Το POLITICO παρακολούθησε και τις πέντε ώρες κατά τις οποίες ο Ρώσος ηγέτης μίλησε για την Ουκρανία, το ΝΑΤΟ και τις «παραδοσιακές αξίες», ώστε να μη χρειαστεί να το κάνετε εσείς.
Η εκδήλωση προσφέρει στον Πούτιν μια πλατφόρμα για να μεταφέρει όσα έχει στην κορυφή του μυαλού του. | Sajjad Hussain/AFP via Getty Images
19 Δεκεμβρίου 2025, 5:53 μ.μ. CET
Της Eva Hartog και του Sascha Roslyakov
Σε αντίθεση με τις υποσχέσεις του Κρεμλίνου, η ετήσια συνεδρία ερωτήσεων και απαντήσεων του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν δεν αποτελεί ποτέ πραγματικά μια στιγμή κατά την οποία οι Ρώσοι μοιράζονται όσα τους βαραίνουν.
Στην πράξη, συμβαίνει το αντίθετο: η εκδήλωση λειτουργεί ως πλατφόρμα για τον Πούτιν, προκειμένου να μεταδώσει όσα ο ίδιος θεωρεί πρώτης προτεραιότητας.
Με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να επιδιώκει μια δυσεύρετη ειρηνευτική συμφωνία πριν από το τέλος του έτους, κρατώντας τους συνομιλητές του στις Βρυξέλλες και την Ουκρανία σε κατάσταση αγωνιώδους αναμονής, τα γεωπολιτικά διακυβεύματα φέτος ήταν αυξημένα.
Για να διασφαλιστεί η ενότητα του μηνύματος, η συνέντευξη Τύπου της Παρασκευής ήταν, όπως επιβάλλει η παράδοση, προσεκτικά σκηνοθετημένη, ενώ οι ερωτήσεις — σύμφωνα με το Κρεμλίνο, περίπου 3 εκατομμύρια — ελέγχθηκαν εξονυχιστικά.
Παρόλα αυτά, ορισμένα σχόλια φαίνεται να ξέφυγαν από τους λογοκριτές (βλ. την ενότητα μπόνους παρακάτω), προσφέροντας μια μικρή αχτίδα ειλικρίνειας.
Ακολουθούν πέντε βασικά συμπεράσματα από τον φετινό μαραθώνιο τηλεφωνικών παρεμβάσεων.
(Ακόμη) σε πολεμική τροχιά
Από τότε που το Κρεμλίνο απαγόρευσε τη χρήση της λέξης «πόλεμος» μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή του στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, υπό την απειλή ποινικών διώξεων, έχει διανυθεί πολύς δρόμος.
«Πόλεμος ή ειρήνη;» ρώτησε ο συμπαρουσιαστής της εκπομπής έναν χαλαρό στην όψη Πούτιν, καθώς η εκδήλωση ξεκινούσε λίγο μετά το μεσημέρι, τοπική ώρα.
Η ερώτηση έδωσε τον τόνο για τις σχεδόν πέντε ώρες που ακολούθησαν, κατά τις οποίες ο πόλεμος στην Ουκρανία παρέμεινε στο επίκεντρο.
Χρησιμοποιώντας ερωτήσεις που τέθηκαν από πολεμικούς ανταποκριτές, βετεράνους και ακόμη και από τη σύζυγο ενός νεκρού στρατιώτη, ο Πούτιν κατέστησε σαφές ότι, κατά την άποψή του, ο πόλεμος της Ρωσίας εξελίσσεται σύμφωνα με το σχέδιο και ότι τυχόν προβλήματα οφείλονται σε «υπερβολική γραφειοκρατία».
Σε μια περίοδο κατά την οποία διάφορες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι πολλοί Ρώσοι ανυπομονούν για κάποια μορφή ειρήνης, ο Πούτιν εντείνει το κάλεσμά του για συσπείρωση της χώρας γύρω από έναν κοινό πόλεμο, δήλωσε στο POLITICO ο πολιτικός αναλυτής με έδρα τη Μόσχα Αντρέι Κολέσνικοφ.
Το μήνυμα είναι ότι «η νίκη, με τη μορφή μιας ειρήνης με τους όρους της Ρωσίας, είναι κοντά και ο πληθυσμός είναι ενωμένος στην υποστήριξη» του πολέμου, είπε.
