Τράμπ : ΗΠΑ, Γερμανία, Ρωσία, Ευρώπη.

Print Friendly, PDF & Email
- Advertisement -

του Ελευθερίου Τζιόλα 

Ο Τράμπ στο Λευκό Οίκο, οι Αμερικανοί στο δρόμο.

Ο Ντ. Τράμπ συμπληρώνει την πρώτη του εβδομάδα στο Λευκό Οίκο.

Κατά την ανάληψη των καθηκόντων του, τον υποδέχθηκαν μεγάλες κινητοποιήσεις , στις ΗΠΑ αλλά και σ΄όλες σχεδόν τις μεγάλες πρωτεύουσες του κόσμου, με κορύφωση τις πολυπληθείς ”ροζ συγκεντρώσεις” των γυναικών. Γεγονός πρωτοφανές για τελετή ορκωμοσίας νεοεκλεγέντα Προέδρου. Η τύποις, έστω, συναίνεση στο πρόσωπο νεοεκλεγέντα Προέδρου, έσπασε, ακυρώθηκε. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο : μεγάλα τμήματα της κοινωνίας των ΗΠΑ, με ορισμένες, μάλιστα, προσωπικότητες του πνεύματος και της τέχνης στην πρώτη γραμμή,  τοποθετείται μαχητικά απέναντι σε ό,τι ο Τράμπ αξιακά σηματοδοτεί και αντιστρατεύεται σε ό,τι εκείνος έχει προγραμματικά στοχεύσει (δήμαρχος Ν.Υόρκης, Μπιλ Ντε Μπλάζιο, Ρόμπερτ Ντε Νίρο, Μάικλ Μούρ, Μέριλ Στρήπ, κ.ά.) . Έχει αξιόλογη σημασία ότι η αμφισβήτηση δεν είναι στις στήλες των εφημερίδων, στις οθόνες των τηλεοράσεων, στο στιγμιαίο αποτύπωμα των  social media, αλλά ήδη στους δρόμους. Η αμφισβήτηση που είχε ξεκινήσει με μαζικές διαμαρτυρίες από το βράδυ των εκλογών, επεκτάθηκε και ενισχύθηκε από εκλεγμένους αντιπροσώπους, με την άρνηση τους να παραβρεθούν στην ορκωμοσία Τράμπ (Τζών Λιούις) και τη διευρυμένη επιφύλαξη γερουσιαστών απέναντι σε μέλη της κυβέρνησής του.

Ο Τράμπ αρέσκεται να μιλάει για ένα δικό του κίνημα, το ”κίνημα να ξανακάνουμε μεγάλη την Αμερική”. Τέτοιο κίνημα, στην πραγματικότητα δεν υπάρχει. Εξ άλλου, πόσο πιο μεγάλη θα μπορούσε να γίνει, από αυτό που ήδη είναι η πρώτη παγκόσμια υπερδύναμη; Στο contrast των δύο πλευρών, όσο ανησυχητική  είναι εκείνη του Τραμπ, τόσο ελπιδοφόρα αναδύεται η απέναντί του, αυτή του κινήματος αμφισβήτησής του.

Πέρα από την υπάρχουσα κοινωνική  κινητικότητα, περνώντας  σε άλλο επίπεδο, ποιοτικά διαφορετικό, εκείνου του  κρατικού μηχανισμό, χαρακτηριστικό, των κρίσιμων εσωτερικών τριβών που μπορεί να επιφέρει η εκλογή  Τράμπ, και δεν πρέπει να περάσει  απαρατήρητo, είναι το γεγονός ότι πρόσωπα-κλειδιά του σκληρού πυρήνα του κράτους, όπως ο απερχόμενος διοικητής της CIA, Τζών Μπρέναν, εκφραστές της ”μνήμης και της λογικής” του αντιδρούν.  Αναφερόμενος στα θέματα εξωτερικής πολιτικής και ιδιαίτερα για τη Ρωσία, ο Τζ. Μπρέναν απευθύνθηκε στον νεοεκλεγέντα Πρόεδρο  με την απολύτως υποτιμητική παρατήρηση  : ”Πρόσεξε τί λες !”

Τράμπ και τα νέα διλήμματα 

            Αν και οι δυνατότητες κάθε αμερικανού Προέδρου να επιφέρει μείζονες αλλαγές σε καίριους τομείς, όπως της εξωτερικής πολιτικής, δεν είναι απεριόριστες, και συνήθως οι διακηρύξεις αμβλύνονται πλησιάζοντας στο ιστορικά καθιερωμένο, εν τούτοις, ακόμα και περιορισμένες αλλαγές ισορροπιών που επιβάλλει ένας ”παίκτης” αυτής της ισχύος και αυτού του εκτοπίσματος πρέπει να εντοπίζονται, να αξιολογούνται και να αναζητούνται οι δυνατότητες αξιοποίησης. Ο Τράμπ, λοιπόν, φαίνεται ότι επιθυμεί να στηρίξει τη νέα εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, κυρίως,  σε τρεις νέους άξονες, για ό,τι αφορά  τους υπαρκτούς πόλους  της διεθνούς σκηνής.

Οι τρείς άξονες  είναι :

(α). Η βελτίωση των σχέσεων με τη Ρωσία, με τρόπο που να αναθεωρεί σημαντικά το μέχρι τώρα  status,  επιδιώκοντας μια νέα θετική ισορροπία μαζί της,

(β). Η οικονομική αντιπαράθεση με την Κίνα, με τη φιλοδοξία  υποβάθμισης του ρόλου της και μετακίνησης του παραγωγικού-βιομηχανικού κέντρου προς τις ΗΠΑ,

(γ). Ο χειρισμός της Ευρώπης μέσα από μια στρατηγική  δύο όψεων :  ενίσχυση, από τη μια, του διαχρονικού συνεταιρικού δεσμού με Μ. Βρετανία του Βrexit (των δυνάμεων και της εξω-ευρωπαϊκής προοπτικής  του Βrexit), σ συμπίεση και η αφαίρεση  πλεονεκτημάτων  της Γερμανίας, από την άλλη, με τρόπο που θα μειώνει θεαματικά την οικονομική της  θέση.

Ήδη, διευκρινίσαμε ότι η τελική θέση ισορροπίας θα είναι αποτέλεσμα και των οικονομικοπολιτικών και ενδοκρατικών  συσχετισμών των ΗΠΑ, καθώς, και των συσχετισμών και πιέσεων στα αντίστοιχα  διμερή επίπεδα, αλλά και ευρύτερα (πιέσεων πολλαπλών μορφών, όπου είναι πλέον πρόδηλο ότι  ο ρόλος της ηλεκτρονικής κατασκοπείας είναι αναβαθμισμένος).

Η νέα σχέση με τη Ρωσία, η οποία μετά το 1991 έχει δεί και ασθανθεί την μετακίνηση των συνόρων της ζώνης ζωτικής σημασίας για τη ίδια στην ‘’αυλή’’ της (από την Πράγα και τη Σόφια, πίσω στο Χάρκοβο και στο Ροστώβ !)  είναι ένα πολλαπλό στοίχημα. Το αμερικάνικό ‘’βαθύ κράτος’’, σημαντικό τμήμα των ίδιων των Ρεπουμπλικάνων,  συμφέροντα σε διεκδικούμενες ζώνες επιρροής στη Μ. Ανατολή, τον Κόλπο και την Ουκρανία θα αναπτύξουν παρεμβάσεις. Επίσης, στη λογική της Υπερδύναμης, μία νέα σχέση που επιθυμεί, ασφαλώς η Ρωσία, δεν μπορεί να εξαντλείται μόνο σ΄ένα καλό οικονομικό deal, που θα μπορούσε να επεξεργαστεί ο μέχρι χθες διευθύνων Σύμβουλος της Exxon-Mobil, και σημερινός υπουργός εξωτερικών, Π.Τίλερσον.

Μεγαλύτερο, όμως , και πιο σύνθετο είναι το ζήτημα με την Ευρώπη. Ο άξονας ΗΠΑ – Μ.Βρετανίας δεν ήταν στην ευρωπαϊκή Ήπειρο ποτέ από μόνος του νικηφόρος. Ιστορικά χρειάσθηκε πάντα τουλάχιστον μία ακόμα Μεγάλη Δύναμη για να καταστεί νικηφόρος.  Στον Α΄Π. Πόλεμο τη Γαλλία (αλλά και Ιταλία κλπ), στο Β΄Π. Πόλεμο την καταλυτική συμμετοχή της Σοβιετικής Ένωσης. Με τη Μ. Βρετανία, να στερείται , ακόμα και σήμερα, συγκροτημένη και αποφασισμένη  στρατηγική για την εφαρμογή του Βrexit και την επόμενη περίοδο προς το μέλλον, με ανανεωμένο το εσωτερικό μέτωπο απόσχισης της Σκωτίας, και σωρευμένα κοινωνικά προβλήματα, ο άξονας ΗΠΑ – Μ. Βρετανίας δεν έχει, -και δεν θα έχει-,  την αποτελεσματικότητα που οι εμπνευστές του σχεδίου αυτού ελπίζουν.

Τράμπ, γερμανικός εγωκεντρισμός και Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Ο γερμανικός, όμως, παράγοντας και για τον Τραμπ, και για την Ευρώπη, και ασφαλώς για τους ίδιους τους Γερμανούς είναι ο σημαντικότερος. Αν η Γερμανία, μετά από δύο πολέμους και την καταστροφική τους εμπειρία, αλλά και την όποια ευρωπαϊκή ενωσιακή εμπειρία της, ενεργοποιήσει τον εγωκεντρικό, δεσποτικό, πρωσσικό   εαυτό της και ‘’σηκώνοντας το γάντι’’ του Τραμπ, θελήσει να απαντήσει, τότε δεν μπορεί κανείς να ελπίζει ότι οι εξελίξεις, πρωτίστως για τη Γερμανία, αλλά πιθανό και ευρύτερα στην Ευρώπη θα είναι θετικές. Ο εμφανής ανταγωνισμός ΗΠΑ –Γερμανίας, στο πεδίο μιας στάσιμης και ασταθούς Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την οποία καίριες ευθύνες φέρει η επί δέκα (10) σχεδόν χρόνια σκληρή, περιοριστική, γερμανοκεντρική  πολιτική, θα αποτελέσει μήνυμα προς τις άλλες χώρες για την αναζήτηση νέων προοπτικών.

Η λογική διαμόρφωσης του κλειστού ‘’γερμανικού πυρήνα’’ (των χωρών-μελών επιρροής της Γερμανίας) για την ανταπάντηση στις αμερικανικές εξουθενωτικές πιέσεις, δεν θα βρεί σύμφωνη ούτε τη Γαλλία, ούτε την Ιταλία, ούτε την Ισπανία. Αν η Γερμανία ακολουθήσει τον δρόμο αυτό, μοιραία, θα λειτουργήσει συμπληρωματικά προς τον Τράμπ, την ίδια στιγμή που θα θεωρεί ότι τον αντιμετωπίζει, προκαλώντας  βαριές συνέπειες και για την ίδια και για την Ευρώπη !

Αν, όμως, Γερμανία ακολουθήσει το δρόμο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή της εσωτερικής συνεννόησης, της κοινής ευρωπαϊκής στρατηγικής και  της  κοινωνικής  ευρωπαϊκής συνοχής, τότε οι εξελίξεις μπορεί να είναι εξαιρετικά θετικές. Και η ‘’απειλή Τράμπ’’ να αποδειχθεί σωτηρία ! Η Ευρώπη να ξαναβρεί τις ιδρυτικές της αξίες και αρχές , να γίνει το πραγματικά ευρύ, ισχυρό και πρωταγωνιστικό μέγεθος για την Παγκόσμια νέα ισορροπία, αλλά και τους λαούς της. Σε μια τέτοια περίπτωση, ούτε και η απειλή απόσυρσης της ομπρέλας του ΝΑΤΟ μπορεί να μετρήσει, στο βαθμό ανάληψης αντίστοιχης ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας.

Ο δεύτερος δρόμος, απαιτεί ασφαλώς, αντίστοιχες νέες πολιτικές και τις ανάλογες ηγεσίες παντού στην Ευρώπη, και, πάντως, στη Γερμανία, στη Γαλλία, στην Ιταλία.  Κατά φοβερή ιστορική σύμπτωση, και στις τρείς αυτές χώρες, που μαζί με τις χώρες της  ΒΕΝΕLUX είχαν αποτελέσει τους έξι (‘’6’’) ιδρυτές της ΕΟΚ, αναδεικνύονται εντός του 2017 οι νέες τους ηγεσίες από τις εκλογές (επίσης, και στην Ολλανδία).

Το 2017, παρά την αφόρητη ελληνική κατάσταση, που όλοι βιώνουμε,  δείχνει να είναι ένα μεγάλο σταυροδρόμι. ‘Οπου η Ελλάδα, δίχως ευνοϊκές και σταθερές συμμαχίες, χωρίς διεθνή ερείσματα και με τεράστιο έλλειμα στρατηγικής πλεύσης οξύνει τα αδιέξοδά της…

            Θεσσαλονίκη, 26 Ιανουαρίου 2017

“Μακεδονία της Κυριακής”

spot_img

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
29,900ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα