Ανταπόκριση από τη Βηθλεέμ
Για πρώτη φορά μετά από δύο χρόνια, η Βηθλεέμ γιορτάζει και πάλι τα Χριστούγεννα όπως παλιά. Ο πόλεμος που άρχισε στη Μέση Ανατολή μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 ανάγκασε και τη Βηθλεέμ να υποστεί τις συνέπειές του, με αποτέλεσμα να ακυρωθούν οι χριστουγεννιάτικοι εορτασμοί τα δύο προηγούμενα χρόνια, και, μαζί με αυτούς, να μην πραγματοποιηθεί η καθιερωμένη προσκοπική και μαθητική παρέλαση το πρωί της παραμονής των Χριστουγέννων.
Η εφαρμογή της εκεχειρίας, στο πλαίσιο του σχεδίου Τραμπ για τερματισμό του πολέμου στη Γάζα, άλλαξε το κλίμα, με αποτέλεσμα φέτος η Βηθλεέμ, η πόλη όπου «άρχισαν όλα», να καταφέρει να γιορτάσει και πάλι τα Χριστούγεννα ξανά, όπως παλιά. Έτσι, μετά από πρόβες που κράτησαν μήνες, σήμερα το πρωί στα στενά σοκάκια της αντηχούν τα ρυθμικά τύμπανα και οι χαρακτηριστικές γκάιντες – απομεινάρι από τη μακρινή εποχή της Βρετανικής Εντολής στη Δυτική Όχθη – με προσκόπους, προσκοπίνες, μαθητές και μαθήτριες όλων των χριστιανικών δογμάτων να θυμίζουν σε όλους τη γνωστή μουσική υπόκρουση των ημερών.
Τύμπανα και γκάιντες παντού
Στη φετινή ηλιόλουστη παραμονή Χριστουγέννων, η πολύχρωμη μουσική παρέλαση κατέληξε στην κεντρική πλατεία, γύρω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο ύψους είκοσι μέτρων, μια ανάσα από τον Ναό της Γεννήσεως. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι, όπως γίνεται κάθε φορά, έτσι και φέτος συμμετείχαν σε αυτήν όχι μόνο οι ομάδες Αράβων προσκόπων χριστιανικών σχολείων και των υπόλοιπων παλαιστινιακών πόλεων και χωριών της Δυτικής Όχθης, αλλά επίσης Άραβες χριστιανοί πρόσκοποι και προσκοπίνες, μαθητές Γυμνασίων και Λυκείων από αμιγώς αραβικές ή μικτές πόλεις του Ισραήλ. Από τη Χάιφα και τη Ναζαρέτ του Βορρά μέχρι τη Γιάφα, το Λοντ, την Τάιμπε και τη Ράμλε του κεντρικού Ισραήλ.
Για άλλη μια φορά, νέοι και νέες της αραβικής χριστιανικής κοινότητας «παρακάμπτουν» τους όποιους διαχωρισμούς του χάρτη και συναντιούνται όλοι μαζί στην πόλη που γεννήθηκε ο Χριστός. Όπως μάλιστα λένε πολλοί εδώ, δεν είναι λίγες οι αγνές εφηβικές φιλίες που ξύπνησαν ανάμεσα στον χριστουγεννιάτικο διάκοσμο και εξελίχθηκαν αργότερα σε έρωτες και γάμους, διατηρώντας με αυτόν τον τρόπο το τοπικό χριστιανικό στοιχείο, τόσο στη Δυτική Όχθη όσο και στο Ισραήλ, παρά τις πολλές αντιξοότητες, κοινωνικές και πολιτικές.
Πάντως, παρά τη φετινή εικόνα της εορταστικής κανονικότητας, η Βηθλεέμ δεν κατάφερε να φιλοξενήσει πολλούς ξένους προσκυνητές. Πολλά είναι τα ξενοδοχεία και τα εστιατόρια που παρέμειναν κλειστά. Η αισιοδοξία, όμως, στους δρόμους είναι διάχυτη, δημιουργώντας την εξίσου διάχυτη αίσθηση ότι τα χειρότερα ίσως, τελικά, να έχουν πια περάσει.
Le Monde: η Βηθλεέμ γιορτάζει τα Χριστούγεννα σε κλίμα «φόβου και αβεβαιότητας»
Δημοσιεύτηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2025 από τον Samuel Forey, ανταποκριτή στη Βηθλεέμ της Le Monde.fr
Η Βηθλεέμ, η πόλη στη Δυτική Όχθη όπου κατά την παράδοση γεννήθηκε ο Ιησούς Χριστός, σηματοδότησε τα Χριστούγεννα του 2025 σε μια βαριά ατμόσφαιρα φόβου, αβεβαιότητας και οικονομικών δυσκολιών καθώς προσπαθεί να ανακάμψει μετά από χρόνια συγκρούσεων.
Ένα μαγαζί που ανοίγει ξανά μετά από χρόνια χωρίς επισκέπτες
Ο Jacques Giacaman, 53 ετών, τρίτης γενιάς τεχνίτης ξύλινων ειδών από ελιά, καθάριζε τη σκόνη από το κατάστημά του στο Manger Square, μπροστά από την Εκκλησία της Γεννήσεως στη Βηθλεέμ. Το κατάστημα είχε μείνει κλειστό για περισσότερα από δύο χρόνια μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, η οποία σκότωσε περίπου 1.200 ανθρώπους στο Ισραήλ και πυροδότησε μια μεγάλη στρατιωτική επιχείρηση στη Λωρίδα της Γάζας, με δεκάδες χιλιάδες νεκρούς Παλαιστίνιους.
Για δύο χρόνια, οι περισσότεροι Παλαιστίνιοι στη Δυτική Όχθη είχαν μειώσει στο ελάχιστο τις επίσημες εορταστικές εκδηλώσεις, ενώ το Ισραήλ διεξήγαγε μια εκστρατεία στη Γάζα που προκάλεσε χιλιάδες θανάτους. Μια εύθραυστη εκεχειρία ξεκίνησε στις 10 Οκτωβρίου 2025, η οποία επέτρεψε στη Βηθλεέμ να γιορτάσει ξανά τα Χριστούγεννα, παρόλο που η κατάσταση στην κατεχόμενη περιοχή παραμένει δύσκολη.
Ο Giacaman αφηγήθηκε ότι το 2019 ήταν η τελευταία «καλή χρονιά» για την πόλη πριν την πανδημία COVID-19, τον πόλεμο του Μαΐου 2021 μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς και τελικά την επίθεση του Οκτωβρίου 2023. «Μετά από αυτό, τίποτα. Αλλά φέτος ανοίγω ξανά το μαγαζί και προσπαθώ να ξεκινήσω ξανά την οικογενειακή επιχείρηση», είπε, ελπίζοντας ότι το πλήθος θα συμμετάσχει στους εορτασμούς την παραμονή Χριστουγέννων.
Οι εορτασμοί και το κενό των επισκεπτών
Παρά τους στολισμούς και το φωτισμένο χριστουγεννιάτικο δέντρο στην πλατεία Manger, η πόλη έδειχνε ήσυχη και άδεια υπό το καθαρό χειμερινό φως. Μαζί με λίγους τουρίστες που πόζαραν για φωτογραφίες μπροστά στη φάτνη, ήταν τα λίγα σημάδια ζωής. Παλαιστίνιοι από άλλες πόλεις της Δυτικής Όχθης σπάνια εμφανιζόταν, λόγω των αυξημένων σημείων ελέγχου και περιορισμών μετακίνησης από τις ισραηλινές αρχές.
Ο δήμαρχος της Βηθλεέμ, Maher Canawati, αποφάσισε να επαναφέρει τις χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις για να δώσει ελπίδα στους κατοίκους και να αναζωπυρώσει την οικονομική δραστηριότητα. Οργάνωσε αγορές, εγκατέστησε φωτεινές διακοσμήσεις στους δρόμους της παλιάς πόλης και τόνισε ότι “η πόλη είναι ασφαλής και έτοιμη να υποδεχθεί προσκυνητές” — μια προσπάθεια να δείξει ότι η κανονικότητα μπορεί να επιστρέψει, έστω και σταδιακά.
Φόβος, αβεβαιότητα και απώλεια πληθυσμού
Από τις 7 Οκτωβρίου 2023, σύμφωνα με τοπικούς παράγοντες, έχουν φύγει από τη Βηθλεέμ περίπου 200 χριστιανικές οικογένειες, καθώς η αβεβαιότητα και ο φόβος έχουν ενταθεί. Ο Elias Hazin, διευθυντής ταξιδιωτικού γραφείου και καθηγητής διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, τόνισε: «Περισσότερο από ποτέ, ζούμε στην αβεβαιότητα και τον φόβο. Αναρωτιέται κανείς αν η πόλη μας θα γίνει ένας χριστιανικός τόπος χωρίς χριστιανούς».
Επιπλέον, η επέκταση των ισραηλινών οικισμών γύρω από την πόλη συνεχίζει να αποτελεί απειλή. Τον Ιούνιο του 2024 ανακοινώθηκαν σχέδια για πέντε νέους οικισμούς δυτικά της πόλης και τον Δεκέμβριο εγκρίθηκαν 19 ακόμη, συμπεριλαμβανομένων σε σημεία κοντά στις εξόδους της.
Κάλεσμα για αλληλεγγύη από τον Καρδινάλιο
Παρά την κατάσταση, ορισμένοι τουρίστες κατάφεραν να φτάσουν στη Βηθλεέμ και ένιωσαν την τιμή να επισκεφθούν μία από τις παλαιότερες εκκλησίες του κόσμου, την Εκκλησία της Γεννήσεως — χτισμένη πάνω από τη σπηλιά όπου, σύμφωνα με την παράδοση, γεννήθηκε ο Χριστός.
Πολλοί επισκέπτες, συμπεριλαμβανομένων Παλαιστινίων πολιτών του Ισραήλ, κατοίκων Ιερουσαλήμ και Φιλιππινέζων Καθολικών εργαζόμενων κοντά στη Νεκρά Θάλασσα, περνούσαν μέσα από ισραηλινά σημεία ελέγχου για να φτάσουν στην πόλη. Μια μικρή ομάδα Γάλλων επισκεπτών ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα του Καρδινάλιου Pierbattista Pizzaballa να επιστρέψουν για προσκυνηματικά ταξίδια και να προσφέρουν στήριξη και κατανόηση για την κατάσταση.
Ένας 25χρονος Γάλλος επισκέπτης δήλωσε: «Ερχόμαστε για να συναντήσουμε ανθρώπους, να υποστηρίξουμε και να κατανοήσουμε. Συλλέγουμε μαρτυρίες για να παρουσιάσουμε την πιο ακριβή εικόνα του τι συμβαίνει εδώ».
Μια μέρα που βγάζει την πόλη από την πραγματικότητα
Πωλητές δώρων προσπαθούσαν την τύχη τους στην πλατεία Manger, ενώ εργαζόμενοι της πόλης ετοίμαζαν τις εορταστικές εκδηλώσεις για την 24η Δεκεμβρίου, με παρελάσεις από προσκόπους, μουσική, τυμπάνους και άλλα στοιχεία εορτασμού. Για μια ημέρα, η Βηθλεέμ θα μπορούσε να ξεχάσει τη σκληρή πραγματικότητα της κατάστασης που βιώνει.