Ειρήνη με τους όρους της Ρωσίας
Οι τηλεθεατές θα μπορούσαν να συγχωρεθούν αν νόμιζαν ότι μπήκαν σε χρονομηχανή και επέστρεψαν στον Φεβρουάριο του 2022, όταν ο Πούτιν παρουσίαζε τους λόγους της εισβολής στην Ουκρανία.
Φαινομενικά προσπαθώντας να παραμείνει σε καλές σχέσεις με τον Τραμπ, ο Πούτιν έστειλε το σήμα ότι η Μόσχα είναι «έτοιμη και πρόθυμη» να μεσολαβήσει για κάποια συμφωνία σχετικά με την Ουκρανία.
Ωστόσο, η γλώσσα που χρησιμοποίησε στη συνέχεια υποδηλώνει το αντίθετο. Αναφέρθηκε στο «καθεστώς του Κιέβου», το οποίο, όπως είπε, ήρθε στην εξουσία μέσω «πραξικοπήματος», και δήλωσε ότι η Ρωσία μάχεται τον «νεοναζισμό». Παράλληλα, άφησε να εννοηθεί ότι οι απαιτήσεις της Μόσχας περιλαμβάνουν την εγκατάλειψη των φιλοδοξιών του Κιέβου για ένταξη στο ΝΑΤΟ και την αποχώρηση από την ανατολική Ουκρανία.
Όπως πάντα, ο Πούτιν αναφέρθηκε στις «ριζικές αιτίες» του πολέμου, επικαλούμενος την επέκταση του ΝΑΤΟ ως δικαιολογία για την εισβολή στην Ουκρανία.
Προς Ευρώπη και ΝΑΤΟ: Μακριά τα χέρια
Ενώ επαινούσε την Κίνα και τη Λευκορωσία για τους στενούς δεσμούς τους με τη Μόσχα, η Ευρώπη και το ΝΑΤΟ βρέθηκαν στο στόχαστρο του Πούτιν.
Σχεδόν απολογήθηκε για το ότι αποκάλεσε νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα τους Ευρωπαίους ηγέτες «γουρουνάκια», σε συνάντηση με το υπουργείο Άμυνας, λέγοντας ότι οι λέξεις «του ξέφυγαν».
Αυτό όμως δεν τον εμπόδισε να τους χαρακτηρίσει «ληστές» επειδή θέλουν να χρησιμοποιήσουν παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για να βοηθήσουν την Ουκρανία.
Κύριος στόχος του Πούτιν, ωστόσο, ήταν ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, ο οποίος την περασμένη εβδομάδα προειδοποίησε τους Ευρωπαίους να προετοιμαστούν για έναν πόλεμο στο επίπεδο αυτού που έζησαν οι «παππούδες και προπαππούδες» τους.
«Θέλω πραγματικά να ρωτήσω: ακούστε, τι λέτε για το να προετοιμαζόμαστε για πόλεμο με τη Ρωσία;» επέπληξε ο Πούτιν. «Μπορείτε καν να διαβάζετε; Διαβάστε την Εθνική Στρατηγική Ασφαλείας των ΗΠΑ».
Απαντώντας σε ερώτηση του Στιβ Ρόζενμπεργκ του BBC σχετικά με το ενδεχόμενο στρατιωτικής κλιμάκωσης, ο Πούτιν δεσμεύτηκε ότι «δεν θα υπάρξουν νέες ειδικές στρατιωτικές επιχειρήσεις αν μας φερθείτε με σεβασμό και λάβετε υπόψη τα συμφέροντά μας».
Προς τους Ρώσους: Συσπειρωθείτε
Δεν ήταν όλα εξωτερική πολιτική. Ο Πούτιν αφιέρωσε επίσης χρόνο για να απευθυνθεί στις οικονομικές ανησυχίες των Ρώσων, εν μέσω επιβράδυνσης της οικονομίας και υψηλού πληθωρισμού, την ώρα που το Κρεμλίνο πλημμυρίζει τον αμυντικό τομέα με χρήμα.
Παραθέτοντας στατιστικά στοιχεία, επέμεινε ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, επαινώντας τις «σκόπιμες ενέργειες» των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της χώρας για τη σταθεροποίηση της οικονομίας.
