηνευτική διαδικασία που ξεκίνησε ο κ. Οτζαλάν στις 27 Φεβρουαρίου 2025 συνιστά ιστορική ευκαιρία για τον πλήρη τερματισμό της σύγκρουσης. Η απόφαση του PKK να τερματίσει τον ένοπλο αγώνα και να αυτοδιαλυθεί αποτελεί ένα θαρραλέο και ιστορικό βήμα υπέρ της ειρήνης. Το βήμα αυτό συνιστά μια μείζονα ευκαιρία για τον τερματισμό της μακροχρόνιας σύγκρουσης και της αστάθειας στην περιοχή.
Η επιτυχής ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας προς μια διαρκή ειρήνη στην Τουρκία — σε μια περίοδο όπου συγκρούσεις κλιμακώνονται σε ολόκληρο τον κόσμο — έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει οδηγό όχι μόνο για τους Κούρδους και τους λαούς της Τουρκίας, αλλά και για τη Μέση Ανατολή και τη διεθνή κοινότητα. Τα συμπεράσματα που προέκυψαν από τις συζητήσεις του διήμερου συνεδρίου συνοψίζονται ως εξής:
- Όπως αναφέρεται στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, θεωρούμε ότι οι νομικές ρυθμίσεις που αναγνωρίζουν το «Δικαίωμα στην Ελπίδα» και καθιστούν εφικτή την απελευθέρωση του Οτζαλάν αποτελούν προϋπόθεση μιας έντιμης ειρήνης. Μέχρι να εκπληρωθεί το Δικαίωμα στην Ελπίδα, πιστεύουμε ότι πρέπει να διασφαλιστεί η πρόσβαση στο πνευματικό έργο του Οτζαλάν από ακαδημαϊκούς, διανοουμένους, δημοσιογράφους και πολιτικούς, καθώς και η δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας μαζί του. Το νησί Ιμραλί πρέπει να πάψει να αποτελεί σύμβολο απομόνωσης και να μετατραπεί σε πύλη προς την ειρήνη και ένα ελεύθερο μέλλον για την Τουρκία. Σε τελική ανάλυση, όλες οι συνθήκες απομόνωσης που επιβάλλονται στο Ιμραλί πρέπει να αρθούν πλήρως.
- Πιστεύουμε ότι οι συγκρούσεις χρειάζονται πολιτικές λύσεις και ότι ο διάλογος και η διαπραγμάτευση αποτελούν τον καλύτερο τρόπο για την επίτευξη διαρκούς ειρήνης. Επισημαίνουμε ότι, σύμφωνα με την Απόφαση 1325 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, οι γυναίκες πρέπει να διαδραματίσουν πιο ενεργό ρόλο στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις και στις διαδικασίες επίλυσης συγκρούσεων και πολιτικών διαφορών.
- Αναγνωρίζουμε την άποψη του Αμπντουλάχ Οτζαλάν ότι το μοντέλο του εθνικού κράτους εμβαθύνει τις κοινωνικές ανισότητες, την έμφυλη κυριαρχία και την περιβαλλοντική επιβάρυνση, και υπογραμμίζουμε τη σημασία προώθησης μορφών διακυβέρνησης που εξασφαλίζουν την ισότιμη συμμετοχή των γυναικών, ενισχύουν τη δημοκρατία σε τοπικό επίπεδο και στηρίζουν την ειρηνική συνύπαρξη διαφορετικών κοινοτήτων.
- Τονίζουμε την επείγουσα ανάγκη για νομικό μετασχηματισμό στο πλαίσιο των διεθνών προσπαθειών επίλυσης συγκρούσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, η Τουρκία χρειάζεται ένα νέο και δημοκρατικό κοινωνικό συμβόλαιο που θα περιλαμβάνει όλους τους λαούς, τις πεποιθήσεις και τις ταυτότητες στη βάση της ισότιμης ιθαγένειας. Ένα κοινωνικό συμβόλαιο που θα συγκροτηθεί χωρίς τον αποκλεισμό κανενός τμήματος της κοινωνίας θα εξαλείψει οριστικά τα αίτια της βίας.
- Όπως ανέδειξαν οι εμπειρίες της Νότιας Αφρικής, της Ιρλανδίας, της Χώρας των Βάσκων και της Καταλονίας κατά τις εργασίες του συνεδρίου, πρέπει να ληφθούν μέτρα ώστε τα άκαμπτα και συγκεντρωτικά μοντέλα που οδηγούν σε συγκρούσεις να αντικατασταθούν από προσεγγίσεις που ενισχύουν την κοινωνική συνοχή και εξαλείφουν τη βία. Στην Τουρκία, τα ζητήματα της τοπικής διακυβέρνησης πρέπει να συζητηθούν τόσο σε πολιτικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να υιοθετηθούν νόμοι που ενισχύουν τις τοπικές αυτοδιοικήσεις.
- Σημειώνουμε τη θετική στάση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ωστόσο πιστεύουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά πρέπει να αναλάβει πιο ενεργό και εποικοδομητικό ρόλο. Υπενθυμίζουμε ότι, όταν απαιτείται — και εφόσον το αποδέχονται οι εμπλεκόμενοι — η ΕΕ μπορεί να συμβάλει στη διαδικασία ειρήνης ως διαμεσολαβητής ή εγγυήτρια δύναμη.
Σε ό,τι αφορά το μέλλον της ειρήνης και του δημοκρατικού μετασχηματισμού στην Τουρκία, η διασφάλιση της ελευθερίας όλων των πολιτικών κρατουμένων — πρωτίστως του Αμπντουλάχ Οτζαλάν και όλων των πολιτικών προσώπων που διώκονται στην υπόθεση Κομπανί — στο πλαίσιο που επιβάλλει το δίκαιο της ειρήνης δεν αποτελεί ζήτημα χάριτος ή επιλογής, αλλά ιστορική και νομική αναγκαιότητα. Η σκληρή απομόνωση που επιβάλλεται επί περισσότερα από είκοσι έξι χρόνια είναι προφανώς ασύμβατη τόσο με το εθνικό όσο και με το διεθνές δίκαιο. Καλούμε την Τουρκία να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της βάσει του ανθρωπιστικού και ανθρωπίνων δικαιωμάτων δικαίου.
Θεωρούμε τη διακήρυξη αυτή ως ιστορικό βήμα στον δρόμο προς μια διαρκή ειρήνη και καλούμε όλες τις πλευρές να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Είμαστε αποφασισμένοι να παρακολουθούμε την πορεία της διαδικασίας και να διατηρήσουμε την ελπίδα μας για μια μετάβαση σε μια δημοκρατική και συμπεριληπτική κοινωνία.
Διεθνείς Συμμετέχοντες του «Διεθνούς Συνεδρίου για την Ειρήνη και τη Δημοκρατική Κοινωνία»
11 Δεκεμβρίου 2025
