Λίγες ώρες προτού κλείσουν οι κάλπες και εν αναμονή των εκλογικών αποτελεσμάτων, η αγωνία είναι αισθητή και εύλογη στο επιτελείο του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Εκλογές 2023: Οι στόχοι και οι όροι πολιτικής κυριαρχίας

Νωρίς το βράδυ της Κυριακής 21 Μαΐου θα έχει φανεί αν η στρατηγική των τελευταίων οκτώ εβδομάδων της προεκλογικής περιόδου θα αποδειχθεί αποτελεσματική και επιτυχής ή αν θα διαπιστωθούν λάθη, τα οποία επέδρασαν λιγότερο ή περισσότερο καθοριστικά.

Σε καθαρά αριθμητικό επίπεδο, τα κρίσιμα ερωτήματα, τα οποία θα απαντηθούν την Κυριακή το βράδυ, αφορούν το ποσοστό της ΝΔ, τις έδρες και τη διαφορά από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Τις προηγούμενες ημέρες, κανείς από το περιβάλλον του Μεγάρου Μαξίμου δεν αποτολμούσε να προβλέψει ένα συγκεκριμένο ποσοστό. Παρά ταύτα, οι πήχεις ως προς το τι θα θεωρηθεί επιτυχία και τι όχι σε διάφορα πεδία είναι δεδομένοι.

Ποσοστά, έδρες, διαφορές

Οποιοδήποτε αποτέλεσμα κάτω από το 33% θα άνοιγε τον δρόμο για μεγάλες περιπλοκές, υπό πολλές έννοιες. Κατ’ αρχάς, θα απείχε πολύ από τις προσδοκίες για ένα ποσοστό το οποίο θα δικαιολογεί την ελπίδα για κατάκτηση της αυτοδυναμίας σε μία νέα αναμέτρηση, ακόμη και με την ενισχυμένη αναλογική, αφού θα απαιτείται ένα άλμα τουλάχιστον πέντε ποσοστιαίων μονάδων – και αυτό υπό τις ευνοϊκές προϋποθέσεις μιας εξωκομματικής Βουλής.

Επιπλέον, αυτό το ποσοστό είναι το κρίσιμο όριο για την κατάκτηση 100 εδρών από το πρώτο κόμμα. Είναι παράμερος σημαντική για λόγους ψυχολογικούς και πολιτικούς, αλλά και επειδή μόνο έτσι ακυρώνονται οι όποιες ενδεχόμενες σκέψεις και απόπειρες για νέα αλλαγή του εκλογικού νόμου από μία ετερόκλητη κοινοβουλευτική πλειοψηφία 200 εδρών και για επαναφορά της απλής αναλογικής, με άμεση ισχύ στις επόμενες εκλογές.

Το ιδανικό και επιδιωκόμενο αποτέλεσμα για τον Κυριάκο Μητσοτάκη το βράδυ της Κυριακής είναι κάτι στη σφαίρα του 35%-36%. Εφόσον αυτό επιτευχθεί, θα μπορεί βασίμως να υποστηρίξει ότι είναι όχι απλώς ο αδιαμφισβήτητος νικητής των εκλογών, αλλά και ότι οι επινοήσεις περί τρίτου προσώπου στην πρωθυπουργία είναι άκυρες. Υπό αυτό το πρίσμα και με δεδομένη τη συζήτηση των τελευταίων εβδομάδων ως προς τις ανύπαρκτες προϋποθέσεις συνεργασιών, ένα ποσοστό αυτής της τάξεως οδηγεί (σχεδόν) με βεβαιότητα στις δεύτερες εκλογές.

Σε δεύτερο επίπεδο, η εκλογική αναμέτρηση είναι καθοριστική για τη σύνθεση της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΝΔ. Το σύνολο των βουλευτών που θα εκλεγεί, αν αυτοί θα είναι πάνω από 100 ή θα πλησιάζουν τους 120 και φυσικά το ποιοι θα είναι αυτοί, είναι παράμετροι ιδιαίτερης σημασίας. Ειδικώς δε σε περίπτωση κατά την οποία δεν θα έχει υπάρξει το ιδανικό αποτέλεσμα και ανάψουν σπίθες εσωκομματικής αναστάτωσης.

Τα διλήμματα που θέτει

Το δίλημμα της κυβερνησιμότητας και πώς θα απαντηθεί τελικά από τους πολίτες είναι επίσης ένα από τα κρίσιμα σημεία της πρώτης αυτής εκλογικής αναμέτρησης. Σε ποιον βαθμό θα έχει πείσει η συνθηματολογία και κυρίως το σχήμα «πρόοδος ή οπισθοδρόμηση» ή το «δεύτερη φορά στη συμφορά» ή η πιο πρόσφατη εκδοχή «σταθερότητα ή αχταρμάς», θα καταδείξει ουσιαστικά και ποια είναι η κυρίαρχη συνθήκη στο πολιτικό σκηνικό, αλλά και στις διαθέσεις των πολιτών. Σε αυτό το πεδίο θα κριθεί ουσιαστικά και η μάχη των αναποφάσιστων. Καταλυτική για τα περαιτέρω θα είναι και η απάντηση στο ερώτημα ποια και πόσα κόμματα θα βρεθούν τελικά στη Βουλή. Για τις εκλογές της απλής αναλογικής δεν είναι η απολύτως καθοριστική παράμετρος. Παρά ταύτα διαμορφώνει την αφετηριακή συνθήκη για την επόμενη εκλογική αναμέτρηση.

Οι μονοεδρικές περιφέρειες συγκαταλέγονται στις παραμέτρους οι οποίες θα διαμορφώσουν σε καθοριστικό βαθμό τον εκλογικό χάρτη. Το 2019 η ΝΔ είχε κυριαρχήσει και στις επτά περιφέρειες. Με βάση την απογραφή του 2021 σε αυτές έχουν προστεθεί δύο επιπλέον, και η επικράτηση σε όλες αυτές είναι μία από τις προφανείς φιλοδοξίες του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Η Κρήτη είναι μία από τις περιοχές στις οποίες θα στραφεί το ενδιαφέρον γενικότερα. Το 2019 ήταν από τις ελάχιστες περιφέρειες στις οποίες είχε κυριαρχήσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Η ΝΔ φιλοδοξεί ότι τουλάχιστον σε έναν από τους τέσσερις νομούς θα μπορούσε να βρεθεί στην πρώτη θέση, ενώ υψηλές προσδοκίες έχουν καλλιεργηθεί και στο ΠαΣοΚ, το οποίο θεωρητικά αναμένει επαναπατρισμό ψηφοφόρων από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Εκλογές 2023: Οι στόχοι και οι όροι πολιτικής κυριαρχίας