ΠΑΣΧΟΣ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗΣ
Κοστολογημένο, στα 13,4 δισ. ευρώ, είναι το sequel των Ζαππείων του ΣΥΡΙΖΑ «Μένουμε Όρθιοι ΙΙ». Αυτό τουλάχιστον δήλωσε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Αλέξης Τσίπρας. Δεν ξέρουμε πως ακριβώς προκύπτει αυτό το νούμερο, αθροίζοντας τις γενναιόδωρες παροχές του στιλ «Επιχείρηση εστίασης με 10 εργαζόμενους με 12.000€ κέρδη το 2019 (Ο.Ε) Κάλυψη 40% του μισθού και 100% των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων του: 28.500€. Μείωση προκαταβολής φόρου στο 50%: 1.440€. Μη επιστρεπτέα ενίσχυση:20.000€. Σύνολο καθαρής (χωρίς δάνεια) ενίσχυσης:49.940 €».
Φανταζόμαστε ότι ο υπολογισμός δεν είναι «τρεις το λάδι, τρεις το ξύδι…». Κάπου θα πρέπει να υπάρχουν τα excel -οι κατάλογοι με τον αριθμό των δικαιούχων διάφορων επιδομάτων- και έγιναν οι σχετικοί υπολογισμοί.
Αυτό που είναι σίγουρο και διαλαλούν από την αξιωματική αντιπολίτευση είναι ότι τα λεφτά υπάρχουν «χάρη στην σημαντική παρακαταθήκη που άφησε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, τόσο σε ό,τι αφορά το “μαξιλάρι” και τα ταμειακά διαθέσιμα» (left.gr 25.5.2020). Μιλάμε για το ίδιο «μαξιλάρι» που πριν δύο χρόνια μάς δεν έπρεπε να πέσει στην πραγματική οικονομία, διότι μάς προστάτευε από την «πιστοληπτική γραμμή», τις εγγυήσεις δηλαδή των Ευρωπαίων, οι οποίες σύμφωνα με την ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ ήταν «νέο μνημόνιο». Τέλος πάντων. «Καινούργια κατάσταση – Καινούργια καθήκοντα», που θα έλεγε κι ένας πνευματικός τους πατέρας. Η πανδημία τα αλλάζει όλα και συνεπώς αλλάζει και την θέση του κόμματος.
Το θέμα όμως είναι πως τα μέτρα ανακοινώνονται ενώ ακόμη δεν ξέρουμε την ευρωπαϊκή απάντηση στις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας. Εκκρεμεί η πρόταση Μέρκελ-Μακρόν, υπάρχουν σχέδια κουτσουρέματός της από τους διαφωνούντες Βόρειους, θα γίνει το γνωστό παζάρι στις Βρυξέλλες και μετά πρέπει οι εθνικοί προϋπολογισμοί να καλύψουν το κενό που θα αφήσει η ευρωπαϊκή συνισταμένη. Πρέπει να στηριχθούν οι εργαζόμενοι και οι επιχειρήσεις, αλλά χωρίς αυταπάτες, ή τον «μισό κεϊνσιανισμό» με ολίγη από Μίλτον Φρίντμαν που ανέλυσε στο Ζάππειο ο κ. Τσίπρας.
Είναι αλήθεια αυτό που διηγήθηκε ο κ. Τσίπρας: «πριν από 50 σχεδόν χρόνια, ένας νομπελίστας οικονομολόγος, πρότεινε μια αντίστοιχη λύση για μια τέτοια έκτακτη περίσταση. Πήρε το παράδειγμα μιας κοινότητας στην οποία η κατανάλωση είχε συρρικνωθεί και πρότεινε ως λύση για μία και μοναδική φορά, ένα ελικόπτερο να πετάξει στους κατοίκους χρήματα από την κυβέρνηση, ως τρόπο για να ενισχυθεί άμεσα η ζήτηση. Αυτή η πρόταση ονομάστηκε τότε συμβολικά “λεφτά από το ελικόπτερο”. Και χώρες όπως η Ιαπωνία και άλλες την εφάρμοσαν αρκετές δεκαετίες μετά. Ίσως σας σοκάρει, να σας αποκαλύψω το όνομα του εμπνευστή αυτής της πρότασης: Λεγόταν Μίλτον Φρίντμαν. Δηλαδή ακόμα και ο πατέρας της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας, θεωρούσε ότι όταν βρίσκεσαι αντιμέτωπος με το φάσμα μιας τέτοιας καθίζησης, πρέπει να δράσεις άμεσα ακόμα και ανορθόδοξα (…) όσοι από εσάς διαβάζετε και παρακολουθείτε τη συζήτηση που διεξάγεται σε παγκόσμιο επίπεδο, θα έχετε διαπιστώσει ότι αυτή είναι η κεντρική ιδέα που την καθοδηγεί. Η τόνωση της ζήτησης. Ακόμα και με τρόπους που μέχρι σήμερα φαντάζουν ανορθόδοξοι. Είναι μια συζήτηση που διεξάγεται τόσο από προοδευτικές όσο και από συντηρητικές κυβερνήσεις» (Ζάππειο 25.5.2020)
Σε τέτοιου μεγέθους κρίσεις οι κυβερνήσεις ενισχύουν την ζήτηση, ώστε να ενισχυθεί η παραγωγή. Αυτό όμως προϋποθέτει την ύπαρξη παραγωγικής μηχανής. Στην Ελλάδα, δυστυχώς -μετά από απανωτές κρίσεις και τρία μνημόνια- ακόμη ισχύει αυτό που είχε παρατηρήσει από το 1987 ο Ανδρέας Παπανδρέου. Σε άρθρο του που δημοσιεύτηκε στο αμερικανικό περιοδικό New Perspectives Quaterly (NPQ) επεσήμαινε ότι ο Κέινς «ανέπτυξε τη θεωρία της “ενεργού ζήτησης” (…) μέσα στα εθνικά σύνορα (…) Ο διεθνής καταμερισμός της εργασίας σήμερα τα άλλαξε όλα. Αν τονώσουμε την καταναλωτική δύναμη εδώ στην Ελλάδα δημιουργούμε θέσεις εργασίας στην Ιταλία και τη Γερμανία… Οι καταναλωτές μας αγοράζουν ιταλικά παπούτσια ή τα καλύτερα γερμανικά αυτοκίνητα και δημιουργούν πρόβλημα στο ελληνικό ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών. Σήμερα ένας οπαδός του Κέινς θα είχε οδηγήσει την Ελλάδα στην πτώχευση μέσα σε δύο χρόνια!».
Σήμερα η οικονομία μας πρέπει να μπει στην ΜΕΘ της ενισχυμένης ζήτησης, λόγω του κορωνοϊού, αλλά δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε τα υποκείμενα νοσήματά της. Οι μεταρρυθμίσεις που θα κάνουν παραγωγικότερο τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα είναι ακόμη ζητούμενα. Αυτό παραμένει το μεγάλο στοίχημα της χώρας σε κάθε κρίση, και την σημερινή.
“Καθημερινή”