Παράλληλα, ισχυρίστηκε ότι οι Ρώσοι κατατάσσονται μαζικά. «Υπάρχουν πολύ νεαρά αγόρια, φοιτητές πανεπιστημίου, που παίρνουν αναστολή σπουδών για να υπογράψουν συμβόλαιο [με τον στρατό] και να συμμετάσχουν σε πολεμικές επιχειρήσεις», είπε.
Στην πραγματικότητα, η Ρωσία έχει υποστεί εκτιμώμενες απώλειες περίπου 1 εκατομμυρίου ανθρώπων στον πόλεμο, ενώ όσοι επιστρατεύθηκαν το φθινόπωρο του 2022 δεν έχουν ακόμη απολυθεί, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι αρχές δυσκολεύονται να καλύψουν τις ανάγκες σε προσωπικό.
Όμως ο Πούτιν «δεν ανησυχεί για το κόστος της συνέχισης της “ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης”, είτε οικονομικό, είτε ανθρώπινο, είτε ψυχολογικό», δήλωσε ο Κολεσνίκοφ, αναλυτής με έδρα τη Μόσχα.
Αντι-LGBTQ+ ως εθνική κόλλα
Με τον πόλεμο να καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου, ο Πούτιν παρενέβαλλε παρ’ όλα αυτά διάφορες αναφορές σε ένα ακόμη αγαπημένο του θέμα: τις «παραδοσιακές αξίες».
Προειδοποίησε άλλες χώρες ότι κινδυνεύουν να δουν τα περιουσιακά τους στοιχεία να κατάσχονται από την Ευρώπη λόγω της συντηρητικής τους πολιτικής. «Αύριο μπορεί κάποιος να μη συμπαθεί πολιτικές που σχετίζονται με την κοινότητα LGBT», είπε. «Στις μουσουλμανικές και ισλαμικές χώρες υπάρχουν πολλοί πολύ αυστηροί νόμοι που προστατεύουν τις παραδοσιακές τους αξίες, οι οποίες είναι και δικές μας κοινές παραδοσιακές αξίες».
Και αφού ένας 23χρονος φοιτητής άρπαξε την ευκαιρία να κάνει πρόταση γάμου στη φίλη του στον αέρα, ο Πούτιν επαίνεσε τον νεαρό επειδή ξεκίνησε να βγαίνει με τη σύντροφό του στα μέσα της εφηβείας του.
«Στον Καύκασο έχουν την καλή παράδοση να παντρεύουν τα παιδιά τους σε νεαρή ηλικία. Πρέπει να πάρουμε το παράδειγμά τους», είπε.
Αυτό που ένωνε όλους όσοι πολεμούν για τη Ρωσία στο μέτωπο, συνόψισε ο Πούτιν σε άλλο σημείο, ήταν οι «κοινές αξίες» τους.
Μπόνους: Ψεύτικο ή αληθινό;
Για τους τηλεθεατές, το πιο συναρπαστικό κομμάτι της σκηνής ήταν μια μεγάλη οθόνη που προέβαλλε μηνύματα κειμένου που έστελναν απλοί Ρώσοι.
Ορισμένα ταίριαζαν απόλυτα με το γενικό ύφος της εκδήλωσης: «Πώς μπορώ να βοηθήσω ώστε η Ρωσία να γίνει αυτοκρατορία;» έγραφε ένα μήνυμα.
Άλλα όμως όχι.
«[Αυτό] δεν είναι απευθείας γραμμή, αλλά τσίρκο», ανέφερε ένα μήνυμα που εμφανίστηκε για λίγο στην οθόνη.
«Βλαντίμιρ Βλαντιμίροβιτς, είναι Παρασκευή, να ανοίξουμε καμιά μπύρα;» έγραφε ένα άλλο.
Δεν είναι σαφές αν το Κρεμλίνο επιτρέπει σκόπιμα να περνούν τέτοια μηνύματα, ώστε να δίνει στην εκδήλωση έναν αέρα αυθεντικότητας, ή αν απλώς κάποιοι Ρώσοι στέκονται τυχεροί.
Στη σύνταξη του ρεπορτάζ συνέβαλε η Κέτριν Γιότσεκοβα.
