του Δημήτρη Λακασά*
(Γ’μέρος)
COVID-19 Δημιουργική καταστροφή και 4η βιομηχανική επανάσταση
Νέα φάση. Εφαρμογή industry 4.
Όπως είπε και ο Αλέξης Κάρελ ‘’Οι δύσκολες συνθήκες στη ζωή είναι απαραίτητες για να βγει ότι καλύτερο από 
την προσωπικότητα του ανθρώπου’’ Λίγες δεκαετίες πριν την πρώτη βιομηχανική επανάσταση και κατά την διάρκεια της μεγάλης πανούκλας’’ o Ισαακ Νεύτων (1643 – 1727) υποχρεωτικά έπρεπε να δουλέψει από το σπίτι και ανακάλυψε τη βαρύτητα. Εδώ λοιπόν κρύβεται η ευκαιρία. Πλείστα άλλα παραδείγματα αποδεικνύουν ότι οι βαριές δυσκολίες και οι έντονες κρίσεις είναι αυτές που οδηγούν στη ριζοσπαστική καινοτομία (radical innovation) ενώ στις ήρεμες περιόδους της ανθρωπότητας αυτό το οποίο συμβαίνει από πλευράς καινοτομίας είναι απλά η προοδευτική καινοτομία (incremental innovation). Συνεπώς αυτή την περίοδο συντρέχουν όλοι οι λόγοι για ριζοσπαστική καινοτομία η οποία μπορεί να οδηγήσει σε νέα φάση της ανθρωπότητας και αυτή είναι η ευκαιρία. Αυτό το διάστημα παρατηρούμε τον λεγόμενο τριπλό έλικα (triple helix) επιχειρήσεις, ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα να συνεργάζονται με ένα κοινό σκοπό δηλαδή την δημιουργία του εμβολίου για τον COVID-19 και την εφεύρεση του φαρμάκου.
Για να γίνουμε περισσότερο πρακτικοί θα δημιουργήσουμε ένα υποθετικό απευκταίο σενάριο, το οποίο θα το ονομάσουμε COVID-40 (με χρονικό ορίζοντα το 2040). Έπειτα, θα αναλύσουμε κάποιες από τις τεχνολογίες της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης (industry 4.0) και θα προσπαθήσουμε να τις τοποθετήσουμε, σε φάση εφαρμογής με ορίζοντα το 2040. Έτσι, θα εξετάσουμε πώς η τεχνολογία θα σταθεί αρωγός της ανθρωπότητας σε μία πιθανή παρόμοια κρίση.
Ας το επιχειρήσουμε λοιπόν:
Οι κύριες τεχνολογίες που απαρτίζουν την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση είναι ρομποτική, drones, blockchain, επαυξημένη πραγματικότητα (ΑR), εικονική πραγματικότητα (VR), τεχνητή νοημοσύνη, προηγμένα υλικά,gig economy, κβαντικοί υπολογιστές, τρισδιάστατοι εκτυπωτές (3D printing) ,Ιντερνετ των πραγμάτων (ΙΟΤ), Ψηφιακή υγεία,βιοτεχνολογία, νανοτεχνολογία, γονιδιωματική, Νευρωτεχνολογία, Νευρωνικά δίκτυα
Ας δούμε πρακτικά πως μπορούν να χρησιμοποιηθούν κάποια από αυτά στο υποθετικό σενάριο που δημιουργήσαμε σχετικά με τον COVI-40
Ρομποτική. Ουσιαστικά μιλάμε για την μερική αντικατάσταση του ανθρώπου από μηχανή προκειμένου να μην εκτεθεί σε κίνδυνο η υγεία του ανθρώπου και να εφαρμοστεί μία λειτουργία υψηλής ακριβείας. Ο COVID-40 θα μπορεί να καταπολεμηθεί ευκολότερα όταν ρομπότ εξέταζαν τους ασθενείς στα νοσοκομεία ώστε να αποφεύγεται η συχνή επαφή, του ασθενούς, με τους γιατρούς και τους νοσοκόμους. Εδώ τονίζουμε με εμφατικό και κατηγορηματικό τρόπο, για να μην παρεξηγηθούμε, ότι ο γιατρός, δηλαδή ο άνθρωπος, θα έχει την τελική λήψη και έλεγχο των αποφάσεων. Τα ρομπότ είναι απλά τα εργαλεία για να γίνει η διάγνωση και η θεραπεία αποτελεσματικότερα και ασφαλέστερα. Φανταστείτε λοιπόν η λήψη ιατρικών στοιχείων να γίνεται με ασφάλεια από τα ρομπότ χωρίς να κινδυνεύουν να κολλήσουν οι γιατροί και το νοσηλευτικό προσωπικό.
