AS-332C1 Super Puma
1. Ιστορικό και Διάρθρωση του Προβλήματος
Η Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) επιχειρεί με τα AS-332C1 από το 1999, έχοντας διαμορφώσει ένα πλήρες δίκτυο υποστήριξης και εκπαίδευσης. Η πρόσφατη συζήτηση για την προμήθεια του AW139 ως αντικαταστάτη των Super Puma (και των AB-205) εισάγει μια κρίσιμη παράμετρο: την υποβάθμιση από την κατηγορία των “Heavy-Medium” ελικοπτέρων (Super Puma) στην κατηγορία των “Medium” (AW139). Ενώ το AW139 είναι ένα εξαιρετικό ελικόπτερο για πολιτική χρήση ή αστυνομικές επιχειρήσεις, η εφαρμογή του σε περιβάλλον SAR ανοικτής θαλάσσης με πολεμικές απαιτήσεις εγείρει σοβαρά ερωτήματα [1].
2. Επιχειρησιακή Κριτική: Όγκος Καμπίνας και Ικανότητα Διάσωσης
Η βασική διαφορά μεταξύ των δύο τύπων έγκειται στην ωφέλιμη χωρητικότητα και τη διαμόρφωση καμπίνας.
• AS-332C1: Διαθέτει καμπίνα όγκου περίπου 12-15 m³. Αυτό επιτρέπει τη μεταφορά έως και 6 φορείων ή την ταυτόχρονη παραμονή 2-3 διασωστών πάνω από τον ναυαγό, με πλήρη ιατρικό εξοπλισμό ανάνηψης. Σε περιπτώσεις μαζικής διάσωσης (π.χ. ναυάγιο ή πτώση μεταγωγικού), το Super Puma μπορεί να περισυλλέξει πάνω από 15-20 άτομα σε κατάσταση ανάγκης [4].
• AW139: Η καμπίνα του είναι σημαντικά μικρότερη (περίπου 8 m³). Παρόλο που διαφημίζεται ως “ευρύχωρη” για την κατηγορία του, η διάταξη των θέσεων και το χαμηλότερο ύψος δυσχεραίνουν τις κινήσεις των διασωστών (Pararescue Jumpers – PJs) κατά τη διάρκεια της ανέλκυσης με hoist [1][2].
Συμπέρασμα: Η αντικατάσταση του Super Puma από το AW139 αποτελεί μια “εκ των πραγμάτων” μείωση της διασωστικής ικανότητας ανά έξοδο (sortie).
3. Αντοχή σε Περιβάλλον Θαλάσσης και Εμβέλεια
Το Αιγαίο απαιτεί ελικόπτερα με μεγάλη αντοχή σε ισχυρούς ανέμους και δυνατότητα παραμονής στην περιοχή του συμβάντος (on-scene endurance).
• Βάρος και Σταθερότητα: Το Super Puma έχει μέγιστο βάρος απογείωσης (MTOW) 9.000+ kg, έναντι των 6.400 – 7.000 kg του AW139. Το μεγαλύτερο αδρανειακό βάρος του AS-332 το καθιστά πιο σταθερό σε συνθήκες αιώρησης (hover) με ισχυρούς πλάγιους ανέμους και έντονο “spray” θαλασσινού νερού, φαινόμενα σύνηθη στο Αιγαίο [4].
• Εμβέλεια: Παρόλο που το AW139 είναι ταχύτερο, το Super Puma υπερέχει σε απόλυτη εμβέλεια και δυνατότητα μεταφοράς εξωτερικών δεξαμενών καυσίμου, στοιχεία απαραίτητα για αποστολές στο ανατολικότερο άκρο του FIR Αθηνών (Καστελλόριζο) χωρίς την ανάγκη ανεφοδιασμού σε ενδιάμεσα νησιά [1].
4. Υποστήριξη και Λογιστική (Logistics)
Η μετάβαση στο AW139 θα απαιτούσε μια τεράστια επένδυση σε νέες υποδομές, η οποία κρίνεται οικονομικά ασύμφορη συγκριτικά με τον εκσυγχρονισμό των υπαρχόντων μέσων.
