Πριν λίγες ημέρες ο εξειδικευμένος φασματογράφος με την επωνυμία “Ίκαρος” (Icarus Near Infrared Solar Corona Spectrograph – Φασματογράφος Ηλιακού Στέμματος “Εγγύς Υπερύθρου) “πέταξε” με ένα αεροπλάνο Airbus A320 της AEGEAN σε ύψος 30.000 ποδών (περίπου 9200 μέτρα), προκειμένου να βαθμονομηθεί και να γίνουν οι τελικές ρυθμίσεις του, προτού σταλεί στις ΗΠΑ.
Ο Φασματογράφος Ίκαρος, σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε αποκλειστικά στην Ελλάδα, από τον Αριστείδη Βούλγαρη, μέλος μίας διεθνούς ερευνητικής ομάδας ηλιακών αστρονόμων, με επικεφαλής των διάσημο κυνηγό εκλείψεων καθ. Jay Pasachoff, η οποία μελετά συστηματικά το ηλιακό στέμμα κατά τη διάρκεια ολικών εκλείψεων Ηλίου. Ο “Ίκαρος” πρόκειται να καταγράψει το φως που εκπέμπεται από το ηλιακό στέμμα στην εγγύς υπέρυθρη περιοχή, τη στιγμή της ολικής έκλειψης Ηλίου που θα λάβει χώρα στις 2 Ιουλίου 2019, η οποία θα είναι ορατή από το Νότιο Ειρηνικό Ωκεανό, τη Χιλή και την Αργεντινή. Η υπέρυθρη ακτινοβολία, απορροφάται πολύ έντονα από την γήινη ατμόσφαιρα και τους υδρατμούς που υπάρχουν σε χαμηλό υψόμετρο, καθιστώντας την, ως μη-διαπερατή ακτινοβολία. Για το λόγο αυτό, ο φασματογράφος Ίκαρος πρόκειται να τοποθετηθεί σε ένα αεροπλάνο Boeing 787-9 “Dreamliner”, το οποίο θα “κυνηγήσει” τη σκιά της Σελήνης, η οποία σαρώνει με υπερηχητική ταχύτητα την γήινη επιφάνεια, κρύβοντας το φως του Ηλίου. Ο φασματογράφος Ίκαρος είναι το κύριο όργανο της αποστολής EFLIGHT 2019-MAX, http://nicmosis.as.arizona.edu:8000/ECLIPSE_WEB/TSE2019/TSE2019_EFLIGHTMAX.html . Επικεφαλής της αποστολής είναι ο αστρονόμος/ερευνητής του Πανεπιστημίου της Arizona Dr. Glenn Schneider, πολύ γνωστός στο χώρο του μια και έχει σχεδιάσει και κατασκευάσει αρκετά από όργανα του τροχιακού τηλεσκοπίου Hubble Space Telescope. Την επεξεργασία των δεδομένων που θα καταγραφούν θα αναλάβει ο μαθηματικός Δρ. Χριστόφορος Μουρατίδης.
Προτού σταλεί στις ΗΠΑ ο φασματογράφος Ίκαρος και προκειμένου να βαθμονομηθεί και να ελεγχθούν διάφορες παράμετροι, ήταν αναγκαίο να γίνει μία δοκιμαστική πτήση του σε μεγάλο υψόμετρο, όπου υπάρχει πλήρης απουσία υδρατμών και μειωμένη ατμοσφαιρική πίεση, έτσι ώστε ο φασματογράφος να μπορέσει να “δεί” τις υπέρυθρες ακτινοβολίες. H εταιρία AEGEAN διέθεσε ένα από τα αεροπλάνα Airbus A320, ώστε να επιβιβαστεί ο φασματογράφος και να πετάξει στο επιθυμητό ύψος. Η μη-εμπορική πτήση της AEGEAN, Θεσσαλονίκη-Άραξος, κρίθηκε κατάλληλη, ώστε να είναι ορατός ο Ήλιος από τα παράθυρα του αεροσκάφους κατά τη διάρκεια της πτήσης και ο φασματογράφος επιβιβάστηκε στο αεροπλάνο μαζί με τον κατασκευαστή του.
Πριν δύο χρόνια ο Αριστείδης Βούλγαρης, κατασκεύασε ένα παρόμοιο μοντέλο φασματογράφου για λογαριασμό της NASA Science Mission Directorate, ο οποίος πέταξε με το αεροπλάνο C20-A G–III/NASA, τη στιγμή της ολικής έκλειψης Ηλίου του 2017, ορατή από τις ΗΠΑ, αναλύοντας τις ορατές ακτινοβολίες του ηλιακού στέμματος.
Αριστείδης Βούλγαρης
Κατασκευαστής αστρονομικών οργάνων,
Μέλος των αποστολών
Solar Eclipse Team Chile 2019 at CTIO και
EFLIGHT 2019 MAX
Το “Πρώτο φως” από τα δεδομένα που συλλέχθηκαν. Παρουσιάζονται τα φάσματα στην εγγύς υπέρυθρη περιοχή, που ελήφθησαν σε ύψος 5 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας, συγκριτικά με το ύψος των 9200 μέτρων, καθώς και το φάσμα από τη σκέδαση ηλιακού φωτός μέσα σε πυκνό σύννεφο σε ύψος 100 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.
