Φιλελευθερισμός και δημοκρατία στην Δύση

Print Friendly, PDF & Email
- Advertisement -

Ποιό από τα δύο βρίσκεται υπό απειλή;

Η παγκόσμια φιλελεύθερη τάξη υποσκάπτει την υπόσχεση μιας μορφής δημοκρατικής ζωής που ξεπερνά τον τοπικό χαρακτήρα και την διάσπαση μιας ανθρώπινης φυλής που χωρίζεται λιγότερο ή περισσότερο παράλογα στα έθνη-κράτη. Δυστυχώς, το φιλελεύθερο όνειρο της «παγκόσμιας δημοκρατίας» υπ’ αυτή την παραπλανητική έννοια είναι σήμερα λιγότερο ευρέως διαδεδομένο από όσο μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, όταν φαινόταν τόσο προορισμένο να πραγματοποιηθεί.

Ο JAMES POULOS είναι συντάκτης στο American Affairs και ο συγγραφέας της τέχνης του βιβλίου με τίτλο The Art of Being Free [1] (St. Martin’s, 2017).

Σε μια στιγμή έντονης αβεβαιότητας και αλλαγών σε όλο τον κόσμο, οι Δυτικοί φιλελεύθεροι (σε γενικές γραμμές) επανέρχονται στα τυπικά, επικεντρώνοντας τους φόβους τους σε μια καταστροφική εσωτερική σύγκρουση [2] αντί σε μια εξωτερική απειλή. Κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και αμφότερων των Παγκόσμιων Πολέμων, οι φιλελεύθεροι είδαν τον πραγματικό εχθρό της Δύσης να προέρχεται μέσα από την ίδια την Δύση: Ο βάρβαρος Χαν είχε ορμήσει από την ιδιοφυΐα της γερμανικής κουλτούρας για την τέχνη, την λογοτεχνία, την επιστήμη και την θεολογία˙ ο άθεος Σοσιαλιστής σύρθηκε από τον φλοιό του ευρωπαϊκού πολιτισμού που άφησε πίσω του ο πόλεμος των τάφρων˙ και μια διεθνής ελίτ διανοουμένων υπέκυψε στην αυταπάτη ότι ο Μαρξ, ο Λένιν και ίσως ακόμη και ο Στάλιν είχαν λύσει το πρόβλημα της κοινωνικής προόδου. Όπως παρατήρησε ο Φρανκ Γουόρεν στο [βιβλίο του] Liberalism and Communism [3], δεν μεγάλωσαν όλα τα κατεστημένα της Δύσης πεπεισμένα ότι η επιστήμη ήταν δημοφιλής και η ελευθερία όχι. Αλλά η μόδα ήταν απογοητευτική. «Έχω δει το μέλλον, και λειτουργεί», ανέφερε περίφημα ο Lincoln Steffens από την σοβιετική ΕΣΣΔ, κρίνοντας «την έννοια της ελευθερίας» απλώς ως «λάθος, το επακόλουθο μιας μέθης [hangover] από την δική μας Δυτική τυραννία».

25072017-1.jpg

Μια τεράστια αμερικανική σημαία στο Μάντσεστερ του Νιου Χάμσαϊρ, τον Ιούνιο του 2017. BRIAN SNYDER / REUTERS
————————————————————————-

Σήμερα, το ίδιο μοτίβο σκέψεων επεκτάθηκε με φυσικό τρόπο στην άνοδο των δεξιών εθνικιστικών και λαϊκιστικών κινημάτων [4] σε ολόκληρη την Δύση, όπως σηματοδοτούνται από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Donald Trump [5]. Και για μια ακόμη φορά, οι Δυτικοί φιλελεύθεροι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, χαρακτηρίζοντας τα κινήματα αυτά ως εσωτερικές απειλές για την δημοκρατική τάξη της Δύσης και όχι μόνο για τον φιλελευθερισμό. Σε ένα άρθρο των New York Times [6] τον Δεκέμβριο, οι καθηγητές Διακυβέρνησης του Χάρβαρντ, Steven Levitsky και Daniel Ziblatt κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «η αμερικανική δημοκρατία δεν βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο κατάρρευσης» αλλά «τα προειδοποιητικά σημάδια είναι πραγματικά» -όπως δείχνουν οι μελέτες τους. «Ο κίνδυνος που αντιμετωπίζουμε», επιμένουν, «δεν είναι απλά ένας πρόεδρος με ανελεύθερες τάσεις» αλλά «η εκλογή ενός τέτοιου προέδρου όταν οι δικλείδες ασφαλείας που προστατεύουν την αμερικανική δημοκρατία» -όπως ο κανόνας της νόμιμης πολιτικής αντιπολίτευσης, που υποτίθεται ότι απορρίφθηκε από την ανερχόμενη Δεξιά- «δεν είναι πλέον τόσο σίγουρες».

Παρ΄ όλο που η ιστορία έχει δείξει ότι ανησυχίες όπως αυτές είναι σπάνια, αν όχι ποτέ, παράλογες, στην συγκεκριμένη περίπτωση διατρέχουν τον κίνδυνο ενός σοβαρού εννοιολογικού σφάλματος, λαθεύοντας την ισχυρή νέα αντίσταση στην σημερινή παγκοσμιοποιημένη αλλά παραπαίουσα νεοφιλελεύθερη τάξη ως σαν μια επίθεση στα θεμέλια της πολιτικής δημοκρατίας [7]. Αντί να ελπίζει ή να προσπαθεί να καταστρέψει την δημοκρατική διακυβέρνηση, ο νέος Δεξιός εθνικισμός επικεντρώνεται στην αποδυνάμωση των χαρακτηριστικών της φιλελεύθερης τάξης που, όπως πολλοί φιλελεύθεροι παραδέχονται με υπερηφάνεια, μειώνουν την δύναμη και το κύρος που έχουν οι εθνικές πολιτικές. Σίγουρα, τα πραγματικά περιγράμματα αυτών των γραμμών μάχης μπορεί να συγκαλυφθούν από την αναπτυσσόμενη βάσανο σχετικά με το εύρος της κακοήθους ρωσικής επιρροής στις εκλογές του 2016 στις ΗΠΑ. Αλλά οι φιλελεύθεροι δεν θα πρέπει να αγνοήσουν το γεγονός ότι οι εθνικιστές αντίπαλοί τους στην Δεξιά ζητούν γενικά περισσότερη και όχι λιγότερη δημοκρατική διακυβέρνηση και αντιτίθενται στην παγκόσμια φιλελεύθερη τάξη λόγω των τρόπων με τους οποίους απογοητεύει τις αμερικανικές φιλοδοξίες που χαρακτηρίζουν την δημοκρατική ζωή. Η πολιτική δημοκρατία δεν είναι ακριβώς το δημιούργημα του φιλελευθερισμού, όπως οι φιλελεύθεροι είναι πλέον τόσο έτοιμοι να πιστέψουν ότι είναι. Με το να πείθουν τον εαυτό τους διαφορετικά, οι υπερασπιστές της φιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης ενέδωσαν πολύ εύκολα στον φόβο μιας συστημικής δημοκρατικής κατάρρευσης.

