Άρθρο από Annegret Hilse
Άνθρωποι περπατούν πάνω από τη γέφυρα Ομπερμπάουμ στο ηλιοβασίλεμα, με τον τηλεοπτικό πύργο στο βάθος στο Βερολίνο, Γερμανία, 17 Αυγούστου 2025. REUTERS/Annegret Hilse
© Thomson Reuters
ΒΕΡΟΛΙΝΟ, 5 Δεκεμβρίου (Reuters) – Η Ευρώπη αντιμετωπίζει τον κίνδυνο «πολιτισμικής εξάλειψης» και πρέπει να αλλάξει πορεία προκειμένου να παραμείνει αξιόπιστος σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών, σύμφωνα με τη νέα Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ που αναρτήθηκε στον ιστότοπο του Λευκού Οίκου.
Το έγγραφο είναι το τελευταίο σε μια σειρά δηλώσεων Αμερικανών αξιωματούχων και υπευθύνων χάραξης πολιτικής, που ανατρέπουν τις μεταπολεμικές παραδοχές σχετικά με τη σχέση της Ευρώπης με τον ισχυρότερο σύμμαχό της, τις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Στόχος μας πρέπει να είναι να βοηθήσουμε την Ευρώπη να διορθώσει την τρέχουσα πορεία της», αναφέρει το κείμενο, προσθέτοντας ότι η Ουάσινγκτον επιδιώκει «να συνεργαστεί με χώρες που ευθυγραμμίζονται με τις ΗΠΑ και επιθυμούν να ανακτήσουν την πρώην μεγαλοσύνη τους».
Η Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας είναι ένα περιοδικά εκδιδόμενο έγγραφο της εκτελεστικής εξουσίας, που παρουσιάζει το όραμα του εκάστοτε προέδρου για τη χώρα — περιλαμβάνοντας προτεραιότητες, απειλές και στρατηγικές αντιμετώπισής τους.
Το κείμενο συνοδεύεται από προλογικό σημείωμα του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος το χαρακτήρισε «οδικό χάρτη που διασφαλίζει ότι η Αμερική παραμένει το μεγαλύτερο και πιο επιτυχημένο έθνος στην ιστορία της ανθρωπότητας».
Παραπέμπει στην ομιλία του Vance που είχε προκαλέσει συναγερμό
Ορισμένες διατυπώσεις του κειμένου θύμισαν την ομιλία που είχε εκφωνήσει ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ JD Vance στο Μόναχο τον Φεβρουάριο, η οποία είχε προκαλέσει σοκ στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Ο Vance είχε εκφράσει τότε την έντονη ανησυχία του για μια «εσωτερική απειλή» στην Ευρώπη και για ό,τι θεωρούσε υποχώρηση από αξίες που μοιράζεται παραδοσιακά με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το στρατηγικό κείμενο αναφέρει ότι οι ΗΠΑ παραμένουν «συναισθηματικά δεμένες» με χώρες όπως η Βρετανία και η Ιρλανδία και υπογραμμίζει ότι «ο χαρακτήρας αυτών των χωρών είναι επίσης στρατηγικά σημαντικός».
Πέρα από την αναφορά στους υποτονικούς ευρωπαϊκούς ρυθμούς ανάπτυξης, το έγγραφο κατηγορεί την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι υπονομεύει την πολιτική ελευθερία και την κυριαρχία, ότι λογοκρίνει την ελευθερία του λόγου, καταπνίγει την πολιτική αντιπολίτευση και ακολουθεί μεταναστευτικές πολιτικές που «μεταμορφώνουν την ήπειρο».
Εάν οι τρέχουσες τάσεις συνεχιστούν, η Ευρώπη θα είναι «αγνώριστη» σε είκοσι χρόνια ή και νωρίτερα, ενώ «κάθε άλλο παρά βέβαιο είναι ότι ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες θα διαθέτουν οικονομίες και στρατούς αρκετά ισχυρούς για να παραμείνουν αξιόπιστοι σύμμαχοι», αναφέρει.
Το έγγραφο σημειώνει επίσης ότι είναι «περισσότερο από πιθανό» πως μέσα στις επόμενες δεκαετίες κάποια μέλη του ΝΑΤΟ θα καταστούν «κατά πλειοψηφία μη ευρωπαϊκά» και ότι «παραμένει ανοιχτό ερώτημα» εάν θα αντιλαμβάνονται τη συμμαχία με τον ίδιο τρόπο.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αρνήθηκε να σχολιάσει το κείμενο. Ευρωπαίος διπλωμάτης, υπό καθεστώς ανωνυμίας, ανέφερε: «Ο τόνος απέναντι στην Ευρώπη είναι ανησυχητικός. Ακόμη χειρότερος από την ομιλία του Vance στο Μόναχο τον Φεβρουάριο».
Ενώ πολλοί Ευρωπαίοι πολιτικοί και αξιωματούχοι αντιδρούν στον τόνο της Ουάσινγκτον, την ίδια στιγμή σπεύδουν να ανασυγκροτήσουν τους υποβαθμισμένους στρατούς τους, προκειμένου να αντιμετωπίσουν την αντιλαμβανόμενη απειλή από τη Ρωσία — εξακολουθώντας όμως να βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στην αμερικανική στρατιωτική στήριξη.
Το έγγραφο αναφέρει ότι αποτελεί στρατηγικό συμφέρον των ΗΠΑ η επίτευξη ταχείας διευθέτησης στην Ουκρανία και η επαναφορά «στρατηγικής σταθερότητας» με τη Ρωσία.
Υποστηρίζει επίσης ότι η κυβέρνηση Τραμπ διαφωνεί με Ευρωπαίους αξιωματούχους που έχουν «ανέφικτες προσδοκίες» για τον πόλεμο στην Ουκρανία και ότι πολλοί από αυτούς παραβιάζουν βασικές αρχές της δημοκρατίας προκειμένου να καταστείλουν την εσωτερική αντιπολίτευση.
«Μια μεγάλη ευρωπαϊκή πλειοψηφία θέλει ειρήνη, ωστόσο αυτή η επιθυμία δεν μετατρέπεται σε πολιτική πράξη, κυρίως λόγω της υπονόμευσης των δημοκρατικών διαδικασιών από τις κυβερνήσεις αυτές», αναφέρει.
(Ρεπορτάζ: James Mackenzie – Επιμέλεια: Peter Graff)
