Οι επόμενες κινήσεις μετά τη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν

Το ραντεβού -όπως περίμεναν οι περισσότεροι- δεν έκρυβε θετικές εκπλήξεις, καθώς και οι δύο πλευρές, όπως τουλάχιστον προκύπτει από τις σχετικές διαρροές, επέμειναν στις θέσεις τους. Ουσιαστικά συμφώνησαν ότι… διαφωνούν, με τον Τούρκο πρόεδρο να διατηρεί τις γνωστές ακραίες απόψεις, τις οποίες επανέλαβε και ενώπιον του Έλληνα πρωθυπουργού.

Η μακρά διάρκεια (σχεδόν μιάμιση ώρα) που διήρκεσε η συνάντηση καταδεικνύει ότι στο τραπέζι τέθηκαν όλα τα μείζονα ζητήματα που έχουν οδηγήσει σε κρίση τις σχέσεις των δύο χωρών και, όπως αναγνωρίζει η ελληνική πλευρά, «δεν ήταν εύκολη κουβέντα, αλλά έπρεπε να γίνει». Ο κ. Μητσοτάκης ήθελε να ανοίξει τα χαρτιά του ενώπιον του κ. Ερντογάν και να του διατυπώσει ευθέως τις ενστάσεις και τις διαφωνίες σε διάφορες πρωτοβουλίες αυτού, με τελευταία το μνημόνιο που υπέγραψε με τη Λιβύη. Ήταν ένα από τα δύο θέματα που αναπτύχθηκαν επί αρκετή ώρα, με το πρωθυπουργικό επιτελείο να υπενθυμίζει πως ανέκαθεν η Άγκυρα έθετε ζητήματα με τις θαλάσσιες ζώνες.

Το δεύτερο θέμα στο οποίο επικεντρώθηκαν οι συνομιλίες ήταν το προσφυγικό-μεταναστευτικό, με τον πρωθυπουργό να ρωτά τον συνομιλητή του για ποιο λόγο το τελευταίο διάστημα το τουρκικό λιμενικό δεν ανταποκρίνεται στα ελληνικά αιτήματα για περισυλλογή των μεταναστών που ξεκινούν από τα παράλια. Επίσης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης φέρεται να ρώτησε τον Τούρκο πρόεδρο γιατί η χώρα του παραβιάζει συστηματικά τη συνθήκη με την Ε.Ε., αν πρόκειται για ζήτημα γεωπολιτικής ή επιπλέον οικονομικών ανταλλαγμάτων από την Ε.Ε., για να μη λάβει πάντως μια πειστική απάντηση.

Και στα δύο θέματα πάντως η κυβέρνηση προσδίδει ιδιαίτερη σημασία, όπως φαίνεται και από τις άμεσες πρωτοβουλίες που ακολουθούν τη χθεσινή συνάντηση. Έτσι, σήμερα, στο Μέγαρο Μαξίμου, ο πρωθυπουργός θα προεδρεύσει σύσκεψης για το μεταναστευτικό με τη συμμετοχή -μεταξύ άλλων- του αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτη Σχοινά και της επιτρόπου Εσωτερικών Υποθέσεων Ylva Johansson. Για την Τρίτη, εξάλλου, ίσως οριστεί η συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής, για να ενημερωθούν τα πολιτικά κόμματα από τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια.

Δηλώσεις στήριξης

Με δεδομένο πάντως ότι στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ υπήρξαν δηλώσεις στήριξης των ελληνικών θέσεων από την Κομισιόν, τη Γαλλία, τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι ο Ταγίπ Ερντογάν είναι απομονωμένος και ότι η «μπάλα είναι στο δικό του γήπεδο» για να αναστρέψει την εικόνα.

Όπως δήλωσε ο πρωθυπουργός, δυσκολίες στη σχέση με την Τουρκία «υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν. Εφόσον, όμως, και οι δύο πλευρές δείξουν καλή διάθεση, οι δυσκολίες αυτές  μπορούν τελικά να ξεπεραστούν». Μια τέτοια κίνηση μπορεί να χαρακτηριστεί η συμφωνία Ελλάδας και Τουρκίας στη συνέχιση των συζητήσεων για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, κάτι που είχε γίνει γνωστό εκ των προτέρων.

Νωρίτερα, ο κ. Μητσοτάκης, μιλώντας στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, είχε θέσει τόσο τις τουρκικές προκλήσεις όσο και το μεταναστευτικό. Υπογράμμισε ότι η ενότητα και η αλληλεγγύη πρέπει να είναι οι βασικές αρχές που διέπουν τις σχέσεις μεταξύ των μελών της Συμμαχίας, ότι τα μέλη του ΝΑΤΟ έχουν ευθύνη να σέβονται και να ενεργούν σύμφωνα με αυτές τις αρχές και ότι οφείλουν να απέχουν από ενέργειες που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν προστριβές και εντάσεις μεταξύ τους. Στην κυβέρνηση δηλώνουν ικανοποιημένοι από το γεγονός ότι, στην κοινή δήλωση των ηγετών της Συμμαχίας, γίνεται για πρώτη φορά αναφορά στην παράνομη μετανάστευση ως πρόκληση ασφαλείας για το ΝΑΤΟ.