ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ – 13 Νοεμβρίου 2025
από Paulo Aguiar
Πέρα από το στενό πορθμό που χωρίζει την Ταϊβάν από την ηπειρωτική Κίνα υφίσταται ένα ερώτημα που στοιχειώνει τον Ειρηνικό αιώνα: τι θα γινόταν αν ο πόλεμος που όλοι φοβούνται τελικά ξεκινούσε; Κάτω από τη γλώσσα της διπλωματίας και της αποτροπής, οι προετοιμασίες του Πεκίνου συνεχίζονται με ήσυχη, μεθοδική ένταση, ενώ η Ταϊπέι χτίζει αμυντικά συστήματα που ενδέχεται να μην δοκιμαστούν ποτέ — ή μια μέρα να δοκιμαστούν όλα μαζί.
Η κινεζική εισβολή στην Ταϊβάν δεν είναι πια ένα σενάριο υπό μορφή άσκησης που περιορίζεται σε στρατιωτικές σχολές ή περιοδικά στρατηγικής. Είναι ένα σενάριο που επαναλαμβάνεται σε προσομοιώσεις, ψιθυρίζεται σε πρωτεύουσες, και όλο και περισσότερο ενσωματώνεται στη λογική της σύγχρονης γεωπολιτικής. Και όμως ο πραγματικός κίνδυνος δεν έγκειται στο αν η Κίνα μπορεί να εισβάλει, αλλά στο πώς μπορεί να το κάνει: πως η έκπληξη, η ταχύτητα, και η ακαριαία μαζική επίθεση θα μπορούσαν να συνδυαστούν ώστε να υπερκεράσουν ένα νησί που δεν είναι προετοιμασμένο για το σοκ ενός ολοκληρωτικού πολέμου.
Αυτή η ανάλυση ξεκινάει από το σημείο όπου αποτυγχάνει η αποτροπή. Δεν ρωτάει τι πρέπει να κάνει η Κίνα, αλλά τι θα έκανε: πώς βλήματα, drones, και ελικόπτερα θα μπορούσαν να ανοίξουν τον ουρανό πάνω από την Ταϊβάν· πώς ένας στόλος πολιτικών σκαφών θα μπορούσε να σκοτεινιάσει τον πορθμό· πώς η ισορροπία ισχύος θα μπορούσε να μετατοπιστεί αμετάκλητα μέσα σε λίγες εβδομάδες. Το ενδεχόμενο που εξετάζεται μπορεί να θεωρηθεί ως το χειρότερο σενάριο για την Ταϊβάν, στο οποίο σχεδόν καμία εξωτερική βοήθεια δεν παράσχεται κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης.
Στρατηγικές Βάσεις μιας Σύγκρουσης Κίνας‑Ταϊβάν
Η πιθανότητα εισβολής της Κίνας κατά της Ταϊβάν είναι πρόβλημα που πηγάζει από τις φυσικές και δομικές πραγματικότητες της ισχύος.
Η Κίνα και η Ταϊβάν βρίσκονται σε γεωγραφική σχέση που καθιστά τη σύγκρουση εφικτή και ενδεχομένως αποφασιστική. Ο πορθμός της Ταϊβάν, μόλις περίπου 90 μίλια πλάτος, είναι αρκετά στενός ώστε οι κινεζικές στρατιωτικές δυνάμεις να τον διασχίσουν γρήγορα, αλλά και αρκετά ευρύς ώστε η άμυνα σε μεγάλη κλίμακα να είναι εξαιρετικά δύσκολη. Η γεωγραφία μόνο δημιουργεί μια ανισορροπία: η Κίνα μπορεί εύκολα να προβάλει ισχύ πέρα από το νερό, ενώ η Ταϊβάν έχει ελάχιστο χώρο για να απορροφήσει ή να ανακάμψει από μια αιφνίδια επίθεση.
Αυτή η ανισορροπία ενισχύεται από την κλίμακα. Ο πληθυσμός, η οικονομία και η βιομηχανική ικανότητα της Κίνας είναι τεράστιες, όλα οργανωμένα υπό μια κεντρική δομή διοίκησης ικανή να κινητοποιήσει πόρους γρήγορα. Η Ταϊβάν, αν και τεχνολογικά προηγμένη, είναι μικρή και εξαρτάται από συνεχή πρόσβαση στο παγκόσμιο εμπόριο. Αν ξεκινήσει πόλεμος, αυτές οι εμπορικές διαδρομές θα τεθούν αμέσως υπό απειλή ή θα κοπούν.
Το στρατιωτικό ερώτημα, λοιπόν, δεν αφορά πρωτίστως ποιος έχει τον καλύτερο εξοπλισμό, αλλά ποιος έχει τη δομική ικανότητα να διατηρεί τη μάχη. Η τεράστια βιομηχανική βάση της Κίνας της επιτρέπει να αντικαθιστά απώλειες, να παράγει πυρομαχικά και να συνεχίζει να μάχεται. Η Ταϊβάν δεν μπορεί να ανταγωνιστεί αυτήν την εμβέλεια.
Καθώς αποτυγχάνει η αποτροπή: Το σενάριο της εισβολής
Το σενάριο που ακολουθεί ξεκινά με μια απότομη επιδείνωση στις σχέσεις Πεκίνου–Ταϊπέι, ίσως λόγω κάποιας κίνησης της Ταϊβάν προς την επίσημη ανεξαρτησία ή μιας παρατεταμένης κρίσης στο εσωτερικό της Κίνας. Η Κίνα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η αποτροπή έχει αποτύχει και ότι πρέπει να δράσει γρήγορα πριν από οποιαδήποτε ξένη στρατιωτική ενίσχυση.
Η επιχείρηση αρχίζει με μαζικές επιθέσεις από βαλλιστικούς και κρουζ πυραύλους, στοχεύοντας ραντάρ, αντιαεροπορικά συστήματα και κέντρα διοίκησης της Ταϊβάν. Ταυτόχρονα, κυβερνοεπιθέσεις προκαλούν χάος σε τραπεζικά συστήματα, δίκτυα μεταφορών και δημόσιες υποδομές. Drones αναγνωριστικού και επιθετικού τύπου κατακλύζουν τον εναέριο χώρο, υπονομεύοντας την ετοιμότητα άμυνας.
Ελικόπτερα και αερομεταφερόμενα στρατεύματα επιχειρούν σε στρατηγικά σημεία του νησιού, επιχειρώντας να καταλάβουν γέφυρες, αεροδρόμια και κόμβους μεταφορών. Αντί για ένα συμβατικό αμφίβιο χτύπημα, η Κίνα στέλνει έναν στόλο χιλιάδων πολιτικών πλοίων γεμάτων στρατεύματα και εξοπλισμό – ένα σμήνος που είναι δύσκολο να στοχοποιηθεί χωρίς να χαθούν αθώοι. Το Πεκίνο ποντάρει στο ότι η Ταϊβάν (και ενδεχομένως οι ΗΠΑ) δεν θα ανοίξουν πυρ κατά αμάχων.
Η Ταϊβάν Αντεπιτίθεται
Η Ταϊβάν ανταποκρίνεται όσο καλύτερα μπορεί. Παρά την αρχική έκπληξη, ενεργοποιεί σχέδια έκτακτης ανάγκης. Χιλιάδες έφεδροι καλούνται, οι αεροπορικές βάσεις διασπείρονται και οι πύραυλοι επιφανείας-επιφανείας χρησιμοποιούνται κατά των κινεζικών αποβατικών δυνάμεων. Παρά την προσπάθεια, η γεωγραφία και η υπεροχή της Κίνας σε αριθμούς γέρνουν την πλάστιγγα.
Τα μεγαλύτερα λιμάνια της Ταϊβάν βρίσκονται στην πλευρά που βλέπει προς την Κίνα και αποτελούν άμεσο στόχο. Εάν καταληφθούν, η Ταϊβάν μπορεί να διασπαστεί στα δύο. Κινεζικές μονάδες ειδικών δυνάμεων αποστέλλονται για να σκοτώσουν ή να συλλάβουν πολιτικούς ηγέτες, προκαλώντας πολιτική αποδιοργάνωση.
Διεθνής Αντίδραση: Πολιτική και Στρατιωτική
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους είναι αργοί στην απάντηση. Αν και υπάρχει πολιτική καταδίκη, δεν υπάρχει άμεση στρατιωτική δράση. Το αμερικανικό Πεντάγωνο συσπειρώνει ναυτικές δυνάμεις στην περιοχή, αλλά χρειάζονται εβδομάδες για να φτάσουν. Μέχρι τότε, το Πεκίνο ενδέχεται να έχει ήδη εδραιώσει τον έλεγχο.
Η Ιαπωνία αντιμετωπίζει δίλημμα. Αν επέμβει, διακινδυνεύει πόλεμο με την Κίνα. Αν όχι, διακυβεύει την αξιοπιστία της. Άλλες δυνάμεις, όπως η Αυστραλία ή το Ηνωμένο Βασίλειο, περιορίζονται σε ρητορική υποστήριξη. Οι οικονομικές κυρώσεις πέφτουν σαν καταιγίδα, αλλά είναι άχρηστες στο βραχυπρόθεσμο πεδίο της μάχης.
Το Τέλος ή η Αρχή;
Αν και η Κίνα μπορεί να κερδίσει τον αρχικό γύρο, η κατοχή της Ταϊβάν μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη. Η αντίσταση του πληθυσμού, οι περιορισμοί ανεφοδιασμού και η πίεση από τις διεθνείς αγορές καθιστούν το κόστος του πολέμου τεράστιο.
Η Ουάσιγκτον μπορεί να επιλέξει έναν έμμεσο πόλεμο φθοράς: υποστηρίζοντας ανταρτικά δίκτυα, αυξάνοντας τις κυρώσεις, επεκτείνοντας στρατιωτικές βάσεις στην Ιαπωνία και τις Φιλιππίνες. Ο Ειρηνικός μετατρέπεται σε πολεμικό θέατρο μακράς διαρκείας.
