Protagon Team 17 ΙΟΥΝΙΟΥ 2020, 06:30
Οι νοήμονες πολιτισμοί στον Γαλαξία κατά πάσα πιθανότητα είναι 36. Η ανθρωπότητα θα μπορούσε να έρθει κάποτε σε επαφή μαζί τους, υπό προϋποθέσεις, όπως το να επιβιώσει για τουλάχιστον ακόμη 6.120 χρόνια, καθώς αν όντως υπάρχουν εξωγήινοι πολιτισμοί, βρίσκονται «περί τα 17.000 έτη φωτός μακριά»
– Μάλλον δεν είναι πράσινα μικροσκοπικά πλάσματα οι εξωγήινοι. Και αν ποτέ αποφασίσουν να έρθουν σε επαφή με την ανθρωπότητα, κατά πάσα πιθανότητα δεν θα αφιχθούν στη Γη επιβαίνοντας σε κάποιο ασύλληπτα προηγμένο διαστημόπλοιο. Αλλά αυτές οι υποθέσεις δεν αλλάζουν το γεγονός ότι, σύμφωνα με μια νέα μελέτη βρετανών και άλλων επιστημόνων, ενδέχεται να υπάρχουν σήμερα στον Γαλαξία μας περισσότερες από 30 μορφές εξωγήινης ζωής, «περισσότεροι από τριάντα νοήμονες πολιτισμοί», ικανοί να επικοινωνούν με άλλους πολιτισμούς, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Guardian.
«Θεωρώ ότι πρόκειται για κάτι εξαιρετικά σημαντικό και συναρπαστικό, επειδή για πρώτη φορά έχουμε όντως στη διάθεσή μας μια εκτίμηση όσον αφορά τον αριθμό των ενεργών νοημόνων και ικανών να επικοινωνούν πολιτισμών, με τους οποίους θα μπορούσαμε δυνητικά να επικοινωνήσουμε και να μάθουμε εάν υπάρχουν άλλες μορφές ζωής στο Σύμπαν, απαντώντας σε ένα ερώτημα που τέθηκε πριν από χιλιάδες χρόνια και παραμένει αναπάντητο», ανέφερε ο Κρίστοφερ Κονσελάις, καθηγητής Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ και επικεφαλής της ομάδας που εκπόνησε τη νέα αυτή μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «The Astrophysical Journal».
Βάση της έρευνας αποτέλεσε η περίφημη Εξίσωση Ντρέικ, την οποία παρουσίασε το 1961 ο αμερικανός αστρονόμος Φρανκ Ντρέικ, στο πλαίσιο μιας προσπάθειας που έκανε με στόχο να προσεγγίσει τον αριθμό των νοημόνων πολιτισμών που είναι πιθανό να υπάρχουν στον Γαλαξία μας. Στην εξίσωση λαμβάνονται υπόψη διάφοροι παράγοντες, επτά συνολικά, που θεωρείται λογικό να διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην εμφάνιση τέτοιων πολιτισμών, παράγοντες όπως ο ρυθμός σχηματισμού άστρων στον Γαλαξία ή το χρονικό διάστημα που θα χρειαζόταν ένας πολιτισμός ώστε να καταστεί ικανός να στέλνει ανιχνεύσιμα σήματα στο Διάστημα.
Λίγες, ωστόσο, από τις παραμέτρους της εξίσωσης είναι μετρήσιμες, γεγονός που εξηγεί γιατί, σύμφωνα με εκτιμήσεις που βασίστηκαν στην Εξίσωση Ντρέικ, οι εξωγήινοι νοήμονες πολιτισμοί ενδέχεται να είναι από ανύπαρκτοι έως λίγα δισεκατομμύρια, ανέφερε ο κ. Κονσελάις, εξηγώντας πως η Εξίσωση Ντρέικ αποτελεί «περισσότερο ένα εργαλείο σκέψης» παρά μια απάντηση στο ερώτημα για την ύπαρξη άλλων πολιτισμών.
Ο βρετανός επιστήμονας και οι συνεργάτες του βελτίωσαν την εξίσωση, εμπλουτίζοντάς τη με νέα στοιχεία και προβαίνοντας σε νέες υποθέσεις, ούτως ώστε να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους. «Βασικά υποθέσαμε πως η νοήμων ζωή αναπτύσσεται σε άλλους παρόμοιους με τη Γη πλανήτες όπως αναπτύχθηκε στη Γη», μέσα σε λίγα δισεκατομμύρια χρόνια δηλαδή, και αυτόματα στο πλαίσιο της εξέλιξης.
