Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν / Φωτογραφία αρχείου: Bay Ismoyo/Pool Photo via AP
02/01/2023 13:00
Ως την πιο σημαντική εκλογική αναμέτρηση στον πλανήτη χαρακτηρίζει το Politico τις εκλογές του Ιουνίου στην Τουρκία τόσο για την ίδια την πορεία της γειτονικής χώρας όσο και για το μέλλον του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εκτιμώντας ότι ο δρόμος προς τις κάλπες θα είναι στρωμένος με ένταση.
O συντάκτης του άρθρου, Πολ Τέιλορ, συνεργάτης της δεξαμενής σκέψης Friends of Europe, κατηγορεί τον Τούρκο πρόεδρο ότι μετέρχεται κάθε μέσο, από εκείνα στα οποία καταφεύγουν οι αυταρχικοί ηγέτες, για να εξασφαλίσει την επανεκλογή του.
«Αφού συνέτριψε την τουρκική οικονομία και φτωχοποίησε τη μεσαία τάξη, που πλούτισε επί των ημερών του, ο Ερντογάν σέρνει τώρα τη χώρα του σε έναν μη αναγκαίο πόλεμο και χειραγωγεί τα δικαστήρια κατά των αντιπάλων του» γράφει, κάνοντας λόγο για μια «αδίστακτη προσπάθεια του Ερντογάν να προσκολληθεί στην εξουσία και ας ελπίσουμε ότι θα αποτύχει» καθώς φέτος συμπληρώνονται εκατό χρόνια από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας.
Οι κάλπες που έχουν προγραμματιστεί για τις 23 Ιουνίου θα καθορίσουν, σημειώνει το άρθρο, κατά πόσον η Τουρκία των 85 εκατ. κατοίκων, που βρίσκεται στο σταυροδρόμι της Ευρώπης, της Ασίας και της Μέσης Ανατολής, θα συνεχίσει την πορεία προς την εδραίωσή της ως αυταρχικής, επεκτατικής δύναμης, ή θα επιλέξει έναν δρόμο πιο φιλελεύθερο και πλουραλιστικό.
Υπογραμμίζει δε ότι για πρώτη φορά αφότου ανήλθε στην εξουσία προ εικοσαετίας ο Ερντογάν, το σκηνικό είναι δυσοίωνο για το κυβερνών κόμμα του, το AKP που βλέπει τα ποσοστά του να κατρακυλούν στις δημοσκοπήσεις με τον πληθωρισμό στη… στρατόσφαιρα, την τουρκική λίρα στα τάρταρα και την ακρίβεια να γονατίζει τα νοικοκυριά. Οι σφυγμομετρήσεις φέρνουν κοντά στο 30% τον Ερντογάν, που προχώρησε σε τροποποίηση του Συντάγματος για να κόψει και να ράψει στα μέτρα του το προεδρικό σύστημα διακυβέρνησης της Τουρκίας. Και η αντίδρασή του ήταν ωμή τόσο στο εσωτερικό όσο και στο διεθνές μέτωπο.
Οι πολεμικές βλέψεις του Ερντογάν
Το άρθρο του Politico υπενθυμίζει ότι ο Ερντογάν ετοιμάζεται -παρά τις ενστάσεις ΗΠΑ και Ρωσίας- να ξεκινήσει νέα επιχείρηση στη Βόρεια Συρία κατά των κουρδικών πολιτοφυλακών – συμμάχων της Δύσης στον πόλεμο κατά του ISIS, που η Τουρκία θεωρεί παρακλάδι του PKK και να δημιουργήσει μια ζώνη ασφαλείας.
«Την ίδια ώρα ο Τούρκος πρόεδρος απειλεί να επιτεθεί στη σύμμαχο στο ΝΑΤΟ Ελλάδα εν μέσω κατασκευασμένων διαφωνιών για τις γεωτρήσεις για εξόρυξη φυσικού αερίου, την Κύπρο και τη φερόμενο “στρατιωτικοποίηση” ελληνικών νησιών στο Αιγαίο – μολονότι το διεθνές οικονομικό και πολιτικό κόστος τέτοιων κινήσεων τις καθιστά λίαν απίθανες», αναφέρει ο αρθρογράφος του Politico.
Θυμίζει δε πώς ο Ερντογάν εμφανίζει από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία τη χώρα του ως μεσολαβητή μεταξύ Μόσχας και Κιέβου συμβάλλοντας στην επίτευξη συμφωνιών για τα σιτηρά και φιλοξενώντας ομιλίες μεταξύ Αμερικανών και Ρώσων αξιωματούχων, ενώ από τη μία υποστηρίζει την Ουκρανία με τις πωλήσεις drones και από την άλλη συνεχίζει τις εμπορικές και ενεργειακές σχέσεις με τη Ρωσία χωρίς να διακινδυνεύει τη σχέση του με τον Βλαντίμιρ Πούτιν ή να υποστεί την οργή της Δύσης.