Drones. Υποθέτοντας πάντοτε ότι αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα τον COVID-40 κατά το έτος ορόσημο του 2040. Όπως σήμερα έτσι και τότε η ανθρώπινη επαφή θα πρέπει να αποφεύγεται. Τα drones θα μπορούν να αποτελούν μέσο μεταφοράς υπηρεσιών courier και μεταφοράς τροφίμων από τα super market απ ευθείας στα νοικοκυριά και μάλιστα χωρίς την μεσολάβηση ανθρώπου. Με την χρήση των ρομποτ η Κίνα θα απολέσει 
οριστικά το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του χαμηλότερου εργατικού κόστους διότι θα υπάρξει το ρομποτικό χέρι το οποίο είναι φθηνότερο. Συνεπώς, η παραγωγή θα μπορεί να επανέλθει κοντά στα μεγάλα αστικά κέντρα των δυτικών χωρών. Το γεγονός αυτό θα έχει τεράστιες επιπτώσεις στη ναυσιπλοΐα , στις μεταφορές (logistics) αλλά θα βοηθήσει και το περιβάλλον με την μείωση του αποτυπώματος του άνθρακα.
Η τρισδιάστατη εκτύπωση επιτρέπει στην παραγωγή να παράγει γρήγορα και ευέλικτα αυτό που χρειάζεται, την ώρα που το χρειάζεται εκεί που το χρειάζεται. Με την χρήση αυτού του εργαλείου θα είχαμε πρακτικές λύσεις για μάσκες και αναπνευστήρες για την αντιμετώπιση του ιού.
Η νανοτεχνολογία και τα προηγμένα υλικά θα μπορούν να δημιουργούν συνθήκες μη μετάδοσης και θανάτου απο τον ιό.
Η δύση έχει μια τεράστια ευκαιρία με την χρήση του industry 4.0 να επαναφέρει το κέντρο παραγωγής παγκόσμιου πλούτου πίσω. Όπως έγινε και στις τρεις προηγούμενες βιομηχανικές επαναστάσεις οι μηχανές θα δημιουργήσουν περισσότερες θέσεις εργασίας από αυτές που θα υποκαταστήσουν.
Σε συνέντευξη του στο TIME, ο παγκοσμίως αναγνωρισμένος επιστήμονας δρ. Ειλουροντ, ρωτήθηκε “ Και πώς νομίζετε ότι θα τελειώσει η πανδημία αυτή;”. H απάντηση του δρος Έιλγουορντ ήταν : «Θα τελειώσει με την ανθρωπότητα να νικά άλλον έναν ιό, δεν τίθεται θέμα. Το ερώτημα είναι πόσα και πόσο γρήγορα θα λάβουμε τα αναγκαία μέτρα για να ελαχιστοποιήσουμε τη ζημιά που μπορεί να προκαλέσει ο κορονοϊός. Συν τω χρόνω θα έχουμε θεραπείες, θα έχουμε εμβόλιο, δίνουμε μάχη με το χρόνο. Αλλά θα χρειαστεί μεγάλη συνεργασία και υπομονή από τον πληθυσμό να κάνει αυτό που του αναλογεί, γιατί σε τελική ανάλυση αυτός είναι που θα φρενάρει και θα επιβραδύνει αρκετά την πανδημία αυτή για να μπορέσει να τεθεί υπό έλεγχο».
Εδώ λοιπόν ο δρ. Έιλγουορντ θέτει επί τάπητος τρία θέματα : τη συνεργασία, την υπομονή και την ατομική ευθύνη. Εάν ο ιός καταφέρει με το πέρασμά του, τουλάχιστον, να αφήσει παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές αυτό το τρίπτυχο τότε η κρίση πανδημίας μπορεί να αποτελέσει και ευλογία όπως ανέφερε ο φιλόσοφος Στέλιος Ράμφος. Εδώ για μία ακόμη φορά τονίζουμε, για να μην παρεξηγηθούμε, ότι πρώτη και μεγάλη προτεραιότητα είναι το πέρασμα του COVID-19 να γίνει όσο λιγότερο θανατηφόρο για την ανθρωπότητα και να ανακαλυφθεί το εμβόλιο και το φάρμακο το συντομότερο δυνατόν. Προς αυτή την κατεύθυνση μπορεί να συντελέσει η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση (industry 4.0). Αρκεί να γίνει αυτό που ο Στηβεν Κοβευ αναφέρει ως ‘’σοφή διαχείριση της γνώσης’’
*Ο Δημήτρης Λακασάς είναι CEO OLYMPIA ELECTRONICS Ιδρυτής Think Tank SEVE
Φαίνεται ὅτι περνᾶμε ἀπό τήν ἐποχή τῶν Ἰχθύων στήν ἐποχή τοῦ Ὑδροχόου καί πρίν μερικά χρόνια δέν θά φανταζόμαστε ὅτι θά μποροῦσε ὁ καθένας νά ἔχει τέτοιους βοηθούς στή ζωή του. Ὅμως ὁ ἄνθρωπος εἶναι τό ζητούμενο.
