Μία νέα δημοσίευση της ομάδας The Functional Reconstruction of Antikythera Mechanism – The FRAMe Project δημοσιεύθηκε πριν λίγες ημέρες στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό με αγνώστους κριτές Journal of Astronomical History and Heritage
Στην εργασία με τίτλο “RECONSTRUCTING THE ANTIKYTHERA MECHANISM’S CENTRAL FRONT DIAL PARTS – DIVISION AND PLACEMENT OF THE ZODIAC DIAL RING“,
με συγγραφείς τους Αριστείδη Βούλγαρη, Δρ. Χριστόφορο Μουρατίδη και Ανδρέα Βοσσινάκη, αναλύεται και παρουσιάζεται η ανακατασκευή και η βαθμονόμηση (θέση) των δύο μετρητικών ημερολογίων της κεντρικής πρόσθιας πλευράς του Μηχανισμού των Αντικυθήρων η οποία διασώζεται σήμερα σε ποσοστό περίπου 20-25% στο Θραύσμα C.
Σημαντικές πληροφορίες για τη συγγραφή της εργασίας αντλήθηκαν από έναν πάπυρο του 165-164 π.Χ. γραμμένο στην ελληνική γλώσσα, ο οποίος παρείχε λεπτομερείς πληροφορίες για την Αστρονομία της εποχής εκείνης. Η μικρή χρονική διαφορά της ημερομηνίας της συγγραφής του παπύρου με την ημερομηνία έναρξης (βαθμονόμηση θέσης) των δεικτών του Μηχανισμού που εντόπισε η ομάδα The FRAMe Project 22-23 Δεκεμβρίου 178 π.Χ., οδήγησε σε τεκμηριωμένες εκδοχές για την ανακατασκευή της κεντρικής πρόσθιας όψης του Μηχανισμού.
Στην εργασία παρουσιάζονται πρωτότυπες φωτογραφίες και αξονικές τομογραφίες ακτίνων-Χ του Θραύσματος C, καθώς και οι μπρούτζινες ανακατασκευές της κεντρικής όψης αποκλειστικά βασιζόμενες στο αρχαίο πρωτότυπο.
Η εργασία επίσης δίνει απαντήσεις και διευκρινίσεις σχετικά με τις διαστασιολογικές μετρήσεις που γίνονται στο Θραύσμα C και δημοσιεύονται κατά καιρούς από άλλους ερευνητές:
Σήμερα, λόγω της μακροχρόνιας παραμονής τους μέσα στη θάλασσα (~2000 χρόνια), τα θραύσματα του Μηχανισμού των Αντικυθήρων ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ μπρούτζινα, αλλά έχουν πλήρως μετατραπεί σε ένα νέο υλικό, το οποίο ονομάζεται Ατακαμίτης (τρι-οξυχλωρίδιο του χαλκού).
Ο Ατακαμίτης δεν είναι μέταλλο, αλλά πετρώδες/ορυκτό υλικό, το οποίο έχει λιγότερο από τη μισή πυκνότητα του μπρούντζου.
Τα θραύσματα είναι επίσης παραμορφωμένα σε 3 διαστάσεις, έχουν σκευρώσει (από την απότομη αφυδάτωση κατά την ανάσυρση από τη θάλασσα των Αντικυθήρων) και είναι συρρικνωμένα.
Για το λόγο αυτό, οποιαδήποτε μέτρηση ακριβείας επάνω στα θραύσματα, εμπεριέχει το σφάλμα της παραμόρφωσης/συρρίκνωσης, καθιστώντας τις μετρήσεις ΜΗ αντιπροσωπευτικές ως προς το αρχαίο μπρούτζινο πρωτότυπο.
Αυτού του είδους οι μετρήσεις οδηγούν σε πλήρως εσφαλμένα συμπεράσματα για τη λειτουργικότητα του Μηχανισμού των Αντικυθήρων, υποβαθμίζοντας αδικαιολόγητα την ποιότητα αυτού του μοναδικού αρχαίου Ελληνικού μηχανήματος και αδικώντας το ιδιαίτερα υψηλό κατασκευαστικό/μηχανολογικό επίπεδο του Αρχαίου Κατασκευαστή (το όνομα του οποίου δεν διασώζεται σήμερα…).
Στο τέλος της εργασίας (Appendix, σελ. 277), παρουσιάζεται για πρώτη φορά ο Πίνακας με τις 14 παραμέτρους που πρέπει να υιοθετήσει κάποιος για να κατασκευάσει ένα Research Quality μπρούτζινο μοντέλο του Μηχανισμού των Αντικυθήρων.
Η τήρηση των παραμέτρων που υιοθετήθηκαν από την ομάδα The FRAMe Project προέκυψαν με βάση τα κατασκευαστικά χαρακτηριστικά του αρχαίου πρωτοτύπου και είναι εξαιρετικά κρίσιμη, διότι οποιαδήποτε απόκλιση από το πρωτότυπο (πχ. χρήση βιδών, ατσάλινων αξόνων κτλ.), αλλάζει άρδην το μηχανικό Status του γραναζωτού συστήματος – Μηχανισμός των Αντικυθήρων, και μπορεί να οδηγήσει σε μη αντιπροσωπευτικά συμπεράσματα σχετικά με τα όρια λειτουργικότητας και συμπεριφοράς του μηχανήματος,
(το 1990 ένα αεροσκάφος κινδύνευσε να πέσει λόγω τοποθέτησης κοντότερων βιδών κατά 2.5 χιλιοστά! στο παράθυρο του κυβερνήτη…
Η ομάδα The FRAMe Project ευχαριστεί την επιστημονική ομάδα των M. Edmunds, J. Seiradakis και X. Moussas (η οποία διερεύνησε τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων το 2004), για την άδεια χρήσης και τη διάθεση των RAW Volumes ακτινογραφιών (μέσω του κ. Ξ. Μουσά), καθώς και το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών, για την άδεια φωτογράφησης των Θραυσμάτων του Μηχανισμού των Αντικυθήρων.
Αριστείδης Βούλγαρης
Επικεφαλής της ομάδας
The FRAMe Project
