Η πρωτοβουλία ζητά την οριοθέτηση των συνόρων και τη συνεργασία σε θέματα της Μεσογείου εν μέσω υφιστάμενων διαφορών, γράφει λιβυκό δημοσίευμα.
Η Ελλάδα προτείνει ένα περιφερειακό πλαίσιο και η Λιβύη παρακολουθεί με προσοχή
Οι πολιτικοί κύκλοι στη Λιβύη παρακολουθούν στενά μια νέα πρωτοβουλία που ανακοίνωσε ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, η οποία προτείνει τη δημιουργία ενός περιφερειακού πλαισίου συνεργασίας μεταξύ πέντε χωρών στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης της Λιβύης, μαζί με την Αίγυπτο, την Τουρκία, την Κύπρο και την Ελλάδα.
Η πρωτοβουλία έρχεται σε μια περίοδο ανανεωμένης έντασης στην περιοχή σχετικά με τα δικαιώματα θαλάσσιας κυριαρχίας και τις περιοχές εξερεύνησης ενέργειας, ένα ζήτημα που η Λιβύη θεωρεί «μέρος της εθνικής της ασφάλειας και των μη διαπραγματεύσιμων κυρίαρχων συμφερόντων της»
Σε ομιλία του ενώπιον της Βουλής των Ελλήνων, ο Μητσοτάκης εξήγησε ότι η πρωτοβουλία στοχεύει στην αντιμετώπιση αυτού που χαρακτήρισε ως «κοινές προκλήσεις που προκύπτουν από σημαντικές γεωπολιτικές αλλαγές στην περιοχή».
Σημείωσε ότι η χώρα του προτείνει τη δημιουργία ενός πλαισίου διαλόγου «5×5» που θα φέρνει σε επαφή τις πέντε χώρες για να συζητήσουν πέντε βασικά ζητήματα, όπως η μετανάστευση, η οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων, η προστασία του περιβάλλοντος, η πολιτική άμυνα και η περιφερειακή συνδεσιμότητα.
Για τη Λιβύη, η ένταξή της σε αυτό το πλαίσιο εγείρει πολλά ερωτήματα, ειδικά μετά την υποβολή επίσημης διπλωματικής διακοίνωσης από την Τρίπολη στα Ηνωμένα Έθνη τον περασμένο Ιούνιο, διαμαρτυρόμενη για τις «παράνομες ελληνικές διεκδικήσεις» σχετικά με τις θαλάσσιες περιοχές νότια και δυτικά του νησιού της Κρήτης.
Η Λιβύη ισχυρίστηκε τότε ότι η Αθήνα «προσπαθούσε να επιβάλει τετελεσμένο γεγονός αδειοδοτώντας δραστηριότητες εξερεύνησης υδρογονανθράκων σε αμφισβητούμενα ύδατα», χαρακτηρίζοντάς την ως «μονομερή ενέργεια χωρίς νομική βάση ή διμερή συμφωνία».
Οι Λίβυοι παρατηρητές πιστεύουν ότι οποιαδήποτε περιφερειακή πρωτοβουλία που ασχολείται με το ζήτημα της οριοθέτησης των θαλάσσιων συνόρων δεν μπορεί να επιτύχει, εκτός εάν λάβει υπόψη την απόρριψη από τη Λιβύη των προσπαθειών της Ελλάδας να «αγνοήσει το μνημόνιο ναυτικής συμφωνίας που υπογράφηκε μεταξύ Λιβύης και Τουρκίας το 2019», το οποίο η Τρίπολη θεωρεί νομικό έγγραφο που διαφυλάσσει τα δικαιώματά της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η ευαισθησία της λιβυκής θέσης απέναντι στις ελληνικές πρωτοβουλίες
Διπλωματικές πηγές στην Τρίπολη επιβεβαίωσαν ότι το Υπουργείο Εξωτερικών της Λιβύης «παρακολουθεί στενά όλες τις εξελίξεις σχετικά με τη Μεσόγειο», σημειώνοντας ότι οποιαδήποτε εμπλοκή της Λιβύης σε μια περιφερειακή πρωτοβουλία μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο μετά από προσεκτική αξιολόγηση από την άποψη της προστασίας της εθνικής κυριαρχίας και των οικονομικών συμφερόντων της Λιβύης.
Οι αναλυτές υποστηρίζουν ότι η ελληνική πρωτοβουλία μπορεί να αποτελεί μια προσπάθεια αναδιαμόρφωσης της ισορροπίας δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο «προσελκύοντας» τη Λιβύη στο τραπέζι του συλλογικού διαλόγου, σε μια εποχή που οι σχέσεις μεταξύ Τρίπολης και Αθήνας παραμένουν γεμάτες ψυχρότητα και ένταση.
Επισημαίνουν ότι μέσω αυτής της κίνησης, η Ελλάδα επιδιώκει να μετριάσει την απομόνωσή της στη θαλάσσια διαμάχη με την Τουρκία, εμπλέκοντας άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Λιβύης, σε έναν πολυμερή διάλογο που θα της έδινε μεγαλύτερο περιθώριο διπλωματικών ελιγμών.
Η υπό όρους αξιολόγηση οποιασδήποτε περιφερειακής συνεργασίας από τη Λιβύη
Από την οπτική γωνία της Λιβύης, κάθε πρωτοβουλία που σχετίζεται με τα θαλάσσια σύνορα πρέπει να βασίζεται στην αρχή της «αμοιβαίας αναγνώρισης κυριαρχικών δικαιωμάτων» και στον σεβασμό των υφιστάμενων διεθνών συμφωνιών, και κυρίως του Μνημονίου Συναντίληψης Λιβύης-Τουρκίας.
Νομικοί εμπειρογνώμονες στην Τρίπολη πιστεύουν ότι «η ελληνική κίνηση μπορεί να ανοίξει την πόρτα σε διάλογο, αλλά δεν σημαίνει απαραίτητα αλλαγή θέσεων», τονίζοντας ότι η Λιβύη θα συνεχίσει να τηρεί το δικαίωμά της να υπερασπίζεται τα χωρικά της ύδατα και τις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες της, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τις υπογεγραμμένες συμφωνίες.
Υπό το πρίσμα αυτής της κατάστασης, η νέα ελληνική πρωτοβουλία φαίνεται να αποτελεί μια νέα πολιτική και διπλωματική δοκιμασία για τη Λιβύη, η οποία επιδιώκει να διατηρήσει μια ισορροπημένη περιφερειακή σχέση χωρίς να διακυβεύει τα θαλάσσια δικαιώματά της, εν μέσω κλιμάκωσης του περιφερειακού ανταγωνισμού στην Ανατολική Μεσόγειο μεταξύ των δυνάμεων που βρέχονται από τη θάλασσα.
Libya Akhbar 24
