Εκτός από το Ταμείο Ανάκαμψης για την ευρωπαϊκή οικονομία μετά την πανδημία, οι ευρωπαίοι ηγέτες συζητούν στις Βρυξέλλες και την έγκριση του αποκαλούμενου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ) της περιόδου 2021-2027, στο οποίο και εντάσσεται το Ταμείο Ανάκαμψης. Και τα δύο χρηματοδοτικά πακέτα αφορούν ένα συνολικό ποσό της τάξης των 1,8 τρισ. ευρώ, που είναι το μεγαλύτερο που εγκρίνεται ποτέ σε μέγεθος στην ιστορία της ΕΕ. Απομένει πλέον για την οριστική έγκριση να αποφανθεί και η ολομέλεια της Ευρωβουλής, η οποία αναμένεται να δώσει το «πράσινο φως» μέσα στις επόμενες μέρες.

Η άρση του βέτο είναι προϊόν συμφωνίας που επιτεύχθηκε μεταξύ της γερμανικής Προεδρίας της ΕΕ από τη μία πλευρά και της Πολωνίας και Ουγγαρίας από την άλλη. Είναι πολύ σημαντικό ότι η άρση του βέτο έγινε χωρίς σημαντικές παραχωρήσεις στις δύο παραπάνω χώρες, οι οποίες ζητούσαν μέχρι πρότινος την απόσυρση της νέας ευρωπαϊκής νομοθεσίας που συνδέει τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις στα κράτη-μέλη με την τήρηση κανόνων του κράτους δικαίου. Η νέα νομοθεσία για τους κανόνες του κράτους δικαίου, η οποία συμφωνήθηκε τον περασμένο μήνα μεταξύ του Συμβουλίου της ΕΕ και της Ευρωβουλής, παραμένει ως έχει. Σύμφωνα με τους νέους κανόνες θα αναστέλλονται οι κοινοτικές χρηματοδοτήσεις σε ένα κράτος-μέλος που παραβιάζει θεμελιώδεις αξίες όπως η ελευθερία, η δημοκρατία, η ισότητα και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των μειονοτήτων.

Στην Κομισιόν το μπαλάκι για τις λεπτομέρειες

Οι πρωθυπουργοί της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, Όρμπαν και Μαζοβιέτσκι

Ο συμβιβασμός που επιτεύχθηκε μεταξύ της γερμανικής Προεδρίας και των δύο χωρών προβλέπει ότι η νέα νομοθεσία για την τήρηση των κανόνων του κράτους δικαίου θα ισχύσει για το ΠΔΠ της περιόδου 2021-2027 και όχι για τα κονδύλια του πακέτου της περιόδου 2014-2020. Συμφωνήθηκε επίσης να  καθορίσει η Κομισιόν κατευθυντήριες γραμμές για τον τρόπο εφαρμογής του νέου κανονισμού, ώστε να είναι ξεκάθαρος και να μην δημιουργηθούν προβλήματα ερμηνείας στο μέλλον. Σε περίπτωση που ένα κράτος-μέλος, στην προκειμένη η Πολωνία ή Ουγγαρία, προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κατά του κανονισμού, τότε αυτός δεν μπορεί να εφαρμοστεί μέχρι να υπάρξει δικαστική απόφαση, κάτι που εκτιμάται ότι θα πάρει περίπου 12 μήνες. Επιπλέον, η Επιτροπή θα πρέπει να λάβει υπόψη και να ενσωματώσει στις κατευθυντήριες γραμμές την ετυμηγορία του Δικαστηρίου.

Υπενθυμίζεται ότι από τα δύο χρηματοδοτικά πακέτα, δηλαδή το ΠΔΠ και το Ταμείο Ανάκαμψης, η Ελλάδα αναμένεται να λάβει στη διάρκεια της επταετίας χρηματοδοτήσεις συνολικού ύψους μεταξύ 70-72 δισ. ευρώ.

Νίκος Μπέλλος, Βρυξέλλες

DW