«Οι Μαθητές Χάνουν το Ενδιαφέρον τους για τα Μαθηματικά – Συμπεράσματα από το American Youth Panel»

🧭 Γενική Επισκόπηση

Η έρευνα της RAND, βασισμένη σε στοιχεία του American Youth Panel (AYP), επιχειρεί να εξηγήσει γιατί οι μαθητές μέσης και ανώτερης εκπαίδευσης στις ΗΠΑ αποστασιοποιούνται από τα μαθηματικά και δυσκολεύονται να επανέλθουν σε επίπεδα επίδοσης προ της πανδημίας COVID-19. Παράλληλα, εντοπίζει παραμέτρους που συνδέονται με τη διατήρηση ή την απώλεια ενδιαφέροντος κατά τη διάρκεια του μαθήματος.

📌 Κύρια Συμπεράσματα

• Το 49% των μαθητών δηλώνει ότι χάνει το ενδιαφέρον του για τα μαθηματικά τουλάχιστον τις μισές φορές στη διάρκεια των μαθημάτων.
• Η απώλεια ενδιαφέροντος δεν διαφοροποιείται σημαντικά μεταξύ ηλικιών, φύλου ή εθνοτικών ομάδων.
• Το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό δεδομένης της συνολικής εκπαιδευτικής οπισθοδρόμησης μετά την πανδημία.
• Ένας σημαντικός αριθμός μαθητών εμφανίζει χρόνια αποστροφή προς τα μαθηματικά και δεν αυτοπροσδιορίζεται ποτέ ως «μαθηματικός τύπος».

🧠 Στάσεις που Συνδέονται με τη Διατήρηση Ενδιαφέροντος

Οι ερευνητές εντόπισαν έξι μεταβλητές στάσεων που σχετίζονται ισχυρά με τη διατήρηση ενδιαφέροντος:

1. Κατανόηση των μαθηματικών
2. Αίσθημα υποστήριξης από τον δάσκαλο
3. Αυτοπεποίθηση για την επιτυχία στο μάθημα
4. Απόλαυση των μαθηματικών
5. Πίστη στη χρησιμότητα των μαθηματικών
6. Αυτοταύτιση με τον ρόλο του “μαθηματικού τύπου”

Οι μαθητές με θετικές απαντήσεις στις παραπάνω μεταβλητές είναι πολύ πιο πιθανό να παραμένουν ενεργοί στο μάθημα.

👧 Πότε «γίνονται» οι μαθητές μαθηματικοί τύποι;

• Το 70% των μαθητών έχει είτε ποτέ είτε παλαιότερα θεωρήσει ότι είναι «μαθηματικό άτομο».
• Όσοι το έκαναν, το συνειδητοποίησαν κυρίως στο δημοτικό ή στις πρώτες τάξεις του γυμνασίου.
• Σπανίως διαμορφώνεται αυτή η ταυτότητα στο λύκειο.

Αυτό αναδεικνύει την κρίσιμη σημασία της δημοτικής εκπαίδευσης για τη μετέπειτα μαθηματική πορεία και ταυτότητα των παιδιών.

💬 Τι θέλουν οι μαθητές από τα μαθήματα;

Οι μαθητές που χάνουν πιο συχνά το ενδιαφέρον τους εκφράζουν την ανάγκη για:

• Λιγότερες online δραστηριότητες
• Περισσότερα προβλήματα που συνδέονται με τον πραγματικό κόσμο

Η εξ αποστάσεως διδασκαλία και τα ψηφιακά μέσα δεν φαίνεται να τους εμπνέουν ή να τους κινητοποιούν, ιδιαίτερα όταν δεν υπάρχει αλληλεπίδραση με εκπαιδευτικό ή όταν υπάρχει δυσκολία κατανόησης.

🎯 Προτάσεις για Εκπαιδευτικούς και Πολιτική

Η έκθεση προτείνει συγκεκριμένες στρατηγικές για αύξηση του ενδιαφέροντος:

1. Εξατομίκευση περιεχομένου (“just right” level)
2. Δραστήρια μάθηση: ομαδικές εργασίες, παιχνίδια, ερωτήσεις ανοιχτού τύπου
3. Επιλογή στον τρόπο εργασίας για αύξηση της αυτονομίας
4. Αναπλαισίωση της ανίας: βοήθεια στους μαθητές να δουν τον σκοπό της άσκησης
5. Μετάδοση ενθουσιασμού από τον εκπαιδευτικό
6. Σύνδεση των μαθηματικών με την καθημερινή ζωή και τις επαγγελματικές προοπτικές

Η συνεργασία δια ζώσης με τον εκπαιδευτικό και η χρήση χειροπιαστών εφαρμογών των μαθηματικών φαίνεται να είναι το «κλειδί» για να σπάσει η αλυσίδα της αποστασιοποίησης.

⚠️ Περιορισμοί της Έρευνας

• Το δείγμα είναι ακόμη υπό επέκταση (N=434 για τα μαθηματικά).
• Οι συσχετίσεις δεν αποδεικνύουν αιτιακή σχέση.
• Οι παράγοντες που μελετήθηκαν είναι μερικοί μόνο από τους πιθανούς.
• Η έρευνα έγινε μετά την πανδημία – δεν υπάρχει συγκριτικό προ-COVID δείγμα.

🧩 Τελική Εκτίμηση

Η απομάκρυνση των μαθητών από τα μαθηματικά είναι συστημικό πρόβλημα και όχι προσωρινό φαινόμενο. Η RAND συνιστά στροφή της εκπαιδευτικής πολιτικής και της σχολικής πρακτικής προς περισσότερο ενσυναίσθητη, ενεργή και προσαρμοσμένη μαθηματική διδασκαλία. Η αναστροφή της κρίσης μαθηματικού ενδιαφέροντος είναι κρίσιμη για το μέλλον της παιδείας και της καινοτομίας στις ΗΠΑ.