Σύμφωνα με την εν λόγω υπόθεση, που είναι γνωστή ως Κοπερνίκεια Αστροβιολογική Αρχή, εάν η νοήμων ζωή σχηματίζεται «κατά τρόπο επιστημονικό και όχι με τρόπο τυχαίο ή μοναδικό, τότε είναι λογικό να αναμένουμε πως στον Γαλαξία μας υπάρχουν τουλάχιστον τόσοι (περισσότεροι από 30) πολιτισμοί», εξήγησε ο κ. Κονσελάις, προσθέτοντας ότι με βάση τη θεωρία τους, η εξωγήινη ζωή θα μπορούσε να έχει πολλές ομοιότητες με τη ζωή στη Γη. «Δεν θα συγκλονιζόμασταν τόσο πολύ βλέποντάς τους» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Με βάση την υπόθεση ότι η ζωή, όπως στη Γη, σχηματίζεται 4,5 έως 5,5 δισεκατομμύρια χρόνια μετά τον σχηματισμό των άστρων, σήμερα στον Γαλαξία μας ενδέχεται να υπάρχουν από τέσσερις έως 211 νοήμονες πολιτισμοί ικανοί να επικοινωνούν με άλλους πολιτισμούς και μάλλον 36 – εκτίμηση συντηρητική σύμφωνα τον βρετανό αστροφυσικό–, καθώς λαμβάνεται υπόψη το χρονικό διάστημα κατά το οποίο ο ανθρώπινος πολιτισμός αποστέλλει ανιχνεύσιμα σήματα στο Διάστημα, δηλαδή μια περίοδος μόλις εκατό ετών έως σήμερα.
Οσον αφορά το ενδεχόμενο αμφίδρομης επικοινωνίας ανάμεσα στον ανθρώπινο και κάποιον εξωγήινο πολιτισμό, η ανθρωπότητα θα πρέπει να επιβιώσει για τουλάχιστον ακόμη 6.120 χρόνια, καθώς εάν όντως υπάρχουν εξωγήινοι πολιτισμοί, βρίσκονται πάρα πολύ μακριά, «περί τα 17.000 έτη φωτός μακριά σύμφωνα με τους υπολογισμούς μας ο πιο κοντινός».
Σχολιάζοντας τα συμπεράσματα της, ο δρ Ολιβερ Σορτλ, ένας ειδικός στους εξωηλιακούς πλανήτες από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, σημείωσε πως για να είναι σχετικά ασφαλείς ανάλογες εκτιμήσεις, θα πρέπει πρώτα να γίνουν καλύτερα κατανοητοί διάφοροι παράγοντες, ώστε να απαντηθούν βασικά ερωτήματα όσον αφορά, για παράδειγμα, το πώς αναπτύχθηκε η ζωή στη Γη ή τον αριθμό των παρόμοιων με τη Γη πλανητών, στους οποίους θα μπορούσε όντως να αναπτυχθεί ζωή.
Περισσότερο αισιόδοξη εμφανίστηκε η δρ Πατρίσια Σάντες-Μπαρακάλντο, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ με ειδίκευση στο πώς κατέστη δυνατή η εμφάνιση ζωής στη Γη. Παρότι επισήμανε ότι για να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη σύνθετων μορφών ζωής στον πλανήτη μας ήταν απαραίτητο να λάβει πρώτα χώρα πλήθος άλλων φαινομένων, όπως η φωτοσύνθεση, υποστήριξε ότι «εάν εμείς αναπτυχθήκαμε σε αυτόν τον πλανήτη, είναι πιθανό να αναπτύχθηκε νοήμων ζωή και σε κάποιο άλλο μέρος του Σύμπαντος». Τις υποθέσεις του καθηγητή Κονσελάις και των συνεργατών του χαρακτήρισε λογικές και ο Αντριου Κόουτς από το Εργαστήριο Διαστημικής Επιστήμης Mullard του Πανεπιστημιακού Κολεγίου του Λονδίνου (UCL). Ανέφερε, ωστόσο, ότι στο άμεσο μέλλον, οι προσπάθειες εντοπισμού εξωγήινης ζωής θα περιοριστούν στα πέριξ, με την ευρύτερη έννοια της Γης, εντός των ορίων του ηλιακού μας συστήματος, μέσω της αποστολής διαστημικών ερευνητικών οχημάτων, όχι μόνο στον πλανήτη Αρη, αλλά και στην Ευρώπη, τον τέταρτο μεγαλύτερο δορυφόρο του πλανήτη Δία, και στον Τιτάνα και τον Εγκέλαδο, δύο από τα πολλά φεγγάρια του πλανήτη Κρόνου.
