Η Ουκρανία πήρε τελικά τα χρήματά της ύστερα από μια 16ωρη συνεδρίαση των ηγετών της ΕΕ, όμως δεν βγήκαν όλοι νικητές.
Δεκέμβριος 19, 2025, 12:15 μ.μ. CET
Του Gerardo Fortuna
ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ — Η Ευρώπη είναι συνηθισμένη στις ανατροπές της τελευταίας στιγμής στις συνόδους κορυφής, όμως αυτή τη φορά ο πήχης ανέβηκε αισθητά.
Ύστερα από έναν μαραθώνιο διαβουλεύσεων, οι ηγέτες συμφώνησαν σε ένα σχέδιο χρηματοδότησης της Ουκρανίας μέσω κοινού δανεισμού της ΕΕ, αν και τρεις χώρες αρνήθηκαν να το υπογράψουν. Δεν ήταν αυτό το σχέδιο που προωθούσαν οι περισσότερες χώρες της Ένωσης, οι οποίες ήθελαν να αξιοποιηθούν τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για την ενίσχυση της πολεμικής προσπάθειας του Κιέβου.
Δείτε ποιοι κέρδισαν και ποιοι έχασαν σε αυτή την κρίσιμη για την Ευρώπη σύνοδο.
Νικητές
Bart De Wever
Ο Βέλγος πρωθυπουργός παρέδωσε ένα πραγματικό μάθημα ψύχραιμης αντίστασης απέναντι στη χρήση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, ένα σχέδιο στο οποίο αντιτασσόταν από την πρώτη στιγμή. Για το μεγαλύτερο μέρος της διαδικασίας ήταν ο μοναδικός που κρατούσε τη γραμμή άρνησης, έως ότου η Ιταλία και ορισμένοι άλλοι εξέφρασαν αμφιβολίες αργά μέσα στην ημέρα.
Η βασική του τακτική; Ύστερα από εβδομάδες αντίστασης στη χρήση των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων —τα οποία, όπως υποστήριζε, θα εξέθεταν μαζικά τη χώρα του σε πιθανή ρωσική αντεκδίκηση— η ομάδα του De Wever προσήλθε πρόθυμη να διαπραγματευτεί όλη την ημέρα με αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μόνο και μόνο για να καταθέσει τελικά ένα αίτημα για «απεριόριστη» στήριξη από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη.
Αυτό αποδείχθηκε αδύνατο να γίνει αποδεκτό και κατέστησε τη «Λύση Β» —τον κοινό δανεισμό— τη μοναδική επιλογή (μια λύση που λίγοι επιθυμούσαν, αλλά οι περισσότεροι μπορούσαν να ανεχθούν).
Giorgia Meloni
Η πραγματική ρυθμίστρια της συνόδου, η Ιταλίδα πρωθυπουργός καθόρισε τον ρυθμό στις συζητήσεις για τη συμφωνία εμπορίου ΕΕ–Mercosur και χρονομέτρησε άψογα την παρέμβασή της στο ζήτημα της χρηματοδότησης της Ουκρανίας.
Ύστερα από εβδομάδες παραμονής στο παρασκήνιο —με το Βέλγιο να δίνει τη μάχη κατά της χρήσης των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων— η Meloni άφησε τους υπόλοιπους να εξαντλήσουν τις επιλογές τους πριν παρέμβει με μια ήπια ώθηση αργά το βράδυ, όταν το σχέδιο των δανείων αποζημίωσης είχε ήδη καταρρεύσει.
Διπλωμάτες της ΕΕ δήλωσαν στο POLITICO ότι η Meloni δεν πήρε καν τον λόγο στο πρώτο μέρος της συνόδου, ωστόσο ήταν εκείνη που «έκλεισε» τη συμφωνία.
António Costa
Αν η επίτευξη συμφωνίας ήταν δύσκολη, η επίτευξή της μέσα σε μία μόνο ημέρα έμοιαζε σχεδόν αδιανόητη.
Κι όμως, αυτός ήταν εξαρχής ο στόχος του Costa: να περιοριστούν οι σύνοδοι κορυφής της ΕΕ σε μία ημέρα. Ενώ οι περισσότεροι ηγέτες θεωρούσαν δεδομένη μια δεύτερη ημέρα —ή ακόμη και τη συνέχιση μέσα στο Σαββατοκύριακο— ο Costa κατάφερε να ολοκληρώσει τη διαδικασία.
Δεν δεσμεύτηκε πλήρως σε καμία από τις επιλογές (σε αντίθεση με την ομόλογό του στο Berlaymont), κράτησε αποστάσεις από τις συγκρούσεις και παρ’ όλα αυτά εξασφάλισε συμφωνία.
