Τη στιγμή που οι εξελίξεις στην εγγύς γειτονιά της Ελλάδας τρέχουν με ταχύτατους ρυθμούς, κυβέρνηση και φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ ασχολούνται με τη … «διπλωματία των μπουζουξίδικων». Τις life style εμφανίσεις της νέας πρέσβεως των ΗΠΑ σε νυκτερινό κέντρο, την άφιξή της με ιδιωτικό αεροσκάφος Ελληνο-αμερικάνου επιχειρηματία, εάν έκανε την πρώτη της «βόλτα» με γιοτ επιχειρηματία, τους χορούς της πρόσφατα με Ελληνα «αοιδό», κ.ο.κ.. Μάλιστα, σημαντική μερίδα ΜΜΕ δίνει ρεσιτάλ οσφυοκαμψίας για την «πανέμορφή» και «υπέρλαμπρη», Κίμπερλι, όπως αντίστοιχους χαρακτηρισμούς συνηθίζουν και για την σύζυγο του πρωθυπουργού.
Οπως λέγει ο θυμόσοφος λαός μας, η καλή μέρα από το πρωΐ φαίνεται. Και τα πρώτα δείγματα γραφής της Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, τόσο προτού έλθει στη χώρα μας, όσο – πολύ περισσότερο – μετά τον ερχομό της, συνθέτουν μια απογοητευτική εικόνα για τη σημερινή κατάσταση στις ΗΠΑ και την αμερικανική διπλωματία. Αφήνουν, δε, εντονότατα την αίσθηση ότι η Ουάσιγκτον, στέλνοντας την Γκίλφοϊλ ως πρέσβη στην Ελλάδα, υποβαθμίζει διπλωματικά τη χώρα μας. Κάτι που έρχεται να προστεθεί στη συνεχιζόμενη – έως τώρα – άρνηση του Λευκού Οίκου να δεχτεί τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, αν και έχει ήδη ανοίξει διάπλατα τις πόρτες του στον Ταγίπ Ερντογάν.
Η «διπλωματία των μπουζουξίδικων»
Αυτές οι αρνητικές για τη χώρα εξελίξεις, ήταν αναμενόμενες, από τη στιγμή που η κυβέρνηση Μητσοτάκη εδώ και χρόνια δηλώνει «δεδομένη» στις επιταγές της υπερατλαντικής υπερδύναμης. Πόσο μάλλον, αφού κατά την επταετία της, έχει δώσει στις ΗΠΑ πολύ περισσότερα ακόμα και από αυτά που ζητούσε η Ουάσιγκτον. Το κλίμα που αναδύει, είναι αυτό μιας κυβέρνησης «yes man», δίνοντας έτσι την εντύπωση χώρας υποτελούς.
Σε μια τέτοια χώρα – μπανανία των Βαλκανίων, φαίνεται πως νομίζει ότι ήλθε η Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, και συμπεριφέρεται με τον έως τώρα τρόπο: Σαν τουρίστρια στην «εξωτική» Ελλάδα της Μυκόνου και της Σαντορίνης, όπου έχει πάει, όταν παντρεύτηκε, όπως είπε και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Τασούλα, όταν κατά τη διάρκεια της τελετής κατάθεσης των διαπιστευτηρίων της, την ρώτησε εάν έχει ξανάρθει στην Ελλάδα.
Εξάλλου, τόσο η ίδια η τελετή επίδοσης των διαπιστευτηρίων της στον ΠτΔ, όσο και η κατόπιν επίσκεψή της στο υπουργείο Εξωτερικών, όπου η Γκίλφοϊλ άφησε τα … λαμέ και ενεδύθη με τη … στολή εργασίας, ανέδυε ατμόσφαιρα που παραπέμπει σε μνήμες αποικίας των δεκαετιών ‘50, ‘60, κ.λ.π.
Και τι χάντρες πουλάει η νέα πρέσβης στους … ιθαγενείς; Αμερικανιές. Ποζάρει με τα λαμέ και το χέρι στη μέση, για να την φωτογραφήσουν οι φωτορεπόρτερς στην είσοδό της σε νυκτερινό κέντρο, συνοδευόμενη, εκτός από τον στρατό σωματοφυλάκων, από κάτι τύπισσες με νυκτερινές τουαλέτες που τραβούσαν συνέχεια φωτογραφίες και σέλφι με τα κινητά τους, για να πείσει τους ιθαγενείς ότι … να είμαι μια δικιά σας. Ούτε στο «Ρομάντζο» της δεκαετίας του ‘60!
Αν όλα αυτά τα πρώτα δείγματα γραφής, δεν δείχνουν την διπλωματική υποβάθμιση στη διεθνή σκηνή, στην οποία έχει οδηγήσει τη χώρα η κυβέρνηση Μητσοτάκη, τι δείχνουν; Και την κοινωνία έχουν φτωχοποιήσει και τη διεθνή εικόνα της χώρας έχουν ευτελίσει.
Εικόνες παρακμής
Κατά τα λοιπά, ως συνήθως, κάθε λογής ασπόνδηλα στη μεγάλη μερίδα των φιλοκυβερνητικών ΜΜΕ, έπσευσαν να κάνουν επίδειξη οσφυοκαμψίας, αποθεώνοτας το life style της «υπέρλαμπρης» Γκίλφοϊλ, και προσπαθώντας να πείσουν την κοινή γνώμη ότι «η Κίμπερλι ό,τι ώρα θέλει σηκώνει το τηλέφωνο και μιλάει απευθείας με τον Τραμπ», άρα … αγοράσαμε τεφαρίκι. Φτιάχνουν σενάρια για τους επιχειρηματίες και τους εφοπλιστές, με τους οποίους έχει σχέση η νέα πρέσβης των ΗΠΑ, και ποιοι από αυτούς θα είναι προσκεκλημένοι της – ή αποκλεισμένοι – όταν κάνει δεξίωση. Λες και δεν ξέρουμε ότι οι περισσότεροι, για μια πρόσκληση σε δεξίωση της πρεσβείας, βάζουν λυτούς και δεμένους, μόνο και μόνο για να φωτογραφηθούν όταν υποκλίνονται στον «Υπατο».
Και όμως, όλο αυτό το απαράδεκτο – αρρωστημένο κλίμα δουλοπρέπειας, που μόνο ντροπή προκαλεί, σιγοντάρουν πολιτικοί – κυβερνητικοί παράγοντες, αναπαράγοντας την εικόνα μιας χώρας σε παρακμή.
Η Κύπρος στο στόχαστρο
Ενώ λοιπόν, κυβέρνηση και φιλοκυβερνητικοί «σχολιαστές» ασχολούνται με το life style της Κίμπερλι, όλα τα μέτωπα στην εγγύς γειτονιά μας έχουν ανοίξει διάπλατα. Εσχάτως, ο Τ. Ερντογάν στοχοποίησε την Κύπρο, αναφέροντας κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στον Οργανισμό Ισλαμικής Συνεργασίας: «Λαμβάνουμε ισχυρά μηνύματα ότι το νησί της Κύπρου προστίθεται στο μενού του ιμπεριαλιστικού παιχνιδιού που παίζεται στην περιοχή μας».
Δεν είναι η πρώτη φορά που βάζει στο στόχαστρο την Κύπρο. Το τελευταίο διάστημα, όμως, έχουν ενταθεί οι επιθέσεις πρωτοκλασάτων παραγόντων της Τουρκίας κατά της Κύπρου, ειδικά με πρόσχημα τις σχέσεις της με το Ισραήλ. Ακρως ενδιαφέρον είναι, όμως, ότι στην Τουρκία ερμηνεύουν τη δήλωση Ερντογάν ως απάντηση στον Αμερικανό πρέσβη στην Τουρκία, έμπιστο του Τραμπ, Τομ Μπάρακ, «υφισταμένη» του οποίου το πιθανότερο θα είναι η Κίμπερλι Γκίλφοϊλ.
«Η Τουρκία και το Ισραήλ δεν θα πολεμήσουν μεταξύ τους»
Ο πρέσβης των ΗΠΑ, μιλώντας στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών στη Μανάμα, στο Μπαχρέιν, ανέφερε ότι «αν διατηρήσουμε την ενότητά μας, αν διατηρήσουμε αυτή την ορμή, αν ο Τζάρεντ (σ.σ. Κούσνερ – παντρεμένος με την κόρη του Τραμπ), ο Στιβ (σ.σ. Γουίτκοφ – επιχειρηματίας real estate, απεσταλμένος του Τραμπ στη Μ. Ανατολή και Ρωσία) και η υπέροχη ομάδα τους συνεχίσουν να προωθούν τη διαδικασία στη Γάζα, θα δείτε μια εμπορική συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον. Ο πρόεδρος (σ.σ. Τραμπ) άλλαξε ολόκληρη τη σκακιέρα. Αυτή η αλλαγή συμβαίνει παντού. Η Τουρκία και το Ισραήλ δεν θα πολεμήσουν μεταξύ τους. Κατά τη γνώμη μου, αυτό δεν θα συμβεί και θα αναδυθεί σύγκλιση (σ.σ. συμμαχία) από την Κασπία Θάλασσα μέχρι τη Μεσόγειο».
O Τ. Μπάρακ, ο οποίος χαρακτηρίζεται για τα συχνά θετικά σχόλιά του υπέρ της Τουρκίας, είπε ότι βασικός παράγοντας για την επίτευξη της εκεχειρίας στη Γάζα «ήταν η σχέση της Τουρκίας με τη Χαμάς. Το ότι η Αγκυρα δεν κήρυξε τη Χαμάς τρομοκρατική οργάνωση, επέτρεψε στον Ερντογάν να πείσει και τις δύο πλευρές». Και πρόσθεσε: «Λέγεται ότι ο Νετανιάχου θέλει ένα “Μεγάλο Ισραήλ”, να καταλάβει τα πάντα και να επεκταθεί μέχρι τα τουρκικά σύνορα. Λέγεται ότι ο Ερντογάν θέλει να επαναφέρει την Οθωμανική Αυτοκρατορία και να καταλάβει το Ισραήλ. Κανένα από τα δύο δεν ισχύει. Προς το παρόν, η κατάσταση είναι σταθερή».
Μένει να φανεί, πάντως, αν και κατά πόσο θα ξεχάσει η Ουάσιγκτον, και πολύ περισσότερο το Τελ Αβίβ, ανεξαρτήτως του ποια κυβέρνηση θα έχουν το Ισραήλ και οι ΗΠΑ, τη σχέση του Ερντογάν (και του Κατάρ) με τη Χαμάς.
Οι «αντιμπεριαλιστικές» κορώνες Ερντογάν
Πάντως, με τη δήλωσή του περί Κύπρου, ο Ερντογάν κατάφερε να αλλάξει τα πρωτοσέλιδα του τουρκικού Τύπου. Οχι ότι είναι δύσκολο σε μια χώρα με ελεγχόμενα τα ΜΜΕ. Από εκεί, λοιπόν, που ειδικά ο αντιπολιτευόμενος Τύπος, με αφορμή τις δηλώσεις Μπάρακ, τον κατηγορούσε ότι «ανέχεται» το παιχνίδι που στήνουν οι Αμερικανοί στην Α. Μεσόγειο, η στοχοποίηση της Κύπρου έγινε «θετικό» πρωτοσέλιδο τόσο στον φιλοκυβερνητικό (αναμενόμενο), όσο όμως και στον αντιπολιτευόμενο εθνικιστικό Τύπο. Ταυτόχρονα, ο κυβερνητικός εταίρος του Ερντογάν, «γκρίζος λύκος», Ντεβλέτ Μπαχτσελί, έσπευσε, ως συνήθως στον ρόλο του «κακού», να επικρίνει τον Τομ Μπάρακ, δίνοντας άλοθι στον Ερντογάν.
Μια γενικότερη γεωπολιτική διάσταση έδωσε η γνωστή ως φιλοκυβερνητική αρθρογράφος της Τουρκίας, η οποία εμφανίζεται ως μετριοπαθής, Χαντέ Φιράτ (Hande Firat), σε άρθρο της, στην φιλοκυβερνητική εφημερίδα, Hurriyet. Κατά την άποψή της, «οι δηλώσεις Μπάρακ – ο οποίος είναι και ειδικός απεσταλμένος για τη Συρία – σηματοδοτούν ένα νέο στρατηγικό όραμα για την περιοχή. Δεν είναι απλά μια διαπίστωση της κατάστασης, αλλά και μια δήλωση προθέσεων. Η έμφαση που δίνουν οι ΗΠΑ στο ότι “Τουρκία και Ισραήλ δεν θα πολεμήσουν”, αποσκοπεί στην αποφυγή ανοιχτής σύγκρουσης μεταξύ των δύο χωρών και στην αποκατάσταση των σχέσεων με μια νέα ισραηλινή κυβέρνηση τα επόμενα χρόνια».
«Συνεργασία από την Κασπία μέχρι τη Μεσόγειο»
Επιπλέον, «η φράση του Μπάρακ για “συνεργασία από την Κασπία μέχρι τη Μεσόγειο” δεν είναι τυχαία. Αυτή η γεωγραφική γραμμή μπορεί να σημαίνει ενεργειακό και εμπορικό διάδρομο μεταξύ Αζερμπαϊτζάν, Τουρκίας και Ισραήλ. Η επιθυμία των ΗΠΑ να φέρουν κοντά την Τουρκία και το Ισραήλ στη γραμμή Αζέρμπαϊτζάν – Μεσογείου, περιλαμβάνει και την πολιτική περικύκλωσης του Ιράν. Είναι προφανές ότι η Ουάσιγκτον επιδιώκει να επαναφέρει υπέρ της την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή, δημιουργώντας ένα μέτωπο με επίκεντρο την Τουρκία και το Ισραήλ εναντίον του Ιράν».
Στα παραπάνω, να προστεθούν οι εξαιρετικές σχέσεις που διατηρεί το Ισραήλ με το Αζερμπαϊτζάν, οι ήττες της Αρμενίας και η συμφωνία «ειρήνης» με το Αζερμπαϊτζάν υπό την εποπτεία του Τραμπ, καθώς και το ιδιαίτερα μεγάλης σημασίας άνοιγμα των δρόμων μεταφορών στον Καύκασο.
Πάντως, αναφέρει η ίδια, στην πραγματικότητα η Άγκυρα «δεν αντέδρασε στις δηλώσεις Μπάρακ. Ωστόσο, δεν χρειάζεται να πούμε σε ποια επίπεδα βρίσκεται η ένταση μεταξύ Τουρκίας – Ισραήλ. Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι δεν είναι δυνατή η αποκατάσταση των σχέσεων με την κυβέρνηση Νετανιάχου. Η πολιτική που θα ακολουθήσει μια επόμενη κυβέρνηση του Ισραήλ θα είναι καθοριστικής σημασίας για την Άγκυρα».
Σχέδια
Τα παραπάνω μπορεί να εκφράζουν εκτιμήσεις που γίνονται σε κυβερνητικούς κύκλους στην Αγκυρα. Ισως κάποια και ευσεβείς πόθους. Από εκεί και πέρα, εάν για εσωτερικούς λόγους στο Ισραήλ πέσει ο Νετανιάχου, ουδείς αποκλείει να ανοίξουν κάποιοι δίαυλοι επικοινωνίας Τελ Αβίβ – Αγκυρας. Αλλωστε, η διαδικασία αποκατάστασης των σχέσεων των δύο χωρών βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη μέχρι τον Οκτώβριο του 2023, τη σφαγή της Χαμάς και κατόπιν τη γενοκτονία των Παλαιστινίων στη Γάζα.
Σήμερα, όμως, σύσσωμο το πολιτικό προσωπικό του Ισραήλ, ανεξαρτήτως κομμάτων, είναι πολύ πιο αρνητικό έναντι της Τουρκίας σε σύγκριση με τις διαθέσεις που υπήρχαν στο παρελθόν. Παρά ταύτα, οβιδιακές μεταμορφώσεις στις διεθνείς σχέσεις ουδόλως μπορούν να αποκλειστούν. Αλλωστε, στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν, όταν τα ηνία της εξουσίας στην Τουρκία κρατούσαν οι Κεμαλικοί εθνικιστές, η σχέση Ισραήλ – Τουρκίας ήταν στρατηγική, σε βάρος της Ελλάδας.
Παιχνίδια με το Κουρδικό ζήτημα
Σύμφωνα, πάντως, με απόψεις που διατυπώνονται στον τουρκικό φιλοκυβερνητικό Τύπο, αυτό που προέχει για την Αγκυρα στις σχέσεις της με τον Αμερικανό πρέσβη – δηλαδή την Ουάσιγκτον – έχει να κάνει με τη Συρία και πρωτίστως με το Κουρδικό.
Υπογραμμίζουν, ειδικότερα, ότι «κρίσιμο σημείο φυγής της “νέας διαδικασίας για το Κουρδικό” στη Συρία, παραμένει η “εκκρεμότητα” των κουρδικών πολιτοφυλακών, δεδομένου ότι δεν τίθεται σε εφαρμογή η συμφωνία (σ.σ. Κούρδων – Αλ Σαράα) για ενσωμάτωση των “Συριακών Δυνάμεων Αμυνας” (σ.σ. SDF – Κούρδων) στον νέο Συριακό Στρατό».
Σε αυτό το σκηνικό, ουδόλως τυχαία θεωρείται η δήλωση του κυβερνητικού εταίρου του Ερντογάν, Ν. Μπαχτσελί, ο οποίος συνήθως λειτουργεί ως «λαγός» του Ακ Σαράϊ, που δήλωσε ότι τάσσεται υπέρ της αποφυλάκισης του Σελαχετίν Ντεμιρτάς, πρώην συμπροέδρου του φιλο-κουρδικού κόμματος DEM – HDP της Τουρκίας, καθώς και υπέρ των νέων επαφών με τον φυλακισμένο ιστορικό ηγέτη του ΡΚΚ, Αμπντουλάχ Οτσαλάν.
Αυτές οι τοποθετήσεις Μπαχτσελί ήλθαν σε μια χρονική στιγμή, κατά την οποία ζητείται και πάλι η «συνδρομή» του Οτσαλάν να πείσει τους Κούρδους της Συρίας να παραδοθούν (να παραδώσουν τα όπλα) στο καθεστώς του Αλ Σαράα, ρίχνουν δίχτυα στα θολά νερά των Κούρδων εντός της Τουρκίας, και έγινε γνωστό ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) απέρριψε έφεση της Τουρκίας κατά απόφασής του (8 Ιουλίου), σύμφωνα με την οποία τα δικαιώματα του Ντεμιρτάς είχαν παραβιαστεί. Ως εκ τούτου, η απόφαση του ΕΔΑΔ που ζητάει την για αποφυλάκιση του Ντεμιρτάς κατέστη τελεσίδικη.
