Γιατί ο διχασμός είναι συστατικό στοιχείο του Ελληνισμού

Print Friendly, PDF & Email
- Advertisement -

Κοντογιώργης Γιώργος

Η διχόνοια και η εσωτερική συχνά αιματηρή σύγκρουση αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί την σταθερά του ελληνικού κόσμου από τις καταβολές του μέχρι τις ημέρες μας. Μια απλή ματιά την ιστορία αποκαλύπτει ότι οι περίοδοι που επικρατούσε διχασμός στην ελληνική κοινωνία είναι βαθύτερες και μακρύτερες από ό,τι εκείνες της συνοχής της.

Υπό μια άλλη έννοια, το γεγονός αυτό δύναται να συνεκτιμηθεί ως ένα θεμελιώδες τεκμήριο της ελληνικής ιστορικής συνέχειας, το οποίο, όσο και αν μεταλλάχθηκε καθ’ οδόν, ποτέ δεν έπαψε να προβάλει ως το διακριτικό γνώρισμα του εσωτερικού βίου των Ελλήνων, αλλά και ως ιδιώνυμο στοιχείο της σχέσης του με τους “άλλους”.

Πώς εξηγείται ακριβώς η ιδιαιτερότητα αυτή του ελληνικού κόσμου; Χωρίς αμφιβολία οφείλεται πρωτογενώς στον τρόπο της ιστορικής του συγκρότησης. Ο Ελληνισμός δομήθηκε εξαρχής ως κοσμοσύστημα με ανθρωποκεντρικό πρόσημο, δηλαδή σε πολεοτικές κοινωνίες εν ελευθερία, όχι ως ενιαία πολιτειακή οντότητα. Αποτέλεσε κυριολεκτικά ένα έθνος κοσμοσύστημα, όχι ένα έθνος-κράτος.

Το πολιτικό πρόταγμα του έθνους, στο πλαίσιο αυτό, ανέλαβαν να εκφράσουν οι πόλεις, κατά τον τρόπο της συνέργειας και όχι μια ενιαία κρατική οντότητα. Μέχρι το τέλος της τουρκοκρατίας, η θεμελιώδης κοινωνία των Ελλήνων, που σηματοδοτούσε την πολιτειακή τους ελευθερία, ήταν η πόλις, το κοινό, όχι ένα εδαφικά εκτεταμένο κράτος.

Η συγκρότηση των Ελλήνων σε πολλές πολιτειακές κοινωνίες (πόλεις-κράτη) και κυριολεκτικά η ενσάρκωση από αυτούς του ανθρωποκεντρικού κοσμοσυστήματος μικρής κλίμακας, εμπεριείχε στη βάση της το σπέρμα της αντιπαλότητας και της σύγκρουσης, όχι της ομόνοιας. Αναφέρω εντελώς διαγραμματικά την κρατοκεντρική εποχή –των πόλεων κρατών– κατά την οποία οι Έλληνες, ελλείψει εθνικού εχθρού, συγκρούονταν μεταξύ τους, συχνά μάλιστα με την εμπλοκή και αλλογενών.

Ένας ιδιόμορφος δυισμός

Όμως και η περίοδος της ελληνιστικής οικουμένης δεν απηλλάγη από την πολεοκεντρική λογική, στο μέτρο που η ίδια δεν οδηγήθηκε στην ολοκλήρωσή της. Διασπάσθηκε εντέλει το κρατικό της μόρφωμα, η κοσμόπολη, και οι κρατοκεντρικές αντιστάσεις της μητροπολιτικής και της δυτικής παρειάς του δεν εκάμφθησαν. Θα χρειαστεί να εμπλακεί η Ρώμη στην κοσμοσυστημική δυναμική του Ελληνισμού και να διαιτητεύσει για να κατασιγάσει η εσωτερική σύγκρουση.

Από το μέσο Βυζάντιο το πολιτικό πρόταγμα του συνόλου έθνους κοσμοσυστήματος θα συμβολισθεί από την βασιλεύουσα πόλη, χωρίς ωστόσο η πολεοκεντρική δυναμική να εκλείψει. Θα εγκατασταθεί, όμως, ένας ιδιόμορφος δυισμός που θα εκφρασθεί αφενός από την ανταγωνιστική ή την φυγόκεντρη δυναμική των πόλεων (και των θεματικών οντοτήτων), αφετέρου από την πολιτική αντιπαλότητα στο περιβάλλον της μητρόπολης που θα έχει ως διακύβευμα την εξουσία-βασιλεία.