Όλοι όσοι εμπλέκονται στον πόλεμο
Όσο παράδοξο κι αν ακούγεται —αφού ο πόλεμος, και ειδικά αυτός, δεν παράγει πραγματικούς νικητές— κάθε βασικός δρών στον πόλεμο της Ουκρανίας αποχώρησε με κάποιο όφελος.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι πήρε τα χρήματα που χρειαζόταν, κάτι που ήταν και το σημαντικότερο. Η Ευρώπη τήρησε την υπόσχεσή της να στηρίξει την Ουκρανία. Τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία του Βλαντίμιρ Πούτιν δεν θα χρησιμοποιηθούν εναντίον του. Και ο Ντόναλντ Τραμπ διατηρεί ακόμη την επιλογή να τα αξιοποιήσει ως διαπραγματευτικό μοχλό σε μια μελλοντική ειρηνευτική συμφωνία.
Ηττημένοι
Friedrich Merz
Δύσκολα μπορεί κανείς να θυμηθεί μια πιο αποτυχημένη σύνοδο κορυφής της ΕΕ για Γερμανό καγκελάριο.
Μέσα σε λίγες ώρες, ο Merz υπέστη δύο σοβαρές ήττες: την αναβολή της συμφωνίας με τη Mercosur και, κυρίως, το ναυάγιο του σχεδίου για τη χρήση των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων, το οποίο είχε προωθήσει με ιδιαίτερη επιθετικότητα.
Για εβδομάδες, η Γερμανία και οι σκανδιναβικές της σύμμαχοι επέμεναν ότι τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία ήταν η μόνη ρεαλιστική λύση, υποστηρίζοντας ότι ο κοινός δανεισμός ήταν αδύνατος λόγω της απαίτησης ομοφωνίας και του βέτο της Ουγγαρίας.
Το αποτέλεσμα απέδειξε το αντίθετο: κοινός δανεισμός και τρεις χώρες να εξαιρούνται. Μια ακόμη υπενθύμιση ότι στις Βρυξέλλες το «αδύνατο» συχνά σημαίνει απλώς πως δεν υπάρχει ακόμη η αναγκαία πολιτική βούληση.
Ο Merz ρίσκαρε προσωπικά, ταξιδεύοντας στις Βρυξέλλες για να βοηθήσει την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να ασκήσει πίεση στον De Wever, ενώ έγραψε και σειρά άρθρων γνώμης για το πόσο θετικό θα ήταν να χρησιμοποιηθούν τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία. Το γεγονός ότι τα δάνεια αποζημιώσεων δεν έχουν επισήμως αποκλειστεί —και ότι οι τεχνικές εργασίες θα συνεχιστούν— αποτελεί ελάχιστη παρηγοριά.
Ursula von der Leyen
Η πρόεδρος της Επιτροπής βρέθηκε στο ίδιο «ναυάγιο» με τον Merz, στην προσπάθεια να κρατηθεί ο κοινός δανεισμός εκτός τραπεζιού, παρότι η ίδια της η ομάδα είχε προετοιμάσει εναλλακτικές επιλογές.
Άνοιξε τελικά την πόρτα στον κοινό δανεισμό σε ομιλία της στο Στρασβούργο την Τετάρτη — αλλά ήταν πλέον πολύ αργά για να διεκδικήσει τα εύσημα της συμφωνίας που τελικά επιτεύχθηκε. Μέχρι τότε, η δυναμική είχε ήδη αλλάξει και άλλοι καθόριζαν την έκβαση.
Mette Frederiksen (και οι Σκανδιναβοί)
Η πρωθυπουργός της Δανίας έμεινε σε μεγάλο βαθμό εκτός αυτού που παρουσιάστηκε ως μια γερμανικής καθοδήγησης αντιπαράθεση, όμως η Frederiksen —της οποίας η χώρα κατέχει την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ— και συνολικά το σκανδιναβικό μπλοκ στήριξαν σιωπηρά το αφήγημα της «μοναδικής εφικτής λύσης».
Αναδείχθηκε ξανά μια γνώριμη γραμμή ρήξης: οι «φειδωλοί» έναντι του κοινού δανεισμού, αυτή τη φορά μέσα από τη διαμάχη για το πώς θα χρησιμοποιηθούν τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
Στο τέλος, ένα στρατόπεδο επικράτησε καθαρά. Οι ηγέτες συμφώνησαν να κινηθούν προς τον κοινό δανεισμό για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της Ουκρανίας για τα επόμενα δύο χρόνια, παραμερίζοντας εναλλακτικά σχήματα που κυριαρχούσαν στη συζήτηση επί εβδομάδες.
Ουγγαρία, Σλοβακία και Τσεχία
Η τριάδα εξασφάλισε μια βραχυπρόθεσμη —και κυρίως οικονομική— νίκη, αποφεύγοντας άμεσες υποχρεώσεις για αποστολή χρημάτων στην Ουκρανία.
Ωστόσο, αυτή η «νίκη» μπορεί να αποδειχθεί δαπανηρή. Τα χρήματα θα εκταμιευθούν ούτως ή άλλως — και μια τέτοια κίνηση τους φέρνει πιο κοντά στο καθεστώς των «παριών» στο εσωτερικό της ΕΕ. Θα υπάρξουν συνέπειες από τους υπόλοιπους εταίρους; Ο χρόνος θα δείξει.
