Του Σωτήρη Μ. Τζούμα, Εξάψαλμος
Η άρνηση των Πατριαρχών Αντιοχείας Ιωάννη και Ιεροσολύμων Θεοφίλου να παραστούν στην ιστορική συνάντηση στη Νίκαια και να τιμήσουν την επέτειο της Α ´ Οικουμενικής Συνόδου, μαζί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη και τον Πάπα δεν είναι απλώς μια «διαφορετική επιλογή».
Είναι μια πράξη που πληγώνει την ενότητα, την αξιοπιστία και την ίδια την ιστορική αποστολή των πρεσβυγενών Πατριαρχείων της Ανατολής, από τα οποία μόνον ο ευγενής Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόδωρος- ο οποίος δεν ξεχνά τις ρίζες του και ξέρει να τιμά τους θεσμούς- απάντησε θετικά.
Δεν πρόκειται για μια τυπική σύναξη ούτε για ένα από τα συνηθισμένα διαχρονικά εκκλησιαστικά ζητήματα.
- Η συνάντηση στη Νίκαια αποτελεί ένα βαθύτατα συμβολικό βήμα,μια υπεύθυνη υπενθύμιση ότι, παρά τις θεολογικές διαφορές και διαφοροποιήσεις αλλά και τις μακραίωνες πληγές, οι χριστιανοί μπορούν να προσέρχονται σε διάλογο με αξιοπρέπεια και αλήθεια και να τιμούν ιστορικές επετείους όπως αυτή της Α ´ Οικουμενικής Συνόδου.
Κι όμως, τα δύο από τα τρία αρχαιότερα, σεπτότερα και ιστορικότερα Πατριαρχεία της Ορθοδοξίας επέλεξαν να απουσιάσουν.
Και μάλιστα με προκλητικό τρόπο.Ο μεν Ιεροσολύμων ο οποίος εσχάτως έχει συνδεθεί στο έπακρον με την Μόσχα,δεν απάντησε ποτέ, ίσως γιατί οι δεσμεύσεις που έχει δεν του επιτρέπουν να είναι μαζί. Ο Αντιοχείας από την άλλη αφού μέχρι πρότινος δεν είχε απαντήσει, αποφάσισε τελικώς να αποστείλει τριμελή αντιπροσωπεία.
Σίγουρα με αυτή την στάση δεν εκπληρώνει την αποστολή του. Αντιθέτως αφήνει ένα τεράστια κενό και τα κενά, αργά ή γρήγορα, καλύπτονται.
Ζητούν βοήθεια, αλλά όχι ενότητα
Πώς μπορεί κανείς να εξηγήσει ότι τα δύο αυτά Πατριαρχεία, που σε κάθε δύσκολη στιγμή στρέφονται προς την Ελλάδα αλλά και προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο ζητώντας βοήθεια, στήριξη, αλληλεγγύη, διπλωματική προστασία και ηθικό κύρος, αδυνατούν—ή αρνούνται—να δείξουν εμπράκτως ότι είμαστε όλοι μαζί;
- Όταν η Εκκλησία της Αντιοχείας ζητά στήριξη για τα τραγικά ζητήματα της Μέσης Ανατολής…
- Όταν η Εκκλησία των Ιεροσολύμων ζητά ενίσχυση απέναντι στις πιέσεις που δέχεται στους Αγίους Τόπους…
Ποιος ανταποκρίνεται πρώτος;
Η Ελλάδα με την κυβέρνησή της και το Φανάρι.
Και όμως, σε μία στιγμή όπου η συλλογική παρουσία είχε ιστορική σημασία και θα ήταν πολύ σημαντικό να αναβιώσουν οι Ορθόδοξοι την λεγόμενη Πενταρχία οι δύο γύρισαν την πλάτη.
Είναι ένα μήνυμα που δεν τιμά ούτε τους ίδιους, ούτε την παράδοση που φέρουν!
Τα Πατριαρχεία Αντιοχείας και Ιεροσολύμων δεν είναι «ένας ακόμη θεσμός». Είναι θεμέλια της ίδιας της ιστορίας του Χριστιανισμού. Φέρουν τη μνήμη της πρώτης Εκκλησίας, των μαρτύρων, των Πατέρων.
Γι’ αυτό και η στάση τους σε αυτό το ιστορικό γεγονός είναι ακόμη πιο στενάχωρη.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης παρά τα χρόνια του, παρά την κόπωσή του επέλεξε να σταθεί στο ύψος της ιστορικής στιγμής για το καλό της Εκκλησίας μας. Οι δύο Πατριάρχες Αντιοχείας και Ιεροσολύμων, προτίμησαν να απέχουν. Και μάλιστα με τρόπο που δημιουργεί εύλογα ερωτήματα:
- Θέλουν ενότητα ή απλώς τα οφέλη αυτής;
- Ζητούν στήριξη, αλλά δίνουν πίσω την πιο κρίσιμη στιγμή μόνο τη σιωπή τους;
Ο Πατριάρχης θα μπορούσε να μη τους καλέσει
Ας μην κρυβόμαστε. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης θα μπορούσε, αν επιθυμούσε, να συγκεντρώσει μόνος του όλα τα φώτα της δημοσιότητας σε αυτή την ιστορική συγκυρία της συνάντησης με τον Πάπα.
Η παρουσία του ήταν δεδομένη, το κύρος του αναγνωρισμένο διεθνώς. Κι όμως τους κάλεσε όλους,όχι για να προβάλλει τον εαυτό του, αλλά για να φανεί η Ορθοδοξία ενωμένη και ώριμη.
Η απάντηση που έλαβε;
- Μια άρνηση που μοιάζει περισσότερο με παιδαριώδη συμπεριφορά άσχετων παρά με «εκκλησιαστική στάση».
Η στάση των Πατριαρχών Αντιοχείας και Ιεροσολύμων δεν είναι απλώς απογοητευτική. Είναι λανθασμένη, αχρείαστα διχαστική και ιστορικά μικρόψυχη και μικροπρεπής.
Σε μια εποχή όπου ο κόσμος αλλάζει και οι προκλήσεις για τους χριστιανούς, ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή, πολλαπλασιάζονται, το τελευταίο που χρειάζεται η Ορθοδοξία είναι τέτοιου είδους αυτοϋπονόμευση.
Η ιστορία καταγράφει.
Και αυτή η απουσία, δυστυχώς, θα καταγραφεί με μελανά γράμματα και θα ακολουθεί ιστορικά την υστεροφημία των δύο Πατριαρχών. Δυστυχώς και οι δύο με αυτή την απόφαση να μην παραστούν στη Νίκαια και στο Φανάρι αμαυρώνουν την ιστορία τους.
https://hellasjournal.com/2025/11/oi-filoi-tou-vladimirou-patriarches-ierosolymon-kai-antiocheias-den-pigan-stin-agkyra-adikaiologites-apousies-apo-mia-istoriki-stigmi/
