Η ομιλία του Γάλλου προέδρου στον ΟΗΕ αντήχησε την ιστορική παρέμβαση του Ντομινίκ ντε Βιλπέν, με την οποία είχε απορρίψει την πορεία της Ουάσινγκτον προς τον πόλεμο στο Ιράκ.
Ο Γάλλος πρόεδρος φάνηκε πιο χαλαρός από ό,τι τους τελευταίους μήνες, καθώς σταμάτησε για να αστειευτεί με τον Δανό υπουργό Εξωτερικών Λαρς Λέκε Ράσμουσεν. | Spencer Platt/Getty Images.
23 Σεπτεμβρίου 2025, 4:00 π.μ. CET
Του Nicholas Vinocur
Ήταν το είδος της ηρωικής υποδοχής που ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν σπάνια — αν ποτέ — απολαμβάνει στις μέρες μας εντός της πατρίδας του.
Προχωρώντας προς το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών τη Δευτέρα, ο Γάλλος πρόεδρος έδειχνε πιο χαλαρός απ’ ό,τι είχε φανεί εδώ και μήνες, καθώς σταμάτησε για να αστειευτεί με τον Δανό Υπουργό Εξωτερικών Λαρς Λέκκε Ράσμουσεν.
Και φάνηκε να απολαμβάνει τις παρατεταμένες επευφημίες που ακολούθησαν το τέλος της περίπου 30λεπτης ομιλίας του, κατά τη διάρκεια της οποίας έκανε ένα παθιασμένο κάλεσμα για να «αποδοθεί δικαιοσύνη στον παλαιστινιακό λαό και, ως εκ τούτου, να αναγνωριστεί το Κράτος της Παλαιστίνης».
Για τον δοκιμαζόμενο 47χρονο ηγέτη, που είναι βυθισμένος σε μια annus horribilis δημοσκοπικής κατάρρευσης και κυβερνητικής αστάθειας στο Παρίσι, η στιγμή του στη Νέα Υόρκη ήταν κάτι παραπάνω από μια ευπρόσδεκτη ανάπαυλα από το διαρκές σφύριγμα αποδοκιμασίας της άκρας αριστεράς και της άκρας δεξιάς στο εσωτερικό.
Ήταν η ευκαιρία του Μακρόν να ακολουθήσει τα βήματα των Γκωλλικών πολιτικών που τον προηγήθηκαν και χρησιμοποίησαν τον ΟΗΕ με μεγάλη επιτυχία ως σκηνή για δηλώσεις τολμηρής ανεξαρτησίας απέναντι στις Ηνωμένες Πολιτείες (και, στη συγκεκριμένη περίπτωση, το Ισραήλ).
Ας θυμηθούμε την αυστηρά διατυπωμένη παρέμβαση του Ντομινίκ ντε Βιλπέν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ το 2003, όταν, ως τότε Υπουργός Εξωτερικών, επέκρινε την πορεία της Ουάσινγκτον προς τον πόλεμο στο Ιράκ και δήλωσε ότι το Παρίσι δεν θα λάβει μέρος.
Η επίδειξη αντίστασης εκείνη παραμένει για πολλούς Γάλλους ένα σημείο αναφοράς, καθώς θεώρησαν ότι ο ντε Βιλπέν ενσάρκωσε με θάρρος το ανυπότακτο, αυτόνομο πνεύμα του στρατηγού Σαρλ ντε Γκωλ απέναντι σε έναν ισχυρότερο σύμμαχο.
Και δίχως αμφιβολία, αυτό ακριβώς υπήρχε στο πίσω μέρος του μυαλού του Μακρόν και των συνεργατών του, καθώς σχεδίαζαν με υπομονή τη Δευτεριάτικη στιγμή — μια διαδικασία που κράτησε πολλούς μήνες και περιλάμβανε δεκάδες διπλωματικές συνεννοήσεις σε διάφορες χώρες για τον συντονισμό της επίσημης αναγνώρισης του Παλαιστινιακού Κράτους τη Δευτέρα.
Δεν έχει σημασία που η ομιλία του ντε Βιλπέν δεν οδήγησε την Ουάσινγκτον να αναθεωρήσει τα σχέδιά της για εισβολή στο Ιράκ. Ούτε έχει σημασία που — όπως δήλωσε ο Υπουργός Εξωτερικών της Πορτογαλίας στο POLITICO την Κυριακή — η κοινή πρωτοβουλία για την κρατική υπόσταση της Παλαιστίνης δεν αναμένεται να αλλάξει τα δεδομένα στο πεδίο, είτε στη Γάζα είτε στη Δυτική Όχθη, άμεσα ή ίσως και ποτέ.
Το ζητούμενο ήταν να προσφερθεί ένα μήνυμα αντίστασης στον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος απορρίπτει τη λύση των δύο κρατών, και στον σύμμαχό του, τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Σε αντίθεση με τον ντε Βιλπέν πριν από 22 χρόνια, όταν ο ΟΗΕ θεωρούταν ακόμη ένας λειτουργικός διεθνής οργανισμός, ο Μακρόν δεν επέλεξε να επιτεθεί κατά μέτωπο.
Η προετοιμασία για την αναγνώριση του Παλαιστινιακού Κράτους συνοδεύτηκε από φιλικά λόγια προς το Ισραήλ και καταδίκες της τρομοκρατίας της Χαμάς. Και σε κανένα σημείο δεν αναφέρθηκε στον «ελέφαντα στο δωμάτιο» — τον Τραμπ και την υποστήριξή του προς τον Νετανιάχου.
Αυτό όμως δεν θα μειώσει τον παράγοντα ενόχλησης για τον Τραμπ, του οποίου οι συνεργάτες δεν έχουν κρύψει τη δυσαρέσκειά τους προς τον Μακρόν.
«Απερίσκεπτη» ήταν η λέξη που χρησιμοποίησε ο Υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο για να χαρακτηρίσει την πρωτοβουλία αναγνώρισης κρατικής υπόστασης, ενώ άλλοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης κατέκριναν την κίνηση ως «ανόητη» και άνευ νοήματος, σε συνομιλίες τους με το POLITICO. Ο Νετανιάχου υπήρξε πιο σκληρός, κατηγορώντας τον Μακρόν ότι ανταμείβει την τρομοκρατία και απειλώντας να κλείσει το γαλλικό προξενείο στην Ιερουσαλήμ ως αντίποινα.
Καθώς ο Μακρόν μιλούσε τη Δευτέρα, η θέση του Ισραήλ στη Γενική Συνέλευση παρέμενε εμφανώς άδεια.
Μια ορισμένη ιδέα της Γαλλίας
Για έναν πρόεδρο συνηθισμένο σε αρνητικά πρωτοσέλιδα, η ομιλία της Νέας Υόρκης υπήρξε μια σπάνια ανάπαυλα από την καθημερινή τοξικότητα της εσωτερικής πολιτικής σκηνής στη Γαλλία.
Ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί κάλυψαν μαζικά τη διάσκεψη του ΟΗΕ, ενώ η κεντροαριστερή Le Monde, η οικονομική εφημερίδα Les Echos και η αριστερή Libération τοποθέτησαν πρωτοσέλιδα στην ιστοσελίδα τους με ηχηρούς τίτλους για την πρωτοβουλία του προέδρου σχετικά με την κρατική υπόσταση της Παλαιστίνης (με την τελευταία να φτάνει στο σημείο να την χαρακτηρίσει «ιστορική ημέρα»).
Μόνο η δεξιά Le Figaro, η δεύτερη μεγαλύτερη σε κυκλοφορία εφημερίδα της Γαλλίας και ιδιοκτησίας του Ομίλου Dassault, υποβάθμισε τη στιγμή, τοποθετώντας το θέμα για τον Μακρόν κάτω από την κορυφαία είδηση για τον φετινό νικητή της Χρυσής Μπάλας στο ποδόσφαιρο, Ουσμάν Ντεμπελέ.
Δυστυχώς για τον Μακρόν, αυτή ίσως είναι και η καλύτερη μέρα του, τρία χρόνια μετά την έναρξη της δεύτερης θητείας του στην εξουσία.
Όσο κι αν οι Γάλλοι απολαμβάνουν να αναβιώνουν το φάντασμα του Γκωλλισμού, μια καλή μέρα δύσκολα θα αναστήσει την προεδρία ενός ηγέτη που έχει αλλάξει πέντε πρωθυπουργούς τους τελευταίους 15 μήνες, και του οποίου η δημοτικότητα καταγράφηκε σε απογοητευτικό 17% σε δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο.
Πριν ορίσει τον Σεμπαστιέν Λεκορνύ ως τον τελευταίο του επικεφαλής της κυβέρνησης, οι συνεργάτες του Μακρόν αναγκάστηκαν να διαψεύσουν ότι ο πρόεδρος εξετάζει το ενδεχόμενο να παραιτηθεί στα μέσα της θητείας του.
Ούτε καν ο ντε Βιλπέν δεν ήταν διατεθειμένος να δώσει συγχαρητήρια στον Μακρόν για την εμφάνισή του στη Νέα Υόρκη — ο πρώην υπουργός Εξωτερικών κατηγόρησε τον διάδοχό του για «αδράνεια» σχετικά με τη Γάζα σε ραδιοφωνική του συνέντευξη.
Αλλά αυτό είναι το θέμα με τον Γκωλλισμό: δεν έχει να κάνει με το να νικάς, ούτε καν με το να είσαι δημοφιλής.
Ο ντε Βιλπέν ποτέ δεν ξαναβρήκε τη λάμψη που είχε το 2003. Και ο ίδιος ο ντε Γκωλ αποχώρησε περίφημα από την εξουσία το 1968, μπροστά σε τεράστιες φοιτητικές διαδηλώσεις — κάτι που, όπως είχε πει τότε, ήταν το μόνο έντιμο που μπορούσε να κάνει.
Το ίδιο ισχύει και για τον Μακρόν. Οι Γάλλοι δεν πρόκειται απαραίτητα να ξαναερωτευτούν τον πρόεδρό τους μετά τη Νέα Υόρκη. Αλλά ίσως ανακτήσουν ένα μικρό μέτρο σεβασμού προς το πρόσωπό του — ή έστω προς αυτήν τη «συγκεκριμένη ιδέα της Γαλλίας», για να δανειστούμε τη φράση του ντε Γκωλ — που ο Μακρόν προσωποποίησε για λίγο στη Νέα Υόρκη.