• Υφιστάμενη Τεχνογνωσία: Η 384 Μοίρα Ερευνας Διάσωσης διαθέτει 25ετή εμπειρία στο Super Puma. Οι τεχνικοί της ΠΑ και της ΕΑΒ γνωρίζουν κάθε πτυχή του αεροσκάφους. Η εισαγωγή ενός εντελώς νέου τύπου όπως το AW139 θα σήμαινε “μηδενισμό” της εμπειρίας και ανάγκη για πολυετή εκπαίδευση [1].
• Κόστος Κύκλου Ζωής: Αντί της αγοράς 12-14 νέων AW139 (κόστους εκατοντάδων εκατομμυρίων), ένα πρόγραμμα MLU (Mid-Life Upgrade) για τα 12 ελληνικά Super Puma, σε συνδυασμό με μια σύμβαση FOS (Follow-on Support), θα εξασφάλιζε διαθεσιμότητες άνω του 80% με το μισό κόστος [2].
5. Το Επιχείρημα της “Πολιτικής” έναντι “Στρατιωτικής” Πλατφόρμας
Το AW139 σχεδιάστηκε πρωτίστως ως ελικόπτερο μεταφοράς VIP και υποστήριξης πλατφορμών πετρελαίου (Offshore). Αντίθετα, το AS-332C1 είναι ένα “military-grade” ελικόπτερο.
• Ανθεκτικότητα: Οι στρατιωτικές προδιαγραφές του Super Puma (αντοχή σε κραδασμούς, σκληρές προσγειώσεις, διάβρωση) είναι ανώτερες από αυτές ενός ελικοπτέρου που ακολουθεί κυρίως πολιτικά πρότυπα πιστοποίησης (EASA/FAA) όπως το AW139 [3][4].
• Δυνατότητα CSAR: Ενώ το AW139 δυσκολεύεται να ενσωματώσει πλήρη σουίτα αυτοπροστασίας και θωράκισης χωρίς να θυσιάσει δραματικά το ωφέλιμο φορτίο του, το Super Puma έχει αποδείξει παγκοσμίως (π.χ. Γαλλία, Βραζιλία) ότι μπορεί να μετατραπεί σε μια κορυφαία πλατφόρμα CSAR [2].
Τελική Τεχνοκρατική Αξιολόγηση
Η επιλογή του AW139 έναντι του AS-332C1 για την Πολεμική Αεροπορία δεν εδράζεται σε επιχειρησιακά κριτήρια αλλά, ενδεχομένως, σε μια προσπάθεια μείωσης του αρχικού κόστους κτήσης. Ωστόσο, η επιχειρησιακή πραγματικότητα δείχνει ότι:
• Το Super Puma υπερέχει σε όγκο καμπίνας, επιτρέποντας συνθετότερες και μαζικότερες διασώσεις.
• Το Super Puma διαθέτει τη στιβαρότητα που απαιτείται για το περιβάλλον του Αιγαίου, την οποία ένα ελαφρύτερο ελικόπτερο όπως το AW139 στερείται.
• Η υποδομή για το Super Puma είναι ήδη πληρωμένη από τον Έλληνα φορολογούμενο και απαιτεί μόνο εκσυγχρονισμό, όχι αντικατάσταση.
Υποσημειώσεις – Παραπομπές
[1] Flight.com.gr, “Γιατί η ΠΑ επέλεξε το UH-60M για SAR και CSAR – Η σύγκριση με το AW139”, Σύνδεσμος (Ανάλυση για την υπεροχή των στρατιωτικών προδιαγραφών έναντι των πολιτικών).
[2] Flight.com.gr, “Η Βραζιλία παραλαμβάνει το τελευταίο H225M CSAR – Η εξέλιξη της οικογένειας Puma ως σημείο αναφοράς”, Σύνδεσμος (Τεκμηρίωση της αντοχής και εξέλιξης της πλατφόρμας).
[3] Hellenic Air Force (Official), “Μέσα: AS-332C1 Super Puma”, [Επίσημη Ιστοσελίδα ΠΑ] (Στοιχεία για το ιστορικό και τις δυνατότητες του τύπου στην Ελλάδα).
[4] Flight.com.gr, “CSAR στην Πολεμική Αεροπορία: Δόγμα και Μέσα”, Σύνδεσμος (Ανάλυση των απαιτήσεων για μεγάλο όγκο καμπίνας και σταθερότητα σε hover).
