Δ. Γαρούφας:  Όραμα για  αναβαθμισμένο  ρόλο της Θεσσαλονίκης

                                                      Του Δημήτρη Γαρούφα*

              Ο Σεπτέμβρης κάθε χρόνο  είναι ο μήνας της Θεσσαλονίκης γιατί  με αφορμή την ΔΕΘ επισκέπτεται  την Θεσσαλονίκη ο εκάστοτε πρωθυπουργός για να εγκαινιάσει την ΔΕΘ με ομιλία κυρίως οικονομικού περιεχομένου και η επίσκεψη  συνδυάζεται και με συνέντευξη τύπου στην οποία  γίνεται ένας απολογισμός του κυβερνητικού έργου  αλλά και παρουσιάζεται ο  σχεδιασμός για το μέλλον. Στο πλαίσιο αυτό γίνεται και ειδική αναφορά για την Θεσσαλονίκη, για τα έργα που γίνονται η πρόκειται να γίνουν και για τον ρόλο που επιφυλάσσει για την Θεσσαλονίκη η κεντρική εξουσία. Την επίσκεψη του πρωθυπουργού ακολουθεί επίσκεψη του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης αλλά και όλων των πολιτικών αρχηγών  οι οποίοι   σε συνεντεύξεις τους  πέρα από αναφορές  στην γενικότερη πολιτική κατάσταση θυμούνται να πουν και κάτι για την Θεσσαλονίκη, γι΄ αυτά που έγιναν η  γι΄ αυτά που δεν έγιναν,  αλλά αν  κάποιος κρατήσει αρχείο με τις δηλώσεις τους θα διαπιστώσει ότι όλες οι κυβερνήσεις και όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί  επαναλαμβάνουν κάθε χρόνο τις ίδιες   διαπιστώσεις και υποσχέσεις  ενώ εμφανώς αγνοούν την πραγματικότητα που βιώνει η πόλη και η ευρύτερη περιοχή. Χρήσιμο θα ήταν, για να έχουν πραγματική εικόνα της κατάστασης που βιώνει η πόλη και η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, όλοι οι πολιτικοί που θα επισκεφθούν την πόλη λόγω ΔΕθ    να επισκεφθούν πρώτα  την βιομηχανική περιοχή της Σίνδου όπου θα δουν το μέγεθος της αποβιομηχάνισης  με τα περισσότερα  κτίρια των εργοστασίων  κλειστά ,σε πλήρη εγκατάλειψη.

Η Θεσσαλονίκη για αιώνες ήταν ένα μεγάλο εμπορικό κοσμοπολίτικο κέντρο. Είχε εμπορική και πολιτιστική ενδοχώρα που εκτείνονταν σε όλα τα Βαλκάνια και το λιμάνι της  εξυπηρετούσε όλη την περιοχή. Μετά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο και το κλείσιμο των συνόρων με τα  γειτονικά κράτη περιορίστηκε ο ρόλος της αλλά με την κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων το 1989 και το άνοιγμα των συνόρων δημιουργήθηκαν πάλι οι προϋποθέσεις να ξαναγίνει ένα μεγάλο εμπορικό και πνευματικό κέντρο. ΄Ηταν η πιο κοντινή στους γείτονες  πόλη χώρας μέλους της Ε.Ε ,είχε κάποιες υποδομές, και φυσιολογικά εδώ έπρεπε να εδρεύουν οι φορείς της Ε.Ε που θα απευθύνονταν στα Βαλκάνια αλλά δυστυχώς η χώρα μας,  με ευθύνη όσων άσκησαν εξουσία, δεν αξιοποίησε τις ευκαιρίες που οι μετά το 1989 γεωπολιτικές εξελίξεις δημιούργησαν.

Δυστυχώς βλέπω ότι ακόμα και τώρα οι εκπρόσωποι της κεντρικής εξουσίας δεν έχουν όραμα για την Θεσσαλονίκη που θα στηρίζεται στην αξιοποίηση των γεωπολιτικών εξελίξεων. Δεν υπάρχει μια συνολική πρόταση και σχεδιασμός στο πλαίσιο του οποίου θα αξιοποιείται το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, η ΔΕΘ, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, η Εθνική Σχολή Δικαστών, το Κέντρο Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Οικονομικού Δικαίου, τα αξιόλογα Μουσεία της, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου ,το Διεθνές Πανεπιστήμιο. ΄Ολοι αυτοί οι φορείς θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σε μια προσπάθεια να λειτουργεί η Θεσσαλονίκη ως  εμπορικό και πνευματικό κέντρο της ευρύτερης Βαλκανικής περιοχής. Σε αυτή την κατεύθυνση θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν με στήριξη για  επαναδραστηριοποίηση και οι διαβαλκανικές ενώσεις που δημιουργήθηκαν μετά το 1990  με πρωτοβουλία επιστημονικών φορέων της πόλης με έδρα την Θεσσαλονίκη( ένωση βαλκανικών δικηγορικών συλλόγων,  ένωση  οικονομικών πανεπιστημίων βαλκανικών χωρών ,το δίκτυο πόλεων Ν.Α Ευρώπης, την ένωση θεάτρων Ν.Α Ευρώπης  κλπ)που  πολλά μπορούσαν να προσφέρουν  στον τομέα επαφής  και γνωριμίας  των  λαών της περιοχής με  άμβλυνση των αντιθέσεων   και  δημιουργία κλίματος φιλίας και συνεργασίας στην ευρύτερη βαλκανική περιοχή με προβολή της κοινής Ευρωπαϊκής προοπτικής.. Αυτή η προσπάθεια θα εξασφάλιζε για την Ελλάδα πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιοχή και αντανακλαστικά αναβάθμιση του ρόλου της   (και της  Θεσσαλονίκης) στην Ε.Ε ,με ταυτόχρονη μείωση της επιρροής   της Τουρκίας  στα Βαλκάνια.

Από αυτή την στήλη κατ΄ επανάληψη έχουμε επισημάνει ότι η Θεσσαλονίκη πρέπει να είναι ο πυλώνας της Ελλάδας στα Βαλκάνια γιατί πέραν της γεωγραφικής γειτνίασης είναι και πόλη οικεία στις γειτονικές χώρες  και αυτά τα δεδομένα πρέπει να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο ευρύτερης στρατηγικής του Ελληνισμού. Για να αξιοποιηθούν όλα αυτά όμως πρέπει η κεντρική εξουσία να πιστεύει και να στηρίζει  την αποκέντρωση αξιοποιώντας την προαναφερθείσα υπάρχουσα υποδομή στην Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας  και ενισχύοντας αυτή. Αλλά επειδή η κεντρική εξουσία διαχρονικά δείχνει ότι αποφεύγει την  αποκέντρωση και στερείται οράματος για τον επιβαλλόμενο ρόλο της Ελλάδας    στα Βαλκάνια,  θα έπρεπε οι φορείς και οι εκπρόσωποι  της πόλης να έχουν επεξεργασθεί και προβάλλει όραμα  και  σχέδιο τεκμηριωμένο  για τον ρόλο της πόλης στην ευρύτερη περιοχή, πιέζοντας   την κεντρική εξουσία και τα πολιτικά κόμματα  να το ενστερνισθούν  γιατί η υλοποίησή του θα δημιουργήσει νέα προοπτική για την Ελλάδα και κυρίως για  τον Ελληνισμό στην ευρύτερη περιοχή.

• Δικηγόρος, πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης. Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Δημοκρατία».