πηγή: Εφημερίδα “Θεσσαλονίκη”
Του Παντελή Σαββίδη
Η χώρα διαλύεται και το καθεστώς κάνει πως δεν βλέπει. Για τρεις δεκαετίες ένα πολιτικό–οικονομικό ρεύμα, που ξεκίνησε με τον εκσυγχρονισμό ως πρόσχημα και κατέληξε σε ωμό υπερσυγκεντρωτισμό, έχει ερημώσει την περιφέρεια, ακόμη, και τη Θεσσαλονίκη.
Η δεύτερη πόλη της χώρας υποβαθμίστηκε μεθοδικά: θεσμικά, οικονομικά, συμβολικά. Κι όταν, αντί για σχέδιο ανασυγκρότησης, προτείνονται «ευφυείς» ιδέες από την «Καθημερινή» (για να γνωρίζουμε ποιοι υπονομεύουν την πόλη) του τύπου «να καταργηθεί η ΔΕΘ από τη Θεσσαλονίκη και να περιφέρεται ως θίασος ανά την επικράτεια», τότε δεν μιλάμε για αφέλεια. Μιλάμε για ταφή.
Πρώτα απαξίωση, ύστερα εκποίηση και, στο τέλος, ακύρωση της ιστορικής αποστολής μιας πόλης που υπήρξε ραχοκοκαλιά της εθνικής οικονομίας, πύλη των Βαλκανίων, κόμβος ιδεών και εμπορίου. Στο παρελθόν. Μέχρι που το μικρονοϊκό μικροελλαδικό κράτος αποφάσισε να την εξαφανίσει. Το γιατί αποτελεί ερώτημα.
Αλλά δεν φταίει, μόνο, η αθηναϊκή ελίτ (ας αποδώσουμε-τρομάρα τους- τον τίτλο αυτό στους κοτζαμπάσηδες και τους διεφθαρμένους πολιτικούς).
Βαρύτατες ευθύνες φέρουν οι τοπικοί παράγοντες, πολιτικοί, οικονομικοί, δημοσιογραφικοί και πνευματικοί. Όλοι κατώτεροι των περιστάσεων. Φτωχοί συνδαιτημόνες του ξεκοκαλίσματος της χώρας.
Η Αθήνα σήμερα υπάρχει επειδή εκεί βρίσκεται συγκεντρωμένη όλη η εξουσία. Όχι επειδή αποτελεί γεωπολιτικό σημείο αναφοράς· αντιθέτως, είναι εκτός κάθε διεθνούς βαρύτητας. Η ελίτ που κυβερνά και τα μέσα που τη στηρίζουν επέλεξαν να κρατούν τη χώρα όμηρο σε μια μονοκεντρική αρχιτεκτονική, όπου κάθε ευρωπαϊκή ευκαιρία, κάθε έργο, κάθε χρηματοδότηση «προσγειώνεται» στην πρωτεύουσα. Ζητήθηκαν προτάσεις από διεθνείς οργανισμούς; Πάλι Αθήνα. Ζητήθηκαν εθνικές προτεραιότητες; Πάλι Αθήνα. Αυτό δεν είναι απλώς λάθος στρατηγική. Είναι πολιτική επιλογή που οδηγεί τη Βόρεια Ελλάδα στην απονεύρωση: αποβιομηχάνιση, φυγή ανθρώπινου κεφαλαίου, δημογραφική κατάρρευση.
Και επιπλέον; Αυτή η πόλη που φέρει τον τίτλο και της πρωτεύουσας, σε λίγα χρόνια δεν θα είναι καν ελληνική από άποψη πληθυσμού. Αλλοιώνεται συστηματικά.
Η ΔΕΘ είναι σύμπτωμα και σύμβολο μαζί. Από έκθεση προϊόντων, τεχνολογίας και ιδεών, εκφυλίστηκε σε σκηνικό δηλώσεων του εκάστοτε πρωθυπουργού, σε πασαρέλα «περσόνων» και δημοσίων σχέσεων. Κι αντί να παραδεχτούν ότι την υποβάθμισαν σκόπιμα –με ανυπαρξία στρατηγικής εξωστρέφειας, χωρίς διεθνείς συμπράξεις, χωρίς βιομηχανικά clusters και ερευνητικά οικοσυστήματα– τώρα εμφανίζονται «σωτήρες» με πρόταση της πολιτικής έκφρασής τους, της «Καθημερινής» για κατάργηση της φυσικής έδρας της ΔΕΘ.
Αν κάτι χρειάζεται η πόλη, είναι ριζική ανασχεδίαση της ΔΕΘ ως μόνιμου μηχανισμού καινοτομίας, εμπορίου και περιφερειακής διπλωματίας, όχι περιπλανώμενο θίασο, όπως πρότεινε ο ευφάνταστος δημοσιογράφος της εφημερίδας του «Οίκαδε». Το «Οίκαδε» σήμερα σημαίνει για την εφημερίδα «όλα στο σπίτι μας, την Αθήνα». Το 22 υπονόμευσε την εκστρατεία.
Το πρόβλημα είναι βαθύτερο: το αθηνοκεντρικό σύστημα έχει αποκτήσει ολοκληρωτικά χαρακτηριστικά. Όταν οι νέες τεχνολογίες –που παντού αλλού υπηρετούν την αποκέντρωση– εδώ χρησιμοποιούνται για την υπερσυγκέντρωση ελέγχου, όταν προωθείται ένας προσωπικός αριθμός ως καθολικό κλειδί παρακολούθησης της κοινωνικής και οικονομικής ζωής χωρίς στιβαρές εγγυήσεις θεσμικής προστασίας, όταν η Εκκλησία και πολίτες εκφράζουν ενστάσεις για την «αποπροσωποποίηση» του ανθρώπου και την αποθήκευση-συσχέτιση κάθε πτυχής του βίου του, η συζήτηση παύει να είναι τεχνική. Γίνεται πολιτική και ηθική: ποιος ελέγχει, με ποια λογοδοσία, για ποιο σκοπό, με ποια όρια.
Οι εκλογές ανά τετραετία δεν συνιστούν μόνες τους δημοκρατία· όταν τα ΜΜΕ είναι καθολικά ελεγχόμενα, με χρηματοδότηση, η ψήφος μετατρέπεται σε χειραγώγηση, όχι σε έκφραση βούλησης.
Σ’ αυτό το περιβάλλον η ελληνική κοινωνία εκπαιδεύτηκε στην απάθεια. Το αποδεικνύει η υπόθεση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας–Κύπρου. Ένα έργο στρατηγικής σημασίας για την ενεργειακή ασφάλεια του ελληνισμού, βούλιαξε σε καθυστερήσεις, αλληλοκατηγορίες, «θολά» οικονομικά, ενώ καταγγελίες για διαπλοκή και διασπάθιση κοινοτικών κονδυλίων έχουν φτάσει σε ευρωπαϊκούς θεσμούς. (Τα στοιχεία και οι καταγγελίες υπάρχουν και διερευνώνται – δεν τα αναγορεύουμε εδώ σε τελεσίδικες αλήθειες· όμως ο πολιτικός καπνός είναι ήδη πνιγηρός.)
Η περίπτωση του αγωγού δείχνει την οικονομική πρακτική στην Ελλάδα. Κοινωνικοποίηση του κόστους και ιδιωτικοποίηση του οφέλους. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη το εφαρμόζει ήδη. Η Κύπρος αντιδρά. Η Κύπρος σέβεται τους πολίτες της. Η ελληνική κυβέρνηση τους θεωρεί οπαδούς της.
Ας τελειώνουμε με τα προσχήματα: αυτό το ρεύμα –από τον «εκσυγχρονιστικό σημιτισμό» χθες μέχρι τον σημερινό **μητσοτακισμό**– υπήρξε συνεπές σε τρία πράγματα. Πρώτον, αποτελείωσε την περιφέρεια: υποδομές που ποτέ δεν ήρθαν, βιομηχανία που έφυγε, πανεπιστήμια εγκλωβισμένα στη διαρκή υποβάθμιση, νέοι που μεταναστεύουν. Δεύτερον, στη διαμόρφωση μιας δουλικής νοοτροπίας απέναντι στην Τουρκία. Τρίτον, στην αποδόμηση της κοινωνικής συνοχής: μια Ελλάδα που κουράστηκε να πιστεύει ότι μπορεί, και γι’ αυτό πείστηκε ότι καλύτερα να μην προσπαθεί.
Στο διεθνές πεδίο, η Δύση που ξέραμε ξεθωριάζει. Η πολυπολικότητα δεν είναι θεωρία, είναι πραγματικότητα: Κίνα–Ρωσία–Ινδία συνθέτουν ένα μπλοκ ισχύος που επαναχαράσσει τους κανόνες. Όταν η Ευρώπη αρνείται να δει την παρακμή της και η Ελλάδα αυτοεξορίζεται από τα κρίσιμα projects της Ανατολικής Μεσογείου, δεν έχουμε απλώς λάθος πολιτική. Έχουμε στρατηγική αυτοκτονία. Κι όσο η Αθήνα εμμένει στο αφήγημα των «ήρεμων νερών» ενώ δίπλα μας φυσάει γεωπολιτικός λίβας, τόσο η αποτροπή μας καταρρέει και το κόστος μεταφέρεται στους πολίτες – οικονομικά, εθνικά, ψυχικά.
Η κοινωνία της πόλης οφείλει να βγει από την αδράνεια. Η Θεσσαλονίκη οφείλει να σηκωθεί. Να μιλήσει, να απαιτήσει, να τιμωρήσει πολιτικά όσους τη θεωρούν επαρχιακό ντεκόρ. Να ξαναγίνει πόλη-πρόταγμα.
Ο κ. Ανδρουλάκης και τα άλλα πολιτικά κόμματα οφείλουν να πάρουν θέση στο θέμα αυτό.
*Το άρθρο δημοσιεύθηκε πρώτα στην εφημερίδα “Θεσσαλονίκη” στις 13 Σεπτεμβρίου 2025
¨η ελληνική κοινωνία εκπαιδεύτηκε στην απάθεια¨
Τὸ πρόσφατο παράδειγμα τοῦ ἀγῶνα μπάσκετ τῆς Ἐθνικῆς μας καὶ ἡ προετοιμασία τοῦ ἀντιπάλου.
Την πατήσαμε σαν τον Μαυροκορδάτο στο Πέτα! –
Ἀπὸ τὸ εὖ ἀγωνίζεσθαι ποὺ ἀναφέρεται σὲ ἕνα ἄλλο ἄρθρο ἐπίκαιρο στήν ἰστοσελίδα αὐτή, ἐμεῖς δὲν ἀσχολούμαστε μὲ τὸ ἀγωνίζεσθαι, καὶ δὲν ἀναφέρομαι στὸν προπονητὴ καὶ στοὺς παῖκτες. Ἀλλὰ στὴν εἰκόνα ποὺ εἶναι ἡ εἰκόνα τῆς Ἑλληνικῆς κοινωνίας, ἀπαθής. Θὰ πρέπει νὰ μείνουμε ἀπαθεῖς στὰ συναισθήματα, στὶς μνῆμες, ποὺ οἱ Τοῦρκοι μᾶς θυμίζουν ὅτι εἶναι ζωντανά; Νὰ σβήσουμε τὴν ἱστορία μας; Ὁ προπονητὴς τῆς Τουρκικῆς ὁμάδας ἔδειξε σεβασμὸ πρὸς τοὺς Ἕλληνες ἀλλὰ προετοίμασε τὸ καλύτερο ποὺ μποροῦσε. Προετοιμάζεται ἡ Ἑλληνικὴ κοινωνία γιὰ νὰ ἐπιδείξει ἀξιωσύνη σὲ κάποιο τομέα; Γιατί τὸ ἀγωνίζεσθαι ἔχει ἀπαγορευτεῖ στοὺς Ἕλληνες;
Ἂς ξυπνήσουμε ἐπειγόντως. Ἡ ἐλευθερία δὲν χαρίζεται.
Οι νεκροί δεν ξυπνούν, Ελένη, παρά μόνο στις ιστορίες τού Bram Stoker.
Δὲν ξυπνοῦν, ἀνασταίνονται. Καὶ στὴν προκειμένη ἀγωνίσθηκαν, ἔδωσαν τὸν καλύτερο ἑαυτό τους σὲ ὅλη τὴν διάρκεια τοῦ ἀγῶνα καὶ αὐτὸ ἱκανοποίησε ὅλους τοὺς Ἕλληνες. Ὁ ἡγέτης πόσο ρόλο παίζει τὸ ἐπισήμανε ὁ Αντετοκούμπο γιὰ τὸν Σπανούλη
«Από τη στιγμή που είναι εδώ, είμαι κι εγώ. Είναι τόσο απλό. Βγάζει τον καλύτερο εαυτό σε μένα και στην ομάδα, έχει νοοτροπία νικητή και θέλω να μπορώ να είμαι με ανθρώπους που έχουν μεγαλείο, που ξέρουν να νικάνε και ξέρουν να σπρώχνουν μπροστά τους παίκτες τους και όλη την ομάδα». Ἀλλὰ καὶ ὁ ἴδιος ὁ Αντετοκούμπο ἔδειξε τί σημαίνει νὰ μετέχεις τῆς Ἑλληνικῆς παιδείας, μὲ ὅλα τὰ χαρακτηριστικά της ὅπως ἦταν καὶ ὅπως θὰ ἔπρεπε νὰ εἶναι καὶ ὅπως μπορεῖ νὰ εἶναι, ὅπως ἀπέδειξε, καὶ στὴν σύγχρονη ἐποχή. Καὶ ἂς μὴν τὴν διδάχθηκε παρὰ κυρίως ἀπὸ τοὺς γονεῖς του καὶ ἦρθε νὰ μᾶς τὴν θυμίσει, ἐδῶ καὶ στὴν φάση ποὺ τὴν ξεχάσαμε, ἀλλὰ ποὺ τὰ φῶτα της καί ὄχι μόνο ἔχουν περάσει ἐπί τόσους αἰῶνες σὲ πολλοὺς καὶ φωτίζουν ἀκόμα.
Επειδή ως Ελλάς -από το 1952 και από το 1981- και Κύπρος από το 2004 ανήκουν στη Δύση και επειδή η Δύση είναι τροφός όλων των πολυκομματικών Δημοκρατιών του κόσμου σε ”μυαλά” και σε κάθε είδους ανάπτυξη ,να είμαστε βέβαιοι ότι η Δύση θα ξεπεράσει συντομότερα από ότι νομίζουμε τα όποια προβλήματά της , που έγιναν ενδημικά εδώ και 40 χρόνια από τους homo economicus κατοίκους της.
Η 10ετία του 2030 θα είναι η 10ετία της Ευρώπης , που θα είναι μεν φτωχότερη αλλά όχι εξαντλημένη όπως η Ρωσία από τον μακρόχρονο πόλεμο με την Ουκρανία και όλη την Δύση.
Τι έπαθε η εγωϊστική Αθήνα του Χρυσού αιώνα της μετά τον 27χρονο Πελοποννησιακό πόλεμο;;;
ΚΑΙ
”μηδένα προ του τέλους μακάριζε”, για όσους ”καμώνονται για σπουδαίοι . ,όπως ο κ. Έρντογαν που ”έχασε και τα αυγά και τα Πασχάλια ” μετά την εγκατάσταση νοτίως της Κρήτης των Αμερικανικών Εταιρειών Πετρελαίου CHEVRON και EXON MOBIL.
Υ.Γ Η Θεσσαλονίκη μας θα ξαναγίνει -συντομότερα- όπως την θέλουμε και την ονειρευόμαστε μόνο με Βορειοελλαδίτη πρωθυπουργό από το κόμμα της Ν.Δ και πάντως όχι με τον κ. Ανδρουλάκη ”και τα άλλα παιδιά ”, που διψούν για εξουσία -πιεζόμενοι αφόρητα- από τους πράσινους , ροζ και μαύρους μπλε κόκκους οπαδούς των άλλων κομμάτων , που έτσι και επιβιώσουν στις επόμενες εκλογές
ΘΑ ΖΗΣΟΥΜΕ ΟΣΑ ΤΩΡΑ ΤΡΑΒΑΕΙ Η ΓΑΛΛΙΑ, χωρίς αμφιβολία .
Το γνωστό αντι- Αθηναϊκό μένος ξεδιπλώνεται κάθε φορά που υπάρχει θετική προοπτική για την Ελλάδα. Είναι ο εκνευρισμός από την αδυναμία του ΠΑΣΟΚ να δημιουργήσει συνθήκες υποχώρησης της κυβέρνησης .
Είναι η κραυγή απογοήτευσης από την απομάκρυνση της εξουσίας. Τεράστιο λάθος ο διαχωρισμός των Ελλήνων σε Βόρειους και Νότιους. Η χειραγώγηση της ελεύθερης σκέψης με πνευματικό και ψυχικό bulling δεν συμβαδίζει με την Ελλάδα του 2025. Είναι οπισθοδρόμηση και μεσαίωνας.