Μηνύματα προς την Άγκυρα προσπαθούν να μεταφέρουν οι Αμερικανοί υποδεικνύοντας πως οι ενέργειες της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ από τη μια αποτελούν παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων και από την άλλη επηρεάζουν αρνητικά τις ενεργειακές προοπτικές της Ανατολικής Μεσογείου. Οι επαφές του Μάθιου Πάλμερ στη Λευκωσία, με Πρόεδρο Αναστασιάδη και υπουργό Εξωτερικών, κάλυψαν όλο το φάσμα των σχέσεων Κύπρου και Ηνωμένων Πολιτειών.
Στη συνάντηση Χριστοδουλίδη-Πάλμερ συζητήθηκαν όλα τα θέματα που άπτονται των σχέσεων των δύο χωρών. Σύμφωνα με πληροφορίες μας, για τα ενεργειακά αυτό που προκύπτει από τις συζητήσεις με Αναστασιάδη και Χριστοδουλίδη είναι πως οι Αμερικανοί βρίσκονται σε επαφή με τους Τούρκους καθώς θεωρούν ως πολύ σημαντικό ζήτημα τις τουρκικές κινήσεις στην περιοχή. Για τις ΗΠΑ οι πράξεις της Τουρκίας αποτελούν παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου, ενώ την ίδια ώρα υποδεικνύουν πως τέτοιες κινήσεις επηρεάζουν αρνητικά τις ενεργειακές προοπτικές της Ανατολικής Μεσογείου. Οι Αμερικανοί δεν αποκρύβουν την ανησυχία τους για τη γενικότερη συμπεριφορά της Τουρκίας. Κάνουν κινήσεις για να πιέσουν τα πράγματα, αλλά δεν θεωρείται εύκολη η προσπάθειά τους.
Το θέμα της ΟΥΝΦΙΚΥΠ ήταν επίσης ένα από τα θέματα που συζητήθηκαν, με τον Αμερικανό αξιωματούχο να αναφέρει -σύμφωνα με τις πληροφορίες μας- προς τον Κύπριο ΥΠΕΞ ότι βλέπει πως η Λευκωσία έχει δίκαιο με τις ανησυχίες της. Ωστόσο, σημειώνει πως η προσέγγιση των ΗΠΑ έχει να κάνει γενικότερα με τις αποστολές των Ηνωμένων Εθνών. Η Λευκωσία δεν φαίνεται να ανησυχεί για τυχόν επιπλοκές στο θέμα της ΟΥΝΦΙΚΥΠ.
Στη συνάντηση του υπουργείου Εξωτερικών συζητήθηκε και το θέμα της εφαρμογής της Δήλωσης Προθέσεων και ότι μπορούν να γίνουν συγκεκριμένες κινήσεις. Όσον αφορά στα περιφερειακά, κοινή θέση Λευκωσίας και Ουάσιγκτον είναι ότι η συνεργασία 3+1 με Ισραήλ και Ελλάδα θα συνεχιστεί.
Μετά τη συνάντηση του Προέδρου Αναστασιάδη με τον βοηθό υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιο για Ευρωπαϊκές και Ευρασιατικές Υποθέσεις, ο κυβερνητικός Εκπρόσωπος ανέφερε πως κατά τη συνάντηση έγινε μια συνολική ανασκόπηση των αμερικανο-κυπριακών σχέσεων με έμφαση στην αναβάθμισή τους το τελευταίο διάστημα.
«Ιδιαίτερα συζητήθηκαν οι τουρκικές παράνομες δραστηριότητες στην κυπριακή θάλασσα, στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, και ο κ. Πάλμερ επανέλαβε τη θέση των ΗΠΑ υπέρ των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, υπογραμμίζοντας ότι η Τουρκία θα πρέπει να αποφύγει αυτές τις παράνομες δραστηριότητες, θέση για την οποία ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξέφρασε την ικανοποίηση και την ευαρέσκειά του», πρόσθεσε.
Ο κ. Προδρόμου σημείωσε πως στη συνάντηση τέθηκε ολόκληρο το φάσμα των διμερών σχέσεων, αλλά και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον των ΗΠΑ στη λειτουργία του μηχανισμού 3+1, δηλαδή της Τριμερούς Κύπρου – Ελλάδας – Ισραήλ με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, ως ενός μηχανισμού, ο οποίος συμβάλλει στη σταθερότητα και την ασφάλεια στην περιοχή μας». Πρόσθεσε πως συζητήθηκε η πρόοδος στην προσπάθεια άρσης του εμπάργκο πώλησης όπλων προς την Κύπρο και της συνεπακόλουθης νέας σχέσης ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κύπρο.
Συζητήθηκαν ακόμα οι οικονομικές σχέσεις και οι σημαντικές προοπτικές εμβάθυνσης και διεύρυνσής τους, όπως επίσης και η ενεργειακή συνεργασία μέσω των μεγάλων εταιρειών που δραστηριοποιούνται στο κυπριακό ενεργειακό πρόγραμμα, και των αμερικανικών συμφερόντων που υπάρχουν στην περιοχή, ανέφερε.
Σε ό,τι αφορά τη συζήτηση που έγινε για το Κυπριακό, ο κ. Προδρόμου είπε πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επανέλαβε ότι όλο αυτό το προηγούμενο διάστημα, όπως και τώρα, είναι έτοιμος για να ξεκινήσουν ξανά οι συνομιλίες «νοουμένου βεβαίως ότι θα τερματιστούν οι παράνομες δραστηριότητες και προκλήσεις που εκδηλώνονται σήμερα από την Τουρκία», και σημείωσε πως δυστυχώς σε όλο αυτό το προηγούμενο διάστημα η τουρκική πλευρά παρουσιάστηκε απρόθυμη για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.
Ο κ. Προδρόμου είπε πως ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και ο κ. Πάλμερ συζήτησαν τις διάφορες πτυχές για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, και σημείωσε ότι ο Αμερικανός αξιωματούχος, έχοντας στο παρελθόν ζήσει και εργαστεί εδώ στην Κύπρο, γνωρίζει πολύ καλά τις διάφορες πτυχές του κυπριακού ζητήματος. «Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ζήτησε όπως συμβάλουν και οι ΗΠΑ στο να επηρεαστεί η Τουρκία για να έχουμε την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων», πρόσθεσε ο κ. Προδρόμου.
Εμβάθυνση σχέσεων
Ο βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ αρμόδιος για Ευρωπαϊκές και Ευρασιατικές Υποθέσεις, Μάθιου Πάλμερ, δήλωσε πως προσβλέπει να συνεχίσει να εργάζεται στενά με την κυπριακή Κυβέρνηση, εμβαθύνοντας και ενδυναμώνοντας την ήδη «εξαιρετική συνεταιρική σχέση» Κύπρου – ΗΠΑ.
Σε δήλωσή του έπειτα από τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, ο κ. Πάλμερ είπε πως είχε μια καλή συνομιλία με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη. «Συζητήσαμε για ολόκληρο το φάσμα θεμάτων που αφορούν στη διμερή σχέση», επεσήμανε, εκφράζοντας τη χαρά του που βρίσκεται και πάλι στην Κύπρο έπειτα από αρκετά χρόνια.
«Έζησα εδώ για τρία χρόνια. Έχω ευχάριστες αναμνήσεις από την Κύπρο. Αγαπώ αυτό το μέρος. Είναι πολύ ωραία που βρίσκομαι πίσω, και προσβλέπω να συνεχίσω να εργάζομαι στενά με την Κυβέρνηση, εμβαθύνοντας και ενδυναμώνοντας αυτό που είναι (ήδη) μια εξαιρετική συνεταιρική σχέση», επεσήμανε ο Αμερικανός διπλωμάτης, ο οποίος είχε υπηρετήσει παλαιότερα στην πρεσβεία των ΗΠΑ στη Λευκωσία.
Έντονη κριτική Μενέντεζ στην Άγκυρα για ΑΟΖ και S-400
Η ενίσχυση των δεσμών με τους «πραγματικούς συμμάχους» των ΗΠΑ βρίσκεται στο επίκεντρο του νομοσχεδίου «EastMed Act», υποστήριξε ο γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ. Μιλώντας στο 35o συνέδριο της ΠΣΕΚΑ, ο επικεφαλής της μειοψηφίας στην επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας τόνισε ότι οι πραγματικοί σύμμαχοι των ΗΠΑ πρέπει να μοιράζονται τις ίδιες αξίες, να πιστεύουν στη δημοκρατία και να σέβονται τη διεθνή τάξη που στηρίζεται σε κανόνες.
«Και επιτρέψτε μου να είμαι σαφής: αυτό το νομοσχέδιο θα ήταν απαραίτητο ακόμα κι αν είχαμε έναν τέλειο σύμμαχο στην Τουρκία. Τα συμφέροντά μας στην Ανατολική Μεσόγειο είναι πολύ σημαντικά για να τα αγνοήσουμε. Και όπως όλοι γνωρίζετε, η σχέση μας με την Άγκυρα δεν είναι παρά τέλεια», σημείωσε ο Αμερικανός γερουσιαστής.
Αναφορικά με το επίπεδο των αμερικανοτουρκικών σχέσεων, ο κ. Μενέντεζ άσκησε έντονη κρητική στη συμμαχική στάση της Άγκυρας λέγοντας ότι «ένας τέλειος σύμμαχος δεν θα εξερευνούσε παράνομα ενεργειακούς πόρους εντός της ΑΟΖ της Κύπρου, σε μια κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Ένας τέλειος σύμμαχος δεν θα παραβίαζε καθημερινώς τον εναέριο χώρο της Ελλάδας πάνω από το Αιγαίο, απειλώντας τη θαρραλέα ζωή των Ελλήνων πιλότων και όσων ονομάζουν αυτά τα νησιά σπίτι τους. Ένας τέλειος σύμμαχος δεν θα σκεφτόταν να αγοράσει το ρωσικό σύστημα S400, αναμένοντας ότι θα μπορούσε να το σταθμεύσει δίπλα στα αμερικανικά F-35».
Ανάμεσα στα βασικά σημεία του νομοσχεδίου «EastMed Act», που ανέδειξε ο κ. Μενέντεζ κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ήταν:
• Η οριστική άρση του εμπάργκο πώλησης αμερικανικών όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία.
• Η εμβάθυνση των αμυντικών δεσμών των ΗΠΑ με την Ελλάδα μέσω των αυξήσεων στα προγράμματα FMF (Foreign Military Financing) και IMET (International Military Education and Training).
• Η ματαίωση της παράδοσης των μαχητικών αεροσκαφών F-35 στην περίπτωση που η Τουρκία ολοκληρώσει την απόκτηση του ρωσικού συστήματος S-400.
Ο κ. Μενέντεζ αναφέρθηκε και στην πρόσφατη επίσκεψη που πραγματοποίησε στην Αθήνα και τη Λευκωσία, κάνοντας λόγο για μια ελπιδοφόρα δυναμική στην περιοχή, αλλά και για «αξιοσημείωτα βήματα» που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια. Όπως μάλιστα σημείωσε, αυτές οι νέες δυνατότητες δημιουργούν προοπτικές για μια «ενεργειακή επανάσταση στην περιοχή», η οποία θα είναι επωφελής για την Ευρώπη αλλά και για την ενίσχυση της κοινής ευημερίας.
Φιλελεύθερος
