«Ο ορμπανισμός τώρα δικαιώνεται» ;   Η περίπτωση Ουγγαρίας, Αυστρίας, Σερβίας

Του Αλκη Καλλιαντζίδη, Οικονομολόγου, [email protected]  www.kalkis.eu

Η ελεύθερη κυκλοφορία των ευρωπαίων πολιτών, με την απλή επίδειξη της ταυτότητάς τους, μέσα στα κράτη-μέλη, ήταν μια από τις σημαντικότερες κατακτήσεις του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, όσες ατέλειες κι αν είχε αυτό. Ποιος όμως ευρωπαίος θα μπορούσε σήμερα να υπερασπιστεί φωναχτά αυτήν την κατάκτηση, μετά τα τυφλά χτυπήματα των τζιχαντιστών, τις ανεξέλεγκτες μεταναστευτικές ροές του 2015 της κ. Τασίας και τους σημερινούς ερτογανικούς μεταναστευτικούς εκβιασμούς, δίχως να κινδυνεύει να χαρακτηριστεί ως αφελής ευρω-λιγούρης, ή να γιουχαϊστεί, ή ακόμα και να λιντσαριστεί από ακραίους της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης ;

Πράγματι, «Στην Κεντρική Ευρώπη, τα δεξιά εθνικιστικά κόμματα εγείρουν το φάντασμα μιας νέας μεταναστευτικής κρίσης», σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Jean–Baptiste Chastand, ανταποκριτή στη Βιέννη της εφημερίδας Le Monde στις 4-3-2020. Μετά τα νέα νταηλίκια του Ερντογάν που ώθησε χιλιάδες πρόσφυγες προς τα ελληνο-τουρκικά σύνορα, «στην Ουγγαρία, στην Αυστρία και στη Σερβία, οι πολιτικές αυτές δυνάμεις πολλαπλασιάζουν τα μηνύματα συναγερμού», όπως αναφέρει το εν λόγω δημοσίευμα με την παρακάτω  φωτογραφία που δείχνει : τους πρωθυπουργούς της Σλοβακίας Peter Pellegrini (αριστερά) και της Ουγγαρίας Viktor Orban (δεξιά) στο Roszke, στα σύνορα μεταξύ Σερβίας και Ουγγαρίας, στις 13 Φεβρουαρίου 2020, ZSOLT SZIGETVARY / AP.

«Κρίση μετανάστευσης 2020», «Το 2020 θα είναι το νέο 2015;». Ιδού μερικά από τα συνθήματα με τα οποία τα δεξιά εθνικιστικά κόμματα της Κεντρικής Ευρώπης προσπαθούν να ξυπνήσουν το φάντασμα μιας νέας μεταναστευτικής κρίσης, μετά τον υβριδικό πόλεμο που μας κήρυξε ο Ερντογάν, ο οποίος ωθεί χιλιάδες μετανάστες προς την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) από την Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου 2020, μέσω των ελληνικών και κυπριακών συνόρων κυρίως, με την Βουλγαρία να το παίζει η επιτήδεια συμφιλιωτική γειτόνισσα. Κι ας βγήκαν σχετικά κοινές καταδικαστικές ανακοινώσεις από τους υπουργούς εσωτερικών και εξωτερικών των 27 χωρών της Ευρώπης ενάντια στην Τουρκία.

Σε μια περιοχή που θυμάται την μεταναστευτική κρίση του 2015, κατά την οποία περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι είχαν περάσει από τη «βαλκανική οδό» για να φτάσουν κυρίως στη Γερμανία και τη Σκανδιναβία, η προοπτική να δούνε το ίδιο έργο χρησιμοποιήθηκε πολύ γρήγορα από τις εν λόγω ακραίες πολιτικές δυνάμεις οι οποίες επωφελήθηκαν εξάλλου σε μεγάλο βαθμό από αυτήν στις εθνικές εκλογές τους που ακολούθησαν.

«Πρέπει να προλάβουμε τις τακτικές μαζικές επιθέσεις κατά μήκος του φράχτη» που χτίστηκε στα νότια σύνορα της Ουγγαρίας, κατήγγειλε ο Ούγγρος  εθνικιστής πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπάν, από το πρωί της 28ης Φεβρουαρίου 2020, «κατηγορώντας χωρίς λόγο τους Έλληνες ότι δεν προστατεύουν πλέον τα σύνορά τους, τα οποία επί του παρόντος παραμένουν ερμητικά κλειστά. Ενώ δεν έκανε καμία επίκριση για τον φίλο του τον Ερντογάν, τον οποίο ο Orban προσέγγισε σημαντικά τα τελευταία χρόνια». Χτισμένος το 2015, αυτός ο φράχτης, με αρκετά μέτρα ύψος, έχει γίνει το σύμβολο της άρνησης της Ουγγαρίας να δεχτεί τους αιτούντες άσυλο στην επικράτειάς της. Είχε επιτρέψει στον Orban να γίνει ο ήρωας των αντι-μεταναστευτικών κομμάτων της γηραιάς ηπείρου. Εξ ου κι ο δανεισμένος από το ΠΑΣΟΚ παραλλαγμένος τίτλος του άρθρου. Σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ, η «Βουδαπέστη αποφάσισε επίσης να αναστείλει όλες τις αιτήσεις ασύλου, επίσημα λόγω του κοροναϊού». Και, από την Παρασκευή, οι αξιωματούχοι της Ουγγαρίας έχουν πολλαπλασιάσει τα ανησυχητικά μηνύματα. «Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι περιμένουν να μεταφερθούν από τα ελληνικά νησιά», υποστήριξε ένας σύμβουλος του  Orban, ενώ ο επικεφαλής της επικοινωνίας του συνέχισε τα δελτία τύπου στα αγγλικά, καταγγέλλοντας την αύξηση του αριθμού παράνομων διαβάσεων από τον φράχτη. Λόγω των δραστικών ελέγχων στην εναλλακτική διαδρομή που διέρχεται από τη Βοσνία και την Κροατία, οι μετανάστες θα προσπαθήσουν να περάσουν από την Ουγγαρία, αλλά ο αριθμός τους εξακολουθεί να είναι πολύ χαμηλότερος από ό, τι το 2015.

Στην Αυστρία, η οποία ήταν μια από τις κυριότερες χώρες υποδοχής το 2015, ο κίνδυνος επιστροφής των μεταναστευτικών κυμάτων καταγγέλλεται συνεχώς στα κοινωνικά δίκτυα από το Κόμμα Ελευθερίας της Αυστρίας (FPÖ, άκρα δεξιά) . Ο Υπουργός Εσωτερικών μέχρι τον Μάιο του 2019, και  σημερινός πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας, ο Herbert Kickl, ζήτησε ειδικότερα να προβληματιστούν οι αυστριακοί σχετικά με την εγκατάσταση αστυνομικών εξοπλισμένων, όπως «κανόνια νερού και πυρομαχικά από καουτσούκ», κατά μήκος των αυστριακών συνόρων. Ο πρώην σύμμαχός του και νυν πρωθυπουργός, ο συντηρητικός Sebastian Kurz, υποσχέθηκε να «εξασφαλίσει ότι η κρίση του 2015 δεν θα μπορεί να επαναληφθεί», καταγγέλλοντας «μια επίθεση της Τουρκίας ενάντια στην ΕΕ και στην Ελλάδα». Οπαδός της σκληρής γραμμής για τα θέματα μετανάστευσης, ο Kurz επωφελήθηκε, κι αυτός, από αυτή την κρίση για να εδραιώσει τη δημοτικότητά του και να γίνει καγκελάριος τον Μάιο του 2017, με την υποστήριξη της άκρας δεξιάς. Τώρα, κυβερνώντας με τους οικολόγους, απέρριψε το αίτημά τους να καλωσορίσουν ένα μέρος των μεταναστών γυναικών και των παιδιών. «Πρέπει ήδη να φροντίσουμε για την ένταξη εκείνων που είναι εδώ, κάτι που αποτελεί ένα βάρος για την οικονομία μας, αλλά και για την κοινωνική μας συναίνεση», εξήγησε ο υπουργός του των Εσωτερικών. Ο τελευταίος, από την άλλη πλευρά, υποσχέθηκε να στείλει αστυνομικές ενισχύσεις στην Ουγγαρία.

Πιο κάτω προς τη «βαλκανική οδό», στη Σερβία, που επί του παρόντος βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο για τις βουλευτικές εκλογές της 26ης Απριλίου 2020, ο ακροδεξιός βουλευτής Bosko Obradovic  ζήτησε ρητά «από τον στρατό και την αστυνομία να αξιοποιήσει την εξουσία για την προστασία των συνόρων», επικρίνοντας τον πρόεδρο Aleksandar Vucic για την ανεκτική του θέση  απέναντι στους μετανάστες που διέρχονται από το έδαφος της Σερβίας. Ο Σέρβος υπουργός Άμυνας κατηγόρησε τον βουλευτή για  «ανυπόστατα ψεύδη», αφού μόνο 6.000 μετανάστες βρίσκονται στη Σερβία σήμερα. Το Βελιγράδι, ωστόσο, υποσχέθηκε να «αποτρέψει την παράνομη είσοδο μεταναστών στη Σερβία».

Αυτή η ευρέως διαδεδομένη επιθυμία των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να κάνουν τα πάντα για να εμποδίσουν τους μετανάστες να περάσουν τα ελληνικά σύνορα, τα οποία επιτέλους έγιναν και ευρωπαϊκά, δυσκολεύει σοβαρά μια πιθανή επανάληψη του έργου του 2015 «του μπάτε σκύλοι, αλέστε και αλεστικά μην πληρώσετε» των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Όσο και να σκούζει ο νταής γείτονας της Ελλάδας.

Αλλά αυτό όμως δεν εμποδίζει τον Βίκτορ Ορμπάν και τους θαυμαστές του να ονειρεύονται ότι θα εκμεταλλευτούν και πάλι πολιτικά αυτήν την μεταναστευτική κατάσταση, στο όνομα του «κυριαρχισμού» τους. Πόσοι όμως από τους οπαδούς τους θα εξετάσουν, πίσω από την θωράκιση των συνόρων, ότι τους αποκρύπτουν ότι παράλληλα προσπαθούν να χαλιναγωγήσουν τη δικαιοσύνη και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης στις χώρες τους, αφού είναι λάτρεις του illiberalisme, ήτοι του περιορισμένου πολιτικού φιλελευθερισμού, στην ενωμένη Ευρώπη ; Ο μεταναστευτικός εκβιασμός του Ερντογάν συμβάλει στο να καθορίζουν σήμερα τον ρουν της ευρωπαϊκής ιστορίας οι οπαδοί του Βίκτορ Ορμπάν, επιστήθιου φίλου και του Πούτιν.

Ο γράφων δεν είναι οπαδός των αιθεροβαμόνων «δικαιωματιστών». Απλά απεχθάνεται τις υστερίες των ακραίων οι οποίοι ιστορικά ποτέ δεν οδήγησαν σε κάτι καλό για τον απλό κόσμο.