Υπάρχουν, βεβαίως, λόγοι ανησυχίας για την υγεία της φιλελεύθερης δημοκρατίας στην Δύση. Ένα αυξανόμενο σύνολο αποδεικτικών στοιχείων υποδηλώνει μια ασυνήθιστα απότομη στροφή των γενεών από κανόνες, όπως η ελευθερία του λόγου και η χρηστή διακυβέρνηση, που οι Δυτικοί φιλελεύθεροι έχουν από καιρό εκλάβει ως γενικά «δημοκρατικούς». Για περισσότερο από μια δεκαετία, ο γνωστός δείκτης του Freedom House παρουσίασε πτώση χρόνο με τον χρόνο για τα «πολιτικά δικαιώματα, τις πολιτικές ελευθερίες, ή και τα δύο» σε χώρες σε όλο τον κόσμο. Νέες μελέτες από τους πολιτικούς επιστήμονες Yascha Mounk και Roberto Stefan Foa δείχνουν ότι μόλις το ένα τρίτο των Αμερικανών της χιλιετίας [8] -δηλαδή, εκείνων που γεννήθηκαν από το 1980 και μετά- πιστεύουν ότι είναι «ουσιώδες» να ζουν σε ένα δημοκρατικό καθεστώς. «Οι νεώτερες πληθυσμιακές ομάδες στις μακρόχρονες δημοκρατίες της Δύσης δεν δίνουν απλώς λιγότερη σημασία στην ζωή σε μια δημοκρατία», ανέφεραν οι Mounk και Foa στην Washington Post [9], αλλά «ένα μεγαλύτερο ποσοστό από αυτούς απορρίπτει επίσης ανοιχτά τους δημοκρατικούς θεσμούς». Όμως, ενώ αποδίδουν το αυξανόμενο αντιδημοκρατικό αίσθημα σε μια «ανελεύθερη» μετατόπιση αυτών των πληθυσμιακών ομάδων, αναγνωρίζουν ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο Ηνωμένο Βασίλειο «η ενέργεια αυτή εκδηλώθηκε κυρίως ως ενθουσιώδης υποστήριξη προς τους λαϊκίστικους υποψήφιους της Αριστεράς» και την αντίθεσή τους προς τον Donald Trump και το Brexit. Το κυριότερο αποδεικτικό στοιχείο του αυξανόμενου αντιδημοκρατικού «ανελευθερισμού» είναι η αυξανόμενη στήριξη σε έναν «ισχυρό ηγέτη», ο οποίος φυσικά είναι απολύτως συμβατός με μια λαχτάρα για έναν φιλελεύθερο πρόεδρο ο οποίος κυβερνά ανεξάρτητα από τις δημοκρατικές επιθυμίες των αντιδραστικών αδαών. Το ότι γίνεται όλο και πιο δύσκολο να είσαι και φιλελεύθερος και δημοκρατικός, είναι πολύ χειρότερα νέα για τον φιλελευθερισμό από όσο για την δημοκρατία.

25072017-2.jpg

Νέοι άνθρωποι διαδηλώνουν κατά της ψήφου για το Brexit, στο Λονδίνο, τον Ιούνιο του 2016. DYLAN MARTINEZ / REUTERS
———————————————————-

Ωστόσο, υπάρχει μια ανησυχητική πτυχή σε αυτό το διευρυνόμενο χάσμα ανάμεσα στον φιλελευθερισμό και την δημοκρατία -ακόμα και για τους συντηρητικούς φιλελεύθερους, οι οποίοι ανέκαθεν έβλεπαν την ανεξέλεγκτη και απεριόριστη δημοκρατία με βαθιά καχυποψία και μερικές φορές με ξεκάθαρο φόβο. Εάν αντιμετωπίσει την επιλογή της μη-φιλελεύθερης δημοκρατίας από τη μια πλευρά και του μη δημοκρατικού φιλελευθερισμού από την άλλη, ο σημερινός συντηρητικός της κυρίαρχης τάσης δεν έχει τύχη. Υπάρχει όμως ένα σωτήριο παράδοξο για τους φιλελεύθερους, συμπεριλαμβανομένων των συντηρητικών: Επί τουλάχιστον περίπου διακόσια χρόνια, γνωρίζουμε ότι η δημοκρατική ζωή είναι εξαιρετικά καλά προετοιμασμένη για να στείλει τους πολίτες πίσω στην πηγή κάποιου βαθμού πολιτικού φιλελευθερισμού. Στο βιβλίο Democracy in America [10], ο Alexis de Tocqueville επεσήμανε ότι η αυξημένη απομόνωση και ασημαντότητα που βιώνουν οι πολίτες σε μια δημοκρατική εποχή τους ενθαρρύνει να πιστεύουν ότι οι δημοκρατικοί στόχοι, όπως η γενική ισότητα και η εθνική ενότητα, μπορούν να προωθηθούν από τον μόνο θεσμό που είναι αρκετά ισχυρός για να καλύψει ολόκληρη την κοινωνία: Το κράτος. «Έτσι κάθε μέρα καθιστά την άσκηση της ελεύθερης υπηρεσίας του ανθρώπου λιγότερο χρήσιμη και λιγότερο συχνή», γράφει για το φιλελεύθερο «κηδεμονευτικό» κράτος προς το οποίο οι δημοκρατίες είναι τόσο ικανές να παρασυρθούν˙ «περιβάλλει την θέληση μέσα σε μια πιο περιορισμένη κλίμακα και βαθμιαία κλέβει από τον άνθρωπο όλες τις χρησιμότητες του εαυτού του. Η αρχή της ισότητας έχει προετοιμάσει τους ανθρώπους για αυτά τα πράγματα˙ έχει προδιαθέσει τους ανθρώπους να τα υπομείνουν και συχνά να τα βλέπουν ως οφέλη».

Όταν το ίδιο το κράτος φαίνεται να παραπατά, οι δημοκρατικοί λαοί τείνουν να πιστεύουν ότι η λύση είναι να το ενισχύσουν, ακόμη και με κόστος για την ανεξαρτησία τους (μια δυναμική που εκτυλίσσεται τώρα στην Γαλλία, με τα σχέδια του προέδρου Emmanuel Macron [11] για μια πιο «αυτοκρατορική» κυβέρνηση που συρρικνώνει το νομοθετικό Σώμα και τερματίζει την ανεπίσημη υποχρέωση του προέδρου να είναι διαθέσιμος στον Τύπο). Η πολιτική ελευθερία, ή η πρακτική της κατανεμημένης, κοινής αυτοδιοίκησης, περιορίζεται ως ένα μέσο για πιο σημαντικούς δημοκρατικούς σκοπούς. Ο Tocqueville παρατήρησε ότι «πάρα πολλοί άνθρωποι» είναι «αρκετά ευχαριστημένοι» με τον συμβιβασμό «μεταξύ διοικητικού δεσποτισμού και κυριαρχίας του λαού˙ και πιστεύουν ότι έχουν κάνει αρκετά για την προστασία της ατομικής ελευθερίας όταν την έχουν παραδώσει στην εξουσία του έθνους γενικότερα». Η εθνικιστική εξέγερση στην Δεξιά αναδύθηκε από την απώλεια της πίστης στην δύναμη του συντηρητικού φιλελευθερισμού να τραβήξει την δημοκρατική κουλτούρα των Ηνωμένων Πολιτειών μακριά από την γοητεία της πνιγηρής φιλελεύθερης διοίκησης.

Αλλά, οι νέοι εθνικιστές και οι κατ’ όνομα συμπατριώτες τους στα Δεξιά τείνουν να διχάζονται σχετικά με τα θετικά σημεία της εγκατάλειψης του φιλελευθερισμού στο όνομα της δημοκρατίας. Η σχέση μεταξύ πολιτικού φιλελευθερισμού και πολιτικής ελευθερίας καθίσταται ολοένα και πιο ασαφής. Η απομείωση της πολιτικής ελευθερίας είναι πιο δυσάρεστη στους «κλασικούς» φιλελεύθερους όπως οι Αμερικανοί συντηρητικοί και οι ελευθεριακοί [libertarians], οι οποίοι υπερασπίζονται την «περιορισμένη κυβέρνηση» απ’ όσο στους «σύγχρονους» φιλελεύθερους ή προοδευτικούς, οι οποίοι ευνοούν την χρήση της κυβέρνησης για την επίτευξη φιλελεύθερων στόχων. Από αυτή την άποψη, το πιο ανησυχητικό χάσμα που αντιμετωπίζει το σημερινό φιλελεύθερο κατεστημένο δεν είναι μεταξύ φιλελευθερισμού και δημοκρατίας, αλλά μεταξύ του πολιτικού φιλελευθερισμού της Δυτικής παγκόσμιας τάξης και της πολιτικής ελευθερίας [εντός] της τάξης των ΗΠΑ. Γιατί αν ο Tocqueville έχει δίκιο ότι η δημοκρατική ζωή ωθεί ακόμα και τους υπέρ της ελευθερίας λαϊκιστές στην αγκαλιά του φιλελεύθερου έθνους-κράτους, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι οι δυσαρεστημένοι δημοκράτες μπορούν επίσης να συμφιλιωθούν με μια φιλελεύθερη τάξη, [που είναι] παγκόσμια στην εμβέλεια και την ταυτότητά της. Οι φιλελεύθεροι πρέπει να κατανοήσουν ότι η διεθνής, θεσμική ποικιλία του φιλελευθερισμού που έχει αγκυρώσει την μεταπολεμική τάξη, είναι υπό επίθεση από την Δεξιά επειδή έχει σταματήσει να προσφέρει τα εθνικά αγαθά της πολιτικής ταυτότητας, της κοινωνικής αλληλεγγύης, της οικονομικής σταθερότητας και της πολιτιστικής συνοχής που ακόμη κι ένα αντιδημοκρατικό φιλελεύθερο έθνος-κράτος μπορεί να προσφέρει. Και στον βαθμό που οι φιλελεύθεροι των ΗΠΑ θεωρούνται περιφρονητικοί και εχθρικοί σε αυτά τα αγαθά, και αυτοί επίσης, θα παραμείνουν υπό επίθεση.

Δυστυχώς, μια βαθιά έλλειψη ενημέρωσης σχετικά με αυτές τις δυναμικές είναι πολύ συνηθισμένη ανάμεσα στους κορυφαίους φιλελεύθερους των ΗΠΑ. Ο Ben Rodes, ο πρώην σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα, έγραψε στο Tweeter στις 6 Ιουλίου [12] ότι «Στον παγκόσμιο ανταγωνισμό μεταξύ των φιλελεύθερων αξιών και των αντιδημοκρατικών κινήσεων, η ρητορική του Trump εγείρει ερωτήματα σχετικά με την πλευρά στην οποία βρίσκονται οι ΗΠΑ». Από μια άποψη, όλοι γνωρίζουν τι εννοούσε ο Rodes: Η απροθυμία του Trump να χαρακτηρίσει την Ρωσία του Βλάντιμιρ Πούτιν ως ιδεολογικό και πολιτιστικό εχθρό αποτελεί σκάνδαλο για τους φιλελεύθερους, επειδή ένα καθεστώς τόσο αυταρχικό όσο της Μόσχας δεν μπορεί ποτέ να είναι φιλικό προς την Δύση. Αλλά σε ένα άλλο επίπεδο, ο υπερήφανος ισχυρισμός ότι ο φιλελευθερισμός και η δημοκρατία πορεύονται χέρι-χέρι, μοιάζει σαν πράξη ηθελημένης τύφλωσης στον απόηχο των ετών του Ομπάμα, όταν πολλοί φιλελεύθεροι εξέφραζαν δίκαιη αγαλλίαση όταν η εκτελεστική εξουσία ανέλαβε την διακυβέρνηση για το κλίμα, την μετανάστευση και άλλα ζητήματα με τα ίδια της τα χέρια. Αυτές οι ενέργειες υπογράμμισαν το πόσο η ιστορία της μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001 εποχής ήταν μια ιστορία ανεξέλεγκτου αντιδημοκρατικού φιλελευθερισμού, από τους ακήρυχτους απελευθερωτικούς πολέμους στο Αφγανιστάν, το Ιράκ, την Λιβύη και την Συρία μέχρι την κινητοποίηση της ομοσπονδιακής γραφειοκρατίας ως εμπροσθοφυλακής της κοινωνικής δικαιοσύνης. Οι φιλελεύθεροι, υπόδουλοι σε αυτά τα επιτεύγματα, και στα μέσα [που βρίσκονται] πίσω από αυτά [τα επιτεύγματα], είναι κακώς τοποθετημένοι για να δομήσουν την υπόθεση ότι οι πολιτικοί τους αντίπαλοι είναι η πραγματική απειλή για την δημοκρατία.

Από την άλλη πλευρά, είναι λογικό ότι όσο περισσότερο οι πιο πολλοί Αμερικανοί φιλελεύθεροι είναι πρόθυμοι να κάνουν ουσιαστικές παραχωρήσεις στους εθνικιστές σε θέματα όπως οι εμπορικές διαπραγματεύσεις, οι υποδομές, η αγροτική ανάπτυξη, η σταθερότητα των μισθών και των τιμών, και ο ρυθμός της μετανάστευσης, τόσο λιγότερο θα πρέπει να μετριάσουν την εσωτερική ατζέντα τους. Ωστόσο, το πρόβλημα παραμένει ότι η παγκόσμια φιλελεύθερη τάξη μπορεί να μην επιβιώσει, εκτός αν κάνει εξίσου σημαντικές παραχωρήσεις, όπως η μείωση του ρόλου των οργανώσεων της «παγκόσμιας διακυβέρνησης», η συγκράτηση της επιρροής των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και η περιστολή του εύρους των στρατιωτικών επιχειρήσεων, προς τα εκλογικά σώματα στα Δεξιά και τα Αριστερά που πιστεύουν ότι η Δυτική τάξη ως σύνολο έχει γίνει υπερβολικά φιλελεύθερη με την αντιδημοκρατική έννοια. Παρά την πίεση αυτή, οι Αμερικανοί φιλελεύθεροι σήμερα είναι γενικά απρόθυμοι να παραιτηθούν από την ιδέα μιας παγκόσμιας φιλελεύθερης τάξης που περιλαμβάνει τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε τελική ανάλυση, η τάξη αυτή, όπως υπογράμμισε ο Μπαράκ Ομπάμα, υποσκάπτει την υπόσχεση μιας μορφής δημοκρατικής ζωής που ξεπερνά τον τοπικό χαρακτήρα και την διάσπαση μιας ανθρώπινης φυλής που χωρίζεται λιγότερο ή περισσότερο παράλογα στα έθνη-κράτη. Δυστυχώς, το φιλελεύθερο όνειρο της «παγκόσμιας δημοκρατίας» υπ’ αυτή την παραπλανητική έννοια είναι σήμερα λιγότερο ευρέως διαδεδομένο από όσο μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, όταν φαινόταν τόσο προορισμένο να πραγματοποιηθεί. Εάν οι φιλελεύθεροι θέλουν πραγματικά μια μάχη σε αυτό το μειονεκτικό έδαφος, να είστε σίγουροι: Θα την αποκτήσουν.

Copyright © 2017 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/2017-07-21/liberal…

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.amazon.com/Art-Being-Free-Tocqueville-Ourselves/dp/1250077184
[2] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/2017-04-17/america…
[3] https://www.amazon.com/Liberals-Communism-Decade-Revisted-Morningside/dp…
[4] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/2016-10-17/populis…
[5] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/2016-10-06/trump-a…
[6] https://www.nytimes.com/2016/12/16/opinion/sunday/is-donald-trump-a-thre…
[7] https://www.foreignaffairs.com/reviews/review-essay/2017-04-17/democracy…
[8] http://www.journalofdemocracy.org/sites/default/files/Foa%26Mounk-27-3.pdf
[9] https://www.washingtonpost.com/news/wonk/wp/2016/12/08/yes-millennials-r…
[10] https://www.amazon.com/dp/0140447601/ref=sxts_sxwds-tsp_1?pf_rd_m=ATVPDK…
[11] https://www.reuters.com/article/us-france-politics-idUSKBN19O1AN
[12] https://twitter.com/brhodes/status/883025170801213440

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition

spot_img

2 ΣΧΟΛΙΑ

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
29,900ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα