Το ελαιόδεντρο του μέλλοντος φαίνεται πως ήδη ριζώνει στην Απουλία, καθώς οι νέες ιταλικές ποικιλίες Lecciana, Coriana και Elviana κερδίζουν έδαφος στους παραγωγούς παγκοσμίως.

Οι ποικιλίες, που δημιουργήθηκαν από την ερευνητική ομάδα του καθηγητή Σαλβατόρε Καμποζέο στο Πανεπιστήμιο του Μπάρι, αντιπροσωπεύουν πλέον το 30% των νέων υπερεντατικών ελαιώνων στον κόσμο.

Ο Καμποζέο, γνωστός ως «πατέρας της Lecciana», προωθεί ένα μοντέλο υπερεντατικής ξηρικής καλλιέργειας ως απάντηση στις κλιματικές και οικονομικές προκλήσεις του 21ου αιώνα. Το μοντέλο αυτό, όπως υποστηρίζει, προσφέρει μια νέα, ρεαλιστική κατεύθυνση για τη βιωσιμότητα της ελαιοκαλλιέργειας.

Ξηρική καλλιέργεια και ανθεκτική γενετική

Η Lecciana—υβρίδιο των Leccino και Arbosana—συνεχίζει να παρουσιάζει υψηλές αποδόσεις ακόμη και σε οριακές συνθήκες, με εξαιρετική προσαρμογή σε ξηρικά περιβάλλοντα.

• «Θέλουμε να αποδείξουμε ότι η ελαιοκαλλιέργεια μπορεί να παραμείνει κερδοφόρα χωρίς άρδευση, εφόσον χρησιμοποιηθούν τα κατάλληλα γενετικά υλικά», εξηγεί ο καθηγητής σε άρθρο του στο l’OlivoNews.

Επιπλέον, η ποικιλία δείχνει αντοχή στο βακτήριο Xylella fastidiosa, προσφέροντας πραγματική λύση στις πληγείσες περιοχές της Νότιας Ιταλίας.

Η κρίση των παραδοσιακών ελαιώνων

Για τον Καμποζέο, η συρρίκνωση των παραδοσιακών ελαιώνων δεν αποτελεί απλώς τεχνικό ζήτημα. «Στην Ιταλία, οι μισοί παραδοσιακοί ελαιώνες είναι εγκαταλελειμμένοι. Το κόστος παραγωγής είναι αβάσταχτο, ακόμη και με τις σημερινές τιμές του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου», σημειώνει. «Δεν είναι θέμα επιστροφής στην κορυφή της παγκόσμιας παραγωγής, αλλά διασφάλισης ότι η ελαιοκαλλιέργεια έχει μέλλον.»

• Σήμερα, οι υπερεντατικοί ελαιώνες της Ιταλίας καλύπτουν περίπου 5.000 εκτάρια, τα μισά στην Απουλία, από το σύνολο των άνω του ενός εκατομμυρίου εκταρίων ελαιόδεντρων στη χώρα.

Νέες ποικιλίες για ένα νέο κλίμα

Η ομάδα του Πανεπιστημίου του Μπάρι, σε συνεργασία με Ισπανούς επιστήμονες, αναπτύσσει νέες ποικιλίες χαμηλής ζωηρότητας, σχεδιασμένες για ξηρική καλλιέργεια. Οι δοκιμές πραγματοποιούνται σε σύγχρονους θαλάμους φυτοπαθολογίας που προσομοιώνουν ακραίες κλιματικές συνθήκες.

Απαντώντας στην κριτική για απώλεια βιοποικιλότητας, ο Καμποζέο επισημαίνει: «Η Ιταλία έχει 533 ποικιλίες, αλλά το 50% του ελαιολάδου παράγεται από μόλις πέντε. Χωρίς οικονομική βιωσιμότητα, η βιοποικιλότητα δεν είναι τίποτα περισσότερο από στατιστική.»

Ποιότητα και ανταγωνιστικότητα

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, οι νέες ποικιλίες δεν προσφέρουν μόνο χαμηλότερα κόστη και υψηλότερη αποδοτικότητα, αλλά παράγουν έλαια με πλούσιο πολυφαινολικό προφίλ και δυνατότητες υγειονομικών ισχυρισμών κατά EFSA. Έχουν ήδη διακριθεί σε διεθνείς διαγωνισμούς και συμμορφώνονται με τους κανονισμούς της βιολογικής παραγωγής της Ε.Ε.

Η Lecciana έχει ήδη ενταχθεί στις προδιαγραφές ΠΟΠ Terra d’Otranto, ενισχύοντας την παρουσία της στην ιταλική αγορά.

«Η αλλαγή ξεκίνησε στα ελαιοτριβεία, τώρα πρέπει να γίνει και στα χωράφια»

«Στα ελαιοτριβεία αλλάξαμε μύλους, πιεστήρια και τεχνολογίες. Στα χωράφια, όμως, συνεχίζουμε σαν να μη συμβαίνει τίποτα», δηλώνει ο Καμποζέο. «Αν θέλουμε η Ιταλία να συνεχίσει να παράγει εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, χρειαζόμαστε μια πολιτισμική επανάσταση που θα συνδυάζει επιχειρηματική σκέψη, τεχνική κατάρτιση και όραμα.»

Πηγή: olivenews.gr

https://hellasjournal.com/2025/11/i-italia-allazei-tin-pagkosmia-elaiokalliergeia-eftiaxan-poikilia-pou-den-chreiazetai-potisma-kai-apodidei-yperentatika-se-elies-kai-ladi/