«Ναι» στις τέσσερις ελευθερίες μέσω «διμερών διευκολύνσεων»

Print Friendly, PDF & Email
- Advertisement -
«Ναι» στις τέσσερις ελευθερίες μέσω «διμερών διευκολύνσεων»

Μαύρα σύννεφα συγκεντρώνονται πάνω από τη Λευκωσία στο μείζον ζήτημα των τεσσάρων ελευθεριών, καθώς, όπως πληροφορείται ο «Φ», ο Έσπεν Μπαρθ Άιντα και το Λονδίνο έχουν εξασφαλίσει την «κατανόηση» των Βρυξελλών για την «ανάγκη» παραχώρησης «διμερών διευκολύνσεων» από το κυπριακό ομόσπονδο κράτος προς την Άγκυρα. Τόσο για την παραμονή και εγκατάσταση Τούρκων πολιτών, όσο και για τη διακίνηση τουρκικών αγαθών, υπηρεσιών και κεφαλαίων, σε περίπτωση λύσης του κυπριακού προβλήματος. 

Κατ’ αρχήν, οι τέσσερις ελευθερίες αλλάζουν όνομα και βαπτίζονται «διμερείς διευκολύνσεις». Ο ρόλος του «νονού» ανήκει δικαιωματικά στο Φόρεϊν Όφις, το οποίο, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει ο «Φ», είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στην προσπάθεια προς ικανοποίηση του τουρκικού αιτήματος. Χωρίς βέβαια να παραγνωρίζεται και η προσπάθεια που κατέβαλε ο Ειδικός Σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Έσπεν Μπαρθ Άιντα, ο οποίος έφτασε στο σημείο να ζητά από επίσημους κύκλους των Βρυξελλών να «συνετίσουν» τη Λευκωσία, διαμεσολαβώντας προς την Ευρωπαϊκη Ενωση υπέρ των τουρκικών αιτημάτων (βλέπε άλλη στήλη).

Ο κ. Άιντα και το Λονδίνο έπεισαν μάλιστα και την Άγκυρα να προσαρμόσει ανάλογα τη φρασεολογία των επιδιώξεών της, διευκρινίζοντας ότι οι απαιτήσεις της αφορούν «αποκλειστικά» στην Κύπρο (άρθρο Τσαβούσογλου Washington Times) και συνεπώς θα πρέπει να ικανοποιηθούν «διμερώς». Χωρίς δηλαδή να απαιτείται συνολικό πλαίσιο εκπτώσεων από την Ε.Ε. προς την Τουρκία για τις τέσσερις ελευθερίες, κάτι που εκτιμάται ότι θα προσέκρουε στις αντιδράσεις άλλων κρατών-μελών της Κοινότητας.

Με τον τρόπο αυτό, «θύμα» του όλου εγχειρήματος θα είναι «αποκλειστικά» η Κύπρος και, συνεπώς, κανένα κράτος-μέλος δεν θα έχει λόγο να προβάλει ενστάσεις…

Σε νομικό επίπεδο, η δρομολόγηση των «διμερών διευκολύνσεων» της Κύπρου προς τους Τούρκους πολίτες επιδιώκεται να γίνει στη βάση του «μοντέλου Πορτογαλίας», η οποία παρείχε επίσης «διμερώς» δυνατότητα παραμονής και εργασίας σε πολίτες τρίτης χώρας (Βραζιλία), λαμβάνοντας έγκριση από την Ε.Ε. για την εν λόγω παρέκκλιση, χωρίς να επηρεάζονται άλλα κράτη της Ε.Ε. Κενό πάντως εντοπίζεται στα ζητήματα της διακίνησης τουρκικών αγαθών, υπηρεσιών και κεφαλαίων, καθώς μια τέτοια «έκπτωση» εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους για τη συμμετοχή της Κύπρου στην Κοινή Αγορά (βλέπε άλλη στήλη).

Τα επιχειρήματα για την παραχώρηση από την ομόσπονδη Κύπρο «διμερών διευκολύνσεων» προς την Τουρκία, αντλούνται από δύο δεξαμενές:

1. Από το άρθρο 170 παράγραφος 1 του κυπριακού Συντάγματος, το οποίο παρείχε στην Τουρκία (όπως και στην Ελλάδα και στη Βρετανία) καθεστώς «μάλλον ευνοούμενου κράτους», μέσω αποδοχής της σχετικής ρήτρας. Ο κ. Άιντα και το Λονδίνο, με την ανοχή των Βρυξελλών (που απλώς θέλουν μια, όποια, λύση)ν θεωρούν ότι δικαιωματικά η Τουρκία εγείρει ζήτημα «διμερών διευκολύνσεων» (όπως μετονομάζονται οι τέσσερις ελευθερίες), επιχειρηματολογώντας υπέρ της διατήρησης του εν λόγω καθεστώτος που παρασχέθηκε προς την Άγκυρα, το 1960. Οι «3» παρακάμπτουν το γεγονός ότι το ευρωπαϊκό δίκαιο, το οποίο εφαρμόζεται στην Κύπρο από το 2004 υπερισχύει του κυπριακού Συντάγματος και, συνεπώς, η εν λόγω ρήτρα του 1960 έχει καταργηθεί αυτοδικαίως. Η Λευκωσία διαθέτει και γνωμάτευση επί του προκειμένου, διά της οποίας προκύπτει ότι η εν λόγω ρήτρα, που έχει καταστεί σημαία των τουρκικών επιδιώξεων, δεν έχει καμιά ισχύ.

2. Από την Πράξη Προσαρμογής της Συνθήκης Προσχώρησης της Κύπρου, όπως είχε επισυναφθεί στο Σχέδιο Ανάν και προνοούσε ισοδύναμα δικαιώματα μεταξύ Τούρκων και Ελλήνων πολιτών. Και στην περίπτωση αυτή, ο κ. Άιντα, το Λονδίνο και οι Βρυξέλλες επιλέγουν να ξεχνούν ότι το Σχέδιο Ανάν έχει απορριφθεί, η Κύπρος έχει ενταχθεί στην Ε.Ε. και ότι τα δικαιώματα των Ελλήνων απορρέουν από την ιδιότητά τους ως πολιτών της Ε.Ε., κάτι βεβαίως που δεν ισχύει για τους πολίτες της Τουρκίας.

Όλα αυτά τα δεδομένα, από το επικοινωνιακό ρετουσάρισμα της τουρκικής αξίωσης περί «διμερών διευκολύνσεων» (ώστε να αφορά μόνο στην Κύπρο και να μπορούν να το χωνέψουν τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.), μέχρι την εξεύρεση νομικού προηγούμενου (μοντέλο Πορτογαλίας), καθώς και η επιχειρηματολογία που έχει αναπτυχθεί στη βάση της ρήτρας του «μάλλον ευνοούμενου κράτους» και των προνοιών του Σχεδίου Ανάν, συνθέτουν το παζλ της προσπάθειας που έχουν καταβάλει ο κ. Άιντα και το Λονδίνο για να επιτύχουν την ικανοποίηση του τουρκικού αιτήματος από τις Βρυξέλλες. Κάτι που, όπως πληροφορείται ο «Φ», «αποδείχθηκε τελικά εύκολη υπόθεση»…
Άλλωστε, είναι γνωστόν ότι η Κομισιόν είναι έτοιμη ακόμη και να τετραγωνίσει τον κύκλο προκειμένου να επιτευχθεί λύση του Κυπριακού. Σημειώνεται ότι ο ίδιος ο Έσπεν Μπαρθ Άιντα ισχυριζόταν, ενώπιον πρέσβεων της Ε.Ε., ότι υπάρχει «ταύτιση απόψεων» μεταξύ του ιδίου και της Κομισιόν γύρω από το ζήτημα των «διμερών διευκολύνσεων» που καλείται να παραχωρήσει το κυπριακό ομόσπονδο κράτος προς την Τουρκία.

Επιστράτευσαν απειλές κατά της Λευκωσίας

Συγκλίνουσες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο κ. Άιντα αλλά και το Λονδίνο «έχουν περάσει μήνυμα» προς την Ε.Ε., σύμφωνα με το οποίο η Τουρκία δεν πρόκειται να συναινέσει σε λύση του Κυπριακού εάν δεν εξασφαλίσει «ισοδύναμα δικαιώματα» με αυτά που απολαμβάνει η Ελλάδα στην Κύπρο, τα οποία ωστόσο απορρέουν από την ιδιότητά της ως κράτους-μέλους της Ένωσης. Ενεργώντας προφανώς συντονισμένα, ο ειδικός σύμβουλος του ΓΓ και το Φόρεϊν Όφις, επιστράτευσαν ουσιαστικά τις τουρκικές απειλές προκειμένου να πείσουν τις Βρυξέλλες, πόσο σημαντικό είναι το ζήτημα παραχώρησης «διμερών διευκολύνσεων» από την Κύπρο στην Τουρκία, διαμηνύοντας ότι εάν δεν ικανοποιηθεί, η Άγκυρα δεν πρόκειται να συναινέσει σε λύση του Κυπριακού. Και οι Βρυξέλλες που θέλουν λύση, ασχέτως περιεχομένου, επέδειξαν κατανόηση στις θέσεις που τους μετέφεραν Άιντα και Λονδίνο.

Μη χαλάσουν οι φούρνοι… στα κατεχόμενα

Πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι αν και οι προσπάθειες διευθέτησης του Κυπριακού βρίσκονται σε στασιμότητα (από τον περασμένο Ιανουάριο), οι συζητήσεις επί του τουρκικού αιτήματος για τις τέσσερις ελευθερίες ή τις «διμερείς διευκολύνσεις», μεταξύ Άγκυρας-Βρυξελλών-Λονδίνου και Άιντα, έχουν μπει στα βαθιά. Οι πρωταγωνιστές συζητούν ακόμη και «παραδείγματα» προς ικανοποίηση των απαιτήσεων της Άγκυρας, όπως «για
παράδειγμα» την εισαγωγή αδασμολόγητης φαρίνας (!) από την Τουρκία και μετά τη λύση του Κυπριακού, προκειμένου να συνεχίσουν να λειτουργούν οι φούρνοι του «τ/κ συνιστώντος κρατιδίου» χωρίς προβλήματα.

Αν πάρουμε αυτό το «παράδειγμα», υπό τις παρούσες συνθήκες συμμετοχής της Κύπρου στην Ενιαία Αγορά της Ε.Ε., η νήσος οφείλει να διασφαλίσει ότι το συγκεκριμένο τουρκικό προϊόν δεν θα διακινηθεί στην υπόλοιπη ευρωπαϊκή επικράτεια. Αντικειμενικά, υπάρχουν δύο τρόποι. Είτε με την αυτοεξαίρεση της Κύπρου από την Ενιαία Αγορά στο συγκεκριμένο προϊόν. Δηλαδή να επιβληθεί γενική απαγόρευση διακίνησης φαρίνας από την
Κύπρο στην υπόλοιπη Ε.Ε., με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη νήσο.

Είτε με την εγκαθίδρυση αυστηρών τελωνειακών ελέγχων, οι οποίοι πάντως είναι αμφίβολο αν θα μπορούσαν να επιβληθούν. Δεδομένου μάλιστα ότι τελωνειακοί έλεγχοι δεν υφίστανται μετά την είσοδο ενός αγαθού στην Ενιαία Αγορά.

Τα πράγματα καθίστανται ακόμη πιο περίπλοκα, καθώς οι «διμερείς διευκολύνσεις» θα αφορούν και στην ελεύθερη διακίνηση άλλων τουρκικών αγαθών, πέραν του «παραδείγματος» της φαρίνας, όπως ντομάτων, πορτοκαλιών, πατάτων ή ακόμη και κρέατος, όπως άλλωστε ανέφερε, επίσης ως «παράδειγμα», ο Ελληνοκύπριος διαπραγματευτής Ανδρέας Μαυρογιάννης (Mega). Έδωσε μάλιστα και θετικό στίγμα, σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «Ας πούμε ότι σήμερα εισάγονται στα κατεχόμενα 50 τόνοι κρέατος από την Τουρκία, θα μπορούσαμε να κάνουμε μια μεταβατική περίοδο στη Πράξη Προσαρμογής της Κύπρου στην Ε.Ε. και να μπορούν να φέρνουν τους 50 τόνους».

Γίνεται κατανοητό ότι σε μια τέτοια περίπτωση, η Κύπρος θα έχει τις ίδιες δύο επιλογές. Είτε να αυτοεξαιρεθεί για όλα αυτά τα προϊόντα από την Ενιαία Αγορά της Ε.Ε., κάτι που θα προκαλέσει τεράστια ζημιά στους Ελληνοκύπριους παραγωγούς και θα καταστήσει την Κύπρο κράτος δεύτερης κατηγορίας στην Ε.Ε. Είτε θα πρέπει η Κύπρος να καταστεί ένα «σκληρό σύνορο» της Ε.Ε., όπου θα διεξάγονται συνεχείς τελωνειακοί έλεγχοι για όλα τα προϊόντα που θα διακινούνται στην Ενιαία Αγορά. Σε κάθε περίπτωση, ζημιωμένο θα είναι το κυπριακό κέρδος, ενώ η Τουρκία θα έχει αποκτήσει τον οικονομικό έλεγχο της Κύπρου.

Έχει «ξεφύγει» o Έσπεν Μπαρθ Άιντα

Οι παρεμβάσεις του Έσπεν Μπαρθ Άιντα προς τις Βρυξέλλες και η προσπάθειά του για ικανοποίηση των τουρκικών
αξιώσεων για τις τέσσερις ελευθερίες ή τις «διμερείς διευκολύνσεις», όπως μετονομάζονται, συνιστούν εκ των πραγμάτων υπέρβαση-αν όχι παραμόρφωση-των όρων εντολής του.

Τις παρεμβάσεις αυτές έχει προφανώς υπόψη του ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκος Κοτζιάς, ο οποίος επέκρινε εντονότατα τη συμπεριφορά του Έσπεν Μπαρθ Άιντα. «Τι έκανε αυτός ο διαμεσολαβητής» διερωτήθηκε ο Νίκος Κοτζιάς, σε πρόσφατη ομιλία του στην Κύπρο. «Μήπως αντί να διαμεσολαβεί ανάμεσα στις δύο κοινότητες,
ανακήρυξε εαυτόν διαμεσολαβητή ανάμεσα στη Τουρκία και την Ε.Ε.; «Αναρωτιέμαι», πρόσθεσε, «έχει τέτοια εξουσιοδότηση και από ποιον»; Αν η Τουρκία έχει ένα αίτημα προς την Ε.Ε., να πάει η ίδια να το διαπραγματευθεί».

Από την τελευταία αυτή τοποθέτηση, προκύπτει ευθέως ότι η Αθήνα γνωρίζει ότι ο κ. Άιντα έχει αναλάβει ρόλο
στήριξης και προώθησης των τουρκικών επιδιώξεων στην Ε.Ε. Με πρόσχημα τη λύση του Κυπριακού.

Παύλος Ξανθούλης

http://www.philenews.com

spot_img

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
29,900ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα