Το χρέος του Ιωαννίδη Αλεξάνδρου του Γεώργιου (γεν. 06/07/1959) δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της επαναπρόσκλησής του στο διακεκομμένο πριν πρόγραμμα της ΕΡΤ3 για παραγωγή ντοκιμαντέρ (ως ειδικός απεσταλμένος) – μετά από την οριστική του διαγραφή από το ΤΕΒΕ και την εγγραφή του στον ΟΠΕΚΑ για απολαβή του Αναπηρικού Προνοιακού Επιδόματος (βλ. συνημμένα πρόσφατα πιστοποιητικά αναπηρίας: 80%, διαβήτης 2-ης κατηγορίας, ισχαιμική μυοκαρδιοπάθια και γλαύκωμα βαρειάς μορφής. Πάνω από 12 εγχειρήσεις, συμπεριλαμβανόμενων με λέιζερ).
Κατά την αναμονή της επαναλειτουργίας του προγράμματος της ΕΡΤ3 έγινε η επανεγγραφή του κ. Ιωαννίδη στο ΤΕΒΕ (χωρίς καμία πληρωμή από την αρμόδια διεύθυνση της ΕΡΤ), παράλληλα με την επιδότηση του ΟΠΕΚΑ, που ως αποτέλεσμα συσσώρευσε το χρέος του προς τον ΟΠΕΚΑ.
Η αποπληρωμή του χρέους συμφωνήθηκε μεταξύ του κ. Ιωαννίδη και της Περιφερειακής Διεύθυνσης της Κεντρικής Μακεδονίας μετά τη δεύτερη πλέον διαγραφή του από το ΤΕΒΕ λόγω της μη έγκαιρης εφαρμογής του Προγράμματος της ΕΡΤ και ορίστηκε σε ποσό των 60 ευρώ το μήνα, δηλαδή σχεδόν ¼ από το μηνιαίο ποσό του επιδόματος.
Με το πέρασμα του χρόνου η συμφωνία ανανεώθηκε, χωρίς να υπάρχει κανένα πρόβλημα – μέχρι την τελευταία στιγμή: με την επαναχορήγηση μετά την Επιτροπή του επιδόματος αναπηρίας και, συγκεκριμένα, μέχρι την ΚΑΤΑΣΧΕΣΗ του ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΟΥ ΠΟΣΟΥ, το οποίο άργησε να απονεμηθεί, συγκεντρώνοντας, ως συνέπεια, μεγαλύτερο του προβλεπόμενου από το νόμο μηνιαίου ποσού, καθώς ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΑΝΑΓΡΑΦΕΤΑΙ ΠΟΥΘΕΝΑ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΟΣ .
Παρά τις υπερ-δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο κ. Ιωαννίδης λόγω επιβαρυμένης υγείας και οικονομικής ανέχειας, ΔΕΝ ΤΗΡΗΘΗΚΕ Η ΣΥΜΦΩΝΗΜΕΝΗ ΜΗΝΙΑΙΑ ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΩΝ ΡΗΤΡΩΝ ΠΕΡΙ ΑΚΑΤΑΣΧΕΤΟΥ, δηλαδή μετατράπηκε σε μια παράνομη πράξη εκ μέρος του Ελληνικού Δημοσίου.
Καταφεύγοντας στο νόμο
Κατά το άρθρο 31 του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε.= Ν.Δ. 356/1974), όπως ισχύει με τη παρ.8 της υποπαρ. Δ.1 του άρθρου 2 Ν.4336/2015 (ΦΕΚ Α 94/14.8.2015), εξαιρούνται της κατάσχεσης εκ μέρους του Δημοσίου εις χείρας των τραπεζών ως τρίτων: «Οι απαιτήσεις από μισθούς, συντάξεις και κάθε είδους ασφαλιστικά βοηθήματα που καταβάλλονται περιοδικά, εφόσον το ποσό αυτών μηνιαίως είναι μικρότερο από χίλια (1.000) ευρώ, στις περιπτώσεις δε που υπερβαίνει το ποσό αυτό επιτρέπεται η κατάσχεση για τα χρέη προς το Δημόσιο επί του ½ του υπερβάλλοντος ποσού των χιλίων (1.000) ευρώ και μέχρι του ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ, καθώς και επί του συνόλου του υπερβάλλοντος ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ».
Στην περίπτωση αυτή ανακύπτει το πρόβλημα ότι το άθροισμα των αναδρομικών αυτών ποσών, το οποίο πιστώνεται εφάπαξ κατά την εκκαθάριση της εκάστοτε έννομης σχέσης, συνήθως να προκύπτει ως πολλαπλάσιο των ως άνω ορίων της ελάχιστης προστασίας του νόμου, με αποτέλεσμα, έστω και αν κατατίθεται στο μοναδικό λογαριασμό που έκαστος ιδιώτης (συνταξιούχος ή εργαζόμενος ή δικαιούμενος κοινωνικών επιδομάτων) έχει δηλώσει ως ακατάσχετο, να δεσμεύεται υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.
Πρόκειται για εξόχως σύνηθες φαινόμενο, το οποίο έχει ήδη αντιμετωπιστεί τρεις φορές από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (α. Γνωµοδότηση 384/2013- Α’ Τµήµα, β) Γνωµοδότηση 41/2016,-Α’ Τµήµα, και γ) Γνωµοδότηση 179/2017- Α’ Τακτική Ολοµέλεια). Και οι τρεις αυτές γνωµοδοτήσεις κατέληξαν στο εύλογο και δίκαιο συµπέρασµα ότι τα πιστωτικά ιδρύµατα υποχρεούνται να αναγάγουν το σύνολο των κατατεθέντων ποσών, που αφορούν αναδροµικώς καταβαλλόµενες αποδοχές, σε µηνιαία καταβολή και να εφαρµόσουν την προστατευτική ρήτρα περί ακατασχέτου του.
Ωστόσο, η πρώην Γενική Γραµµατεία ∆ηµοσίων Εσόδων (νυν ΑΑ∆Ε) ακόµη δεν έχει προβεί σε καµία ενέργεια ούτε έχει ενηµερώσει τον Συνήγορο για τις απόψεις της. Αντιθέτως, τόσο η Εθνική Τράπεζα Ελλάδος (Ε.Τ.Ε.), την οποία αφορούν οι Γνωµοδοτήσεις, όσο και η Ελληνική Ένωση Τραπεζών, προς την οποία κοινοποιήθηκαν τα σχετικά έγγραφα, ανταποκρίθηκαν θετικά και διαβεβαίωσαν ότι οι τράπεζες τηρούν την υποχρέωση αναγωγής σε µηνιαία καταβολή, ανεξαρτήτως του ότι η αρµόδια διοικητική αρχή δεν έχει προβεί σε αποδοχή των γνωµοδοτήσεων.
Βλ. την από 28 Ιανουαρίου 2019 υπ’ αριθµ. πρωτ.: 247624/4811/2019 επιστολή του Συνηγόρου του Πολίτη προς την ΑΑΔΕ: https://www.mcaounilaw.gr/images/pdf/sinigoros-politi.pdf, καθώς και την από 24-04-2019 υπ’ αριθμ. πρωτ.: 780 απάντηση της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών προς τον Συνήγορο του Πολίτη: https://www.mcaounilaw.gr/images/pdf/elliniki-enosi-trapezon.pdf.
