ΠΕΡΙ ΕΛΛΗΝΟΣΕΡΒΙΚΗΣ ΦΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΣΟΒΟΥ

Print Friendly, PDF & Email
- Advertisement -

του Παντελή Σαββίδη

(Με αφορμή τις πληροφορίες για αναγνώριση του Κοσόβου από την Αθήνα).

Διάβασα στην έγκυρη “Καθημερινή” (έγκυρο λέγεται ένα ΜΜΕ που επιβεβαιώνει τις πληροφορίες που δημοσιεύει και η επιβεβαίωση έχει σχέση με το δημοσίευμα) ότι η Αθήνα σκέφτεται να προχωρήσει στην αναγνώριση του Κοσσυφοπεδίου.

Υπήρχαν δύο λόγοι που εμπόδιζαν τις ελληνικές κυβερνήσεις να προχωρήσουν στο βήμα αυτό.

Ο πρώτος ήταν η αντιστοίχιση της περίπτωσης του Κοσόβου με το κυπριακό. Το δημοσίευμα λέει πως η περίπτωση αυτή εξετάσθηκε νομικά και δεν υπάρχει πρόβλημα. Δεν υπάρχει διασύνδεση. (Μένω στα επίσημα).

Ο δεύτερος λόγος ήταν πολιτικός. Η Αθήνα ικανοποιούσε την επιθυμία του Βελιγραδίου προσδοκώντας πως στο όνομα αυτής της εξυπηρέτησης οι δύο χώρες θα ανέκοπταν την τουρκική επέλαση στα Βαλκάνια και, κυρίως, στη Σερβία.

Το δημοσίευμα υποστηρίζει πως υπάρχει μια τουρκική διείσδυση στην Σερβία, ακόμη και στα ΜΜΕ την οποία η σερβική κυβέρνηση όχι, μόνο, δεν προσπαθεί να περιορίσει αλλά ενθαρρύνει.

Οπότε και ο δεύτερος λόγος της μη αναγνώρισης εξέλιπε.

Αν έτσι έχουν τα πράγματα- και πολύ φοβάμαι ότι έτσι έχουν- καλά κάνει η ελληνική κυβέρνηση. Μας παραθεωρούν ως δεδομένους. Ακόμη και οι Σέρβοι.

Χρειάζεται, όμως, προσοχή και μεθόδευση στην αναγνώριση. Να αναγνωρίσουμε αλλά κάτι να πάρουμε από τους Αλβανούς. Κάνουμε μια παραχώρηση, ας μην είναι χωρίς αντίκρισμα.

Γνώρισα τη Σερβία και το Σερβικό λαό επί 20 χρόνια. Από το 1988, που άρχισαν οι αναταραχές στα Βαλκάνια ως το 2008 που αναγνωρίσθηκε το Κόσοβο. Κάλυψα όλους τους πολέμους στα Βαλκάνια και έζησα μοναδικές εμπειρίες. Η διαπίστωσή μου είναι πως σε λαϊκό επίπεδο (και ελληνικού και σερβικού λαού) υπήρξε, πράγματι μια βαθιά φιλία που δοκιμάστηκε στα κρίσιμα χρόνια και εμβαθύνθηκε. Ακόμη πιο σημαντική υπήρξε η σύγκλιση σε εκκλησιαστικό επίπεδο.

Σε κρατικό επίπεδο, όμως, τα πράγματα ήταν πιο ψυχρά. Οι Σέρβοι ζητούσαν την εκδήλωση του κρατικού ελληνικού ενδιαφέροντος, όπως αυτό εκδηλωνόταν σε επίπεδο κοινωνίας. και οι ελληνικές κυβερνήσεις έχοντας την δική τους ανάλυση και τις δικές τους δεσμεύσεις κρατούσαν κάποιες αποστάσεις. Όχι πως οι σχέσεις δεν ήταν καλές αλλά δεν ανταποκρίνονταν στις λαϊκές ανάλογές τους.

Αυτή ισορροπία δεν έγινε αισθητή σε διεθνές επίπεδο. Ακόμη και η παρουσία κάποιων Ελλήνων με δική τους πρωτοβουλία ως φυσικών προσώπων στη Σρεμπρένιτσα (αν υπήρξε, διότι δεν έχω άμεση γνώση του γεγονότος), ταυτίσθηκε με την επίσημη ελληνική πολιτική, διεθνώς.

Η άποψη που διαμόρφωσα είναι πως εκείνη την περίοδο καλώς υπήρξε η ελληνοσερβική σύγκλιση στο βαθμό που υπήρξε. Και σε κρατικό και σε επίπεδο κοινωνίας των πολιτών.

Ο ελληνικός λαός και κατ επέτασιν η Ελλάδα, ως σύνολο, έστειλε ένα μήνυμα φιλειρηνικής και ανθρώπινης ευαισθησίας. Αλλά η στάση είχε και απτό πολιτικό ορίζοντα που βασιζόταν στους εξής άξονες:

1.-Να αποφευχθεί η δημιουργία μουσουλμανικού τόξου.

2.- Να αποτραπούν μεγαλοϊδεατικά όνειρα περί Μεγάλης Αλβανίας, Μεγάλης Σερβίας ή Μεγάλης Βουλγαρίας.

3.-Να αποφευχθεί η δημιουργία ανεξάρτητου Μουσουλμανικού κράτους στην Ευρώπη. (Βοσνία). Γι αυτό το τελευταίο δεν είμαι και τόσο αντίθετος στην Συμφωνία του Ντέιτον με την οποία δημιουργήθηκε η σημερινή Βοσνία. Το κράτος, βεβαίως, δεν λειτουργεί. Λειτουργούν μόνο οι συνιστώσες του (Σερβική και Κροατομουσουλμανική).

4.-Να αποφευχθεί επέκταση των συγκρούσεων σε ΄λα α Βαλκάνια. Για το θέμα αυτό υπήρξε, ακόμη, και ελληνοτουρκική συνεργασία.

Γενικώς, από τότε που άρχισε η βαλκανική αστάθεια μέχρι σήμερα υπάρχει μια αντίληψη περί Ελληνοσερβικής φιλίας. Δεν διαπίστωσα κάτι τέτοιο, ιστορικά. Υπήρξαν περιπτώσεις που οι δύο λαοί συνέκλιναν και άλλες που απέκλιναν.

Οι Σέρβοι και ως λαός και ως κρατική υπόσταση έχουν μια αλαζονεία. Η οποία επιτάθηκε επί ενιαίας Γιουγκοσλαβίας. Όχι, μόνο στο εσωτερικό της χώρας όπου ο Τίτο προσπάθησε να κατατμήσει τις σερβικές οντότητες στις διάφορες δημοκρατίες για να ελέγξει τον σερβικό εθνικισμό αλλά και σε περιφερειακό επίπεδο.

Το ότι ο Τίτο ύψωσε το ανάστημά του απέναντι στον Στάλιν προσέδωσε κύρος και στον ίδιο και στην χώρα που διοικούσε. Την ανέβασε ακόμη ψηλότερα το ότι ηγείτο του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου. Αλλά και η πολιτισμική και πολιτική- θεωρητική παραγωγή των Γιουγκοσλάβων που ήταν αξιοσημείωτη την περίοδο από τον Β! ΠΠ μέχρι τον θάνατο του Τίτο έδωσε στην χώρα σημαντικό κύρος. Το κύρος αυτό διαμόρφωσε τη συνείδηση όλων των λαών της Γιουγκοσλαβίας αλλά, κυρίως. των Σέρβων.

Απέναντι στην Ελλάδα τόσο η Σερβία την επομένη του Μεγάλου Πολέμου όσο και η Γιουγκοσλαβία μετά τον ΑΠΠ είχαν μια συμπεριφορά χώρας που μπορούσαν να χειραγωγήσουν.

Η Ελλάδα, μετά το 1922, βρισκόταν σε μια γεωγραφική περιοχή με τα σημερινά της σύνορα (τα οποία αυξήθηκαν το 1948 με την προσάρτηση των Δωδεκανήσων) που είχε από τη μια τον τουρκικό όγκο και από την άλλη μια ενιαία και δυναμική Γιουγκοσλαβία.

Η Γιουγκοσλαβική διάσπαση επέφερε τρομερά δεινά στους λαούς που την συγκροτούσαν αλλά διαμόρφωσε και μια νέα γεωπολιτική ισορροπία μάλλον ευνοϊκή για την Ελλάδα.

Ακόμη και κατά την περίοδο των πολέμων όταν η λαϊκή σύγκλιση (Ελλάδας και Σερβίας) έφθασε στο αποκορύφωμά της, υπήρχαν συνεχείς πολιτικές μεμψιμοιρίες για την Ελλάδα από Σέρβους πολιτικούς.

Φίλος, μάλιστα, που είναι σε θέση να γνωρίζει γιατί συμμετείχε στη συνάντηση, μου είπε πως όταν ο Μητσοτάκης (πατέρας) συνάντησε τον Μιλόσεβιτς, του είπε πως επειδή έχει καλές σχέσεις με την Αμερική αν θέλει κάτι να μεταφέρει είναι στη διάθεσή του να τον βοηθήσει. Η απάντηση του Μιλόσεβιτς ήταν πως και εκείνος είχε καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ και δεν είχε την ανάγκη διαμεσολάβησης.

Για να έρθουμε στα τωρινά. Μετά την πτώση του Μιλόσεβιτς οι νέες κυβερνήσεις που ανέλαβαν φρόντισαν να βελτιώσουν τις σχέσεις τους με την Τουρκία, θεωρώντας την Ελλάδα δεδομένη. Ήταν, μάλιστα, χαρακτηριστικές κάποιες δηλώσεις του ή της δεν θυμάμαι ακριβώς προέδρου της Σερβικής βουλής που προκάλεσαν ανησυχία στην Αθήνα. Εκείνη την περίοδο έκανα ένα ντοκυμαντέρ για τη Σερβία και βρέθηκα στο Βελιγράδι. Ρώτησα για τις δηλώσεις και πήρα την απάντηση ότι παρερμηνεύθηκαν. Είναι η συνήθης διπλωματική απάντηση.

Και στο σκοπιανό (το οποίο είναι δημιούργημα του Τίτο) οι Σέρβοι είχαν την απαίτηση η Ελλάδα να μην μεταβάλλει την θέση της για το Κόσοβο αλλά οι ίδιοι να αναγνωρίσουν τα Σκόπια ως Μακεδονία.

Έχοντας όλα αυτά υπόψη, η Αθήνα πρέπει να ακολουθήσει πολιτική εθνικού συμφέροντος. Δεν πρέπει να δίνει την εντύπωση ότι είναι δεδομένη όταν μια χώρα αλλάζει την στάση απέναντί της. Η Σερβία ελάχιστα σέβεται και ενδιαφέρεται για τις θέσεις της Αθήνας. Διακατέχεται, ακόμη, από έναν μεγαλοϊδεατισμό.

Οι σχέσεις σε επίπεδο κοινωνίας πρέπει να διατηρηθούν στενές αλλά σε επίπεδο κρατικό προέχει το κρατικό συμφέρον.

Παντελής Σαββίδης

spot_img

5 ΣΧΟΛΙΑ

  1. Ανάλυση στο πνεύμα του λόρδου Πάλμερστον (“δεν έχουμε σταθερούς φίλους, ούτε μονίμους εχθρούς, τα συμφέροντά μας είναι αιώνια”), που δυστυχώς είναι αντιδημοφιλής στην Ελλάδα, διότι συγχέουμε τους διαπροσωπικούς κώδικες με τους διακρατικούς.

    Αν δεν απατώμαι, η Σερβία όχι απλώς ανεγνώρισε τα Σκόπια ως “Μακεδονία”, όπως υπενθυμίζεται στο άρθρο, αλλά αυτή ήταν και η πρώτη επίσημη αναγνώριση των βορείων γειτόνων μας με το “συνταγματικό” τους όνομα. Παρακαλώ διορθώστε με, κ. Σαββίδη, εάν σφάλλω.

  2. Έχετε δίκιο, η Βουλγαρία προέβη στην αναγνώριση στις 20/12/1993 (αν και με “αστερίσκους”, ως προς γλώσσα και εθνότητα), ενώ η Σερβία στις 08/04/1996.

    Ο κατάλογος με τις ημερομηνίες συνάψεως διπλωματικών σχέσεων των Σκοπίων με τρίτα κράτη παρέχεται από το υπουργείο εξωτερικών τους.
    https://web.archive.org/web/20110930040551/http://www.mfa.gov.mk/default1.aspx?ItemID=310
    Ωστόσο στον κατάλογο αυτόν δεν διευκρινίζεται αν τα τρίτα μέρη χρησιμοποίησαν την “συνταγματική” ή την διεθνή ονομασία, απαιτείται διασταύρωση με τρίτες πηγές.

    Η “πρωτιά” της Σερβίας είχε να κάνει με την χρήση του “συνταγματικού” ονόματος, αγνοώντας την ενδιάμεση συμφωνία (ίσως το ίδιο να έπραξαν και κάποια από τα λοιπά κράτη που ανεγνώρισαν τα Σκόπια μεταξύ 13/10/1995 και 08/04/1996, αλλά κανένα από αυτά δεν είχε το ειδικό βάρος της Σερβίας).

    Όσον αφορά την συσχέτιση των αναγνωρίσεων Σκοπίων και Κοσσυφοπεδίου, έχει ενδιαφέρον η απολογητική δήλωση του Σέρβου υπουργού εξωτερικών, το 2017.
    https://www.naftemporiki.gr/story/1189725

  3. Για όσους έχουν κοντή μνήμη μία επίσκεψη στο νεκροταφείο του Ζέιτενλικ και ένα διάβασμα των συνθηκών Λονδίνου, Βουκουρεστίου και Σεβρών για να δουν ποιοι πολέμησαν μαζί με τους Έλληνες να διώξουν τους Τούρκους για να χαραχθούν τα σημερινά σύνορα της Ελλάδος, θα ήταν χρήσιμο. Πάντως Αλβανοί δεν ήταν.
    Αφού κατάφερε ο Σόρος με το εν Ελλάδι παράρτημα του να πετύχουν την Αλβανοποίηση της Ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και να χειραγωγήσουν την ψυχή και την σκέψη των Ελλήνων, είμαστε άξιοι της τύχης μας.
    Οι Τούρκοι πανηγυρίζουν, αφού πήραν και το μουσουλμανικό τόξο και τη Σερβία με το μέρος τους. Η Ελλάδα με τις εντολές του θείου Σαμ εγκατέλειψε την κακή “Ρωσόφιλη” Σερβία και την έσπρωξε στην αγκαλιά της Τουρκίας.

    Καληνύχτα σας

Leave a Reply to Τζορτζ Ακύρωση απάντησης

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
29,800ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα