Η κρίση Ελλάδας – Ιράν εκδηλώθηκε όταν οι ελληνικές Αρχές, κατόπιν αμερικανικού αιτήματος δικαστικής συνδρομής, «έπιασαν» ένα τάνκερ με ιρανική σημαία στην Εύβοια. Το Ιράν «απάντησε» με την «κατάληψη» δύο ελληνικών τάνκερ. Κατηγορεί την Αθήνα ότι χρησιμοποιήθηκε ως το «μακρύ χέρι» των ΗΠΑ
(Ανανεωμένο) Στο υπουργείο Δικαιοσύνης πετάει το μπαλάκι το υπουργείο Εξωτερικών για το συμβάν που προκάλεσε κρίση στις ελληνο-ιρανικές σχέσεις.
Ως γνωστόν, οι ελληνικές Αρχές, κατόπιν αιτήματος δικαστικής συνδρομής των ΗΠΑ, μπλόκαραν στην Κάρυστο τάνκερ με ιρανική σημαία. Το πλοίο προηγουμένως ανήκε σε ρωσική εταιρεία, η οποία μπήκε στη λίστα των Δυτικών κυρώσεων. Ωστόσο, στη συνέχεια, άλλαξε εταιρεία που δεν υπόκειτο στις κυρώσεις, ενώ απέκτησε σημαία Ιράν. Κατόπιν, οι ΗΠΑ, με αίτημα δικαστικής συνδρομής, ζήτησαν να κρατηθεί το πλοίο, ισχυριζόμενες ότι εμπλέκεται σε πράξεις που σχετίζονται με τρομοκρατία.
Κατά τη διάρκεια της τακτικής ενημέρωσης των ΜΜΕ, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Αλέξανδρος Παπαϊωάννου, αναφερόμενος στην υπόθεση του πλοίου στην Εύβοια, είπε: «Υπήρξε ένα αίτημα δικαστικής συνδρομής από τις αμερικανικές δικαστικές Αρχές προς τις αρμόδιες ελληνικές Αρχές. Οπότε αυτή τη στιγμή δεν είμαστε αρμόδιοι να απαντήσουμε σε αυτό το ζήτημα. Εκφεύγει των αρμοδιοτήτων μας».
Όπως υποστηρίζει η εφημερίδα, «Καθημερινή», πάντως, το αμερικανικό αίτημα δικαστικής συνδρομής διαβιβάστηκε στα αρμόδια υπουργεία Δικαιοσύνης και Εξωτερικών, πριν καταλήξει στο Πρωτοδικείο Χαλκίδας για εκτέλεση. Από τη μεριά του, ωστόσο, το υπουργείο Εξωτερικών δηλώνει αναρμόδιο, αφήνοντας έτσι να εννοηθεί ότι την αρμοδιότητα και τους χειρισμούς έκανε το υπουργείο Δικαιοσύνης. Αδιευκρίνιστος έως τώρα είναι και ο βαθμός που έπαιξε ρόλο το υπουργείο Ναυτιλίας.
Ο Α.Παπαϊωάννου, επίσης, είπε ότι «μετά την εκδήλωση της κρίσης, έχουμε προβεί σε όλες τις διπλωματικές ενέργειες, τόσο στην Αθήνα, όσο και στην Τεχεράνη. Είχε κληθεί ο Ιρανός πρέσβης εδώ πέρα. Κάνουμε όλες τις επαφές, ενημερώνουμε όλους και, παράλληλα, έχουμε ενημερώσει και τον ΙΜΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Αναφερόμενος στις επικοινωνίες που είχε ο υπουργός Εξωτερικών με ξένους ομολόγους του, όπως του Ισραήλ, των Ηνωμένων Πολιτειών, της Σαουδικής Αραβίας, κ.α., σημείωσε ότι «οι υπουργοί Εξωτερικών τον πήραν τηλέφωνο αυτοβούλως τον δικό μας υπουργό». Ωστόσο, σε ερώτηση εάν ο Νίκος Δένδιας επικοινώνησε και με τον Ιρανό ομόλογό του, προκειμένου να διευθετηθεί η κρίση, ο Α.Παπαϊωάννου απάντησε πως «με τον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν είχαν μιλήσει πριν από κάποιες μέρες. Πριν την κρίση».
Προειδοποιήσεις για «αντίποινα»
Ενδιαφέρον, πάντως, παρουσιάζει το δημοσίευμα της «Καθημερινής» σχετικά με όσα προηγήθηκαν με το ιρανικής σημαίας τάνκερ στην Ελλάδα. Αναλυτικότερα, στο δημοσίευμα αναφέρεται:
«Πλούσιο είναι το παρασκήνιο στην υπόθεση του δεξαμενόπλοιου «Lana» (πρώην «Pegas»), το οποίο βρίσκεται εδώ και ενάμιση μήνα ελλιμενισμένο στο αγκυροβόλιο της Καρύστου. Η δέσμευση του φορτίου του πυροδότησε διπλωματική κρίση, με το Ιράν να κατάσχει τα δύο υπό ελληνική σημαία δεξαμενόπλοια ανοικτά των ακτών του.
Αρμόδιοι αξιωματούχοι με άμεση σχέση με την υπόθεση εξηγούν ότι το αμερικανικό εμπάργκο στο ιρανικό πετρέλαιο έχει ισχύ στις ΗΠΑ, όχι όμως και στην Ε.Ε. Και ως εκ τούτου θέτουν υπό αμφισβήτηση την απόφαση του Πρωτοδικείου Χαλκίδας να προχωρήσει σε κατάσχεση των 107.000 τόνων ιρανικού πετρελαίου δυνάμει του αιτήματος του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης. Απόφαση που, εξάλλου, προκάλεσε την αντίδραση της Τεχεράνης.
Οι ίδιες πηγές ενημέρωσης μάλιστα αποκάλυψαν στην «Κ» ότι το προηγούμενο διάστημα είχε επισημανθεί αρμοδίως ο κίνδυνος το Ιράν να προχωρήσει σε αντίποινα σε περίπτωση που η Ελλάδα ικανοποιούσε το αίτημα των ΗΠΑ, παρά τους σχετικούς νομικούς περιορισμούς.
Εκτός κυρώσεων
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Το «Lana» κατέπλευσε ρυμουλκούμενο στο αγκυροβόλιο της Καρύστου στις 14 Απριλίου. Με διάταξή της η Αρχή για το ξέπλυμα προχώρησε στη δέσμευσή του, καθώς σύμφωνα με την αρχική ενημέρωση το δεξαμενόπλοιο ανήκε σε ρωσική τράπεζα που συγκαταλέγεται στις 800 και πλέον οντότητες σε βάρος των οποίων έχουν τεθεί σε ισχύ κυρώσεις μετά τη ρωσική εισβολή.
Κατόπιν ελέγχου, ωστόσο, προέκυψε ότι στα μέσα Μαρτίου, και σίγουρα πριν από τον κατάπλου του στην Κάρυστο, το δεξαμενόπλοιο είχε μεταβιβαστεί στην επίσης ρωσική εταιρεία Transmorflot, σε βάρος της οποίας πάντως δεν έχουν τεθεί σε ισχύ κυρώσεις. Ως εκ τούτου, η Αρχή για το ξέπλυμα ήρε τη διάταξη για τη δέσμευση του πλοίου, εκτιμώντας ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για κάτι τέτοιο.
Αμερικανικό αίτημα δικαστικής συνδρομής
Με ορατό το ενδεχόμενο να επιτραπεί ο απόπλους του «Lana», το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης απέστειλε στις 20 Απριλίου αίτημα δικαστικής συνδρομής ζητώντας αυτή τη φορά τη δέσμευση όχι του πλοίου, αλλά του φορτίου του.
Στο σχετικό έγγραφο αναφέρεται συγκεκριμένα ότι η εισαγγελία της περιφέρειας Κολούμπια, το FBI και η υπηρεσία Ερευνών Εσωτερικής Ασφάλειας (Homeland Security Investigation – HSI) διεξάγουν έρευνα για μεταφορά ιρανικού πετρελαίου, «τα έσοδα του οποίου θα υποστηρίξουν μια ξένη τρομοκρατική οργάνωση κατά παράβαση της ποινικής νομοθεσίας των ΗΠΑ».
ΗΠΑ προς υπουργεία Δικαιοσύνης και Εξωτερικών
Το αίτημα δικαστικής συνδρομής διαβιβάστηκε στα αρμόδια υπουργεία Δικαιοσύνης και Εξωτερικών, πριν καταλήξει στο αρμόδιο (λόγω Καρύστου) Πρωτοδικείο Χαλκίδας για εκτέλεση, ήτοι να προχωρήσει στην κατάσχεση των 100.000 τόνων πετρελαίου και τη μετάγγισή τους σε δύο άλλα δεξαμενόπλοια.
«Σας διαβιβάζουμε το από 20 Απριλίου 2022 κατεπείγον αίτημα δικαστικής συνδρομής του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ και παρακαλούμε να μεριμνήσετε για την άμεση ικανοποίηση αυτού», αναφέρεται σε επίσημο κυβερνητικό έγγραφο που βρίσκεται στη διάθεση της «Κ».
Το Πρωτοδικείο Χαλκίδας
Την 20ή Μαΐου, αντίστοιχα, το Πρωτοδικείο Χαλκίδας με έγγραφο που φέρει την ένδειξη «Άκρως εμπιστευτικόν» ζητάει από το Λιμεναρχείο Καρύστου «να προχωρήσει στην παράδοση του κατασχεμένου φορτίου από το πλοίο “Lana” σε δύο πλοία ναυλωμένα από τις αιτούσες αμερικανικές αρχές».
Δυνάμει των παραπάνω και το αρχηγείο του Λιμενικού ενέκρινε με σήμα του προς το Λιμεναρχείο Καρύστου τη μετάγγιση του ιρανικού πετρελαίου σε μισθωμένα από τις ΗΠΑ δεξαμενόπλοια, παρά το γεγονός ότι η μετάγγιση πετρελαίου από ένα καράβι σε άλλο επιτρέπεται για περιβαλλοντικούς λόγους σε μόλις τρία σημεία στη χώρα: τη Λήμνο, την Πρέβεζα και την Κρήτη.
«Μετάγγιση» πετρελαίου
Οι πληροφορίες, μάλιστα, αναφέρουν ότι ασκήθηκαν πιέσεις προκειμένου να καμφθούν οι ενστάσεις της επικεφαλής του Λιμεναρχείου επί της συγκεκριμένης διαδικασίας.
Η μετάγγιση του ιρανικού πετρελαίου από το «Lana» στα δεξαμενόπλοια «Ice Energy» και «Alkinoos» ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα και βρίσκεται σε εξέλιξη.
Πρώην αξιωματούχοι της CIA
Από τα τέλη Απριλίου η οργάνωση United Against Nuclear Iran, που στελεχώνεται από πρώην αξιωματούχους της αμερικανικής CIA και αποτελεί σκληρό πολέμιο του Ιράν, είχε εκδώσει ανακοίνωση για το θέμα.
Σε αυτήν, ο επικεφαλής της Mark Wallace ανέφερε «καλούμε την Ελλάδα και τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να προχωρήσει άμεσα στη δέσμευση του “Pegas”».
Η δικαστική απόφαση πίσω από τα αντίποινα με την “πειρατεία” των Ιρανών στα ελληνικά πλοία
Ιράν: Καρέ-καρέ το ρεσάλτο των Φρουρών της Επανάστασης στα ελληνικά πλοία
Ιράν – Θρίλερ με ελληνόκτητα τάνκερ: Το ένα έδεσε στο λιμάνι Μπαντάρ Αμπάς