Η καταστολή της αντιπολίτευσης από τον Ερντογάν
Το Politico επισημαίνει, ακόμη, πώς ο Ερντογάν χρησιμοποίησε το σύστημα απονομής δικαιοσύνης στη χώρα του, «που δεν φημίζεται για την ανεξαρτησία του» για να βγάλει από το παιχνίδι τους ισχυρότερους πιθανούς αντιπάλους του, όπως τον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης και προερχόμενο από την κεμαλική αξιωματική αντιπολίτευση, Εκρέμ Ιμάμογλου, ο οποίος καταδικάστηκε στα μέσα Δεκεμβρίου σε διετή φυλάκιση και de facto στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων «για προσβολή» των μελών του Εκλογικού Συμβουλίου.
Μάλιστα, ο Ερντογάν κατήγγειλε ως «ανάμειξη» στα εσωτερικά της χώρας του τη διεθνή κατακραυγή για την καταδίκη του Ιμάμογλου. Και, μολονότι προς το παρόν εκκρεμεί η εκδίκαση των προσφυγών, ο Τούρκος πρόεδρος «μπορεί να προσπαθήσει να επισπεύσει τη δικαστική διαδικασία» ώστε να μην μπορεί ο αντίπαλός του να κατέβει υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές σε λίγους μήνες.
Ο αρθρογράφος υπογραμμίζει, επίσης, ότι δεκάδες πολιτικοί του φιλοκουρδικού Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος (HDP) είναι υπόδικοι για «τρομοκρατία», που ίσως θέσουν εκτός νόμου το κίνημα, το οποίο πιθανώς να αναδειχθεί σε ρυθμιστή του μετεκλογικού τοπίου αν δεν εξασφαλίσουν την πλειοψηφία στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ούτε ο κυβερνητικός συνασπισμός του Ερντογάν, ούτε η αντιπολίτευση.
Ο Ερντογάν φλερτάρει με το εθνικιστικό ακροατήριο της Τουρκίας
Μένει να δούμε, αναφέρει το άρθρο, πόσο μακριά θα το τραβήξει ο Ερντογάν όσον αφορά την ανάληψη πραγματικής στρατιωτικής δράσης για να προσελκύσει το εθνικιστικό ακροατήριο της Τουρκίας ενόψει των εκλογών.
Από την πολιτική των «μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες» τα πρώτα χρόνια της θητείας του ο Ερντογάν προχώρησε σε συγκρούσεις με τη Συρία, την Ελλάδα, το Ισραήλ, την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία και την Αρμενία, αν και εσχάτως έχει επιδοθεί σε μια προσπάθεια αναθέρμανσης των σχέσεων με ορισμένες εξ αυτών, καθώς η αποτυχία των υποστηριζόμενων από την Άγκυρα εξεγέρσεων της «Αραβικής Άνοιξης» και κυρίως η ανάγκη του για αραβικά και δυτικά κεφάλαια με στόχο της στήριξη της τουρκικής οικονομίας, τον ανάγκασαν να αναπροσαρμόσει την εξωτερική του πολιτική.
Το άρθρο σημειώνει ότι μια αντίδραση της Ουάσιγκτον ή της Μόσχας σε μια τουρκική εισβολή στη Συρία ίσως να γυρίσει μπούμερανγκ στον Ερντογάν, όπως και η χρήση της τουρκικής δικαιοσύνης για να περιθωριοποιήσει την αντιπολίτευση. Ωστόσο, δεν αποκλείεται μια περιορισμένη χερσαία επιχείρηση στη Βόρεια Συρία με λιγοστές απώλειες για τις τουρκικές δυνάμεις να γίνει αποδεκτή από το εκλογικό σώμα. Ως εκ τούτου, «οι επόμενοι μήνες θα είναι γεμάτοι με πολεμικές χειρονομίες» ενόψει και της εκατοστής επετείου της ίδρυσης του σύγχρονου τουρκικού κράτους, αναφέρει το Politico, με τον Ερντογάν να επιχειρεί «να προβάλει την αποκατεστημένη επιρροή της Τουρκίας σε έναν πολυπολικό κόσμο, όπου οι μεσαίες δυνάμεις μπορούν να ασκήσουν μεγαλύτερη επιρροή», καθώς οι ΗΠΑ και η Ρωσία είναι λιγότερο πρόθυμες ή λιγότερο ικανές να ενεργήσουν ως ζαπτιέδες της υφηλίου. Αλλά μετά τις τουρκικές παρεμβάσεις στη Λιβύη και υπέρ του Αζερμπαϊτζάν στην κόντρα με την Αρμενία δεν αποκλείεται ο Ερντογάν να μην εξαπολύσει τελικά χερσαία επίθεση στη Βόρεια Συρία αν συνεχίσουν να τον προειδοποιούν οι μεγάλες δυνάμεις.
Και καταλήγει σημειώνοντας ότι η Δύση θα ανακουφιστεί αναμφίβολα αν χάσει τις εκλογές ο Ερντογάν, αλλά οι κυβερνήσεις της «διατηρούν ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με τον ισχυρό άνδρα στον Βόσπορο και προσφέρουν απογοητευτικά ελάχιστη δημόσια στήριξη στην αντιπολίτευση, μολονότι προσεύχονται σιωπηλά για μια πιο μετριοπαθή, φιλοδυτική Τουρκία τον Ιούνιο».
iefimerida.gr
