του Παντελή Κουλούκη*
Η Ελληνική ……ανύπαρκτη…… εθνική στρατηγική τα τελευταία 50 χρόνια κρυβόταν ή αν θέλετε ήταν εγκλωβισμένη πίσω από στερεότυπα, εσωτερικές παθογένειες και ένα σωρό δικαιολογίες .
Για παράδειγμα η τραγωδία στην Κύπρο εν πολλοίς οφείλετε στην πολιτική των ΗΠΑ μέσα από τον πανούργο ΚΙΣΣΙΝΓΚΕΡ που κορόιδεψε τον ανεκδιήγητο Ιωαννίδη καθώς και στην Βρετανική φιλοτουρκική στάση που ευνοούσε μαζί με Ρωσία μια διχοτομημένη Κύπρο .
– Τι θα μπορούσε άραγε να κάνει η μικρή Ελλάδα απέναντι στον ανταγωνισμό και τα σχέδια των Μεγάλων Δυνάμεων ? Μα απολύτως τίποτα .
- Τι θα μπορούσε άραγε να κάνει η χώρα μας στην διαχρονική Τουρκική προκλητικότητα την στιγμή που η τελευταία είχε την διακριτική ανοχή των ΗΠΑ που λειτουργούσε σχεδόν πάντα πυροσβεστικά ανάμεσα στις δυο χώρες .Μα απολύτως τίποτα. Εφόσον ανήκομεν εις την Δύση τι να κάνουμε που η τελευταία έχει συμφέροντα στην Τουρκία .
– Πως μπορούν άλλωστε δυο γειτονικές χώρες που συμμετάσχουν στο ΝΑΤΟ να αφεθούν να αλληλοεξοντωθούν τόσο το 1987 όσο και το 1996 ?Απλά δεν γίνεται .Τι και αν η Ελλάδα φωνάζει για παραβιάσεις, παράνομες διεκδικήσεις , επιθετικές ρητορικές , αμφισβητήσεις Εθνικής Κυριαρχίας από την πλευρά της Τουρκίας που φθάνει μέχρι και για απειλή πολέμου. Δυστυχώς δεν μπορεί να γίνει τίποτα απολύτως.
Η δικαιολογία ήταν πάντα ΕΚΕΙ !!!
Τόσο την περίοδο του διπολισμού όσο και την περίοδο της παντοκρατορίας των ΗΠΑ μετά το 1990 η Ελλάδα σε θέματα άμυνας , ασφαλείας και εξωτερικής πολιτικής ακολουθούσε σε γενικές γραμμές τις προσταγές του μεγάλου αδελφού ο οποίος όμως ευνοούσε σταθερά ( έστω με διακριτικότητα ) τις τουρκικές θέσεις επιβάλλοντας μια αναγκαστική συννενόηση μεταξύ των δυο πλευρών .Ωστόσο μια τέτοια στρατηγική έδινε την δυνατότητα στην Τουρκία να δρα ανενόχλητη παγιώνοντας τις προσεκτικά σχεδιαζόμενες και κλιμακούμενες διεκδικήσεις της ενώ η Ελλάδα που δεν απαιτούσε τίποτα να βρίσκεται μονίμως σε μειονεκτική θέση υπερασπιζόμενη αυτά που βάση του ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΙΚΑΙΟΥ ήταν ήδη δικά της .!!!!!!!!!!!!!
Και βέβαια όλα τα παραπάνω δημιούργησαν στο εσωτερικό της χώρας μια κυρίαρχη στρεβλή αντίληψη περί της Ελληνικής Εθνικής Στρατηγικής που ξεκίνησε από την εποχή Σημίτη και κυριάρχησε για περισσότερο από 20 χρόνια .
Η άποψη αυτή συνοψίζεται στις απόψεις του ομότιμου καθηγητή Παναγιώτης Ιωακειμίδη που πρόσφατα δήλωνε ότι
Ελλάδα και Τουρκία είναι “αιχμάλωτες της γεωγραφίας”. Η μία είναι δίπλα στην άλλη, όμορες χώρες. Επομένως δεν έχουν άλλη επιλογή παρά να έχουν τελικά φιλικές σχέσεις μεταξύ τους προς όφελος και των δύο λαών. Με την υπέρβαση των προβλημάτων στο Αιγαίο και Αν. Μεσόγειο με λύσεις θετικού αθροίσματος μπορεί να επέλθει σταδιακά η βαθύτερη προσέγγιση και η φιλία όπως και στο παρελθόν
Ποιος διαφωνεί άραγε ? ΟΥΔΕΙΣ .
Εντάξει μπορεί να υπάρχει το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας , η δολοφονία των Τάσου Ισαάκ και Σολωμού Σολωμού , οι αναρίθμητες παραβιάσεις στο Αιγαίο , η αφορμή πολέμου – casus belli, ο Έβρος , η συνεχή καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Εσωτερικό της Τουρκίας ,η εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού από Τουρκία, η παράνομη εισβολή και κατοχή στην Κύπρο και οι αντίστοιχες καταδικαστικές αποφάσεις του ΟΗΕ ( τις θυμάται άραγε κανείς ?) κλπ κλπ κλπ … αλλά δεν βαριέσαι βρε αδελφέ το μόνο που χρειάζεται είναι μια απλή ΥΠΕΡΒΑΣΗ (‼️‼️‼️) και όλα θα πάρουν τον δρόμο τους .
Εξάλλου στην Ελλάδα όπου το εθνικό μας σπορ είναι ο Διχασμός και ο Λαϊκισμός που να βρεθεί χρόνος για αναλύσεις , διαφοροποιήσεις , εναλλακτικές , αναπροσαρμογές σε δόγματα και πολιτικές .Παράταση και βλέπουμε…. είναι σταθερά – με τις όποιες εξαιρέσεις – το Ελληνικό Δόγμα στα πλαίσια μιας ακατανόητης , αδιέξοδης και οικονομικά ασύμφορης πολιτικής .
Είπαμε …. ΗΠΑ και ΕΕ κάτι θα σκαρφιστούν και κάπως θα την σκαπουλάρουμε από το βάρος να δημιουργήσουμε μια συμπαγή Εθνική στρατηγική στην βάση της συγκεκριμένης γεωγραφίας της περιοχής.
Και εδώ κάπου αρχίζει το πρόβλημα να μην επιλύεται .Μέχρι τώρα κρυβόμασταν , αλλά δυστυχώς για εμάς την τελευταία πενταετία – δεκαετία η διεθνής πολιτική σκηνή απασφάλισε κανονικά.
Αναρχία , πολύ πολικότητα , μεταβολή παραδοσιακών συσχετισμών ισχύος , υποχώρηση ΗΠΑ λόγω υπέρ επέκτασης , πλήρης ανατροπή μακροχρόνιων διεθνών ισορροπιών / συμμαχιών , συνεχιζόμενες γεωπολιτικές ανακατατάξεις , ανάδειξη περιφερειακών ηγεμόνων , πόλεμος δι ‘αντιπροσώπων ( proxy war ) , δίκτυο κεντρικές στρατιωτικές επιχειρήσεις , επιρροή Κίνας , μειωμένη επίδραση διεθνών οργανισμών ( ΟΗΕ , ΕΕ ) κ.ο.κ. , με τελικό στόχο την αναζήτησή μια νέας εξισορρόπησης του Διεθνούς Συστήματος.
Μέχρι τότε όμως θα παρακολουθούμε έκπληκτοι χαρακτηριστικά αλλοπρόσαλλα γεγονότα όπως η πρωτοφανής εγκατάλειψη των Παλαιστίνιων , η αδιανόητη για μερικά χρόνια πριν προσέγγιση Ισραήλ με τις χώρες του Κόλπου , η διατάραξη της σχέσης ΗΠΑ – ΤΟΥΡΚΙΑΣ με ταυτόχρονη όμως αγαστή συνεργασία τους σε θέρετρα επιχειρήσεων κοινού ενδιαφέροντος ( ΣΥΡΙΑ,ΟΥΚΡΑΝΙΑ ) , η στεγνή εγκατάλειψη Κούρδων , Αφγανών από ΗΠΑ που στρέφει το ενδιαφέρον της προς Κίνα , η παγκόσμια ήπια διείσδυση της τελευταίας μέσω από στρατηγικές πρωτοβουλίες μιας ζώνης και ενός δρόμου (Belt and Road Initiative), ο Τουρκικός Ευρασιανισμός ,η Ρωσική στάση συνεργασίας με την Τουρκία και ταυτόχρονης στήριξης του δικαιώματος 12 μιλίων των Ελληνικών χωρικών υδάτων , η αδράνεια της Ευρώπης ,η χαοτική κρίση σε Λιβυη και Αφγανιστάν και η επαναπροσέγγιση της Διεθνούς κοινότητας με τους τρομοκράτες Ταλιμπάν ως ισότιμους συνομιλητές …..
Εξήγηση υπάρχει και την περιγράφει πολύ παραστατικά στο ιστολόγιο του ( …..κάτι που μοιάζει με κινητή ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ) ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Παναγιώτης Ήφαιστος ανατρέχοντας στον κορυφαίο ΚΟΝΔΥΛΗ :
Η έσχατη πραγματικότητα συνίσταται από υπάρξεις, άτομα ή ομάδες που αγωνίζονται για την αυτοσυντήρηση τους και μαζί αναγκαστικά, για τη διεύρυνση της ισχύος τους. Γι’ αυτό συναντώνται ως φίλοι ή ως εχθροί και αλλάζουν φίλους και εχθρούς ανάλογα με τις ανάγκες του αγώνα για την αυτοσυντήρηση τους και τη διεύρυνση της ισχύος τους» ( Κονδύλης , Ισχύς και απόφαση 1991, σ. 213).
Εμείς άραγε σε αυτήν την κοσμογονία τι ακριβώς πράττουμε ?
Μια μέτρια έως κακή συμφωνία των Πρεσπών , οριοθέτηση ΑΟΖ με Ιταλία , Αίγυπτο με αρκετούς συμβιβασμούς , διμερείς , τριμερείς και πολυμερείς συμφωνίες με εξέχουσα την αναβαθμισμένη σχέση μας με Ισραήλ, στενότερη αμυντική συνεργασία με ΗΠΑ που επιθυμούν για πρώτη φορά μια πιο ενισχυμένη σχέση με Ελλάδα και για μια ακόμη φορά επείγουσα αύξηση των εξοπλιστικών μας αναγκών λόγω ακατανόητης δεκαπενταετούς απουσίας εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης καίριων οπλικών συστημάτων .
Όλα αυτά όμως τα θετικά προκύπτουν ως αντανακλαστικές κινήσεις στον Τουρκικό αναθεωρητισμό παρά σε μια προσεχτικά σχεδιασμένη Ελληνική στρατηγική ανάσχεσης . Και εδώ προκύπτει το εξής ερώτημα :
Τι ακριβώς θελουμε και ποιος ο τελικός στόχος ?
Όσο δεν απαντάμε σε αυτό το ερώτημα κάθε επόμενη κυβέρνηση θα αντιμετωπίζει ακόμα πιο σύνθετα προβλήματα Εθνικής Ασφαλείας συγκριτικά με την προηγούμενη και αναγκαστικά θα καταφεύγει στην δημαγωγία , στον λαϊκισμό και τελικά στον διχασμό διότι πάντα στην ΕΛΛΑΔΑ φταίνε οι προηγούμενοι .
Και όταν μιλάμε για ζητήματα Εθνικής Ασφαλείας δεν αναφερόμαστε μόνο στο εξωτερικό πολύπλοκο διεθνές περιβάλλον αλλά πρωτίστως και στα του οίκου μας μέσω του ΤΕΡΑΣΤΙΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ του ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟΥ .
Πόσο δύσκολο είναι για όλα τα κόμματα να συμφωνήσουν σε ένα μακροχρόνιο σχέδιο που θα αποτρέψει από το να εξαφανίζεται πληθυσμιακά μια μεσαία πόλη της Ελλάδος κάθε χρόνο λόγω μειωμένων γεννήσεων .
Πόσο δύσκολο είναι να κατανοήσουμε ότι χωρίς ανάσχεση της πληθυσμιακής συρρίκνωσης όλα τα υπόλοιπα μικρή σημασία έχουν .
Ταυτόχρονα πόσο δύσκολο είναι να δημιουργήσουμε ένα Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας όπου θα μπορεί να συμβουλεύει διαχρονικά την εκάστοτε κυβέρνηση και να διευκολύνει τον αντίστοιχο σύμβουλο του πρωθυπουργού με προτάσεις , εναλλακτικές μέσα από ένα καθορισμένο δόγμα αποτροπής που δεν θα αμφισβητείτε από κανέναν.
Για παράδειγμα , η επιζήμια δήλωση του πολύ καλού – κατ’ εμέ – Έλληνα Υπουργού των Εξωτερικών ότι δεν πρόκειται να αρχίσει γεωτρήσεις , θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί ακόμα και εάν είχε μια λογικοφανή αιτία ( ασύμφορη και χρονοβόρα η εξόρυξη ).
Επίσης σε περίπτωση επαναπροσέγγισης ΗΠΑ – ΤΟΥΡΚΙΑΣ από πιθανή ήττα Ερντογάν στις επερχόμενες εκλογές ποια θα πρέπει είναι η δική μας ενδεδειγμένη στάση ?
Και τελος στην επόμενη Τουρκική πρόκληση τύπου Βαρώσια που αργά ή γρήγορα θα έρθει , εμείς τι είμαστε διατεθειμένοι να πράξουμε ?
Επειδή όμως οι ερωτήσεις δεν τελειώνουν και συνεχώς ανακύπτουν διαφορετικά ζητήματα μήπως ήρθε η ώρα να σταθούμε στα δικά μας πόδια και να σταματήσουμε να κατηγορούμε ο ένας τον άλλον ως εθνομηδενιστές ή υπερπατριώτες και να διδαχτούμε από την ιστορία μας?
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ : « ὄλβιος ὅστις τῆς ἱστορίας ἔσχε μάθησιν ».
- Ο ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΚΟΥΛΟΥΚΗΣ είναι τελειόφοιτος του μεταπτυχιακού τμήματος ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ : ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ.