«Να διαμορφώνεις καρδιές και πνεύματα, να τα αφυπνίζεις συνεχώς, αυτός είναι ένας στόχος άλλοτε ταπεινός άλλοτε φιλόδοξος στον οποίο επιστρέφει ο ανεξάρτητος άνθρωπος.» ἔχει πεῖ ὁ Ἀλμπέρ Καμύ.
Βλέπουμε παραδείγματος χάριν πῶς ἀντιδροῦν οἱ διάφοροι λαοί στά αὐστηρά μέτρα. Οἱ βόρειοι λαοί εἶναι πιό ἕτοιμοι ὄχι νά ὑπακούσουν ἀλλά νά φερθοῦν ὤριμα καί ὑπεύθυνα στίς ὁδηγίες. Στή Σουηδία ἡ δευτεροβάθμια καί ἡ τριτοβάθμια ἐκπαίδευση καλεῖται νά κάνει διαδικτυακά τά μαθήματα. Οἱ ἄνω τῶν 70 καλοῦνται νά μένουν στά σπίτια τους. Οἱ συνθῆκες ὑγιεινῆς καί προστασίας τούς εἶναι γνωστές. Δέν θά πετᾶνε τά πλαστικά γάντια καί τίς μάσκες ἄς ποῦμε ὅπου νάναι ὅπως παρατηρεῖται στή χώρα μας.
https://www.protagon.gr/epikairotita/poios-koronoios-oi-finlandoi-einai-panta-oi-pio-eftyxismenoi-44342022985
Ὅμως αὐτές οἱ χῶρες ἔχουν καταφέρει νά ἔχουν θετικό ἀποτύπωμα ὅσον ἀφορᾶ τό κλίμα, γιατί συνειδητά προστατεύουν τή φύση χρησιμοποιώντας καί τήν πιό σύγχρονη τεχνολογία. Στήν ἐργασία ἔχουν καλύτερες ἐπιλογές γιατί ἡ παιδεία τους τούς βοηθάει νά βροῦν τίς κλίσεις τους κι ἔτσι νά χαίρονται νά ἐργάζονται. Ἐργάζονται ἀπό τά σπίτια τους ἀλλά καί σέ πιό ποιοτικούς ἐνεργειακά χώρους πολύ καιρό τώρα.
Ἡ χρήση τῶν μηχανῶν εἶναι ἕνα θαῦμα ἀλλά καί αὐτό προκύπτει ἀπό τίς δυνατότητες πού μᾶς παρέχει ἡ φύση. Ἡ φύση πάσχει ἀπό τήν ἀφρόντιστη ἀνάπτυξη. Ἡ μόλυνση στήν Κίνα εἶναι τεράστια καί αὐτό δέν συμβαίνει λόγω ὑπερπληθυσμοῦ ἀλλά λόγω τρόπων παραγωγῆς. Οὔτε εἶναι φυσιολογικό καί χωρίς ἐνεργειακό ἀντίκτυπο πού νά ἀγγίζει τούς ἀνθρώπους ὅτι τά πάμφθηνα προϊόντα τῆς Κίνας κινητοποιοῦν ἤ καί ἀκινητοποιοῦν τίς ἀγορές τῆς δύσης. Ὁ σεβασμός στόν τρόπο χρήσης τῆς ὕλης ἀλλά καί τό κόστος καί οἱ συνθῆκες ἐργασίας εἶναι μετρήσιμοι παράγοντες σέ φυσικό ἀλλά καί σέ πιό ὑψηλό ἐπίπεδο. Μέ τήν χρήση τῶν μηχανῶν δέν θά ξεχάσουμε τό πρόβλημα, πρέπει νά μάθουμε νά σεβόμαστε τόν ἄνθρωπο καί τή φύση.
« Χωρίς δουλειά, η ζωή σαπίζει, αλλά όταν η δουλειά είναι άψυχη, η ζωή εκφυλίζεται και ξεψυχάει.» τοῦ Ἀλμπέρ Καμύ.
Ελενη, πολυ τους εξιδανικευεις τους ξενους. Δεν ακουσες ότι στην Άγγλία πχ κανανε συναυλια αδιαφορωντας για τον κινδυνο του ιου;
Δεν ακουσες και για τους υπακουους γερμανους (Βαυαρία) που δειξαν και κεινοι ανυπακοη;
Φαίνεται ότι οι μεταναστες μας τους μπολιασαν με το ελληνικο απειθαρχο πνευμα :-).
Κατι ακομα για την Σουηδία που το ακουσα απο τον Πορτοκαλογλου τις προαλλες, ειπε σε συνεντευξη ότι παρατηρησε ότι χωρες πλουσιες και με υψηλη κρατικη προνοια, όπως η Σουηδία, εχουν πολυ μεγαλο αριθμο αυτοκτονιων, σε αντιθεση πχ με την Ινδια, που εχει πολυ μικρα νουμερα. Ισως ειπε ότι πρεπει ο ανθρωπος να δυσκολευεται ως ενα σημειο και να ταλαιπωρειται για να κρατιεται ζωντανος!
Τό νά παρατηροῦμε τά καλά τῶν ἄλλων δέν εἶναι ἐξιδανίκευση. Δέν μίλησα γιά τήν ἐκπαίδευση τῶν Ἄγγλων ἤ τῶν Γερμανῶν. Κι ἐγώ ἔχω διαβάσει γιά τίς αὐτοκτονίες στή Σουηδία, ἀλλά ἐκεῖ μετριῶνται καί σίγουρα ὅπως καί στήν Ἑλβετία ἡ ὑπερβολική κρατική πρόνοια δέν ἀφήνει τό δημιουργικό μυαλό τοῦ ἀνθρώπου νά δουλεύει. Εἶναι γνωστό πλέον ὅτι οἱ τόνοι καί τά πνεύματα στή γλώσσα ἦταν ἕνας βαθμός δυσκολίας πού ἔκαναν τόν ἄνθρωπο νά συγκεντρώνεται, ἀνέπτυσσε περισσότερες νευρώσεις, κρατοῦσε τό πραγματικό νόημα τῶν λέξεων. Ἡ Ἰνδία ἔχει κάτι πού λείπει αὐτή τήν περίοδο στή Δύση, τήν θρησκεία, τήν ἔγνοια καί τήν πίστη σέ κάτι ἀνώτερο. Ἡ καλοπέραση στό ἐπίπεδο ἐπιβίωσης δέν εἶναι το εὖ ζῆν.
Ετσι.
Αφηνω εδω ενα δυνατο του Τσιφορου όποιος θελει να το διαβασει:
“Λες έχω αμπέλια και χωράφια και σπίτια και γης. Κουράδες έχεις. Κανένας άνθρωπος δεν έχει γη. Η γης έχει εμάς και σπάει κέφι μαζί μας, άσε που την ενοχλάμε κάθε λίγο σαν κοτόψειρες.
Δύναμη; Μπούρδες. Ίδρωσες να κάνεις μια πολυκατοικία 46 διαμερίσματα και πλακώνει ένας σεισμός και στην κάνει λιάδα.
Πήρες παρασήματα και χειροκροτήματα και ζήτω και έρχεται αδερφάκι μου ένα τόσο δα μικρόβιο από συνάχι και σε κάνει μια πτωματάρα, χωρίς να το καταλάβεις.
Έβαλες παρά στην μπάντα και διέταξες κόσμο κάντε έτσι ρε μερμήγκια ασήμαντα και σε πιάνει ένα κόψιμο και είσαι ρεζίλης στη λεκάνη του καμπινέ.
Κάνεις το δυνατό κι έτσι και πιάσει μια παγωνιά τρέμεις σαν παλιόσκυλο και από την άλλη μεριά, μια μολόχα, ένα χορταράκι ασήμαντο, κάθεται όλη νύχτα και τρώει τους αέρηδες και το χιονιά και το πρωί, είναι φρέσκο και δεν του ‘γινε τίποτα.
Πού ‘ν’ η δύναμή σου ρε φιόγκο κάτου από τούτο εδώ το Σύμπαν που μας πλακώνει με το βάρος του; Πού ‘ναι τα μεγαλεία σου και το τουπέ σου; Μια ανάποδη να πάρουνε τα πράματα, στα λεφτά, στα πολιτικά, στην υγεία, στα όλα που την βασίζεις, πας, ξεγράφτηκες και μήτε που θέλουνε να σε θυμούνται οι άλλοι.
Πέθανες και περάσανε πενήντα χρόνια και μήτε κανένας ξέρει αν υπήρξες και αν έκανες και σε φοβηθήκανε και σε λογαριάσανε… ”