Η ρωσική οικονομία συρρικνώθηκε μόνο κατά 2% το 2022. Αντί για κατάρρευση εισήλθε σε μια εποχή αργής ασφυξίας. Αποκομμένη από τις ξένες αγορές λόγω κυρώσεων από τη Δύση, η κυβέρνηση του Βλαντιμίρ Πούτιν προσπαθεί να χρηματοδοτήσει δημοσιονομικά ελλείμματα, τα οποία θεωρείται πως θα ήταν διαχειρίσιμα σε καιρό ειρήνης. Πάντως, θα δυσκολευθεί να καλύψει τις φετινές ανάγκες χρηματοδότησης, οι οποίες μπορεί να φθάσουν τα 90 δισ. δολάρια. Οι οικονομικές δυσκολίες, ωστόσο, ωθούν τη Ρωσία περαιτέρω στη σφαίρα επιρροής του προέδρου της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος επισκέπτεται τη Μόσχα. Το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ρωσίας είχε το παρελθόν έτος διαμορφωθεί στο 2,3% του ΑΕΠ, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Η πρόβλεψη της ρωσικής κυβέρνησης για το 2023 αφορά μείωση στο 2% του ΑΕΠ, κάτι που θα διαμόρφωνε τις χρηματοδοτικές ανάγκες του κράτους σε περίπου 40 δισ. δολάρια. Αυτό το ποσό δεν θα ήταν δύσκολο να καλυφθεί υπό κανονικές συνθήκες. Τώρα μετά την εισβολή στην Ουκρανία, η οποία επέφερε σωρεία οικονομικών ποινών από τη Δύση, τα πράγματα για τον Βλαντιμίρ Πούτιν δεν είναι φυσιολογικά.

Οι φετινές ανάγκες χρηματοδότησης της Ρωσίας μπορεί να φθάσουν τα 90 δισ. δολάρια.

Για αρχή, η πρόβλεψη φαίνεται αισιόδοξη. Τα σχέδια της κυβέρνησης βασίστηκαν στην υπόθεση ότι στο πλαίσιο της εμπορίας πετρελαίου η τιμή λογίζεται έως 70 δολάρια το βαρέλι. Οι φόροι στις εξαγωγές ενέργειας αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 40% των εσόδων της κυβέρνησης. Επειτα από ένα εμπάργκο, που η Ε.Ε. επέβαλε στις συναλλαγές του μαύρου χρυσού και που συνδέεται με το ανώτατο όριο τιμών της «ομάδας των επτά» (G7), οι τιμές του ρωσικού αργού μειώθηκαν σε λιγότερο από 50 δολάρια το βαρέλι τους πρώτους δύο μήνες του έτους. Τώρα έχουν περίπου διαμορφωθεί στα 46 δολάρια το βαρέλι. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Ινστιτούτου Διεθνών Χρηματοοικονομικών, κάθε κίνηση της τάξεως των 10 δολαρίων στην τιμή του βαρελιού αποτιμάται σε 15 δισ. δολάρια ετησίως στον κρατικό προϋπολογισμό. Ετσι, το πρώτο δίμηνο του 2023 η ρωσική κυβέρνηση είχε ήδη χάσει 5 δισ. δολάρια. Σύμφωνα με τον Ρώσο οικονομολόγο Αλεξ Ισακόφ, το δημοσιονομικό έλλειμμα φέτος θα μπορούσε να φθάσει ακόμη και τα 90 δισ. δολάρια, όπερ θα ισοδυναμούσε με το 4,5% του ΑΕΠ, επειδή η πτώση των τιμών του πετρελαίου είναι μόνο ένα μέρος του προβλήματος. Τα έσοδα εκτός πετρελαίου, όπως ο ΦΠΑ, θα μπορούσαν να μείνουν στάσιμα λόγω της οικονομικής ύφεσης, ενώ οι δαπάνες συνεχίζουν να αυξάνονται. Εκτός από περικοπές δαπανών, η Μόσχα έχει τρεις τρόπους να χρηματοδοτήσει τις δημοσιονομικές της ανάγκες: έκδοση ομολόγων, «οικονομική καταστολή» και χρήση των πόρων του Εθνικού Ταμείου Πλούτου. Με τα ομόλογα, που αναχρηματοδοτούν οι τράπεζες της χώρας μέσω της Κεντρικής Τράπεζας, υπάρχει ο κίνδυνος να αναθερμανθεί ο πληθωρισμός. Ο δεύτερος τρόπος είναι μια μορφή «οικονομικής καταστολής», που διοχετεύει χρήματα από εταιρείες στα ταμεία της κυβέρνησης. Νέοι φόροι στους ενεργειακούς κολοσσούς της χώρας και στις μεγάλες εταιρείες εξόρυξης βρίσκονται στα σκαριά.

Οι τράπεζες, από την άλλη πλευρά, θα γλιτώσουν από απροσδόκητους φόρους, αλλά οι ελεγχόμενες από το κράτος, όπως η Sberbank ή η VTB, θα πρέπει να συνεχίσουν να πληρώνουν τα παχυλά μερίσματα που ζητούσε εδώ και καιρό η κυβέρνηση. Τέλος, η Μόσχα μπορεί να χρησιμοποιήσει τους πόρους του Εθνικού Ταμείου Πλούτου, το οποίο συστήθηκε για να διοχετεύει μέρος των πετρελαϊκών εσόδων στις συντάξεις. Ωστόσο, η καταβύθιση του Ταμείου θα ωθήσει τη Μόσχα περαιτέρω στη σφαίρα οικονομικής επιρροής της Κίνας, κατά τη Ρωσίδα οικονομολόγο Αλεξάντρα Προκοπένκο, διότι η Μόσχα αύξησε το μερίδιο του κινεζικού νομίσματος στις συμμετοχές του Ταμείου στο 60% πέρυσι.

Καθημερινή