Την πρόθεση της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ να παίξει τον ρόλο μίας «γέφυρας» ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, αλλά και το προσωπικό ενδιαφέρον του αμερικανού προέδρου για την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, μεταφέρει ο Τομ Μπάρακ, πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Άγκυρα και μέλος της στενής ομάδας του δισεκατομμυριούχου προέδρου.
Ειδικότερα, μιλώντας στην εφημερίδα «Καθημερινή» και τον Μανώλη Κωστίδη, στο περιθώριο της επίσκεψης του Αμερικανού διπλωμάτη στο Οικουμενικό Πατριαρχείο στο Φανάρι, με αφορμή την άφιξη του Πάπα για τη Σύνοδο της Νίκαιας, ο Μπάρακ αναφέρθηκε για πρώτη φορά σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα επαναλειτουργίας της Χάλκης, τον Σεπτέμβριο του 2026.
Το «κονίαμα» και τα «τούβλα»
Σχετικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο Αμερικανός πρεσβευτής σημείωσε ότι «αυτό που βλέπουμε στον κόσμο είναι μια νέα δυναμική, μια προσπάθεια να αφήσουμε τις πικρίες του παρελθόντος στο περιθώριο και να δημιουργήσουμε ένα νέο πλαίσιο. Κι αυτό πρέπει να αρχίσει από την Ελλάδα και την Τουρκία. Δεν έχει νόημα δύο μεγάλες χώρες, δεμένες η μία με την άλλη, να κρατούν ακόμη έριδες για γεγονότα που έγιναν εκατοντάδες ή και χιλιάδες χρόνια πριν».
Παράλληλα, ο Μπάρακ, αναφερόμενος στην πρέσβειρα των ΗΠΑ στην Αθήνα, Κίμπερλι Γκίλφοΐλ, ανέφερε ότι «είναι πολύ καλή φίλη μου» και πρόσθεσε:
«Το συζητήσαμε και με τον πρόεδρο Τραμπ· αναρωτηθήκαμε αν μπορούμε να λειτουργήσουμε ως «κονίαμα», σαν αυτό που ενώνει δύο τούβλα, για να έρθουν πιο κοντά με έναν νέο τρόπο, βήμα βήμα. Ήρθε η ώρα. Πρέπει να γίνει. Μια νέα περιφερειακή τάξη πραγμάτων, ένας νέος τρόπος συνεργασίας είναι αναγκαίος. Και ελπίζουμε η Αμερική να μπορέσει να αποτελέσει γέφυρα. Αυτός είναι ο στόχος μας».
«Απολύτως. 100%. Πρέπει. Ολα ξεκινούν από την επικοινωνία – και η επικοινωνία τροφοδοτείται περισσότερο από την ευημερία παρά από τον φόβο. Αν οι δύο χώρες έρθουν κοντά, σκεφτείτε τι θα μπορούσε να δημιουργηθεί: για τις δύο χώρες, για όλους τους ανθρώπους τους, για όλες τις ελπίδες και τα όνειρά τους. Ενα νέο πλέγμα συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο – ενότητας, ευημερίας, καλύτερης ζωής για τα παιδιά. Πρέπει να γίνει αυτό».
Η «φόρμουλα Κασπίας-Μεσογείου» και η Κύπρος
Ο Μπάρακ συνέδεσε τη σημερινή γεωπολιτική εικόνα της Ανατολικής Μεσογείου με ένα ιστορικό αφήγημα. Αναφέρθηκε στον Δρόμο του Μεταξιού και στις διαδρομές που κάποτε συνέδεσαν Ανατολή και Δύση, υποστηρίζοντας ότι αυτή η φυσική συνδεσιμότητα ανακόπηκε από τα κλειστά εθνικά συστήματα που διαμορφώθηκαν μετά το 1919. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσει την ιδέα για μια «φόρμουλα από την Κασπία μέχρι τη Μεσόγειο», η οποία, κατά την άποψή του, θα μπορούσε να αποδεσμεύσει μεγάλα ενεργειακά αποθέματα και να τα συνδέσει με αγορές μέσω Ελλάδας και Τουρκίας.
«Κοιτάζω τα μαθήματα της Ιστορίας – τι μάθαμε από το παρελθόν. Το ίδιο κάνει και ο προϊστάμενός μου. Ο λόγος που ο πρόεδρος Τραμπ μπορεί να έχει αυτή τη συνολική παγκόσμια θεώρηση είναι γιατί μελετάει την Ιστορία. Ο Δρόμος των Μπαχαρικών, ο Δρόμος του Μεταξιού συνέδεαν την Ανατολή με τη Δύση μέσα από τρεις ή τέσσερις διαφορετικές διαδρομές. Και πάνω σε αυτούς τους δρόμους ευημερίας αναπτύχθηκε μια ώσμωση πολιτισμών. Αυτό μπορεί να συμβεί ξανά, αλλά έχει αναχαιτιστεί από τη δημιουργία εθνών-κρατών μετά το 1919. Η ιδέα ότι κάθε χώρα, κάθε κράτος κυβερνάται με διαφορετικό τρόπο δεν έχει λειτουργήσει τόσο καλά.
Για να δημιουργήσουμε ένα νέο μοντέλο ευημερίας, σκεφτείτε το: έχουμε την Κασπία Θάλασσα με τεράστια αποθέματα ορυκτών καυσίμων, αποκλεισμένα από τη Μεσόγειο, όπου η Ελλάδα και η Τουρκία είναι η πύλη. Πώς γίνεται να είναι ανοιχτή αυτή η πύλη; Αν απαλλαγείς από τις πολιτικές επιπλοκές; Και από τις πολιτικές επιπλοκές απαλλάσσεσαι όταν υπάρχει ευημερία. Αυτή είναι η ελπίδα μας», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Στη συζήτηση για την Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή, τόνισε ότι «η Κύπρος είναι κρίσιμο μέρος της λύσης».
«Δεν μπορείς να έχεις ένα απόστημα στο κέντρο ενός κατά τα άλλα υγιούς σώματος. Κάθε μέρος αυτού του σώματος πρέπει να θεραπευτεί. Και η Κύπρος είναι κρίσιμο μέρος του. Η ελπίδα μας είναι ότι θα συμπεριληφθεί στη λύση», κατέληξε.
