Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Ελλάδα και ΗΠΑ διαπραγματεύονταν το 2021 και για μεγάλο διάστημα την ανανέωση της συμφωνίας αμυντικής συνεργασίας. Η Αθήνα είχε δύο στόχους: να συμπεριλάβει στη συμφωνία αμερικανικές βάσεις σε περιοχές που θεωρούνται «ευαίσθητες» για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και να λάβει κάποιες εγγυήσεις για την αμερικανική βούληση να διασφαλιστεί η σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Στο τραπέζι έπεσαν δύο ιδέες ως προς τις νέες βάσεις, η Αλεξανδρούπολη και η Σκύρος. Το διπλωματικό ρεπορτάζ της εποχής έλεγε πως από την αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα έφυγε μια πρόταση που συμπεριλάμβανε και τις δύο βάσεις. Η πρόταση όμως απορρίφθηκε ως προς τη Σκύρο από το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και το Πεντάγωνο. Το επιχείρημα ήταν ότι κάτι τέτοιο θα προκαλούσε την αντίδραση της Αγκυρας. Ακόμη και για την Αλεξανδρούπολη διατυπώθηκαν αντιρρήσεις. Αξίζει να θυμηθούμε βέβαια ότι αυτό ήταν πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η πρόταση για να μπει η Αλεξανδρούπολη στη λίστα των βάσεων εγκρίθηκε με τη σαφή επισήμανση ότι η αμερικανική παρουσία εκεί δεν θα έπρεπε να είναι εμφανής. Γι’ αυτό, αν παρατηρήσει κανείς, πολλοί Αμερικανοί πολιτικοί ή αξιωματούχοι χαρακτηρίζουν τις επισκέψεις τους εκεί «ιδιωτικές». Ελληνες διπλωμάτες έφεραν αντιρρήσεις για την υπογραφή της συμφωνίας, με το επιχείρημα ότι δεν επιτεύχθηκαν αρκετά ανταλλάγματα. Μητσοτάκης και Δένδιας επέμεναν, όμως, θεωρώντας ότι η αμερικανική παρουσία στην Αλεξανδρούπολη είχε στρατηγική σημασία και σημειολογία. Δικαιώθηκαν από τις αντιδράσεις της Αγκυρας και τις μετέπειτα εξελίξεις.
Κανείς στην Ουάσιγκτον δεν σχεδιάζει την άμεση απόκτηση βάσης σε κάποιο ελληνικό νησί.
Στο ζήτημα των εγγυήσεων δόθηκε η επιστολή Μπλίνκεν, που όμως απέχει πολύ από το «ιερό δισκοπότηρο» των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, την περίφημη επιστολή Μπίτσιου – Κίσινγκερ.
Τι σημαίνει τώρα η τροπολογία; Στελέχη του ελληνοαμερικανικού λόμπι, τα οποία διεξάγουν έναν συνεχή «ανταρτοπόλεμο» με το αμερικανικό βαθύ κράτος, που έχει μείνει προσκολλημένο στο δόγμα «δεν κάνουμε τίποτα που να ενοχλεί την Τουρκία», βοήθησαν να συνταχθεί. Σκοπός, (α) να συνταχθεί μια υπεύθυνη έκθεση προς τα μέλη του Κογκρέσου που να εξηγεί τη σημασία της Σούδας και της Αλεξανδρούπολης, ώστε να πειστεί το Κογκρέσο να δώσει το ok για σημαντικά μεταχειρισμένα εξοπλιστικά συστήματα προς την Ελλάδα, και (β) να πείσουν τις αρμόδιες υπηρεσίες να τοποθετηθούν στο ζήτημα της δημιουργίας νέων βάσεων σε ελληνικά νησιά. Αυτή είναι η ιστορία της τροπολογίας. Κανείς στην Ουάσιγκτον δεν σχεδιάζει την άμεση απόκτηση βάσης σε κάποιο νησί. Τα υπόλοιπα ανήκουν στην κατηγορία «Αύγουστος είναι, φασαρία να γίνεται».
Οι διαπραγματεύσεις για την επικαιροποίηση της αμυντικής συμφωνίας μεταξύ της χώρας μας και των ΗΠΑ του 1990 ( MDCA ) ξεκίνησε μετά από αίτημα των ΗΠΑ το 2017 . Η ονομασία στην υπό επικαιροποίηση συμφωνία των ¨διευκολύνσεων” και όχι βάσεων έγινε μετά από επιμονή των ΗΠΑ . Η συμπερίληψη οιασδήποτε νέας πρότασης για παροχή “διευκόλυνσης” δεν έγινε αποδεκτή από την Ουάσιγκτων. Η Αλεξανδρούπολη αποτελούσε διευκόλυνση που μόλις εγκαινιαζόταν και ζητήθηκε από την αμερικανική πλευρά η συμπερίληψη της με διευκρίνηση ότι η παρουσία δεν θα ήταν μόνιμη αλλά επίμονη . Οι αντιρρήσεις που προβλήθηκαν από Ελληνικής πλευράς για την υπογραφή της δεν προερχόντουσαν από διπλωμάτες (ελάχιστους) αλλά κυρίως από την τότε πολιτική ηγεσία του Υπουργείου των Εξωτερικών και του Μαξίμου της προ προηγούμενης κυβέρνησης.
Για την τροπολογία στο Κογκρέσο ,ορισμένοι εν Αθήναις , την διόγκωσαν τόσο όσο δεν άντεχε την πραγματικότητα. Πολύ φασαρία για το τίποτα. Απλά υπάρχει ένα σαθρό μεν αλλά επιχείρημα για τυχόν ευνοϊκές ,οψέποτε υπάρξουν, συνθήκες να το επικαλεστούμε .
Θεωρώ πολύ απαξιωτική έως προσβλητική για τους ”Ελληναράδες” ή τους ”πατριώτες της φακής” -που έσπευσαν να ”φτύσουν” ή να ”θάψουν” την ελληνική κυβέρνηση γιαυτήν την Αμερικανική πρωτοβουλία- την φράση του κ. Παπαχελά
” ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΦΑΣΑΡΙΑ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ” .
Δεν θα το καταλάβουν και θα το συνεχίσουν, αλλά σιγά-σιγά θα μείνουν μόνοι τους.