Στις εσωτερικές αυτές πολεοκεντρικού τύπου αντιπαλότητες, ουδέποτε έπαψαν να καλούνται να διαιτητεύσουν βαρβαρικά φύλα, ή να παρεμβάλλονται πολιτικές υπονομεύσεις, με ασύμμετρες πολλές φορές συνέπειες. Κορυφαία εξ αυτών υπήρξε η παράδοση κυριολεκτικά της Πόλης στους σταυροφόρους το 1204, αλλά και οι εξελίξεις που καταγράφονται έως το 1453.

Η τουρκοκρατία θα κατασιγάσει προς στιγμήν την εσωτερική σύγκρουση, χωρίς εντούτοις να πάψει να είναι ενεργή στις σχέσεις των Ελλήνων στις τοπικές πόλεις-κοινά και βεβαίως στο περιβάλλον της κεντρικής οθωμανικής εξουσίας. Σε βαθμό που η Γερουσία του κοινού της Πόλης υπό τον Πατριάρχη και πολλά άλλα κοινά να νομοθετήσουν τη δέσμευση των πολιτών τους να μην προστρέχουν στη διαιτησία των Οθωμανών.

Η αχίλλειος πτέρνα 

Συνέχεια στο slpress.gr

spot_img

9 ΣΧΟΛΙΑ

  1. Χωρίς πολλές-πολλές αναλύσεις -γιατί όλοι μας έχουμε βιώματα διχασμών στις οικογένειες ,στις παρέες ,στα χωριά , στις πόλεις και στην Πατρίδα (από την μήνιν του Αχιλλέα ακόμη ,που διδαχθήκαμε)- εύκολα καταλήγουμε ότι ο διχασμός πάντα επέρχεται ,επειδή υπάρχουν πολλοί Έλληνες ,που θέλουν να επιβάλουν την δική τους γνώμη οπωσδήποτε και ασυζητητί-(στην καθομιλουμένη τους λέμε εγωιστές και ”φασίστες”) ,όταν δε τύχει αυτοί να είναι και κορδακιζόμενοι ως φωτισμένοι πολιτικοί χρησιμοποιούν και τα όπλα για να επιβληθούν (1916-1920 και 1944-49) -για να θυμηθούμε τα πρόσφατα.
    Καλά στο διαδίκτυο δεν συζητάμε τι διχασμός υπάρχει.
    Μια άλλη εξήγηση είναι ότι ουδέποτε οι Έλληνες συγκρότησαν ενιαίο κράτος υπό ηγεμόνα σε σημείο- που για να ”εκδικηθούν” τον Ασιάτη Πέρση ,ο οποίος δυο φορές σε μια 10ετία ήρθε να μας υποδουλώσει- να πολεμήσουν με όπλα τον γίγαντα του Ελληνισμού Μακεδόνα βασιλέα Φίλιππο τον ΄Β’ και να επαναστατούν συνεχώς εναντίον του γιού του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που πήγε τον άγνωστο μέχρι τότε στον υπόλοιπο κόσμο Ελληνικό πολιτισμό ως την Ινδία .
    Γιατί νομίζουμε ότι δολοφόνησαν τον Καποδίστρια ;;;.
    Μα για να μην έχουν ηγεμόνα-κυβερνήτη ,όταν εκείνη την εποχή όλα τα κράτη ήταν Αυτοκρατορίες ,ενώ εμείς από το 1822 ξεκινήσαμε με Δημοκρατία και με τρία ”υπόδουλα στους ξένους ” πολιτικά κόμματα και αγωνιζόμαστε να ξεχάσουμε την χιλιόχρονη ”Βυζαντινή”Αυτοκρατορία μας ,την εποχή του Μεταξά με την ένδοξη κατάληξή της και κάθε πολιτικό ,που δεν μας δίχασε ,ενώ παραδώσαμε -με ένα νεαρό , αριστερό και πεισματάρη πολιτικό(χωρίς να ρωτήσει τον Ελληνικό λαό) -το όνομα της μόνης Μακεδονίας ,που ανέκαθεν ήταν Ελληνική και ότι άλλο σχετίζονταν με αυτήν .
    Δύσκολα θα λογικευθούμε και θα αποκτήσουμε εθνική συνοχή γιατί πέραν αυτής της ”καταραμένης” παραδόσεως, από το 1985 εναλλάσσουμε στις κυβερνήσεις διχαστές πρωθυπουργούς ,που από τότε είναι κοινοβουλευτικοί δικτάτορες ,όταν έχουν την δεδηλωμένη της κατ’όνομα Δημοκρατίας μας.

  2. ¨ Ερ: Είναι στο DNA μας ίσως;
    Απ: Όχι. Είναι στην επιπολαιότητα και στην ανοησία μας να νομίζουμε ότι μπορούμε να πορευθούμε επιτυχημένα μέσα στο μίσος και την αλληλοϋπονόμευση.¨

    https://www.agrinioculture.gr/2019/10/18/maria-eythymioy-to-na-misoyme-o-enas-ton-allon-echei-ginei-katastasi/

    Ἡ ὀπτική μαῦρο- ἄσπρο εἶναι κατάσταση τοῦ νοῦ. Κάποιοι ΄βολεύονται ΄ νά σκέφτονται ἕως ἐκεῖ.
    Στίς ρίζες τῶν λαῶν ὑπάρχουν καί βαθύτατα ὀντολογικά θέματα. Καί στό ἴδιο σῶμα ξεχωρίζουν τά μάτια, τά χέρια, τά μαλλιά, αὐτό σημαίνει διχασμό ἤ διαφορετικότητα;

  3. Εκτός του ότι η εξαιρετική κ.Ευθυμίου δεν εκπροωπεί την εθνική συλλογική σκέψη των Ελλήνων ,θα πρέπει να μας εξηγήσει ποιοί γονείς και δάσκαλοι και ποιό περιβάλλον καλλιεργεί ”την επιπολαιότητα και την ανοησία μας ότι μπορεί να πορευθούμε επιτυχημένα μέσα στο μίσος και την αλληλουπονόμευση ” και κυρίως ποιοι πολιτικοί-έχουν επώνυμα- εκμεταλλεύθηκαν και εκμεταλλεύονται την επιπολαιότητα και ανοησία των Ελλήνων .
    Δεν συμφωνείτε και εσείς με αυτούς που περιέγραψα με τις χρονολογίες των εθνικών διχασμών ,τους οποίους μερικοί ακόμη εκματελλεύονται πολιτικώς και ασυστόλως;;;.

    • Ἡ κ. Εὐθυμίου μπορεῖ νά θαυμάζει καί τόν Μεγαλέξανδρο καί τόν Καποδίστρια καί τόν Βενιζέλο. Διχαστική εἶναι ἡ σκέψη τῶν ἀνθρώπων στήν ἀνωριμότητά τους. Γι αὐτό καί ἰδιαίτερα ὁ Ἑλληνισμός ἀγωνίσθηκε ἀπό ἀρχαιοτάτων χρόνων γιά τήν παιδεία ὅλων.

      • Η οποία παιδεία ,που την θεωρώ αναγκαία για όλους, δεν απέδωσε εδώ και δυόμιση χιλιάδες χρόνια σε σημείο που ακόμη κα τώρα βρίσκονται ”ψεκασμένοι” (Σώρας και όχι μόνο) διπλωματούχοι, που όμως κουράζονται να σκέπτονται και ακολουθούν ά-λογα και ά-κριτα τους διχαστές πολιτικούς και ηγετίσκους ,που καταστρέφουν τον Ελληνισμό .
        Αυτό δα έλειπε να μη θαυμάζει η κυρία Ευθυμίου τον Μέγα Αλέξανδρο και τον Καποδίστρια ,αλλά ελπίζω όχι τον Βενιζέλο-εσείς μπορεί-επειδή μας δίχασε βαθιά και έκλεισε την ζωή του με στρατιωτικά κινήματα.

        • Μήν ἐλπίζετε. Ἐκτιμάει καί τόν Βενιζέλο.
          Ὁ Ἑλληνισμός ἔχει βάλει τήν σφραγίδα του στήν παιδεία μέ ὅ,τι σημαίνει αὐτό.

          • Οπότε η όποια παιδεία υποχωρεί έναντι της ιδεοληψίας και οι διχασμοί συνεχίζονται.
            Τουλάχιστον ας μην επικαλούμεθα την παιδεία ,της οποίας ο κύριοι εκπρόσωποι επί γης Σωκράτης και Χριστός αυτοθυσιάσθηκαν για να μη διχάσουν.

          • Δέν διατήρησε ὁ Πλάτων τά τοῦ Σωκράτους;
            Ἡ Ὀρθοδοξία δέν εἶναι παιδεία; Ἡ ἀνάγνωσή της ὅμως μπορεῖ νά εἶναι ἰδεοληπτική. Ἡ κατανόησή της εἶναι δύσκολη γιατί προϋποθέτει ἐσωτερική ἀλλαγή, ὄχι νά γίνεις ἄλλος.

  4. Δεν εγράφη κάτι αντίθετο για την Ορθοδοξία;;;.Παιδεία ακούμε ,αλλά παιδεία δεν βλέπουμε ελλείψει παιδαγωγών ,που εδώ και 40 χρόνια είναι μόνον εκπαιδευτικοί – πλήρως συνδικαλισμένοι και αναξιολόγητοι δε- .
    Αλλά ας αφήσουμε και άλλους να εκφρασθούν ,.κυρίως για την διχόνοια τη δολερή ,που εκφράζεται με συναισθήματα και όχι με παιδεία και λογική.

Leave a Reply to Ελένη Π. Ακύρωση απάντησης

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
29,900ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα