|
Καλημέρα Intriguer. Για να κλείσουμε την εβδομάδα, επιστρέφουμε σε έναν από τους αγαπημένους μου τόπους: μιλάμε για τη γη των λαχταριστών αρέπας, της παγωμένης μπύρας Polar, των επιβλητικών καταρρακτών, των ατελείωτων αποθεμάτων πετρελαίου, των ακαταμάχητων μελωδιών και… ναι, του Νικολάς Μαδούρο.
Πάτησα για πρώτη φορά το πόδι μου στη Βενεζουέλα ως φοιτητής το 2005, τον ίδιο μήνα που ο Μαδούρο αναδείχθηκε πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης της Βενεζουέλας. Ένα χρόνο αργότερα, έγινε υπουργός Εξωτερικών. Όταν ο Ούγκο Τσάβες υπέκυψε στον καρκίνο το 2013, ο Μαδούρο ανέλαβε την προεδρία — και δεν την άφησε ποτέ.
Του αρέσει να ρίχνει την ευθύνη στις γκρίνγκο κυρώσεις για την κατάρρευση της Βενεζουέλας, που έχει οδηγήσει οκτώ εκατομμύρια ανθρώπους να φύγουν, προκαλώντας αναταραχή και σε άλλα μέρη της ηπείρου. Αλλά η πραγματικότητα είναι ότι η κατάρρευση της Βενεζουέλας ξεκίνησε όταν οι τιμές του πετρελαίου μειώθηκαν στο μισό το 2014 — το κύμα εσόδων του Μαδούρο αποσύρθηκε απότομα και αποδείχθηκε ότι κολυμπούσε γυμνός (κακοδιαχειριζόμενος μια πλούσια οικονομία).
Εν πάση περιπτώσει, ο οδηγός λεωφορείου που έγινε δικτάτορας επανήλθε στα πρωτοσέλιδα, εν μέσω αυξανόμενων εικασιών ότι ο Ντόναλντ Τραμπ αγωνίζεται για να εκδιώξει τον Νικολάς Μαδούρο.
Αριθμός της ημέρας
$10 ΔΙΣ.
Αυτό είναι το ποσό που θα μπορούσε να συγκεντρώνεται κάθε χρόνο αν εφαρμοζόταν ένας παγκόσμιος φόρος άνθρακα στη ναυτιλία. Τα μέλη του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού πρόκειται να ψηφίσουν επί της πρότασης σήμερα (Παρασκευή) στο Λονδίνο, εν μέσω προσπαθειών των ΗΠΑ να την «βυθίσουν» (μπα-ντουμ-τσι!).
Όποιος έχει εμπειρία από τη ζωή σε ένα υπουργείο Εξωτερικών ή σε οποιονδήποτε μεγάλο οργανισμό, θα είναι οδυνηρά εξοικειωμένος με το λεγόμενο «σάντουιτς φιλοφρόνησης»: μαλάκωσε την κριτική λέγοντας πρώτα κάτι καλό!
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν αυτή την ενημέρωση με μια λεπτή φέτα μπαγιάτικο προζυμένιο ψωμί, αναγνωρίζοντας ένα σημείο στο οποίο ο δικτάτορας της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο, σαφώς διαπρέπει: έχει καλά μαλλιά.
Όσο για τον ουσιαστικό λόγο που καλέσαμε αυτή τη συνάντηση; Ο πρόεδρος Τραμπ προκάλεσε αναστάτωση την Τετάρτη όταν επιβεβαίωσε δημοσιεύματα των New York Times ότι είχε εγκρίνει θανατηφόρες, μυστικές επιχειρήσεις της CIA στη Βενεζουέλα και ότι εξετάζει ακόμη και χτυπήματα σε εδάφη της Βενεζουέλας!
Άραγε, ο Τραμπ προσπαθεί τώρα να επιβάλει αλλαγή καθεστώτος στη Βενεζουέλα;
Ας ξεκινήσουμε με το (συρρικνούμενο) στρατόπεδο του «όχι».
Πρώτον, ακόμη και ορισμένοι εντός του κύκλου του Τραμπ (συμπεριλαμβανομένου του επικεφαλής του για τη Βενεζουέλα, Ρικ Γκρένελ) υποστηρίζουν ότι υπάρχει ακόμη χρόνος για να λειτουργήσει η διπλωματία.
Δεύτερον, φανταζόμαστε πως ο Γκρένελ και άλλοι θα προειδοποιούν για τους κινδύνους μιας ακόμη άμεσης παρέμβασης των ΗΠΑ στη Λατινική Αμερική — είτε ως προς το να ενοχλήσει τη δική του αντι-επεμβατική εκλογική βάση στις ΗΠΑ, είτε επειδή θα ενισχύσει περαιτέρω τον έλεγχο του Μαδούρο, δεδομένης της φαινομενικής αφοσίωσης του στρατού, είτε επειδή τροφοδοτεί τα ευρύτερα αφηγήματα της Μόσχας και του Πεκίνου περί αμερικανικού εκφοβισμού και αστάθειας.
Και τρίτον, αν όντως τραβάς τη σκανδάλη για να ανατρέψεις ή να δολοφονήσεις τον Μαδούρο, συνήθως δεν το ανακοινώνεις σε τηλεοπτική εκπομπή prime-time. Ή τουλάχιστον… εμείς δεν θα το κάναμε;
Τέλος πάντων, αυτά είναι τα επιχειρήματα υπέρ του ότι όλο αυτό μπορεί να είναι απλώς μια επίδειξη πυγμής για να πιεστεί ο Μαδούρο να κάνει παραχωρήσεις — είτε να αποδεχθεί μια ειρηνική μετάβαση προς τον πραγματικό νικητή των περσινών εκλογών (Εντμούντο Γκονζάλες), είτε απλώς να δώσει ακόμη περισσότερες «υποσχέσεις με το μικρό δαχτυλάκι» για σεβασμό της επόμενης εκλογικής διαδικασίας.
Την ίδια ώρα, το στρατόπεδο του «ναι» (δηλαδή ότι ο Τραμπ θα εκδιώξει τον Μαδούρο δια της βίας) μεγαλώνει.
Πρώτον, υπάρχει το κίνητρο του Τραμπ. Μετά την οικονομική κατάρρευση της Βενεζουέλας, ο Μαδούρο, όλο και πιο απεγνωσμένος, γαντζώθηκε στην εξουσία, έκλεψε εκλογές και ήρθε κοντά με αντίπαλους των ΗΠΑ όπως ο Πούτιν, ο Σι και ακόμη και οι μουλάδες του Ιράν. Παράλληλα, τα ένστικτα του Τραμπ, οι κινήσεις του γύρω από τη Διώρυγα του Παναμά και το προσχέδιο της αμυντικής του στρατηγικής, όλα δείχνουν ότι επιθυμεί τις Ηνωμένες Πολιτείες στην κορυφή της περιοχής.
Δεύτερον, υπάρχει η ρητορική: ο Τραμπ είχε δείξει ιδιαίτερη εμμονή με τον Μαδούρο ήδη από την πρώτη του θητεία, αλλά πραγματικά έχει ανεβάσει τους τόνους από τότε που επέστρεψε φέτος στον Λευκό Οίκο, αποκαλώντας τον Βενεζουελάνο ηγέτη βαρόνο ναρκωτικών και ακόμη και τρομοκράτη.
Τρίτον, έχει συνοδεύσει αυτή την κλιμάκωση με πράξεις, διπλασιάζοντας την επικήρυξη του Μαδούρο στα 50 εκατομμύρια δολάρια και στέλνοντας τεράστια στρατιωτική δύναμη στην Καραϊβική, η οποία έχει ήδη χτυπήσει πέντε ή έξι υποτιθέμενα ναρκο-πλοία στα ανοικτά της Βενεζουέλας, αφήνοντας πίσω 27 νεκρούς — αυτό προκαλεί όχι μόνο αγανάκτηση στην Ουάσιγκτον, αλλά φαίνεται να οδηγεί και στην αποχώρηση του σχετικά νέου ανώτατου διοικητή των ΗΠΑ στην περιοχή.
Και τέλος, υπάρχουν οι υποτιθέμενες (και αμφισβητούμενες) νομικές δικαιολογίες που συγκροτούνται όχι μόνο γύρω από το ότι ο Μαδούρο είναι ναρκο-τρομοκράτης, αλλά και γύρω από (ας πούμε) την πιθανότητα ο περσινός νικητής των εκλογών (Γκονζάλες) να δώσει συναίνεση, εκ μέρους της Βενεζουέλας, σε οποιαδήποτε αμερικανική στρατιωτική ενέργεια στο εθνικό της έδαφος — ο ίδιος και η Νομπελίστρια Κορίνα Ματσάδο βρίσκονται σε στενή επαφή με τις ΗΠΑ.
Εν πάση περιπτώσει, όλα τα παραπάνω — με έναν Αμερικανό πρόεδρο που «καλπάζει» μετά τη νίκη του στη Γάζα και αποκτά αίσθηση της σκανδάλης μετά τα χτυπήματά του στο Ιράν — δείχνουν πως ο Τραμπ ενδέχεται όντως να χρησιμοποιήσει βία για να εκδιώξει τον Μαδούρο.
Α, και επειδή υποσχεθήκαμε σάντουιτς φιλοφρόνησης, ας κλείσουμε αυτή τη συνάντηση με μια τελευταία φέτα προζυμένιου, έτσι; Ο Μαδούρο έχει εξαιρετικό μουστάκι.
Η άποψη του Intrigue
Λοιπόν… έχει δίκιο το στρατόπεδο του «ναι» ή του «όχι»; Η αίσθησή μας είναι ότι και τα δύο έχουν δίκιο, και η ομάδα του Τραμπ κλιμακώνει πλέον από το ένα στο άλλο, μέχρι να επιτύχει ο πρόεδρος το αποτέλεσμα που — σύμφωνα με ιδιωτικές επιβεβαιώσεις της ομάδας του — επιθυμεί: με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, θέλει τον Μαδούρο να φύγει.
Και υπάρχουν αναφορές ότι αυτή η κλιμάκωση ίσως ήδη αποδίδει. Οι Miami Times (από την αμερικανική πόλη που πλέον φιλοξενεί αρκετές μορφές της βενεζουελανικής αντιπολίτευσης) μεταδίδουν ότι ο Μαδούρο έχει ήδη εξουσιοδοτήσει δύο προτάσεις προς τις ΗΠΑ μέσω του Κατάρ, με τον ίδιο να αποχωρεί υπέρ δύο υποτακτικών του — των αδελφών Ροντρίγκες (η Ντέλσι είναι η αντιπρόεδρός του, και ο Χόρχε πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης).
Αξιοσημείωτο, ωστόσο, είναι ότι οι δημοσιογράφοι του Miami Herald αναφέρουν πως ο Λευκός Οίκος απάντησε αρνητικά. Γιατί; Επειδή αυτού του είδους η ρύθμιση θα διατηρούσε θεμελιωδώς το ίδιο παράνομο καθεστώς του Μαδούρο — απλώς με ένα καινούργιο πρόσωπο. Και ακόμη και αυτό το φρέσκο πρόσωπο των Ροντρίγκες (με τον Μαδούρο εξόριστο στην Τουρκία ή στο Κατάρ) εξακολουθεί να είναι στιγματισμένο από επίμονες κατηγορίες για διακίνηση και ξέπλυμα.
Ποια είναι λοιπόν η εναλλακτική; Υπάρχουν επίσης επίμονες αναφορές ότι η αντιπολίτευση της Βενεζουέλας (συμπεριλαμβανομένης της φετινής Νομπελίστριας) βρίσκεται στη μέση λεπτομερούς σχεδιασμού για μια ομαλή μετάβαση της εξουσίας μετά την αποχώρηση του Μαδούρο. Και ίσως εδώ επιστρέφουμε στο σημείο απ’ όπου ξεκινήσαμε: φαίνεται όλο και πιο πιθανό ότι οι μέρες του Μαδούρο είναι μετρημένες. Το μόνο που δεν γνωρίζουμε, είναι πώς.
1 🇸🇦 ΣΑΟΥΔΙΚΗ ΑΡΑΒΙΑ – Προστασία.
Το Ριάντ φέρεται να πλησιάζει την εξασφάλιση αμυντικού συμφώνου με τις ΗΠΑ ενόψει της επίσκεψης του πρίγκιπα διαδόχου στον Λευκό Οίκο τον επόμενο μήνα. Οι λεπτομέρειες παραμένουν ασαφείς, αλλά οι πληροφορίες λένε ότι οι Σαουδάραβες θέλουν κάτι αντίστοιχο με την «τύπου ΝΑΤΟ» εγγύηση που εξασφάλισε το Κατάρ τον περασμένο μήνα. (FT)
Σχόλιο: Θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς ότι αυτό αντικατοπτρίζει τις περιφερειακές αμφιβολίες για τη δέσμευση των ΗΠΑ, καθώς οι εταίροι ζητούν στην πράξη διαβεβαιώσεις. Ωστόσο, δείχνει επίσης ότι τα κράτη του Κόλπου εξακολουθούν να θεωρούν τις ΗΠΑ τη μόνη δύναμη ικανή να τα υπερασπιστεί — έστω κι αν δεν είναι πάντα πρόθυμη.
2 🇺🇸 ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ – Άλλη μια δίωξη.
Το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ άσκησε δίωξη στον πρώην σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του Τραμπ 1.0, Τζον Μπόλτον, με 18 κατηγορίες για κακή διαχείριση διαβαθμισμένων πληροφοριών. (Al Jazeera)
Σχόλιο: Οι κατηγορίες (τις οποίες ο Μπόλτον απορρίπτει ως πολιτικές) φέρεται να σχετίζονται με την αποστολή διαβαθμισμένων στοιχείων σε συγγενείς του για τα απομνημονεύματά του (που τελικά ήταν έντονα επικριτικά προς τον Τραμπ). Λέγεται ότι οι σχετικές λεπτομέρειες αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια προηγούμενης ομοσπονδιακής έρευνας για ιρανική κυβερνοεπίθεση στον ίδιο λογαριασμό του Μπόλτον. Τι συμβαίνει τελικά με την Ουάσιγκτον και τα emails;
3 🇬🇧 ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ – Έξοδος από τις σκιές.
Ο επικεφαλής της MI5 (υπηρεσία εσωτερικών πληροφοριών του Ηνωμένου Βασιλείου) προειδοποίησε στην ετήσια ομιλία του ότι το Λονδίνο αντιμετωπίζει πλέον «πολλαπλές επικαλυπτόμενες απειλές άνευ προηγουμένου» από τρομοκρατικές οργανώσεις και κρατικούς δρώντες (ιδίως την Κίνα, τη Ρωσία και το Ιράν). (SCMP)
Σχόλιο: Τα ωμά του λόγια για την Κίνα («καθημερινή απειλή») έρχονται την ώρα που ο πρωθυπουργός Στάρμερ παλεύει με το γιατί κατέρρευσε ξαφνικά η υπόθεση κινεζικής κατασκοπείας κατά δύο Βρετανών τον περασμένο μήνα. Ενδιαφέρον έχει ότι ο Στάρμερ έδωσε στη δημοσιότητα την κατάθεση της κυβέρνησής του στο δικαστήριο, που ήταν εξίσου αυστηρή απέναντι στην Κίνα, αποκρούοντας ισχυρισμούς ότι ίσως ευθύνεται η δική του ομάδα για την αποτυχία της υπόθεσης. Εξετάσαμε τις σχέσεις ΗΒ-Κίνας χθες.
4 🇭🇺 ΟΥΓΓΑΡΙΑ – Αλάσκα 2.0;
Μετά από ακόμη ένα μακρύ τηλεφώνημα με τον Πούτιν, ο πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα έχει δεύτερη σύνοδο κορυφής με τον Ρώσο ομόλογό του, αυτή τη φορά στην Ουγγαρία, «σε περίπου δύο εβδομάδες». (Truth Social του Τραμπ)
Σχόλιο: Πολλά τα ερωτήματα εδώ, όπως: α) πώς θα φτάσει ο Πούτιν στην Ουγγαρία (θα πρέπει να περάσει από χώρες του ΝΑΤΟ που δεσμεύονται να εκτελέσουν το ένταλμα σύλληψής του από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο), β) αν θα δείξει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για ειρήνη απ’ ό,τι στην Αλάσκα, και γ) αν ο Τραμπ τον έχει αναγκάσει να το κάνει. Το πιθανότερο είναι να πρόκειται για άλλη μια τακτική καθυστέρησης, την ώρα που ο Πούτιν συνεχίζει τις επιθέσεις του.
5 🇱🇦 ΛΑΟΣ – Ανακατεύθυνση.
Το Λάος ανακοίνωσε σχέδια να διακόψει την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας στους εξορύκτες κρυπτονομισμάτων έως τις αρχές του 2026, κατευθύνοντας την ενέργεια σε δραστηριότητες υψηλότερης αξίας, όπως η επεξεργασία μετάλλων και οι εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας στο Βιετνάμ και τη Σιγκαπούρη. Το νοτιοανατολικοασιατικό κράτος, πλούσιο σε φθηνή υδροηλεκτρική ενέργεια, είχε μετατραπεί σε κόμβο για crypto μετά από πολιτική στροφή το 2021. (Reuters)
6 🇨🇦 ΚΑΝΑΔΑΣ – Τι ήταν αυτό τώρα;
Χάκερς πήραν προσωρινά τον έλεγχο των οθονών ανακοινώσεων και πληροφοριών πτήσεων σε τέσσερα αεροδρόμια (Γουίντσορ, Κελόουνα και Βικτόρια στον Καναδά, καθώς και Χάρισμπεργκ στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ), προβάλλοντας φιλοχαμασικά και αντιτραμπικά μηνύματα. (NYT)
Σχόλιο: Αν και τελικά επρόκειτο απλώς για μια ενόχληση, πρόκειται για ζωντανή ένδειξη του τι εννοούν οι κυβερνήσεις όταν προειδοποιούν για ευάλωτες κρίσιμες υποδομές.
7 🇰🇪 ΚΕΝΥΑ – Ματωμένο μνημόσυνο.
Η αστυνομία έκανε χρήση δακρυγόνων σε συγκρούσεις που άφησαν τουλάχιστον τρεις νεκρούς, καθώς χιλιάδες πενθούντες συγκεντρώθηκαν για να δουν τη σορό του σεβαστού πρώην πρωθυπουργού της Κένυας, Ράιλα Οντίνγκα. Πέθανε στην Ινδία την Τετάρτη. (BBC)
