Για μια σπουδαία έκθεση, που γεφυρώνει, μέσα στον ίδιο ιστορικό χρόνο, τη Δύση με την Ανατολή, την Ελλάδα της αρχαιότητας με την Ευρώπη των ναπολεόντειων χρόνων, τη γαλλική επανάσταση με την ελληνική, εκφράζοντας, με τη γλώσσα των συμβόλων, το διαρκές αίτημα της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας του ανθρώπου, έκανε λόγο η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, εγκαινιάζοντας την έκθεση «Λεωνίδας, Ναπολέων, Μπότσαρης: Η γλώσσα των συμβόλων», στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών ΑΠΘ, η οποία έχει τεθεί υπό την αιγίδα της ΠτΔ και του Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας, Εμανουέλ Μακρόν.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας επισήμανε ότι «ο διεθνής χαρακτήρας της έκθεσης προσδίδει στην πρωτοβουλία αυτή του Τελλόγλειου Ιδρύματος την ακτινοβολία μείζονος πολιτιστικού γεγονότος, καθώς για πρώτη φορά πολλά μουσεία από τέσσερις διαφορετικές χώρες, τη Γαλλία, την Ιταλία, τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και την Ελλάδα, όπως και εκπαιδευτικά ιδρύματα και συλλέκτες, συνεργάστηκαν στενά για να αναδείξουν από κοινού τον ρόλο των συμβόλων στην πολιτική, την τέχνη και την ιστορία».
Εκπροσωπώντας στα εγκαίνια τον Γάλλο πρόεδρο, ο Γάλλος Πρέσβης στην Ελλάδα Patrick Maisonnave, εκμυστηρεύτηκε ότι αισθάνεται «σαν στο σπίτι του», καθώς, όπως είπε, το Τελλόγλειο έχει διοργανώσει πολλές εκθέσεις που υπενθυμίζουν τους δυνατούς δεσμούς μεταξύ Γαλλίας και Ελλάδας, πολλοί φορείς από τη Γαλλία συνεργάζονται για τη συγκεκριμένη έκθεση και πολλά τεκμήρια σε αυτήν μαρτυρούν τους δεσμούς των δύο χωρών.
«Οι δεσμοί των δύο χωρών είναι πολύ δυνατοί. Δύο χωρών που ποτέ δεν ήταν σε πόλεμο μεταξύ τους», τόνισε ο Γάλλος Πρέσβης, προσθέτοντας ότι «σήμερα είναι η ευκαιρία να γιορτάσουμε αυτή τη συμμαχία», τονίζοντας ότι μόλις πριν από λίγες ημέρες είχε υπογραφεί μια άλλη «στρατηγική», όπως υπογράμμισε ο Patrick Maisonnave, συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών για την άμυνα και την ασφάλεια.
Στην έκθεση και το ρόλο που παίζουν τα σύμβολα αναφέρθηκε η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, σημειώνοντας ότι «η Επανάσταση του 1821 αποτέλεσε την εκρηκτική κατάληξη μιας μακρόχρονης διαδικασίας αφύπνισης, επαναπροσδιορισμού και ωρίμανσης της εθνικής συνείδησης των Ελλήνων που συντελέστηκε σταδιακά και δεν σταμάτησε με την δημιουργία του ανεξάρτητου κράτους, αλλά συνεχίζεται έως σήμερα μέσα από μια διαδικασία διαρκούς εξέλιξης και μετασχηματισμού. Μια διαδικασία συγκρότησης, επιβεβαίωσης και ανάδειξης της κοινής εθνικής ταυτότητας, που χτίζεται σε συμβολικό επίπεδο στο παρόν, με εργαλεία: τη συλλογική μνήμη και ερμηνεία του παρελθόντος, και με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον». Η κ. Μενδώνη, υπογράμμισε, επίσης, το «εξαιρετικής ποιότητας», όπως σημείωσε, έργο που παράγει το Τελλόγλειο.
Στην ελληνογαλλική φιλία στάθηκε και ο υφυπουργός Εσωτερικών αρμόδιος για θέματα Μακεδονία Θράκης, Σταύρος Καλαφάτης, χαρακτηρίζοντας «ευτυχή συγκυρία» που η έκθεση στο Τελλόγλειο εγκαινιάζεται λίγες ημέρες μετά την υπογραφή της στρατηγικής συμφωνίας.
Στην ιδιαίτερη σχέση μεταξύ Ελλήνων και Γάλλων αναφέρθηκε και ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας, σημειώνοντας ότι «αυτή η αμοιβαιότητα και στήριξη, που τόσο έκδηλα παρουσιάζεται στην έκθεση που μας περιβάλλει έχει βαθιές ρίζες. Και εξηγεί το λόγο για τον οποίο και σήμερα μέσα από τις δύσκολες συνθήκες και αντιπαλότητες, στη μικρή αλλά και ευρύτερη γειτονιά μας, η Γαλλία παραμένει ο πιστότερος μας σύμμαχος».
Για μια έκθεση «που συνδέει την Ελλάδα με την Ευρώπη και την Ευρώπη με την Ελλάδα και φαίνεται ξεκάθαρα πλέον ότι τα ιδανικά της δημοκρατίας και της ελευθερίας εκφράζουν τους Έλληνες αλλά κι τους Ευρωπαίους», έκανε λόγο ο πρύτανης του ΑΠΘ και πρόεδρος του Τελλογλείου Νίκος Παπαϊωάννου, ενώ η γενική διευθύντρια του Ιδρύματος Αλεξάνδρα Γουλάκη-Βουτυρά, τόνισε ότι η έκθεση αφορά «τον φιλελληνισμό και την Ελλάδα στην Ευρώπη αλλά και την Ευρώπη στην Ελλάδα», εκφράζοντας την ικανοποίησή της που «φέραμε σε πέρας μια τόσο μεγάλη έκθεση από τόσα μουσεία με πολύ σημαντικά έργα».
Τα πλέον σημαντικά έργα που εκτίθενται στο Τελλόγλειο είναι οι πίνακες του Delacroix, του David, του Lipparini, με θέμα το θάνατο του Μπότσαρη και τα πολύτιμα όπλα του Μάρκου Μπότσαρη από το Musée de l’Armée στο Παρίσι.
Για την έκθεση συνεργάστηκαν μουσεία από τη Γαλλία, Ιταλία, ΗΠΑ και Ελλάδα: το μουσείο του Λούβρου, το Musée de l’ Armée, η Fondation Dosne-Thiers στο Παρίσι, το Μουσείο Τέχνης στο Toledo, Ohio, το Museo Civico Sartorio της Τεργέστης, το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο Αθηνών, η Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, το Μουσείο Μπενάκη, η Κεντρική Βιβλιοθήκη του Α.Π.Θ. (Συλλογή Ιωάννη Τρικόγλου), σημαντικοί συλλέκτες εντός και εκτός Ελλάδος, καθώς και η École Française d’ Athènes και το Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης.
Η έκθεση «Λεωνίδας, Ναπολέων, Μπότσαρης: Η γλώσσα των συμβόλων εντάσσεται στα 56α Δημήτρια και στηρίζεται από το ΥΠΠΟΑ, τη Βουλή των Ελλήνων, το Δήμο Θεσσαλονίκης, την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και άλλους φορείς και ιδιώτες. Το σχεδιασμό της έκθεσης υπογράφει ο σκηνογράφος Παύλος Θανόπουλος.
Παράλληλα, στο Τελλόγλειο εγκαινιάστηκε και η έκθεση «Το ’21 των Συλλεκτών», με υλικό από συλλογές των Νικήτα Σταυρινάκη και Ευαγγελίας Σταυρινάκη, Πέτρου Βέργου, Απόστολου Αργυριάδη και Stéphan Adler.
Δήμητρα Κεχαγιά
ΑΠΕ-ΜΠΕ
