O Γερμανός φιλόσοφος, Γιούργκεν Χάμπερμας / Φωτογραφία αρχείου: Wikimedia Commons
16/02/2023 09:18
Την ανησυχία του για την ανάδυση μιας ολοένα και εντεινόμενης πολεμόχαρης ρητορικής από τη Δύση εξέφρασε ο Γιούργκεν Χάμπερμας, σημειώνοντας ότι κατανοεί μεν την επιθυμία για τη στήριξη μέχρι τέλους της Ουκρανίας, αλλά υπενθυμίζει ότι ο πρωταρχικός στόχος των Δυτικών δεν ήταν η ήττα τη Ρωσίας αλλά να δοθεί η ευκαιρία στο Κίεβο να διαπραγματευτεί με το Κρεμλίνο.
«Πρέπει να σταματήσουμε πριν το σημείο όπου δεν θα υπάρχει επιστροφή», υποστηρίζει ο διάσημος Γερμανός φιλόσοφος σε άρθρο του στη Süddeutsche Zeitung, που παραθέτει και σε μετάφραση στα Αγγλικά η εφημερίδα του Μονάχου, καταδεικνύοντας την επιθυμία του Χάμπερμας να απευθυνθεί σε όλους τους Δυτικούς.
«Για μένα το σημαντικότερο είναι η προληπτική φύση των διαπραγματεύσεων», λέει ο στοχαστής και θεωρητικός της Σχολής της Φρανκφούρτης. «Το θέμα είναι να γίνουν διαπραγματεύσεις την κατάλληλη στιγμή ώστε να αποτραπεί μια επιμήκυνση του πολέμου, που θα κοστίσει ακόμη περισσότερες ανθρώπινες ζωές και καταστροφή».
Για τον Χάμπερμας ένα τέτοιο σενάριο θα έφερνε τη Δύση σε μια πολύ άβολη θέση καθώς θα έπρεπε «είτε να παρέμβει ενεργά στον πόλεμο ή να αφήσει την Ουκρανία στη μοίρα της, ώστε να μην επαναληφθεί ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος μεταξύ πυρηνικών δυνάμεων». Ωστόσο, λέει, οι σύμμαχοι του Κιέβου δείχνουν να χάνουν τον αρχικό στόχο τους μέρα με τη μέρα, δηλαδή τις διαπραγματεύσεις μεταξύ ισοτίμων της Ουκρανίας με τη Ρωσία.
Η ανακοίνωση της παράδοσης αρμάτων μάχης Leopard στην Ουκρανία γρήγορα έδωσε τη θέση της σε συζητήσεις για παραδόσεις μαχητικών αεροσκαφών, επισημαίνει ο 93χρονος φιλόσοφος. Επισημαίνει δε ότι ακούγονται ολοένα και πιο δυνατά οι δηλώσεις για την ανάγκη να ηττηθεί η Ρωσία, ακόμη και στη Γερμανία. «Η αύξηση των παραδόσεων όπλων μας με την προοπτική μιας νίκης με κάθε κόστος έχει αναπτύξει τη δική της δυναμική, που ριψοκινδυνεύει να μας κάνει να διαβούμε λίγο -πολύ διακριτικά το κατώφλι του Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου».
«Η Ουκρανία δεν πρέπει να χάσει τον πόλεμο»
Για τον Χάμπερμας η επιλογή της Δύσης να αφήσει την Ουκρανία να υπαγορεύσει το ρυθμό των διαπραγματεύσεων είναι προβληματική, όπως και οι δηλώσεις που επιβεβαιώνουν ότι η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα στηρίξουν το Κίεβο «για όσο χρειαστεί». «Η Δύση έχει τα δικά της νόμιμα συμφέροντα και υποχρεώσεις», αναλύει.
«Οι δυτικές κυβερνήσεις είναι νομικά υποχρεωμένες να ανταποκρίνονται στις ανάγκες ασφαλείας των πολιτών τους και φέρουν επίσης ηθική ευθύνη για το θάνατο και την καταστροφή που προκλήθηκε από τα δυτικά όπλα – ανεξάρτητα από τη στάση του ουκρανικού λαού», σημειώνει ο Χάμπερμας. Όσο περισσότερο διαρκεί ο πόλεμος, τόσο πιο δύσκολο θα είναι να οργανωθούν διαπραγματεύσεις, καταλήγει ο φιλόσοφος. Τα δεινά και οι θάνατοι που προκαλούνται από τις μάχες κινδυνεύουν να σκληρύνουν περαιτέρω τις θέσεις και των δύο πλευρών και θα είναι ακόμη πιο δύσκολο στο μέλλον να βρεθεί «ένας αποδεκτός συμβιβασμός».
Ο Χάμπερμας εκφράζει στο άρθρο του τη λύπη του που οι δυτικές χώρες δεν ήταν πιο ξεκάθαρες σχετικά με τους λόγους που τις οδήγησαν αρχικά να υποστηρίξουν το Κίεβο. Και μολονότι προσυπογράφει τη φράση του Γερμανού Καγκελαρίου Όλαφ Σολτς, σύμφωνα με την οποία «η Ουκρανία δεν πρέπει να χάσει τον πόλεμο», σημειώνει ότι δεν χρειάζεται, ωστόσο, απαραίτητα να τον κερδίσει.
Ουκρανός υφυπουργός Εξωτερικών στη Γερμανία: «Ντροπή για τη γερμανική φιλοσοφία»
Η παρέμβαση του Χάμπερμας, που είχε απευθύνει έκκληση για σύνεση λίγο πριν την έναρξη του πολέμου μέσω άρθρου του και πάλι στη Sueddeutsche Zeitung, προκάλεσε την αντίδραση του Κιέβου διά στόματος του υφυπουργού Εξωτερικών και πρώην πρέσβη της Ουκρανίας στη Γερμανία.
«Με αφήνει άφωνο το γεγονός ότι ακόμη και ο Γιούργκεν Χάμπερμας μπαίνει τόσο αδιάντροπα στην υπηρεσία του Πούτιν», σχολίασε στο Twitter ο Αντρίι Μέλνικ, γνωστός για τους οξείς τόνους στις δηλώσεις του. «Είναι ντροπή για τη γερμανική Φιλοσοφία. Ο Ιμάνουελ Καντ και ο Γκέοργκ Φρίντριχ Χέγκελ θα στριφογυρίζουν στους τάφους τους από ντροπή», συμπλήρωσε.
