Η αντιπαράθεση για EastMed και η ουσία ενός εγχειρήματος

ΕΙΝΑΙ ίδιον των Κυπρίων να διαπραγματεύονται μεταξύ τους αλλά και να τσακώνονται όταν άλλες είναι οι προτεραιότητες. Αυτό προφανώς γίνεται και τώρα, με αφορμή τις συζητήσεις γύρω από το σχέδιο για την κατασκευή του αγωγού EastMed. Πρόκειται για ένα έργο στο οποίο συμμετέχουν βασικά η Ελλάδα, η Κύπρος και το Ισραήλ ενώ και η Ιταλία είχε επιδείξει ενδιαφέρον και κάποια στιγμή είχε και εμπλοκή. Περαιτέρω, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναλάβει τη χρηματοδότηση μιας μελέτης βιωσιμότητας. Εξαρχής είχαν διαπιστωθεί δυσκολίες, που συνδέονταν με τη βιωσιμότητα, λόγω του βυθού, της απόστασης που θα κάλυπτε ο αγωγός. Αυτό δημιουργούσε και πρόβλημα κόστους αλλά και ασφάλειας.

ΠΡΟΦΑΝΩΣ, όμως, η απόφαση αυτή, η συμφωνία που είχε υπογραφεί, είχε και μια άλλη διάσταση. Τη γεωπολιτική. Η κίνηση αυτή επένδυε στη γεωστρατηγική αναβάθμιση του ρόλου της χώρας μας, όπως και της περιοχής. Κι αυτό από τη στιγμή που προτασσόταν προφανώς και θα υπερείχε και του οικονομικού κόστους. Είναι θέμα, που αφορά όλες τις εμπλεκόμενες χώρες καθώς το εγχείρημα ήταν πολυδιάστατο. Είχε και την εμπορική του διάσταση αλλά και τη γεωπολιτική.

ΤΗΝ ώρα που ο σχεδιασμός είχε σε μεγάλο βαθμό παγώσει, είχε χαθεί ο αρχικός ενθουσιασμός, υπήρξε η αμερικανική παρέμβαση, σύμφωνα με την οποία ο αγωγός EastMed δεν είναι βιώσιμος και θα πρέπει να αναζητηθούν άλλες λύσεις. Κατά την άποψή μας, το βασικό στοιχείο της αμερικανικής παρέμβασης ήταν η αναφορά πως η κατασκευή αυτού του αγωγού προκαλεί εντάσεις. Εννοούσαν οι Αμερικανοί την αντίδραση, αντίθεση της κατοχικής Τουρκίας, στο όλο έργο. Θεωρήθηκε δε πως αυτή η παρέμβαση έγινε στην προσπάθεια της Ουάσινγκτον να ρίξει γέφυρες προσέγγισης προς την Άγκυρα. Αυτό παραμένει μια εκτίμηση, η οποία στηρίζεται και σε μια σειρά από άλλες ενέργειες και κινήσεις της αμερικανικής Κυβέρνησης, που αφορούν τις σχέσεις της με την Άγκυρα.

ΜΕΣΑ σε όλα αυτά και τις συζητήσεις στη δημόσια σφαίρα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρενέβη με δημόσια δήλωσή του. Επισήμανε πως «η πολιτική βούληση και απόφαση των τριών κρατών, Ελλάδας, Ισραήλ και Κύπρου ελήφθη υπό την αίρεση των μελετών οικονομικής βιωσιμότητας, υποθαλασσίων μορφολογιών βυθού που θα καθιστούσαν εφικτό ένα ανάλογο εγχείρημα σε σχέση πάντοτε και με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις». Περαιτέρω, ανέφερε πως οι Κυβερνήσεις των χωρών που εμπλέκονται αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν επεξεργαστεί, σε περίπτωση που το έργο θεωρείται ανέφικτο για τους όποιους λόγους, εναλλακτικές λύσεις. Ποιες είναι αυτές οι εναλλακτικές λύσεις, αυτά τα σενάρια, που θα αντικαταστήσουν το έργο για τον αγωγό EastMed δεν είναι γνωστά. Υπάρχουν ή όχι;

ΕΙΝΑΙ σαφές πως το έργο αφορά τρεις χώρες. Δεν αφορά μόνο την Κύπρο και ως εκ τούτου, όπως συναποφασίσθηκε να προχωρήσουν με τον EastMed, έτσι θα πρέπει να πράξουν σε περίπτωση που αποφασίσουν να εγκαταλείψουν το όλο εγχείρημα. Θα πρέπει, όμως, πριν προχωρήσουν σε αυτό, να έχουν και έτοιμες τις εναλλακτικές λύσεις.