13 Οκτωβρίου 2025 | FDD’s Long War Journal
Τζανατάν Σάγιεχ | Αναλυτής Έρευνας
Μέλος των Δυνάμεων Λαϊκής Κινητοποίησης του Ιράκ (PMF) στις 22 Ιουνίου 2025. (AHMAD AL-RUBAYE/AFP μέσω Getty Images)
Δεν αποτελεί μυστικό ότι η Ισλαμική Δημοκρατία εδώ και καιρό χρηματοδοτεί ομάδες-εντολοδόχους στο εξωτερικό, όμως πολύ λιγότερα είναι γνωστά για το πώς αυτά τα ίδια δίκτυα έχουν χρησιμοποιηθεί για να προστατεύσουν το καθεστώς στο εσωτερικό. Η Χεζμπολάχ του Λιβάνου, οι σιιτικές πολιτοφυλακές του Ιράκ και η Αφγανική Ταξιαρχία Φατεμιγιούν έχουν όλες παίξει ρόλο στην καταστολή αντικαθεστωτικών κινημάτων εντός του Ιράν. Πρόσφατα, αναφορές ότι αυτοί οι μαχητές παρενοχλούν Ιρανές φοιτήτριες έχουν προκαλέσει νέο κύμα λαϊκής αγανάκτησης.
Μεταξύ 6 και 11 Οκτωβρίου, κάτοικοι της επαρχίας Χαμεντάν στη δυτική πλευρά του Ιράν διαδήλωσαν έπειτα από αναφορές ότι Ιρακινοί μαχητές που σπουδάζουν στο Πανεπιστήμιο Μπου-Αλί Σινά στοχοποιούν Ιρανές φοιτήτριες για τις λεγόμενες «προσωρινές γαμήλιες συμβάσεις» — μια πρακτική επιτρεπτή από τον σιιτικό νόμο και συχνά καταχρηστικά αξιοποιούμενη από δυνάμεις συνδεδεμένες με τις ιρακινές Δυνάμεις Λαϊκής Κινητοποίησης (PMF) για σεξουαλική εκμετάλλευση γυναικών και παιδιών.
Ως απάντηση στην οργή, ο Ιρανός Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών Αλί Ακμπάρ Πουρτζαμσιντιάν ισχυρίστηκε ότι περίπου 80.000 Ιρακινοί υπήκοοι σπουδάζουν τον «πολιτισμό της [Ισλαμικής] Επανάστασης» σε ιρανικά πανεπιστήμια. Στο πλαίσιο του δόγματος εξαγωγής της Επανάστασης του 1979, το καθεστώς στρατολογεί πολλούς από τους ξένους εντολοδόχους του για ιδεολογική εκπαίδευση εντός του Ιράν. Με πρόσχημα την ιδιότητα του «φοιτητή», αυτοί οι άνδρες είναι στην πραγματικότητα πιστοί της Ισλαμικής Δημοκρατίας, οι περισσότεροι με στρατιωτικό υπόβαθρο.
Ένας ακόμη μεγαλύτερος προβληματισμός για αυτούς τους ξένους μαχητές που σταθμεύουν στο Ιράν είναι η χρήση τους κατά περιόδους εσωτερικών ταραχών για την καταστολή της αντίστασης — μια πρακτική που αναφέρθηκε για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια του κύματος διαδηλώσεων του 2009. Επίκεντρο ήταν κυρίως η Τεχεράνη· οι διαδηλώσεις του 2009, γνωστές ως «Πράσινο Κίνημα», αποτέλεσαν μία από τις πρώτες μεγάλες αντικαθεστωτικές εξεγέρσεις στη σύγχρονη ιστορία. Πολλές αναφορές τότε περιέγραφαν τη συμμετοχή ξένων εντολοδόχων στην καταστολή, με το γερμανικό Der Spiegel να γράφει ότι περίπου 5.000 μαχητές της Χεζμπολάχ του Λιβάνου αναπτύχθηκαν για να συνδράμουν στις κατασταλτικές επιχειρήσεις. Το καθεστώς αργότερα κυκλοφόρησε ένα κρατικό ντοκιμαντέρ επιχειρώντας να αποδομήσει αυτές τις αναφορές. Ωστόσο, η εκτεταμένη προπαγανδιστική εκστρατεία για να διαψευστούν οι καταγγελίες δεν έκανε παρά να ενισχύσει τις υποψίες ότι ήταν αληθινές.
Μέχρι το 2019, η στρατηγική χρήσης ξένων εντολοδόχων στο εσωτερικό δεν ήταν πλέον κρυφή. Όταν πλημμύρες έπληξαν τμήματα του Ιράν εκείνο το έτος, η πρώτη αντίδραση του καθεστώτος δεν ήταν η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, αλλά η ανάπτυξη ξένων πολιτοφυλακών στις περιοχές που επλήγησαν περισσότερο — υποτίθεται για να διατηρήσουν την τάξη, στην πράξη όμως για να αποτρέψουν την αντίσταση. Στην επαρχία Χουζεστάν, που αποτελεί μακροχρόνιο επίκεντρο εντάσεων στα σύνορα με το Ιράκ, αναπτύχθηκαν μέλη των Δυνάμεων Λαϊκής Κινητοποίησης του Ιράκ (PMF) και της Αφγανικής Ταξιαρχίας Φατεμιγιούν, συμπεριλαμβανομένων στοιχείων της Χαρακάτ αλ Νουτζάμπα, οργάνωσης που έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική από τις ΗΠΑ. Καραβάνια ενόπλων μαχητών περιπολούσαν τις πληγείσες από τις πλημμύρες πόλεις και έμοιαζαν περισσότερο με δυνάμεις κατοχής παρά με διασώστες. Οι ντόπιοι περιέγραψαν την επίδειξη δύναμης ως εσκεμμένο εκφοβισμό, ιδίως αφού μονάδες ασφαλείας πυροβόλησαν και σκότωσαν έναν τοπικό αντιφρονούντα εν μέσω του χάους.
Ο Μούσα Γκαζανφαραμπαντί, τότε επικεφαλής του Επαναστατικού Δικαστηρίου της Τεχεράνης, εξέδωσε μια ρητή, επίσημη απειλή το 2019, δηλώνοντας: «Αν δεν στηρίξουμε την [Ισλαμική] Επανάσταση, θα έρθουν να την στηρίξουν οι Ιρακινοί Χασντ αλ Σαάμπι, οι Αφγανοί Φατεμιγιούν, οι Πακιστανοί Ζεϊναμπιγιούν και οι Υεμενίτες Χούθι».
Ξένοι μαχητές αναπτύχθηκαν ξανά κατά τη διάρκεια των πανεθνικών διαδηλώσεων του 2022 στο Ιράν, γνωστών ως κίνημα «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία». Εκείνο το έτος, η εφημερίδα The Jerusalem Post ανέφερε ότι μέλη της Χεζμπολάχ και των παραστρατιωτικών δυνάμεων Χασντ αλ Σαάμπι του Ιράκ συνδράμουν τη ιρανική παραστρατιωτική πολιτοφυλακή Μπασίτζ στην καταστολή των διαδηλώσεων, επικαλούμενη μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων για «άντρες με πολιτικά, που μιλούσαν αραβικά με λιβανέζικη προφορά» και καταστέλλουν τις διαμαρτυρίες σε πολλές πόλεις — εικόνες που θύμιζαν ανάλογες αναφορές του 2009. Ομοίως, το με έδρα το Λονδίνο Iran International ανέφερε ότι περίπου 150 μαχητές των Χασντ αλ Σαάμπι και της Καταΐμπ Χεζμπολάχ, ηλικίας 25 έως 30 ετών και ντυμένοι με ειδικές στολές και μαύρες τσάντες, είχαν εισέλθει στο Ιράν για να βοηθήσουν στην καταστολή των ταραχών.
Ο Τζανατάν Σάγιεχ είναι αναλυτής έρευνας στο Foundation for Defense of Democracies με εξειδίκευση στις εσωτερικές υποθέσεις του Ιράν και την περιφερειακή κακόβουλη επιρροή της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
πηγή: FDD Foundation for Defence of Democracies