Πηγή: Protagon.gr
Σύμφωνα με την κλίμακα του αστρονόμου Kardashev, είναι δυνατόν να γίνει διάκριση μεταξύ πιθανών αστρικών πολιτισμών σε τύπου 1, 2 και 3 ανάλογα με την ποσότητα ενέργειας που ένας πολιτισμός καταναλίσκει για να λειτουργήσει όσο και την ποσότητα της πληροφορίας που παράγει για να επικοινωνούν τα μέλη του πολιτισμού αυτού μεταξύ τους, (είτε συγχρόνως, είτε ασυγχρόνως).
1) Με βάση την καταναλισκόμενη ενέργεια:
• Πολιτισμός τύπου 1: είναι ένας πλανητικός πολιτισμός, που καταναλίσκει την διαθέσιμη ενέργεια ενός πλανήτη, ελέγχει τον καιρό, τους σεισμούς και τα πάντα στον πλανήτη του.
• Πολιτισμός τύπου 2: είναι ένας αστρικός πολιτισμός που σημαίνει ότι καταναλώνει ηλιακή ενέργεια απευθείας από το αστέρι του. Έχει τη δυνατότητα να εξαντλήσει παντελώς την ενέργεια του αστεριού του.
• Πολιτισμός τύπου 3: είναι γαλαξιακός πολιτισμός. Καταναλώνει τις ηλιακές ενέργειες των περισσότερων αστεριών του γαλαξία του.
• Πολιτισμός τύπου 4: Τόσο εξελιγμένος που δεν διακρίνεται, δεν γίνεται αντιληπτός, σε σχέση με το παρατηρήσιμο φυσικό περιβάλλον.
• Πολιτισμός τύπου 5: κατέχει θέση «θεού». Δεν διακρίνεται μέσα στο υλικό σύμπαν.
Ο σημερινός ανθρώπινος πολιτισμός βρίσκεται περίπου στο 0,7 της κλίμακα Kardashev, επειδή ακόμη καταναλίσκει ορυκτούς ενεργειακούς πόρους όπως φυσικό αέριο και γαιάνθρακα. Ωστόσο, ο ανθρώπινος πολιτισμός θα κινηθεί προς το 1 της κλίμακας όταν περίπου δημιουργήσει τις πρώτες διαστημικές αποικίες σε τροχιά όσο και στους γειτονικούς πλανήτες. Περαιτέρω τεκμήριο αυτής της μετάβασης θα είναι η πλήρης μεταστροφή της ανθρωπότητας από την εποχή των μετάλλων στην εποχή του άνθρακα, που θα αποτελέσει την ουσιαστικότερη τεχνολογική μετάβαση σε ολόκληρη την ανθρώπινη ιστορία, συγκρίσιμη μόνο με τη μετάβαση από την εποχή του λίθου σε αυτή των μετάλλων, πριν δέκα χιλιάδες χρόνια, η οποία μας εξύψωσε από το μηδέν της κλίμακας Kardashev. Επομένως, η μετάβαση από έναν τύπο πολιτισμού σε έναν άλλο μπορεί και εκδηλώνεται από σημαντικές μεταβάσεις στα υλικά που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή τεχνολογίας, με την εν εξελίξει μετάβαση στην εποχή του άνθρακος την σημαντικότερη από ποτέ.
2) Με βάση την παραγόμενη πληροφορία με την οποία επικοινωνούν τα μέλη του αστρικού πολιτισμού:
Σε επίπεδο πληροφορίας, ο πολιτισμός κίμακας 1 πρέπει να θεωρείται κάποιος που μπορεί να αποτυπώσει 1020 bytes πληροφορίας. Ο ανθρώπινος πολιτισμός για την σημερινή επικοινωνία του διαχέει περί τα 1015 bytes. Συγκριτικά, η αρχαία κλασική ελληνική γραμματεία και τέχνη (ή τουλάχιστον βασισμένοι σε αυτά τα έργα που μέχρι σήμερα διασώθηκαν από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό) ισούται μόνο με 109 bytes (= 1 Gigabyte) πληροφορίας.
3) Υπολογισμός αστρικών πολιτισμών με την εξίσωση του Drake:
Μια παραλλαγή με της εξίσωσης του Drake μπορεί και είναι η ακόλουθη:
Nc = N q1 q2 p1 p2 p3 f(τ)
όπου Ν, q=καθαροί αριθμοί άστρων, και p= διάφορες πιθανότητες ύπαρξης ζωής. Συγκεκριμένα:
N = αριθμός αστεριών σε μια περιοχή του σύμπαντος, π.χ. του γαλαξία μας
Nc = αριθμός αστρικών…
Nc = αριθμός αστρικών πολιτισμών συγκεντρωμένοι στην ίδια περιοχή
q1 = αριθμός αστεριών με ηλιακά συστήματα
q2 = αριθμός πλανητών που είναι κατάλληλοι για ζωή
p1 = πιθανότητα εμφάνισης ζωής σε έναν πλανήτη που είναι κατάλληλος για τη ζωή
p2 = πιθανότητα εμφάνισης ευφυούς ζωής σε πλανήτη κατάλληλο για ζωή
p3 = πιθανότητα εμφάνισης τεχνολογικού πολιτισμού με δυνατότητα τηλεπικοινωνίας των μελλών του. (Μας ενδιαφέρουν οι τεχνολογικοί πολιτισμοί επειδή μόνο με αυτούς θα μπορούσε να καταστεί μια επικοινωνία κάποτε)
τ = η διάρκεια ζωής ενός τεχνικού πολιτισμού που θεωρείται πολύ μικρότερη σε σύγκριση με τη διάρκεια ζωής του αστεριού που φιλοξενεί αυτόν τον πολιτισμό
Η συνάρτηση f(τ) αντιπροσωπεύει μόνον αυτούς τους πολιτισμούς που κατέστησαν δυνατή διαστρική τηλεπικοινωνία. Συνεπώς αποκλείει τεχνολογικά ασήμαντους αστρικούς πολιτισμούς, όσο και καθόλου τεχνολογικούς αστρικούς πολιτισμούς, παρότι αν και πιθανώς νοήμονες δεν θα τους ανακαλύψουμε ποτέ.
Η μόνη συγκεκριμένη παράμετρος στην παραπάνω εξίσωση είναι ο καθαρός αριθμός αστέρων με ηλιακά συστήματα q1. Ο αριθμός των αστρικών πολιτισμών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την πιθανότητα p1 που είναι η πιθανότητα του αριθμού των πλανητών που είναι κατάλληλοι για να φιλοξενήσουν κάποια ζωή.
Η πιθανότητα p2 μπορεί να αναλυθεί περαιτέρω: p2 = p21 p22 όπου p21 = η πιθανότητα μια πλανητική εξέλιξη να αποδώσει νοήμονα ζωή, ενώ p22 = η πιθανότητα ο χρόνος της εξέλιξης της ζωής σε έναν κατοικήσιμο πλανήτη να είναι πολύ κάτω από τη διάρκεια ζωής του ίδιου του πλανήτη, ώστε να μπορέσει άνετα να φιλοξενηθεί.
Η παραπάνω παραλλαγή της εξίσωσης του Drake μπορεί να υπολογιστεί προσεγγιστικά ως εξής:
N = 109 x 1/2 x 1/4 x 1/10 x 1/10 x 8/10 x 106/109 = 1000 .
Επομένως περί τους 1000 πιθανούς ευφυείς πολιτισμούς με τεχνολογική ανάπτυξη μπορεί να υπάρχουν στον γαλαξία μας σήμερα. (Μας ενδιαφέρουν οι τεχνολογικοί πολιτισμοί επειδή μόνο με αυτούς θα μπορούσε να καταστεί κάποια επικοινωνία).
Αν οι παραπάνω πιθανότητες τεθούνε ακόμη μεγαλύτερες, τότε ο πιθανός αριθμός ευφυών τεχνολογικών πολιτισμών στον γαλαξία μας μπορεί να φτάσει τους 105-106, αλλά εάν οι πιθανότητες τείνουν μικρές, τότε ο πολιτισμός μας γίνεται ακόμη και μοναδικός στον γαλαξία (δηλαδή ο δικός μας μόνο).
Άλλη μια παραλλαγή της εξίσωσης του Drake μπορεί να είναι
N = N0 q1 q2 P1 P2 P3 t / τ
N0 = αριθμός αστεριών σε σταθερή κατάσταση για την υποστήριξη της ζωής
q1 = αριθμός αστεριών που πληρούν την παραπάνω κατάσταση αλλά με πλανήτες στις τροχιές τους
q2 = αριθμός πλανητών στη ζώνη υποστήριξης ζωής του αστεριού
P1 = πιθανότητα εμφάνισης ζωής στις ζώνες ζωής
P2 = πιθανότητα μια ζωή να γίνει έξυπνη
P3 = πιθανότητα μιας έξυπνης ζωής να γίνει τεχνικός πολιτισμός
t / τ = διάρκεια ζωής από την κορυφή του πολιτισμού έως το θάνατό του.