Ένα ενδιαφέρον βιβλίο που δημοσιεύει για πρώτη φορά χεττιτικά κείμενα στα ελληνικά, που αφορούν στο μυκηναϊκό Αιγαίο, δίνει νέα διάσταση των αιτιών που έγινε ο Τρωικός Πόλεμος. Σύμφωνα με τον συγγραφέα και άλλους μελετητές, οι πινακίδες με την σφηνοειδή χεττική ή χιττιτική γλώσσα αναφέρονται σε ένα βασίλειο των Αχαιών, το οποίο ενεπλάκη σε πόλεμο για μια προίκα που δεν δόθηκε ποτέ.
Η προίκα φέρεται να χρησιμοποιήθηκε ως αφορμή ή και αιτία για σύγκρουση, μιας που ήταν και υπολογίσιμη: αφορούσε τρία ολόκληρα νησιά που έπρεπε να είχαν περάσει στα χέρια των Αχαιών μετά τον γάμο δικού τους αριστοκράτη με μέλος οικογένειας αριστοκρατών των Χετταίων, ή με μέλος οικογένειας χώρας (της Τρωάδας) που υπαγόταν τότε στους Χετταίους.
Η υπόσχεση για την προίκα είχε δοθεί 150 χρόνια πριν τον Τρωικό Πόλεμο και ίσως οι Αχαιοί την “θυμήθηκαν” και την διεκδίκησαν όταν αισθάνθηκαν έτοιμοι για πόλεμο. Επ’ αυτού υπάρχει και έρευνα του ιστορικού Michael Spencer από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, αλλά και εκτιμήσεις του καθηγητή Κλασικών Σπουδών Nicholas G. Blackwell, ο οποίος όμως θεωρεί ότι οι Χετταίοι είχαν ίσως λανθασμένη αντίληψη για τον μυκηναϊκό ή αχαϊκό κόσμο της εποχής του 1380 και του 1250 π.Χ.
Στο βιβλίο του αρχαιολόγου και αναπληρωτή καθηγητή στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Κωνσταντίνου Κοπανιά “Το μυκηναϊκό Αιγαίο μέσα από τα Χεττιτικά κείμενα” (εκδόσεις Ινστιτούτο του Βιβλίου – Καρδαμίτσας) αναφέρονται πολλά και σημαντικά, χωρίς πάντως να διατυπώνεται και απόλυτη βεβαιότητα για τις θέσεις των Χετταίων. Όμως, οι πιθανότητες να τεκμηριώνονται έμμεσα στοιχεία για τον Τρωικό Πόλεμο είναι πολλές, σύμφωνα με τους ειδικούς επιστήμονες.
Τα στοιχεία που αφορούν στον Τρωικό Πόλεμο στηρίζονται στην παραδοχή πολλών ειδικών (ήδη από το 1980) ότι η χώρα που οι Χετταίοι αναφέρουν ως “Αχιγιάβα” ήταν βασίλειο των Αχαιών στο Αιγαίο και στην Μίλητο, ότι το Ίλιον είναι η χεττιτική “Wilusa” με βασιλιά τον Alaksandu, που είναι εκφορά του Αλέξανδρου ή Πάρι και στο ότι ο βασιλιάς Attarissiya των Αχαιών που αναφέρεται από τους Χετταίους ήταν κάποιος Ατρέας ή Ατρείδης.
Ahiyava οι Αχαιοί και Wilusa το Ίλιον
Όμως, ακόμα κι αν όντως τα χεττιτικά κείμενα αναφέρονται στον Τρωικό Πόλεμο, τίθεται άλλο ένα ζήτημα: πόσο έγκυρες ήταν οι πληροφορίες των Χετταίων για τα αίτια του πολέμου και τα γεγονότα που περιγράφουν; Ακόμα και οι ίδιοι γράφουν ότι δεν είναι βέβαιοι για το τι ακριβώς συνέβη στον πόλεμο που μνημονεύουν. Σύμφωνα με τα κείμενα αυτά, η Ahiyava (χώρα των Αχαιών) υπήρξε ένα ενιαίο και ισχυρό βασίλειο όπου σημειώθηκε μια διένεξη που σχετιζόταν με τη Wilusa (Ίλιον/Τροία).
Κι αυτό, επειδή ένας βασιλιάς των Αχιγιάβα (Αχαιών) θέλησε να πάρει επιτέλους την προίκα που δεν είχε δοθεί σε πρόγονό του από τον βασιλιά της Wilusa (Ιλίου) και κατά συνέπεια έπρεπε να εισπραχθεί. Όμως, όπως καταγράφεται το παράπονο των Αχαιών, δεν είναι βέβαιο ότι αφορούσε την αφορμή του Τρωικού Πολέμου και μπορεί να αφορούσε άλλη διένεξη.
Ήταν μια εποχή που οι Έλληνες στο ανατολικό Αιγαίο και στη Μίλητο συστηματικά παρενοχλούσαν τους Χετταίους, οι οποίοι δέσποζαν στη Μικρά Ασία. Το μόνο βέβαιο είναι ότι υπάρχει επιστολή Αχαιού που θέτει στο βασιλιά των Χετταίων ως πρόβλημα την εκκρεμότητα της απόδοσης κάποιων νησιών από προίκα, για γάμο που έγινε πριν από αρκετές γενιές και είχε συμφωνηθεί με τον προ-προπάππο του βασιλιά των Χετταίων Muwatalli B’, ο οποίος έζησε περίπου το 1270 π.Χ. Όμως, δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζουμε με σιγουριά ότι αυτά τα προικώα νησιά συνιστούσαν και το casus belli για τον Τρωικό Πόλεμο.
Ο βασιλιάς του Ιλίου ή Wilusa ήταν υποτελής των Χετταίων σύμφωνα με τα χεττιτικά κείμενα. Οι Αχαιοί ή Αχιγιάβα θέλησαν να πάρουν τα τρία νησιά που είχαν τάξει ως προίκα στον πρόγονό τους οι Τρώες κι αυτά ίσως ήταν η Τένεδος, η Ίμβρος και η Λήμνος ή η Λέσβος. Ως βασιλιάς στο Ίλιον αναφέρεται ο Alaksandu ή Αλέξανδρος. Η χρωστούμενη προίκα πιθανόν να οφείλετο από γάμο που συνήφθη μεταξύ ευγενών το 1380 π.Χ.
Κατά συνέπεια δεν αποκλείεται οι Αχαιοί να “θυμήθηκαν” την εκκρεμότητα με τα προικώα 150 χρόνια αργότερα, δηλαδή την εποχή που υπολογίζεται ότι έγινε ο Τρωικός Πόλεμος. Αυτός ο δεκαετής πόλεμος κατά τον Έφορο από την Κύμη έγινε το 1135 π.Χ., κατά τον Σωσίβιο το 1172, κατά τον Ερατοσθένη το 1183 π.Χ., κατά τον Τιμαίο το 1193 π.Χ. και κατά τον Ηρόδοτο το 1250 π.Χ. Ο βασιλιάς των Ελλήνων έγραφε στον βασιλιά των Χετταίων ότι «έπρεπε να λυθεί το θέμα των νησιών που είχε συμφωνηθεί με τον προ-προπάππο του».
Ο Τρωικός Πόλεμος
Ο συγγραφέας Κωνσταντίνος Κοπανιάς θεωρεί περίεργο να ονομάζεται Αλέξανδρος ο βασιλιάς των Τρώων, όμως ο Όμηρος ενώ διαχωρίζει γλωσσικά τους Τρώες από τους συμμάχους τους στην Μικρά Ασία, τους ίδιους τους παρουσιάζει ως ομόγλωσσους και ομόθρησκους των Ελλήνων με κάποιες διαφορές μόνον στα έθιμα, όπως π.χ. στο γάμο, αφού οι Τρώες είχαν πολυγαμία, τουλάχιστον στην αριστοκρατία τους.
Ο συγγραφέας αποδίδει το ελληνικό όνομα στο ότι ίσως ένας γιος ή μια κόρη του τότε Μυκηναίου ηγεμόνα παντρεύτηκε μια κόρη ή έναν γιο, αντίστοιχα, του ηγεμόνα του Ιλίου και έτσι εισήλθε αυτό το όνομα στη βασιλική δυναστεία της Τροίας. Το όνομα πάντως είναι ελληνικό και απαντάται και στην συλλαβική γραμμική Β. Και όπως λέει ο κ. Κοπανιάς το ελληνικό όνομα απαντάται κυρίως ως θηλυκό, δηλαδή Αλεξάνδρα.
Το πρόβλημα που εντοπίζει είναι ότι την εποχή που γράφτηκαν τα χεττιτικά κείμενα, στην χώρα μας είχαμε μόνο την Γραμμική Β, μια γλώσσα και γραφή συλλαβών και στα λιγοστά γραπτά που έχουμε δεν αναφέρονται πουθενά αυτά τα σπουδαία γεγονότα. Από την άλλη, τα γραπτά με την Γραμμική Β είναι ελάχιστα και όσα έχουν διασωθεί αφορούν ουσιαστικά καθαρά οικονομικά στοιχεία.
Τα χεττιτικά κείμενα που αναφέρονται στο βιβλίο περιλαμβάνουν χρονικά, επιστολές και ερωτήσεις βασιλιάδων προς διάφορους θεούς (χρησμούς), αλλά και συνθήκες που δείχνουν στενές διπλωματικές επαφές μεταξύ των ισχυρών βασιλείων της εποχής, όπως το αιγυπτιακό και το ασσυριακό. Αναφέρουν ότι ο βασιλιάς των Αχαιών (Ahiyava) με το όνομα Ατρέας (Attarissiya) κατά τον 14ο αιώνα π.Χ. έκανε πολλές εκστρατείες στη νοτιοδυτική Μικρά Ασία ενώ, ένας άλλος βασιλιάς των Αχαιών, ο Tawagalawa, που έζησε γύρω στο 1250 π.Χ. φαίνεται να ταυτίζεται με το όνομα Ετεοκλής.
Όσον αφορά στην περίοδο του Τρωικού Πολέμου, οι Χετταίοι αναφέρονται σε κάποιον που αποδίδουν το όνομά του ως Πιγιαμαράντου (ίσως στην εξαφανισμένη λουβική γλώσσα της Μικράς Ασίας) και ο οποίος μάλλον ήταν Χετταίος που συμμάχησε με τους Έλληνες. Αυτός παρενοχλούσε συστηματικά τα παράλια και την ενδοχώρα της Μικράς Ασίας και σημείωνε σημαντικές νίκες.
Ιστορικός πυρήνας στον Όμηρο
Οι Χετταίοι γράφουν: «Έδιωξε από το Ίλιον (Wilusa) τον βασιλιά Αλέξανδρο (Alaksandu). Πήγε ως εκεί με τον στρατό του και τον έδιωξε. Τον τρόμαξε και έφυγε; Επαναστάτησαν οι κάτοικοι του Ιλίου και τον έδιωξαν; Δεν γνωρίζουμε. Πάντως, ο Αλέξανδρος ήταν βασιλιάς, υποτελής του Χετταίου ηγεμόνα, είχαν υπογράψει συνθήκη μεταξύ τους, γι’ αυτό και οι Χετταίοι τελικά τον βοήθησαν να ξαναπάρει τον θρόνο».
Ο Έλληνας συγγραφέας σημειώνει ότι «αυτό είναι το πιο κοντινό που έχουμε στον Τρωικό Πόλεμο, αλλά τα πράγματα είναι τελείως ανεστραμμένα. Δηλαδή, έχουμε έναν άνθρωπο με μυκηναϊκό όνομα, τον Αλέξανδρο, ως άρχοντα του Ιλίου (Wilusa) ο οποίος είναι αντίπαλος του Μυκηναίου ηγεμόνα και έχουμε έναν άνθρωπο με λουβικό όνομα (τον Πιγιαμαράντου), ο οποίος είναι υποτελής του Αχαιού ηγεμόνα, που θέτει το Ίλιον υπό τον έλεγχό του –άρα και υπό τον έλεγχο του Αχαιού ηγεμόνα– αλλά στο τέλος ηττάται. Δηλαδή, νικούν οι Χετταίοι που ανακτούν το Ίλιον».
Ειναι πιο πολυπλοκο …. Πρωτο διοτι εκεινη την εποχη το Χ δεν προφερεται αρα ο ορος ΑΧΑΙΟΙ ειναι αδοκιμος … Αλλωστε σε τυπογραφικη φορμα Αχαιοι και Αιγαιοι στην γραμμικη Β γραφονται απλως
> ΑΓΑ(β)οι αρα και το Ahhiyawa & Ahhiya καλο θα ηταν να μην αναφεροναι με τον αναχρονισμο των πολυ υστερων λατινογενων γλωσσων αλλα να τις δουμε σαν ΑΙΓΑΙ(γ/β)οι…Δεν ξερω αν τα ονοματα ειναι ταυτοσημα (αμφιβαλω) Και μαλλον οι απολυταρχιες των Αγαιων = αι(Γ)χαιων σιγουρα θα ειχαν συνεχεις πολεμους και τριβες, πολιτικες, εμπορικες & κοινωνικες με τους φιλελευθερους και αυτοδιοικητικους απο παραδοση αλλα και εμπορικους …. αι(Γ)αιους …Αλλωστε Οι διαφορες πολιτειακου τυπου & τροπου ασκησης της “κυβερνητικης” διαχειρησης …. Αναμεσα στον κοσμο (ισως πριν το Ηφαιστειο της Θηρας) στο Αιγαιο και στους αγα(ι)ους αυτους που λεμε καταχρηστικα Μυκηναιους Ειναι αγεφυρωτες και τεραστιες …. Οι μυκηναιοι ειναι σχεδον ιδιοι με τις γνωστες απολυταρχιες της ανατολης εκεινη την εποχη και εν διαμετρου αντιθετοι με τον γενικοτερο ΘΕΙΟ και ανθρωπιστικο πολιτισμο της αιγιειδας (Δεν εχουμε ακομα αντιληφθει τι ειναι η κρητη τα νησια και ο ελληνικος χωρος σε επιπεδο εξελασης , προοδου του πνευματος αλλα και του τροπου στο αιγαιο πριν την εμβολιμη επικρατηση των “μυκηναιων” για 3-400 χρονια ! Καιρος να γινουν μελετες και να γινει αντιληπτο για τι μιλαμε φυσικα βγαζοντας απολυτως εκτος τους αγγλοσαξονες και διαφορους αλλους βασιλο-γενεις … ! …Σιγουρα ειναι οι ιδιοι λαοι αλλα καποιοι “πολεμιστες” ;; !! εκμεταλευθηκαν με την βοηθεια των αναλογων τους της ανατολης (γιατι οχι και καποιας δυσης) την μεγαλη καταστροφη του +/- το 1600πΧ και κατελαβαν καποια τμηματα του ελλαδικου χωρου ! για παρτη τους … Φυσικα το προ-φεουδαρχικο συστημα (ας μου επιτραπει ο αναχρονισμος ) αυτο δεν ειχε βαση στους ανθρωπους του ΑΙΓΑΙΟΥ
Ετσι εχουμε μια διαρκη διαμαχη … (τα περισσοτερα νησια του αιγαιου δεν συμμετεχουν σ αυτο που αργοτερα, μαζευει ενα σωρο γεγονοτα του παρελθοντος και γινεται = τα τρωικα του Ομηρου ..
Ισως οι διαφοροι ανακτες και δηθεν-πολεμαρχοι στον ελλαδικο χωρο (ηταν υπερβολικα μικρο το τμημα τους σε σχεση με την εξαπλωση των ανθρωπων που μετα το 1200-1100 θα αυτο-ονομασθουν πλεον = Ελληνες που θα επρεπε να μας δημιουργει ηδη εκπληξη !) Διοτι ο μυκηναικος κοσμος ειναι υπερβολικα μικρος σε σχεση με τους Θαλασσοκρατορες πρωιμους ελληνες – Αιγαιους
κι ετσι μαλλον σε μια απελπιδα προσπαθεια οι “πολεμαρχοι” του μυκηναικου κοσμου , την υστατη στιγμη χτυπουν την Τροια/Ιλιον (ισως και με την σιωπηλη υποστηριξη των ανατολικων “δηθεν αυτοκρατοριων” … μαλλον κερδιζουν μια…. τελευταια μαχη …. Αλλα την ιδια ωρα οι Δο(ω)ριεις επιστρεφουν (Καθοδος αυτων που ειχαν φυγει το 1600 πΧ διοτι τους φωναξαν οι αλλοι με τις μαχες στην τροια !) Καλο θα ηταν να ψαξουμε την ετυμολογια αυτης της λεξης δορυ( ΔΟ-(w)ΡΒΑ) στην γραμμικη β = ΚΟΡΜΟΣ , ξυλο , ραβδος …. κτλ ..οι “μυκηναιοι ” εξαφανιζονται … οι αλλοι δορειοι που τοσο χαριτωμενα οι …. ευρωΠεοι λενε “λαους της Θαλασσας” λες και ειχε κι αλλους ναυτικους τοτε !!! Διαλυουν τις ανατολικες απολυταρχιες ως ενα σημειο και επιβαλουν τον αιγαιο τροπο οοπουδηποτε αλλου …. και καταπεφτουν τα παντα μεχρι εκατονταδες χιλιομετρα προς ανατολας …. Αυτοαποκαλουνται ελληνες και ξεκιναει μια μακρα περιοδος εξανθρωπισμου των ανθρωπων …. Πρεπει να γινουμε λογικοι και να ξεχασουμε τα πριγκηπατα των “βαρβαρων”
ευχαριστω σας ….Αρα για λογους απλους ολα εχουν μεταφερθει αναποδα
θα πρεπει να ξεχασουμε τα παραμυθια για αρθουρους , ριχαρδους και αλλες αφελειες με αγαμεμνωνες και μενελαους καρναβαλισμενους σε αρθουρους και να αρχισουμε την μελετη ανιχνευωντας τα πραγματικα γεγονοτα …. με τους πριγκηπες τα γενικοτερα θρησκευτικα και αλλα
παραμυθακια δεν βγαινουμε καπου & δεν μπορουμε να συλλαβουμε την ιστορια ….η οποια ειναι υπερβολικα παλαια !
Δεν εμφανιστηκαν οι ΑΙΓΑΙΟΙ ( ΑΓΑ-Α (οι)) εχοντας παντοτε τελειως διαφορετικο τροπο σκεψης ηδη πριν 18,000 χρονια, χαθηκαν απ το πουθενα ..χνονται το+/- 1600 πΧ και επανεμφανιστηκαν το 1200 πΧ για να δωσουν τον ανθρωπιστικο πολιτισμο του ΑΙΓΑΙΟΥ/ΕΛΛΗΝΩΝ απ το παλι απ το …πουθενα Οι αλληλουχιες ειναι συνεχεις και τεραστιες απο παναρχαια χρονια
ΗΤΑΝ ΠΑΝΤΟΤΕ εκτος μυκηναιων υπερβολικα διαφοροποιημενοι απ ολους τους αλλους !
Θελει ερευνα , μελετη και σοβαροτητα , μακρια απο παραμυθια για να καταλαβουμε την πρωτο-ιστορια και τις απαρχες του εξανθρωπισμου του πλανητη ! Εχουμε χασει την αισθηση των πολλων πολιτισμων απο το τελος της εποχης των παγετωνων & ΙΔΙΩΣ του αιγαιου !!! και εχουμε απαξιωσει τους ΕΛΛΗΝΕΣ …..
Μεσω της ανοησιας περι “αρχαιων ελληνων” …. τι γελοιοτητα ! Ποσα χρονια πριν 15,000 , 12,000 8,000, 4000, 2000 ετη πριν Η του 1200 πΧ με την επιστροφη τους (καθοδος) Για ποιους αρχαιους …ελληνες μιλαμε ; Απο το “τιποτα” ενφανιστηκαν ;
Απ το 1200πΧ ηρθε το απαυγασμα του ανθρωπινου πολιτισμου και εσβησε με τους υστερους ρωμαιους ! Οταν πλεον δεν ηταν καθαρο ελληνικο εθνος και κρατος …. και απανθρωπιστηκε παλι το ανθρωπινο ειδος φτανοντας ως εδω !
Εγραψα γρηγορα και με λαθη …. αλλα σας ευχαριστω …. Καποια μερα θα πρεπει να ξανα-ελληνισθουμε … να πουμε τα πραγματα με το ονομα τους
και να φτιαξουμε ενα ιδρυμα που θα τακτοποιησει τα θεματα και βεβαια και τις ιστορικες πραγματικοτητες του ανθρωπινου ειδους και πορειας του
Σαν ελληνες εχουμε υποχρεωση να το κανουμε λεγοντας οχι στις αφελειες και τα ασχετα !
Ολα υπαρχουν στις μνημες (ιδιως του ελληνισμου μαζι με τους αλλους ) αρκει να τα μελετησουμε και να τα καθαρισουμε απ τις αφελειες των υποτιθεμενων Μανατζερ και εξουσιων που μας επεβαλαν να ξεχασουμε τα παντα σχεδον για να παραμυθιαζομαστε με αφελη παραμυθια
Ειναι μια προταση και αξιζει να κρατηθει σαν μονη λυση επαναθρωπισμου