Ψευδοεπιστήμη: χρόνια ασθένεια, εποχιακή, επιδημία ή πανδημία;

Print Friendly, PDF & Email
- Advertisement -

του Ζαχαρία Σκούρα, καθηγητή Γενετικής ΑΠΘ.

Αφορμή για τις παρακάτω επισημάνσεις αποτέλεσε ένα «αναγκαστικό κρυφάκουσμα» μιας έντονης συζήτησης από το διπλανό τραπέζι, κατά τη διάρκεια δεκατιανού καφέ.

Όλο και περισσότερο γίνεται αισθητή η προσπάθεια «επιστημονικοποίησης» απόψεων, πεποιθήσεων ή πρακτικών που στερούνται επιστημονικής απόδειξης και είναι ασυμβίβαστες με την επιστημονική μέθοδο και την εξ αυτής απορρέουσα αλήθεια που αφορά τη ζωή και τον κόσμο μας.

Τι είναι ψευδοεπιστήμη;

Σύμφωνα με την Βικιπαιδεία (την αναφέρω γιατί υπάρχει εύκολη πρόσβαση στον καθένα μας), η ψευδοεπιστήμη αποτελείται από προσωπικές απόψεις, πεποιθήσεις ή πρακτικές που ενώ ισχυρίζονται ότι είναι επιστημονικές και πραγματικές, είναι ασυμβίβαστες με την επιστημονική μέθοδο, όπως προκύπτει από την θεωρητική και πειραματική τεκμηρίωση.

Η ψευδοεπιστήμη χαρακτηρίζεται συχνά από αντιφατικούς, υπερβολικούς ή αβάσιμους ισχυρισμούς, όπως:

-άμεση εξάρτηση από την προκατάληψη της επιβεβαίωσης και όχι από τις αυστηρές προσπάθειες επιχειρημάτων και τεκμηρίωσης της όποιας διαφωνίας,

-έλλειψη διαφάνειας για αξιολόγηση από άλλους εμπειρογνώμονες,

-απουσία συστηματικών πρακτικών κατά την ανάπτυξη υποθέσεων, και

-εμμονή στην «ψευδοεπιστημονική υπόθεση» παρά την επανειλημμένως θεωρητική και πειραματική απόρριψή της.

Η ψευδοεπιστήμη έχει άμεσες φιλοσοφικές, κοινωνικές, πολιτικές, επιστημονικές, πρακτικές και πολλές ακόμη επιπτώσεις, για παράδειγμα,

  • στην υγεία (υγειονομική περίθαλψη),
  • στη μαρτυρία εμπειρογνωμόνων,
  • στο περιβάλλον (περιβαλλοντικές πολιτικές),
  • στην εκπαίδευση,
  • στην επιβολή βεβαιοτήτων (θρησκείες, ιδεολογίες, μεταφυσικές δοξασίες) και εν γένει
  • στην παραποίηση ή απόκρυψη της αλήθειας και της πραγματικής ζωής.

Η διάκριση επιστημονικών γεγονότων και θεωριών από ψευδοεπιστημονικές πεποιθήσεις (όπως αυτές που βρίσκονται στην αστρολογία, την αλχημεία, περιπτώσεις εναλλακτικής ιατρικής, τις αποκρυφιστικές πεποιθήσεις, τις θρησκευτικές πεποιθήσεις και την ψευδοεπιστήμη της δημιουργίας, κ.ά.) είναι καθήκον εκάστου ανθρώπου και πρέπει να αποτελεί μέρος της επιστημονικής εκπαίδευσης και του επιστημονικού εγγραμματισμού.

Η ψευδοεπιστήμη αποδεικνύεται καθημερινά επιβλαβής!

Ας σταθούμε σε κάποιες ενέργειες όπως, ο ψευδοεπιστημονικός ακτιβισμός κατά των εμβολίων, η λήψη αίματος, οι υγειονομικές και επιδημιολογικές συμπεριφορές και η προώθηση ανεπιβεβαίωτων ομοιοπαθητικών θεραπειών, προκαταλήψεων, βασκανιών και μαγικών φίλτρων ως εναλλακτικών θεραπειών ασθενειών που είναι κρίσιμες για τη ζωή του ατόμου και του κοινωνικού και φυσικού περιβάλλοντός του.

Οι αντιλήψεις αυτές μπορεί να οδηγήσουν πάσχοντα άτομα καθώς και ολόκληρες κοινωνίες, μακρά από αποδεδειγμένα οφέλη για την υγεία, την πρόληψη και την θεραπεία.

Απαιτείται λοιπόν ουσιαστική παιδεία και γνώση και αγάπη για την αλήθεια. Δυστυχώς τα προγράμματα για την εγκύκλιο παιδεία και κατ επέκταση την ανάδειξη του ανθρώπου σε ευδαίμονα πολίτη και όχι υπήκοο, δεν βοηθούν …

Αντίθετα, αναζωογονούν ξεπερασμένες βεβαιότητες και «ευκολοχώνευτες αλήθειες» προς διασφάλιση του διαχωρισμού των υπερκειμένων από τα υποκείμενα εις τους αιώνες …

 

spot_img

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
29,900ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα