από τον Ιταλό δημοσιογράφο Τζουσέπε Γκαγλιάνο
Με την έκρηξη των εξαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), οι Ηνωμένες Πολιτείες έφτασαν σε ένα ιστορικό ορόσημο το φθινόπωρο του 2025: πάνω από δέκα εκατομμύρια τόνοι υγροποιημένου φυσικού αερίου εξήχθησαν σε έναν μόνο μήνα, το 70% του οποίου πήγε στην Ευρώπη.
Αυτό σηματοδότησε την αρχή μιας νέας εποχής στην παγκόσμια ενέργεια, στην οποία η Ουάσινγκτον γίνεται για την Ευρωπαϊκή Ένωση αυτό που ήταν κάποτε η Μόσχα: ο κύριος προμηθευτής και, ταυτόχρονα, ένας νέος γεωπολιτικός περιορισμός.
Αυτή η ηγεσία, τροφοδοτούμενη από το κενό που άφησε το ρωσικό φυσικό αέριο, χτίστηκε μέσω ενός συνδυασμού κυρώσεων, στρατηγικών συμμαχιών και οικονομικής διπλωματίας.
Σύμφωνα με την Rapidan Energy, οι παραγγελίες που υπέγραψαν αμερικανικές εταιρείες τους πρώτους δέκα μήνες του 2025 έχουν τετραπλασιαστεί σε σύγκριση με το 2024.
Η Ευρώπη, αφού εγκατέλειψε το ρωσικό φυσικό αέριο, έχει υπογράψει συμβάσεις προμήθειας με την Ουάσινγκτον που θα διαρκέσουν δεκαετίες.
Πρώτη η Ελλάδα- Μετατρέπεται σε πύλη του αμερικανικού LNG
Η Ελλάδα ήταν η πρώτη που υπέγραψε μια εικοσαετή συμφωνία με την Venture Global: 700 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως από το 2030 έως το 2050, με προορισμό όχι μόνο την ελληνική αγορά αλλά και τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία, μέσω του Διαβαλκανικού Αγωγού.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν έτσι αποκτήσει δεσπόζουσα θέση: καλύπτουν ήδη πάνω από το 50% των ευρωπαϊκών εισαγωγών LNG και το 15% των εισαγωγών πετρελαίου.
Υψηλό κόστος για την Ευρώπη
Η αντικατάσταση του ρωσικού φυσικού αερίου με αμερικανικό φυσικό αέριο δεν είναι μια απλή επιχείρηση αγοράς: είναι ένας γεωπολιτικός μετασχηματισμός.
Οι Βρυξέλλες, σε αντάλλαγμα για την υποστήριξη της Ουάσιγκτον στην ουκρανική σύγκρουση και τη στρατιωτική προστασία του ΝΑΤΟ, συμφώνησαν να συνδέσουν την ενεργειακή τους ασφάλεια με τις αμερικανικές εξαγωγές.
Αλλαγή εξάρτησης της ΕΕ
Έτσι, η Ευρωπαϊκή Ένωση μεταβαίνει από την εξάρτηση από την Ανατολή σε μια νέα εξάρτηση από τη Δύση.
Ενώ το Κρεμλίνο προηγουμένως χρησιμοποιούσε τις προμήθειες για να ασκήσει πολιτική πίεση, σήμερα ο Λευκός Οίκος μπορεί να επηρεάσει τις ευρωπαϊκές βιομηχανικές και περιβαλλοντικές αποφάσεις διαχειριζόμενος τις ροές και τις τιμές του LNG.
Το φυσικό αέριο δεν φτάνει πλέον μέσω αγωγών, αλλά με πλοία, με υψηλότερο κόστος μεταφοράς και λιγότερη ευελιξία.
Πίσω από την επιτυχία της Αμερικής κρύβεται ένα σαφές οικονομικό μειονέκτημα.
Το LNG κοστίζει σημαντικά περισσότερο από το ρωσικό φυσικό αέριο μέσω αγωγών, και αυτό αντικατοπτρίζεται στους ευρωπαϊκούς λογαριασμούς.
Το αυξανόμενο κόστος ενέργειας επηρεάζει οικογένειες και επιχειρήσεις, επιβραδύνοντας την βιομηχανική ανάκαμψη και επιδεινώνοντας τις ανισότητες μεταξύ Βορρά και Νότου της ηπείρου.
Το ίδιο φαινόμενο έχει παρατηρηθεί στην Αυστραλία και στις ίδιες τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου η βιασύνη για εξαγωγές έχει προκαλέσει την εκτόξευση των εγχώριων τιμών φυσικού αερίου.
Η Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας των ΗΠΑ έχει σημάνει συναγερμό: η διεθνής ζήτηση αυξάνει τους εγχώριους δασμούς και το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας.
Το Ινστιτούτο Ενεργειακής Οικονομίας και Χρηματοοικονομικής Ανάλυσης επιβεβαίωσε ότι οι επενδύσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων σε τερματικούς σταθμούς υγροποίησης δεν έχουν δημιουργήσει τοπική ανάπτυξη, αλλά έχουν τριπλασιάσει τις τιμές της ενέργειας.
Ενώ η Γερμανία και άλλες χώρες της Κεντρικής Ευρώπης επιδιώκουν προσωρινές εξαιρέσεις για να διατηρήσουν τα διυλιστήρια τους συνδεδεμένα με το ρωσικό αργό πετρέλαιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επαναλαμβάνει τη δέσμευσή της να «μειώσει δραστικά την ενεργειακή εξάρτηση από τη Μόσχα».
Αλλά στην πραγματικότητα, ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει μόνο μετατοπίσει τον άξονα της εξάρτησης, όχι ότι τον έχει σπάσει.
Το διπλό παιχνίδι της Ουάσινγκτον
Ο Λευκός Οίκος τώρα εφαρμόζει ένα διπλό παιχνίδι: επιβάλλει κυρώσεις στη Ρωσία, ενώ ταυτόχρονα επιβάλλει πιο ακριβές αμερικανικές προμήθειες στην Ευρώπη.
Είναι ένα τέλειο παράδειγμα οικονομικού πολέμου που μεταμφιέζεται σε ατλαντική αλληλεγγύη.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν εξάγουν μόνο φυσικό αέριο: εξάγουν ενέργεια.
Η χρυσή εποχή του αμερικανικού φυσικού αερίου σηματοδοτεί μια στρατηγική νίκη για την Ουάσιγκτον και μια δομική εξαθλίωση για την Ευρώπη.
Η ενεργειακή ανεξαρτησία που υποσχέθηκαν οι Βρυξέλλες έχει μετατραπεί σε μια νέα μορφή υποταγής.
Πίσω από τις εικοσαετείς συμβάσεις που υπογράφηκαν με αμερικανικές εταιρείες κρύβεται ένα μέλλον βιομηχανικής ακαμψίας, αυξήσεων τιμών και τεχνολογικής εξάρτησης.
Η Ευρώπη έχει χάσει την ενεργειακή της ουδετερότητα, μπερδεύοντας την άμεση ασφάλεια με μακροπρόθεσμη ευπάθεια.
Το υγροποιημένο αέριο που διασχίζει τον Ατλαντικό φωτίζει τα ευρωπαϊκά σπίτια, αλλά σιγά σιγά σβήνει την πολιτική της αυτονομία.
—
